مکان
مکان در لغت اسم مکان از ماده "مکن" و به معنای "جا"، "موضع" و محل است. [۱]
استفاده از آب مکان وقفی که نمی دانیم عمومی است یا خصوصی، چه حکمی دارد؟
در صورتی که همه مردم معمولاً از آن استفاده کنند و مثلاً وضو بگیرند و معلوم نباشد که از روی غفلت و یا عدم مبالات وضو می گیرند اشکالی ندارد، اگر با ساکنین مزاحمت نداشته باشد.
در صورتی که همه مردم معمولاً از آن استفاده کنند و مثلاً وضو بگیرند و معلوم نباشد که از روی غفلت و یا عدم مبالات وضو می گیرند اشکالی ندارد، اگر با ساکنین مزاحمت نداشته باشد.
پاسخ:
در صورتی که همه مردم معمولاً از آن استفاده کنند و مثلاً وضو بگیرند و معلوم نباشد که از روی غفلت و یا عدم مبالات وضو می گیرند اشکالی ندارد، اگر با ساکنین مزاحمت نداشته باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم شرعی کثیر الشک در اصل وضو و ملاک وسواس عمومی و خصوصی را بیان فرمایید.
- آب انباری وقفی بوده و اکنون هیچ مورد استفاده نیست. آیا می توان آن را به مسجد تبدیل کرد؟
- آب انباری وقفی در کنار مسجدی قرار دارد که دیگر از آن استفاده نمی شود. آیا می توان در توسعه ی مسجد از آن استفاده کرد؟
- اگر غسلی بر انسان واجب باشد، ولی آب گرم و مکان مناسب نباشد، حکم چیست؟
- در پارک های عمومی یا میدان ها حوض های آب است، وضو گرفتن با آن ها چه حکمی دارد؟
- می دانیم در تثلیث شیره ی خرما به غلیان، باید آن را با آب جوشاند، آیا ملاک در تثلیث شیره ی خرما به غلیان (کم شدن دو سوّم) خرما با همان آب خارجی است یا خود خرما به تنهایی؟
- آیا جایز است زمین وقفی را اجاره کنند و مسجد بسازند؟
- بهترین مکان ها جهت نماز جماعت چه مکان هایی است؟
- آیا می توان زکات را برای خرید ظروف وقفی برای مسجد صرف کرد؟
- اگر مکان مأموم از مکان امام پایین تر نباشد ولی از مکان مأمومی که واسطه ی او است پایین تر باشد، جماعت صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] دفن کردن میبت در مکان غصبی یا وقفی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا عطر گذاشتن زن در مکان عمومی چه حکمی دارد؟
- [سایر] ولایت فقیه؛ صاحباختیاری در حوزه امور خصوصی یا ولایت بر امور عمومی؟
- [سایر] باسلام من چند روزپیش سوالی باکد1030130ازشماپرسیدم درقسمت عمومی ندیدم ودرقسمت خصوصی هم هرچه ایمیل باهرتغییراتی که ممکنه اشتباهی زده باشم میزنم بازهم میگه اشتباه .لطفا دوباره یادرقسمت عمومی پاسخم رابدهید باتشکر
- [سایر] آیا روزهائی را که دولت به مناسبت هائی در طول سال به عنوان تعطیل عمومی اعلام می کند ناظر بر بخش خصوصی نیز خواهد بود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا قتل نفس از نظر اسلام جنبه خصوصی دارد یا عمومی؟ و در صورت عفو اولیای دم، آیا حاکم شرع می تواند تعزیراتی را در نظر بگیرد؟
- [آیت الله جوادی آملی] قمه و زنجیر چاقویی زدن و تیغ کشیدن در مجلس عزای اهل بیت چه حکمی دارد اگر خصوصی باشد و عمومی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به اینکه کتابخانه و مسجد هر دو مکان عمومی هستند آیا به علّت وسایل کم کتابخانه میتوانیم از وسایل مسجد استفاده بکنیم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر سدر و کافور یا یکی از اینها پیدا نشود، یا استعمال آن جایز نباشد، مثل آنکه غصبی باشد، باید به جای هر کدام که ممکن نیست، بنابر احتیاط واجب میّت را با آب خالص غسل بدهند؛ و اقوی در مکان غسل این است که باید مباح باشد.
- شخص معذور، مثل محبوس در مکان غصبی و یا مضطرّ، اگر امید تمکن و برطرف شدن عذر را تا آخر وقت دارد، بنابر احوط باید نماز را تأخیر بیندازد؛ و در صورتی که تمکن بیرون رفتن از آن مکان را ندارد، نماز در آنجا صحیح است.
- آب فوّاره اگر متصل به کر باشد، آب نجس و هر متنجس را که قابل تطهیر با آب است، پاک میکند، ولی اگر قطرهقطره روی آب نجس بریزد، آن را پاک نمیکند، مگر آنکه چیزی روی فواره بگیرند، تا آب آن قبل از قطرهقطره شدن به آب نجس متصل شود و بهتر این است که آب فوّاره با آن آب نجس، مخلوط گردد.
- اگر کسی به قصد وضو آب غصبی را به صورت یا دستهای خود بریزد و موقع آب ریختن ملتفت غصبی بودن آب باشد وضویش باطل است، ولی اگر بدون توجه به غصبی بودن آب، وضو گرفت، اگرچه در اثناء وضو فهمید و بقیه وضو را با آب مباح انجام داد، وضویش صحیح است. اما قیمت آن آب غصبی را ضامن است.
- اگر آب مضافِ نجس، طوری با آب کر یا جاری مخلوط شود که دیگر به آن، آب مضاف نگویند، بلکه مردم بگویند آب است (بدون ضمیمه کردن کلمه دیگری به آن) پاک می‌شود.
- اگر غیر از آب پاکی که برای وضو یا غسل دارد آب نجسی هم به مقدار آشامیدن خود و کسانی که به او مربوطند داشته باشد، باید آب پاک را برای آشامیدن بگذارد و با تیمّم نماز بخواند؛ ولی چنانچه آب را برای حیوانش بخواهد باید آب نجس را به آن بدهد و با آب پاک وضو و غسل را انجام دهد. 5 نیاز به آب برای تطهیر:
- اگر در جایی نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که غصبی بوده یا در جایی که غصبی بودن آن را فراموش کرده، نماز بخواند و بعد از نماز یادش بیاید، نماز او بنابر اظهر صحیح است، اگرچه خودش غصب کرده باشد. ولی اگر در بین نماز فهمید که آن مکان غصبی است در صورت امکان بدون اینکه نماز را بههم بزند باید بقیه نماز را در مکان مباح انجام دهد، و در صورتی که ممکن نباشد باید نماز را قطع کند و در جایی مباح، نماز را از سر بگیرد؛ و اگر وقت تنگ است آنچه از نماز بهجا آورده صحیح است و بقیه نماز را در حین خروج از آن مکان بهجا میآورد.
- آب حوض حمام، اگرچه کمتر از کر باشد، چنانچه به خزینهای که آب آن باندازه کر است متصل باشد، مثل آب جاری است.
- آب لولههای حمام که از شیرها و دوشها میریزد و آب لولههای ساختمان، اگر متصل به کر باشد در حکم آب کر است.
- آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است، حکم آب جاری را دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه آبی مطلق بوده، شک کنیم مضاف شده یا نه مانند سیلابهایی که نمی دانیم به آن آب می گویند یا نه حکم آب مطلق را دارد، یعنی می توان چیزهای نجس را با آن شست و وضو گرفت و غسل کرد، اما بعکس اگر آبی مضاف بوده، شک داریم مطلق شده، حکم آب مضاف را دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه آبی مطلق بوده، شک کنیم مضاف شده یا نه مانند سیلابهایی که نمی دانیم به آن آب می گویند یا نه حکم آب مطلق را دارد، یعنی می توان چیزهای نجس را با آن شست و وضو گرفت و غسل کرد، اما بعکس اگر آبی مضاف بوده، شک داریم مطلق شده، حکم آب مضاف را دارد.
- [آیت الله اردبیلی] آوردن آب، باز کردن شیر آب و ریختن آب در کف دست کسی که میخواهد وضو بگیرد، اشکال ندارد. همچنین اگر کسی به جهتی دیگر آب را مثلاً از مکان بلندی بریزد و شخص دیگر اعضای وضو را به قصد وضو در زیر آن آب بشوید، اشکال ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه دو نفر عادل، یا یک نفر، از پاک شدن چیز نجسی خبر دهند شهادت آنها قبول است، همچنین اگر (ذوالید) یعنی کسی که چیزی را در اختیار دارد بگوید پاک شده است، یا بدانیم مسلمانی آن را آب کشیده، ولی نمی دانیم درست آب کشیده یا نه، پاک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه دو نفر عادل، یا یک نفر، از پاک شدن چیز نجسی خبر دهند شهادت آنها قبول است، همچنین اگر (ذوالید) یعنی کسی که چیزی را در اختیار دارد بگوید پاک شده است، یا بدانیم مسلمانی آن را آب کشیده، ولی نمی دانیم درست آب کشیده یا نه، پاک است.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر مسجدی با عامل طبیعی , مانند سیل، زلزله و رانش زمین , یا عامل انسانی , نظیر توسعه معبر و تعریض بسترِ حرکت عمومی , به گونه ای ویران شده که بازسازی آن آسان نباشد، نجس کردن ابزار ساختمان ویران شده آن حرام نیست و احتیاط واجب , پرهیز از نجس کردن مکان آن است , مگر آنکه بازسازی آن ممکن نباشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وضو گرفتن از آب مدارس علوم دینی که نمی داند آب آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا فقط برای طلاب همان مدرسه، اشکال دارد، مگر در صورتی که معمولاً مردم متدین از آب آنجا وضو بگیرند بطوری که نشانه عمومی بودن وقف باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که وقت نماز او تنگ نیست و برای تهیه آب وقت دارد، اگر اطمینان داشته باشد در محلی دورتر از مقداری که باید جستجو کند آب هست، باید برای تهیه آب برود؛ ولی اگر اطمینان ندارد رفتن به آن مکان لازم نیست.
- [آیت الله اردبیلی] وضو با آب غصبی و با آبی که معلوم نیست صاحب آن راضی است یا نه (مگر از نهرهای بزرگ به ترتیبی که در مسأله 295 میآید) حرام و باطل است؛ ولی اگر سابقا راضی بوده و انسان نمیداند که از رضایت خود برگشته یا نه، وضو صحیح است و نیز اگر آب وضو از صورت و دست‌ها در جای غصبی بریزد، اگر محل منحصر باشد یعنی غیر از مکان غصبی مکان دیگری نداشته باشد و وضو موجب ریزش آب به محل غصبی باشد، وضو باطل و حرام است و باید تیمّم کند و نماز بخواند.
- [آیت الله سبحانی] کسی که نمی خواهد در مسجدی نماز بخواند اگر نداند آب آن را برای همه مردم وقف کرده اند یا برای کسانی که در آنجا نماز می خوانند، نمی تواند از آب آن وضو بگیرد; ولی اگر معمولا کسانی هم که نمی خواهند در آنجا نماز بخوانند از آب آن وضو می گیرند که کاشف از اجازه عمومی باشد می تواند از آب آن وضو بگیرد.