روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
فلسفه این که در روزه ماه رمضان یا قضای آن بقاء بر جنابت تا صبح موجب بطلان می‌شود ولی در روزه مستحبی اشکال ندارد، چیست؟
احکام اسلامی، به خصوص عبادات، تعبدی هستند، اگرچه خالی ازمصلحت و مفسده نیست، ولی معمولاً علت و فلسفه آن را نمی‌دانیم.
احکام اسلامی، به خصوص عبادات، تعبدی هستند، اگرچه خالی ازمصلحت و مفسده نیست، ولی معمولاً علت و فلسفه آن را نمی‌دانیم.
عنوان سوال:
فلسفه این که در روزه ماه رمضان یا قضای آن بقاء بر جنابت تا صبح موجب بطلان می‌شود ولی در روزه مستحبی اشکال ندارد، چیست؟
پاسخ:
احکام اسلامی، به خصوص عبادات، تعبدی هستند، اگرچه خالی ازمصلحت و مفسده نیست، ولی معمولاً علت و فلسفه آن را نمی‌دانیم.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مکلّفی که در شب، نیّت روزه مستحبّی یا روزه قضای رمضان یا روزه نذری یا روزه کفّاره می‌کند و میخوابد، ولی بعد از اذان صبح با حالت جنابت بیدار می‌شود، آیا میتواند در آن روز روزه بگیرد؟
- کسی که نذر کرده تا آخر عمرش را روزه بگیرد، چگونه میتواند روزه رمضان، روزه کفّاره، روزه قضای همین نذر یا قضای رمضان یا روزه قضای پدر را به جا آورد؟
- اگر در ماه مبارک رمضان، به سبب دیدن صحنه محرّک، جنابت حاصل شود، روزه باطل می‌شود یا صحیح است؟
- آیا خروج منی از مرد روزه دار بدون دخول (تنها به موجب ملاعبه) موجب بطلان روزه می‌شود؟
- کسی در غیر ماه رمضان، بعد از طلوع فجر از خواب بیدار می‌شود، در حالی که محتلم شده است و نمیداند که احتلامش قبل از اذان صبح بوده یا بعد از اذان. آیا او میتواند قضای روزه ماه رمضان را در آن روز به جا آورد؟
- اگر مسافری در ماه رمضان جنب باشد و پیش از ظهر با حال جنابت به محلّ سکونت خود برسد، آیا روزه آن روز بر او واجب است؟
- مسلمانی که به سبب سفر، چند روز از ماه مبارک رمضان را روزه نگرفت و در همان ماه رمضان فوت کرد، آیا قضای این روزهها بر ولیّ میّت ثابت می‌شود؟
- در روزه مستحبّی یا قضای روزه واجب، وقتی مبطل روزه به طور سهوی پیش بیاید، روزه چه صورتی پیدا می‌کند؟
- خواهشمند است بفرمایید خوردن جرعهای آب در ماه رمضان در حالی که انسان عطش زیادی دارد آیا موجب باطل شدن روزه می‌شود؟ تکلیف در این گرمای طاقتفرسا چیست؟
- کسی که در شب ماه رمضان جنب است و غسل نمیکند به نیت این که قبل از اذان صبح غسل نماید ولی بعد از اذان صبح بیدار شود آیا روزه آن روزی که او گرفته صحیح میباشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] حکم استعمال دخانیات در روز ماه رمضان چیست؟ آیا سیگار کشیدن موجب بطلان روزه می شود؟
- [سایر] حکم تزریق وریدی (Intravenous injection) در روزهای ماه رمضان که روزه هستیم چیست؟ آیا تزریق آن جایز است؟ آیا موجب بطلان روزه خواهد شد؟ سوزنها و تزریق های دیگر چطور؟ آیا آنها موجب بطلان روزه خواهند شد؟
- [آیت الله سیستانی] در غیر روزه ماه رمضان و قضای آن از اقسام روزه های واجب و مستحب اگر جنب عمدا تا اذان صبح بر حال جنابت باقی بماند , ایا می تواند آن روز را روزه بگیرد ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی پیش از اذان صبح جنب بوده و نمی دانسته است آیا می تواند بعد از اذان صبح با همان جنابت، نیت روزه قضای ماه رمضان و یا غیره کند؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه واجبی بر عهده دارد؛ مثل قضای روزه ماه رمضان و روزه نذر و ...، آیا میتواند روزه مستحبّی بگیرد؟
- [آیت الله سبحانی] با وجود روزه نذر، آیا می شود روزه مستحبی گرفت؟ و نیز با وجود روزه قضای ماه مبارک رمضان نذر روزه صحیح است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر فردی با ظرفی که به سر چسبیده نیست سر را مانند غوّاصان بپوشاند و در ماه رمضان به زیر آب رود ، آیا موجب بطلان روزه می شود؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد , هرگاه تا اذان صبح عمدا جنب بماند حکمش چیست ؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که نمیدانسته به تأخیر انداختن قضای روزه تا ماه رمضان بعد موجب کفاره می‌شود، اگر بعد از ماه رمضان سال بعد روزه قضا را بگیرد، آیا باز هم کفاره تأخیر بر او واجب است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] کسی که مسافر است و روزه نمی گیرد آیا در ماه رمضان می تواند تا اذان صبح بر جنابت باقی باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که میخواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه وقت قضای روزه تنگ باشد، مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان داشته باشد و پنج روز نیز به رمضان مانده باشد، باید بعد از رمضان عوض آن را بجا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نباشد، باید روز دیگری روزه بگیرد و در هر صورت لازم نیست این روز را روزه بگیرد.
- باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح در روزه مستحبی باعث باطل شدن روزه نمیشود.
- اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبّی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیّت روزه رمضان کند.
- علاوه بر روزه رمضان، باطل کردن روزه قضای ماه رمضان در بعد از ظهر و باطل کردن روزه نذر معیّن نیز به تفصیلی که خواهد آمد، کفّاره دارد.
- اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را که اوّل بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز نیز به رمضان مانده باشد، باید اوّل قضای رمضان آخر را بگیرد.
- اگر کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، روزه مستحبّی بگیرد، اشکال ندارد؛ ولی کسی که روزه قضای رمضان به ذمّه دارد، نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد و اگر روزه واجب غیر معیّن دیگری نیز به ذمّه داشته باشد، بنابر احتیاط واجب همین حکم را دارد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر به خاطر آورد، روزه مستحبّی او به هم میخورد و میتواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر متوجّه شود، روزه او باطل است و اگر بعد از مغرب به خاطر آورد، روزه او صحیح است.
- اگر زن در روزه رمضان پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمدا غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمدا تیمّم نکند، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب حکم قضای روزه رمضان و بقیه روزههای واجب نیز همین است.
- در روزه رمضان و قضای آن اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمدا تیمّم ننماید، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب، حکم بقیه روزههای واجب نیز همین است.
- کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر وقت برای قضای روزههای او تنگ نباشد، میتواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید.
- آخرین وقتی که میتوان برای روزه رمضان و یا هر روزه واجب معیّن دیگر نیّت نمود، هنگام اذان صبح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان عمداً و از روی اختیار کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد، روزه او باطل می‌شود؛ و چنانچه از روی عمد نباشد یا متوجه نباشد که روزه است، روزهاش باطل نمیشود. ولی بقاء بر جنابت در سه مورد باعث بطلان روزه میگردد؛ هر چند عمدی نباشد: 1 - بقاء بر جنابت در خواب دوم به بعد (با توضیحی که در مسأله 1639 و 1640 گذشت). 2 - قضای ماه رمضان. 3 - اگر غسل جنابت را فراموش کند و پس از گذشتن ماه رمضان متوجه شود. و همچنین است اگر برای خنک شدن یا بیجهت آب در دهان بگرداند و بیاختیار فرو رود به تفصیلی که در مسأله 1697 میآید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در روزه غیر ماه رمضان و قضای ان از روزه های مستحبی و روزه های واجبی که وقت ان معین است جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند روزه اش صحیح است و احتیاط مستحب در روزه واجب ان است که عمدا بر جنابت باقی نماند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمداً تیمم ننماید در روزه ماه رمضان و قضای آن، روزهاش باطل است، و در غیر این دو، احوط باقینماندن بر جنابت است تا صبح.
- [آیت الله سیستانی] در غیر روزه ماه رمضان و قضای آن از اقسام روزههای واجب و مستحب اگر جنب عمداً تا اذان صبح بر حال جنابت باقی بماند، میتواند آن روز را روزه بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که می خواهد قضای روزه ماه رمضان را بگیرد اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است روزه او بنابر احتیاط باطل است ولی چنانچه وقت قضای روزه تا امدن ماه رمضان دیگر تنگ است مثلا پنج روز روزه قضای ماه رمضان دارد و پنج روز هم به ماه رمضان مانده است بنابر احتیاط واجب ان روز را روزه بگیرد و بعد از ماه رمضان هم روز دیگری را روزه بگیرد
- [آیت الله سبحانی] کسی که می خواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه وقت قضای روزه تنگ است، مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است، احتیاطاً آن روز را روزه بگیرد و بعد از رمضان قضای آن را به جا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست باید روز دیگر روزه بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می خواهد قضای روزه رمضان را بگیرد اگر بعد از اذان صبح بیدار شود، و ببیند محتلم شده، و بداند پیش از اذان محتلم شده است چنانچه وقت قضای روزه تنگ است مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است، احتیاط واجب آن است که هم آنروز را روزه بگیرد هم عوض آنرا بعد از رمضان، و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست باید روز دیگری روزه بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میخواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است، میتواند آن روز را به قصد قضای ماه رمضان روزه بگیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که میخواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، اگر بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده است، و بداند پیش از اذان محتلم شده است، چنانچه وقت قضای روزه تنگ است، مثلاً پنج روز روزه قضای رمضان دارد، و پنج روز هم به رمضان مانده است، بنابر احتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد، و بعد از رمضان هم عوض آن را به جا آورد، و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست، روزهاش باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می خواهد قضای روزة رمضان را بگیرد ، اگر بعد ااز اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده و بداند پیش از اذان محتلم شده است ، چنانچه وقت قضای روزه تنگ است ، مثلاً پنج روز روزة قضای رمضان دارد و پنج روز هم به رمضان مانده است بعد از رمضان عوض آن را بجا آورد و اگر وقت قضای روزه تنگ نیست باید روز دیگر روزه بگیرد و در هر صورت این روز رالازم نیست روزه بگیرد .