فرزند
فرزند به معنای بچه و آنکه از دیگری زاده شده است.
مادر مقداری آب داشته است که چند سهم آن دست یکی از فرزندانش بوده است و بعد از وفات مادر هم به همین صورت بوده است. فعلا که قصد تقسیم دارند فرزند مزبور ادعای حق دسترنج چند ساله را می کند، آیا دسترنج حق او است؟
اگر حفظ و نگهداری آب و مجرای آن هزینه ای برای این فرزند نداشته، و مادر هم نگفته مبلغی بعنوان دسترنج به او بدهید، او حق مطالبه دسترنج ندارد، و اگر اختلافی وجود دارد به دادگاه مراجعه شود، تا حل و فصل گردد.
اگر حفظ و نگهداری آب و مجرای آن هزینه ای برای این فرزند نداشته، و مادر هم نگفته مبلغی بعنوان دسترنج به او بدهید، او حق مطالبه دسترنج ندارد، و اگر اختلافی وجود دارد به دادگاه مراجعه شود، تا حل و فصل گردد.
عنوان سوال:
مادر مقداری آب داشته است که چند سهم آن دست یکی از فرزندانش بوده است و بعد از وفات مادر هم به همین صورت بوده است. فعلا که قصد تقسیم دارند فرزند مزبور ادعای حق دسترنج چند ساله را می کند، آیا دسترنج حق او است؟
پاسخ:
اگر حفظ و نگهداری آب و مجرای آن هزینه ای برای این فرزند نداشته، و مادر هم نگفته مبلغی بعنوان دسترنج به او بدهید، او حق مطالبه دسترنج ندارد، و اگر اختلافی وجود دارد به دادگاه مراجعه شود، تا حل و فصل گردد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- میت دارای چند فرزند صغیر و مادر می باشد، آیا می شود سهم الارث مادر را با تقسیم، از سهم الارث کودکان صغیر جدا کرد؟
- خانمی از دنیا رفته است و ورثه او عبارتند از پدر، مادر، شوهر و چند فرزند، لطفاً طریقه تقسیم اموال و سهم الأرث هر یک از ورثه او را بیان فرمایید:
- شخصی فوت می کند که چیزی ندارد. و وارثی هم ندارد مگر همسرش. ولی مقداری قرض دارد، و همچنین مهر زنش را نپرداخته است. این شخص سهم الارث پدری دارد که هنوز تقسیم نشده است و حدود چهارصد تومان می شود که مادرش با رضایت بقیه وارثین در خانه موروثی پدری ساکن است، آیا می شود خانه را از مادر گرفته و تقسیم کرده و دین و مهر زوجه متوفی را پرداخت؟
- شخصی همراه زن و سه فرزندش در یک تصادف فوت می کند. هم خود مرد و هم همسر او پدر و مادر دارند و فرزند دیگری هم ندارند، حکم تقسیم ارث را بین والدین اینها بیان فرمایید؟
- اگر کودکی دو ساله (پسر) به همراه پدر، مادر، پدربزرگ و مادر بزرگ پدری در جنایت آمریکا در هواپیمای ایرباس کشته شده باشد، و اجداد مادری و عموها و عمه ها زنده باشند، و از متوفی 150 تومان باقی مانده باشد، نحوه تقسیم آن بین ورثه کودک به چه نسبتی است؟
- پدرم چند سال قبل برای حج نام نویسی کرد. ولی قبل از رسیدن نوبت او فوت کرد و قید کرده که فرزند بزرگ او به جای او به حج برود و من که فرزند بزرگ او بودم با مخارج خود به حج رفتم، آیا می توانم مقداری را که خرج کرده ام از مال او قبل از تقسیم بردارم؟
- در سال 1359 این جانب به همراه دو فرزند خود و چند نفر دیگر یک شرکت تولیدی تأسیس کردیم در سال 1365 در غیاب من مقداری از تأسیسات شرکت، فروخته شده و با پول آن مقداری از وام پرداخت شد و مقداری تأسیسات دیگر تهیه شده است و فعلاً از من مطالبه پول تأسیسات جدید را نسبت به سهم من می خواهند. لطفاً حکم مسأله را توضیح دهید.
- در بعضی از مؤسسات بخاطر ارائه خدمات، از مردم هزینه ای دریافت می شود و بعد مقداری از آن بین کارمندان تقسیم می شود، آیا گرفتن هزینه بیشتر از مردم بخاطر بالا بردن درآمد مؤسسه و در نتیجه بیشتر شدن سهم کارمندان جایز است؟
- در یک تصادف سه عضو یک خانواده، یعنی زن و شوهر و تنها فرزند آن‌ها در آنِ واحد از دنیا می روند. حال پدر و مادر زن و برادران شوهر در قید حیات هستند، بیان بفرمایید سهم الارث این افراد را؟
- مردی همسر خود را عمداً به قتل رسانده است. ولیّ دم مادرزن و یک فرزند صغیر از همان شوهر است. بنابر این، تقاضای قصاص نفس از ناحیه مادر مشروط به ردّ نصف دیه یک مرد به قاتل و تأمین و تضمین سهم صغیر می باشد اگر مادر مقتوله ضمن تقاضای قصاص اظهار عجز از پرداخت نصف دیه به قاتل و نیز سهم صغیر بکند، آیا قصاص قهراً تبدیل به دیه می شود؟ یا باید دیه از طریق بیت المال پرداخت شود و قصاص اجرا شود؟ و یا حق قصاص تا زمان ایسار ولیّ دم باقی مانده و قاتل رها می گردد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی دارای چندین فرزند است. آیا در زمان حیاتش و بدون اطّلاع بعضی از فرزندان، می تواند مقداری از املاکش را به بعضی دیگر از فرزندانش مصالحه کند؟
- [سایر] آیا کسر خدمت ناشی از جبهه یا جانبازی پدر یا مادر را می توان بین دو فرزند تقسیم کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدری دارای چهار فرزند - دو پسر و دو دختر - و یک همسر میباشد. پدر که فوت نمود ارث تقسیم نشده بود که دو فرزندِ پسر نیز فوت نمودند و ارث به دو دختر و همسر رسید، آیا سهم دو پسر که فوت نمودهاند به مادر میرسد یا اصلاً سهمی ندارند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی همراه زن و فرزندانش در یک سانحه تصادف رانندگی فوت میکنند، هم خود مرد و هم همسر او، پدر و مادری دارند و فرزند دیگری هم ندارند، حکم تقسیم ارث را بین والدین زوج و زوجه ایشان بیان فرمایید:
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی در حال صغیری پدرش را از دست داد اموال پدر را تقسیم کردند آیا این شخص بعد از آن که کبیر شد میتواند ادّعای اموال کند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا ارثی که از طریق مادر به فرزندان می رسد همانند ارثی که از طرف پدر می رسد تقسیم می شود؟ یعنی پسر دو سهم و دختر یک سهم می برد؟
- [آیت الله سبحانی] ملکی را به شراکت خریدیم; به این صورت که من بهای سهم خود را به صورت نسیه یعنی طی چند چک تا تاریخ معیّن واریز کنم. بر اساس همان چک ها مقداری از زمین به نام بنده ثبت شد. پس از گذشت مدتی، شرکا آن را فروخته و میان خود تقسیم کردند، ولی سهم مرا پرداخت نکردند و مدعی شدند که چون چک را نقد نکرده اند من هم شرعاً حقی ندارم. آیا ادعای فوق صحیح است؟
- [آیت الله بروجردی] زنی وفات نموده و ما تَرَکی از منقول و غیر منقول از ارثیه پدر و مهریه دارد و وارث او منحصر به زوج و مادر است، آیا طریقه تقسیم ارث او به چه نحو است؟ و مطلب دیگر: زوجِ این زن در ایام مرضش مخارجاتی برای طبیب و دوای او نموده میتواند به آن مقداری که خرج نموده از ماتَرَک او بردارد یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی زوجه او وفات نموده و آن زن طفل صغیری دارد، پدر و مادر آن زن مبلغی به مخارج عزای او رسانیدهاند، آیا میتوانند از سهم صغیر از ما ترک آن زن بردارند یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] شخصی از دنیا رفته و دارای فرزندی صغیر و زوجه می باشد. زوجه اش بدون دلیل و بیّنه ای ادّعا می کند که از متوفّی طلب کار است، آیا ماترک متوفّی متعلّق به فرزندش می باشد و ادّعای مادر فرزند مسموع است و آیا خرج این فرزند صغیر به عهده ی مادر و یا جدّ مادری می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وارث زن و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم زن 81 و سهم پدر و مادر هر یک 61 می شود و بقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.
- اگر وارث دو نفر از طبقه اول باشند: الف دو پسر: که مال میت بین آن‌ها بالسویه تقسیم می شود. ب دو دختر: که مال میت بین آن‌ها بالسویه تقسیم می شود. ج یک پسر و یک دختر: که سهم دختر 31 وسهم پسر 32 می شود. د پدر یا مادر و یک پسر: سهم پدر یا مادر 61 و بقیه سهم پسر می شود. ه پدر یا مادر و یک دختر: سهم پدر یا مادر 41 وبقیه سهم دختر می شود. و پدر و مادر: تفصیل آن بیان می شود.
- اگر وارث میت پدر و مادر و چند دختر یا چند پسر باشند. سهم مادر 61 و سهم پدر هم 61 و بقیه مال بین پسرها یا دخترها بالسویه تقسیم می شود.
- اگر وارث میت پدر یا مادر وچند پسر باشند سهم پدر یامادر 61 و بقیه مال بین پسرها بالسویه تقسیم می شود.
- اگر یک یا چند فرزند میت زنده باشند نوه ها ارث نمی برند هر چند پدر آن‌ها فوت شده باشد و آن‌ها حق ندارند ادعای سهم الارث پدر خود را در فرض حیات بکنند. طبقه دوم نسبی
- اگر وارث پدر یا مادر و چند پسر ودختر باشند سهم پدر یا مادر 61 می شود و بقیه مال بین بچه ها بگونه ای تقسیم میشود که هر پسر دو برابر هر دختر ارث ببرد.
- اگر وارث شوهر و پدر و مادر و فرزندان میت باشند. سهم شوهر 41 می شود و به هر یک از پدر و مادر 61 می رسد وبقیه مال بین بچه های میت طبق مسائل گذشته تقسیم می شود.
- ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، مجتهد جامع الشرائط یا متولی وقف می تواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- اگر وارث میت پدر و مادر و چند پسر ودختر باشند به مادر 61 و به پدر هم 61 می رسد و بقیه بین پسرها و دخترها به نحوی تقسیم می شود که سهم هر پسر دو برابر سهم هر دختر بشود.
- اگر مردی که فرزند ندارد بمیرد و فرزند نداشته باشد 41 اموال او به زن او و بقیه اموال او به ورثه دیگر می رسد که طبق مسائل سابق بین آنان تقسیم می شود و اگر میت فرزند داشته باشد سهم زن 81 اموال او می شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست، اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف، میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله خوئی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث میت فقط پدر یا مادر و پسر و دختر باشد مال را شش قسمت می کنند یک سهم آن را پدر یا مادر می برد و پنج سهم باقی مانده را طوری تقسیم می کنند که هر پسر دو برابر دختر ببرد.
- [آیت الله اردبیلی] ملکی که مقداری از آن به نحو مشاع وقف است و مقداری از آن وقف نیست، اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولّی وقف میتواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله نوری همدانی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد ؛ حاکم شرع یا متولّی وقف می تواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ملکی که مقداری از آن وقف است، و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولی وقف می تواند با نظر خبره سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] ملکی که مقداری از آن وقف است و مقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد؛ حاکم شرع یا متولی می تواند با نظر خبره؛ سهم وقف را جدا کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله پدر و عمو و عمه و دایی و خاله مادر او باشد، مال او سه سهم می شود، یک سهم به عمو و عمه و دایی و خاله مادر میت می رسد (و آن‌ها بنا بر احتیاط واجب در تقسیم آن مصالحه می کنند) و دو سهم دیگر را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی و خاله پدر میت، بطور مساوی میان خود تقسیم می کنند و دو قسمت دیگر آن به عمو و عمه پدر میت می رسد (و سهم عمو دو برابر عمه است).
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر و پسر و دختر باشند، 16 مال را پدر یا مادر میبرد و 56 باقیمانده را بین پسر و دختر به گونهای تقسیم میکنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد، بنابراین اگر پدر و یک پسر و یک دختر باشند، سهم پدر 318 و سهم پسر 1018 و سهم دختر 518 خواهد بود و اگر پدر و دو پسر و سه دختر باشند، سهم پدر742، سهم هر یک از دو پسر 1042 (بر روی هم 2042) و سهم هر یک از سه دختر 542 (بر روی هم 1542) خواهد بود، مسائل مشابه هم به همین شکل محاسبه میگردد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر میّت عمو و عمّه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری که به هر عمو و عمّه میرسد به فرزندان آنان و مقداری که به هر دایی و خاله میرسد به فرزندان آن‌ها داده میشود که در اینجا فرزندان آنان سهم خود را به گونهای تقسیم میکنند که هر مذکّر دو برابر مؤنّث ببرد و اگر فرزندان آن‌ها هم نباشند، وارث میّت عمو و عمّه و دایی و خاله پدر و عمو و عمّه و دایی و خاله مادر او میباشند که 13 مال را عمو و عمّه و دایی و خاله مادر میّت میبرند و23 باقی مانده را عمو و عمّه و دایی و خاله پدر میّت میبرند، نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله پدر یا مادر میّت همچون نحوه تقسیم مال بین عمو و عمّه و دایی و خاله خود میّت است که در مسائل گذشته توضیح داده شد.