شریعت
شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.
آزادی هنر و هنرمند در شریعت چگونه لحاظ می‌شود؟
آزادی بمعنای مطلق در اسلام وجود ندارد بلکه تمام افعال انسان از نظر اسلام محدود به حدود خاصّ و معیّنی است که در همان محدوده، انسان آزاد است که هنر و هنرمند هم از این قاعده مستثنی نیست.
آزادی بمعنای مطلق در اسلام وجود ندارد بلکه تمام افعال انسان از نظر اسلام محدود به حدود خاصّ و معیّنی است که در همان محدوده، انسان آزاد است که هنر و هنرمند هم از این قاعده مستثنی نیست.
پاسخ:
آزادی بمعنای مطلق در اسلام وجود ندارد بلکه تمام افعال انسان از نظر اسلام محدود به حدود خاصّ و معیّنی است که در همان محدوده، انسان آزاد است که هنر و هنرمند هم از این قاعده مستثنی نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا فقه طالب و طرفدار نوعی هنر ایدئولوژیک است؟ و آیا هنر دینی همان ایدئولوژیک است؟ ساختار و ویژگیهای آن دو چگونه است؟
- دلایل شرعیه بر حلّیت و حرمت هنر چه میتواند باشد؟
- آیا تغییر معرفت دینی یک فقیه موضع فقه را نیز در قبال هنر دچار تغییر و چالش میکند؟ اگر چنین است آیا این بدین معنی خواهد بود که فقه داوری ثابتی درباره هنر ندارد؟
- آیا میتوان هنر را ردهبندی فقهی (حلال و حرام، مکروه و مباح) کرد؟
- شرعیّت هنر اطلاق بر معنا دارد یا قالب و یا هر دو؟
- آیا موضع فقه در برابر هنر فقط محدود به داوری است یا شامل هدایت آن و در مقیاس وسیعتر مشتمل بر ارائه چهارچوبی معیّن برای هنر با جهتگیری دینی نیز هست؟
- نظر شما در مورد ارتباطات جمعی مانند هنر، سینما، صدا و سیما و.... چیست؟
- تطوّر زمانی و تغییر مکانی در شرعیّت هنر چه نقشی را بازی میکند؟
- سیّدی هست که مقیّد به احکام شریعت نیست ولی دارای فرزندان صغیری هست که همه فقیرند آیا دادن سهم سادات به این سیّد به قصد دادن به فرزندان صغیر او اشکال دارد یا خیر؟
- با توجّه به جواز آزادی محکوم در مسئله فوق، آیا باید او را بدون قید آزاد نمود یا با أخذ وثیقه و قید ضمانت؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] ولایت فقیه؛ ولایت بر شریعت یا مجری شریعت؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] داستانهایی که ساخته می شود و طبعاً دروغ هستند و واقعیّت ندارند (امّا برای آموزش مثبت به مخاطبین ساخته و گفته می شود) از لحاظ فقه و شریعت مقدّس اسلام چه حکمی دارد؟
- [سایر] ارتباط دین و هنر چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] می خواستم بدانم در معاشرت با همسر شرعی و قانونی به لحاظ جاری شدن عقد دائم چه میزان آزادی وجود دارد در حالیکه هنوز مراسم صوری ازدواج انجام نشده است؟
- [سایر] موضع اسلام در مقابل هنر چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا یادگیری هنر رقص جایز است؟
- [سایر] هنر از دیدگاه قرآن چیست؟ و از دیدگاه قرآنی هنر به چه چیزی اطلاق می شود؟ در تفسیر این موضوع چه آیاتی وجود دارد؟
- [سایر] دید عارفان درباره شریعت چگونه است؟
- [سایر] تعریف دین ، مذهب ، ملت و شریعت چیست؟
- [سایر] آزادی مورد نظر اسلام با آزادی غربی چه تفاوتی دارد؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ فرد مسلمانی نمی تواند به عنوان دستور مافوق، فرمان غیر شرعی او را اجرا نماید و او را در جلو گیری از شعائر اسلام و غصب حقوق و آزادی های مشروعه و کارهای ضد اسلامی، کمک و یاری نماید.
- [آیت الله جوادی آملی] .آب کُر, مقداری است که با دو راه میتوان حداقل اندازه آن را معلوم کرد: یکم: از لحاظ حجم که با مساحتِ ظرف آن مشخص می‌شود; به این صورت که اگر در ظرفی که هر یک از درازا و پهنا و گودی آن, سه وجب و نیم باشد ریخته شود، آن ظرف را پر کند دوم: از لحاظ وزن، 384 کیلوگرم باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] پاک کردن مخرج غایط با چیزهایی که احترام انها لازم است مانند کاغذی که بر ان اسم خدا و پیغمبران و ایمه معصومین علیهم السلام و غیر اینها از انچه که واجب الاحترام در شریعت است حرام است ولی اگر کسی به انها استنجاء کند طهارت حاصل می شود و حصول طهارت در استنجاء با استخوان و سرگین محل اشکال است
- [آیت الله وحید خراسانی] پاک کردن مخرج غایط با چیزهایی که احترام انها لازم است مانند کاغذی که بر ان اسم خدا و پیغمبران و ایمه معصومین علیهم السلام و غیر اینها از انچه که واجب الاحترام در شریعت است حرام است ولی اگر کسی به انها استنجاء کند طهارت حاصل می شود و حصول طهارت در استنجاء با استخوان و سرگین محل اشکال است
- [آیت الله سیستانی] پدر و فرزند ، وزن و شوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند ، و همچنین مسلمان میتواند از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد ، ولی معامله ربا با کافری که در پناه اسلام است حرام است ، البته پس از انجام معامله اگر ربا دادن در شریعت او جایز باشد ، میتواند از او زیادتی را بگیرد .
- [آیت الله اردبیلی] بر صاحبان وسایل ارتباط جمعی، هنرمندان و نویسندگان لازم است علم، هنر و ابزار خود را در جهت ترویج معروف و نهی از منکر و پیشگیری از اخلاق ناپسند اجتماعی بکار گیرند و هنر، علم و ابزار نوین ارتباط جمعی را در جهت القاء شبهه و گمراهی و یا اشاعه اخلاق ناپسند بکار نگیرند، در غیر این صورت بر همگان لازم است آنان را طرد و با رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر به پیروی معروف هدایت و الزام نمایند و از ابزار وسایل ارتباط جمعی که به اشاعه فحشاء و اندیشههای ناپسند اقدام مینماید استفاده نکنند، بلکه خرید و فروش و نگهداری این گونه وسایل در این صورت اشکال دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .در داد و ستد سلف, هرگاه فروشنده همان کالای مورد تعهّد را در زمان مقرّر تحویل دهد , پذیرش آ ن بر خریدار لازم است , چنان که اگر از لحاظ مقدار یا از جهت رغبت یا قیمت کمتر بود , قبول آن بر خریدار لازم نیست؛ ولی اگر از لحاظ مقدار بیشتر بود , می تواند آن مقدار زائد را بپذیرد و اگر از جهت رغبت یا قیمت بیشتر بود , در صورتی که مصداق همان کالای مورد فروش باشد, باید قبول کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] زن ازادی را که شوهرش سه مرتبه اورا طلاق داده بر شوهرش حرام می شود ولی اگر با شرایطی که در احکام طلاق می اید با مرد دیگری ازدواج کند بعد از وفات یا طلاق شوهر دوم و تمام شدن عده شوهر اول می تواند دوباره با او ازدواج کند
- [آیت الله شبیری زنجانی] در چهار جا تخلّی حرام است: اول: در کوچههای بنبست، مگر اینکه همه صاحبانش راضی باشند. دوم: در ملک کسی که به تخلّی در آن ملک راضی نیست. سوم: در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است، مثل دستشوئی بعضی مدرسهها. چهارم: روی قبر مؤمنان در صورتی که بیاحترامی به آنان باشد و همچنین در جایی که بیاحترامی به مؤمنی گردد یا تخلّی سبب هتک حرمت یکی از مقدسات شریعت باشد.
- [آیت الله اردبیلی] حکم رودخانههای بزرگ مانند دجله، فرات و نیل، اگر فرض شود که در آنها نیز مانند دریا جواهر به عمل آید، از لحاظ آنچه که با غوّاصی به دست میآید، مانند حکم دریاست.