حرمت
حرام، در فقه اسلامی، به عملی گفته می‌شود که ترک آن از مردم خواسته شده و انجام آن مستوجب عقاب است. حرمت، از احکام پنجگانه فقهی، و به معنای ممنوعیت انجام کار حرام است.
آیا معیار در حرمت غنا، کیفیت آهنگ است یا محتوای آن؟
در غنا، کیفیت آهنگ معیار حرمت است.
در غنا، کیفیت آهنگ معیار حرمت است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا کارتون های خارجی که آهنگ های شاد دارند، حرام است؟
- آیا رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ و موسقی حرام است؟ و در صورتی که حرام باشد، آیا ترک مجلس بر شرکت کنندگان واجب است؟
- مبانی فقهی حرمت موسیقی و معیار تعیین مصداق موسیقی مطرب چیست؟
- آیا می توان به استناد این که از مفسده حرام مثل رقص و قمار و شراب و غنا مصونیت دارم، مرتکب حرام؟
- آیا فرقی در رقص با آهنگ و بدون آهنگ و رقص در قسمتی از بدن و یا تمامی بدن وجود دارد؟
- برای رفع خستگی روح و جانم آهنگ های شاد گوش می کنم، زیرا خدا آزار رساندن به روح توسط خود انسان را محکوم می کند، پس گمان نمی کنم رفع خستگی روح با آهنگ اشکالی داشته باشد؟
- گوش دادن به آهنگ ها، ساخت، فروش، تعلیم و تعلّم موسیقی و آلاتش چه حکمی دارد؟
- حکم پخش کردن آهنگ های مذهبی در مساجد و حسینیه ها چه می باشد؟
- غنا چیست؟ آیا غنا فقط شامل صدای انسان است یا این که شامل صداهای حاصل از آلات موسیقی هم می شود؟
- معیار پیدایی (تحقق) عادت چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] غنا چیست؟گوش دادن به اهنگ های رپ که مشکلات جامعه رو بیان میکنن و به ادم ارامش میده که یکی داره از این مشکلات میگه و بار ادم رو سبک مبکنه حرام است؟اگر موسیقی بر نظر عرفی که ما درمیان ان ها زندگی میکنیم همه اهنگ ها خوب به نظر برسد ما باید چه کنیم ؟
- [سایر] آیا استماع آهنگ های غمگین حرام است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مضمون غنا و محتوای اشعاری که خوانده می شود می تواند در آهنگی که به هیچ وجه لهوی نیست تاثیر کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به گسترش موسیقی در جامعه، خصوصاً در بین جوانان، حکم موارد ذیل را از نظر شرعی بیان فرمایید: الف) با توجّه به این که اکثر آلات موسیقی کاربردهای مشترک بین حلال و حرام دارند، حکم خرید، فروش، نگهداری، آموزش، یادگیری و استفاده از آنها چیست؟ ب) آیا تعریف غنا از نظر شرعی بر آوازه خوانی های رایج، که یک فرد متن شعر یا نثر را با آواز خوش می خواند قابل تطبیق است؟ آیا محتوای متن هم دخالتی در حکم شرعی دارد؟ ج) مجلس حرام به چه مجلسی گفته می شود؟ آیا هدف و انگیزه برگزار کنندگان و شرکت کنندگان در تعیین مصداق دخالت دارد؟ یا صِرف وقوع عمل حرام در مجلسی، آن را تبدیل به مجلس حرام می کند؟ د) با توجّه به حکم مسأله فوق، منظور از مناسبت آهنگ یا غنا با مجلس حرام، آیا اختصاص آن صرفاً به مجلس حرام است (یعنی این آهنگ فقط در این گونه مجالس نواخته می شود) یا به صرف نواختن آهنگ در مجلس حرام، مناسبت با مجلس حرام تحقق پیدا می کند؟
- [سایر] فلسفه حرمت موسیقی (لهوی) و غنا چیست؟
- [سایر] چرا موسیقی غنا در اسلام حرام است؟ و اصولا موسیقی حرام از نظر اسلام چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] لطفاً در مورد موسیقی به سؤالات زیر پاسخ دهید: 1 آیا موسیقی اصالتاً موضوع حکم قرار گرفته، یا تابع غنا می باشد؟ 2 آیا موضوع عرفی است، یا حدّ خاصّ شرعی دارد؟ 3 اگر با عرف است، کدام عرف معیار است؟ عرف عامّ، یا عرف مؤمنین، یا موسیقی دانان و آهنگ سازان، یا عرف فقها و مفتیان؟ 4 لطفاً حدّ و حدود موسیقی مجاز غیر غنایی را بیان نمایید. آیا این حدود در مورد موسیقی های محلّی و سنّتی است، یا در مورد موسیقی های خارجی و به خصوص کلاسیک هم موضوعیّت دارد؟ 5 نقش طرب در تحقّق موسیقی حرام چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ موسیقی حرام است یا حلال؟ و در صورتی که حرام باشد، آیا ترک مجلس بر شرکت کنندگان واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] در غنا سه عنصر وجود دارد: نیّت، خواننده، شنونده. حکم حرمت در غنای حرام از ناحیه کدام یک از اینهاست؟
- [سایر] شبهه: آیات و روایات منصوص و معتبر در حرمت غنا و موسیقی وجود ندارد.
مسائل مرتبط از این مرجع
- در وجوب سجده برای کسی که آیه سجده را میشنود، فرق نمیکند که قرائت کننده مکلف باشد یا نباشد، و آنکه قرائت کننده خودش هم سجده کند یا نکند، و آنکه صحیح قرائت کند یا غلط، اما به صورتی که معلوم و مشخص باشد که آیه سجده را تلاوت کرده، و همینطور فرق نمیکند که به صورت حرام، مثل غنا بخواند یا نه، و آنکه شنیدن به صورت حرام باشد، مثل التذاذ از صدای اجنبیه یا نه، و باز هم فرق نمیکند که وقت گوش دادن بداند که به آیه سجده گوش میدهد و یا بعد از گوش دادن بفهمد آیه سجده بوده است. و اما اگر قرائتکننده طفل غیر ممیز باشد و یا از شخص خواب بشنود سجده واجب نمیشود و همچنین است اگر شنونده کلمات و حروف را تشخیص ندهد و فقط همهمهای بشنود.
- اگر موقعی که مشغول نماز مستحبی است جماعت بر پا شود، چنانچه اطمینان ندارد که اگر نماز را تمام کند به جماعت می رسد، مستحب است نماز را رها کند و مشغول نماز جماعت شود، بلکه اگر اطمینان نداشته باشد که به رکعت اول برسد مستحب است به همین کیفیّت عمل نماید.
- خرید و فروش ظرف طلا و نقره برای غیر استعمالات حرام اشکالی ندارد و پول و عوضی هم که فروشنده می گیرد حرام نیست.
- روزه عید فطر و قربان حرام است.
- خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره حرام است ولی نگهداری و یا استعمال آنها در زینت اطاق حرام نمی باشد و در غیر زینت محل احتیاط است.
- زنی که در عدّه وفات میباشد، حرام است لباسهای رنگارنگ بپوشد و سرمه بکشد، و همچنین کارهای دیگری که زینت حساب شود بر او حرام میباشد.
- خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و نیز خورانیدن عین نجس به اطفال در صورتی که ضرر داشته باشد ، حرام می باشد بلکه اگر ضرر هم نداشته باشد بنا بر احتیاط واجب باید از آن خودداری کنند ؛ و همچنین است چیزهایی که پاک است ولی خوردنش حرام است ، بنا بر احتیاط . ولی خوراندن غذاهایی که نجس شده است به طفل حرام نیست امّا احتیاط مستحب در اجتناب است .
- خرید و فروش رادیو و تلویزیون، که دارای منافع حلال و حرام است، به قصد منفعت حلال مانعی ندارد؛ و همچنین است استفاده از آن در جهت حلال، ولی بههیچوجه نباید از آن استفاده حرام بکنند، و نیز باید در دسترس کسی که استفاده حرام میکند قرار ندهند.
- ساختن مجسمه موجودات جاندار حرام است، اما نگهداری آن برای مقاصد غیر حرام بنابر اظهر جایز است، و نیز معامله به همین مقصود مانعی ندارد، اگرچه احتیاط مستحب در ترک آن است، و نقاشی موجودات جاندار بنابر اظهر حرام نیست، اگرچه احتیاط در ناقص یا جدا کشیدن آن است.
- کار کردن برای کسی که مالش مخلوط به حرام است، و دستمزد گرفتن از او، در صورتی که شخصی یقین ندارد که در مال مورد ابتلای او، حرام وجود دارد، مانعی ندارد و حلال است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . آوازی که مخصوص مجالس لهو و بازیگری است، غنا و حرام می باشد، اگر نوحه یا روضه یا قرآن را هم با غنا بخوانند حرام است ولی اگر آن را با صدای خوب بخوانند که غنا نباشد اشکال ندارد.
- [آیت الله بروجردی] آوازی که مخصوص مجالس لهو و بازیگری است، غنا و حرام میباشد و اگر نوحه یا روضه یا قرآن را هم با غنا بخوانند حرام است، ولی اگر آن را با صدای خوب بخوانند که غنا نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] آوازی که مخصوص مجالس لهو و بازیگری است، غنا و حرام میباشد. اگر نوحه یا روض- ه یا قرآن را هم با غنا بخوانند حرام است ولی اگر آن را با صدای خوب بخوانند که غنا نباشد اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد چنانچه غنا شود، حرام و اگر غنا نشود، مکروه است.
- [آیت الله جوادی آملی] .ادای جمله های اذان و اقامه و نیز نماز, اگر با آهنگ مخصوص مجالس لهو و معصیت باشد, حرام و باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در اذان واقامه صدا را در گلو بیندازد چنانچه غنا شود، یعنیبطور آوازهخوانی که در مجالس لهو وبازیگری معمول است، اذان واقامه را بگوید، حرام است و اگر غنا نشود مکروه میباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد چنانچه غنا شود؛ یعنی به طور آوازهخوانی که در مجالس لهو و بازیگری معمول است، اذان و اقامه را بگوید حرام است و اگر غنا نشود مکروه میباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در اذان و اقامه صدا در گلو بیندازد چنانچه غنا شود یعنی به طور اوازخوانی که در مجلس لهو معمول است اذان و اقامه را بگوید حرام است و اگر غنا نشود مکروه است
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بیندازد، چنان چه غنا شود، یعنی: بطور آوازه خوانی که در مجالس لهو و بازیگری معمول است اذان و اقامه را بگوید حرام است و اگر غنا نشود مکروه می باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اذان گفتن به صورت غنا یعنی آهنگی که مناسب مجالس لهو و لعب است حرام و باطل است.