غسل ترتیبی
غُسل عملی عبادی در فقه اسلامی است به معنای شستن تمامی بدن از سر تا پا با کیفیتی خاص.
شخصی چند سال غسل جنابت کرده و نمی‌دانسته باید غسل ترتیبی و یا ارتماسی کند، فقط نیّت غسل جنابت می‌کرده و سه مرتبه زیر آب می‌رفته، عبادات مشروطه به طهارت را با چنین غسلی به جا آورده صحیح است یا خیر؟
در صورتی که در فرو رفتن در آب مرّه اوّلی آب احاطه به تمام بدن را می‌کرده است، صحّت غسل بعید نیست، نهایت امر در ثانیه و ثالثه بی‌فایده بوده است.
در صورتی که در فرو رفتن در آب مرّه اوّلی آب احاطه به تمام بدن را می‌کرده است، صحّت غسل بعید نیست، نهایت امر در ثانیه و ثالثه بی‌فایده بوده است.
عنوان سوال:
شخصی چند سال غسل جنابت کرده و نمی‌دانسته باید غسل ترتیبی و یا ارتماسی کند، فقط نیّت غسل جنابت می‌کرده و سه مرتبه زیر آب می‌رفته، عبادات مشروطه به طهارت را با چنین غسلی به جا آورده صحیح است یا خیر؟
پاسخ:
در صورتی که در فرو رفتن در آب مرّه اوّلی آب احاطه به تمام بدن را می‌کرده است، صحّت غسل بعید نیست، نهایت امر در ثانیه و ثالثه بی‌فایده بوده است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی در سال گذشته حج به جا آورده و حج اوّل او بوده و خیال می‌کرده حلق رأس احتیاط مستحب است، بدین جهت حلق نکرده و اکتفاء به تقصیر نموده، آیا حج او صحیح است یا خیر؟
- شخصی شغل او بنّایی است، در سال دو ماه یا سه ماه بنای او بر اینست که میرود به طهران کمتر از ده روز برای بنّایی میماند، دو مرتبه بر میگردد به وطن خود، چند روزی میماند، باز میگردد به طهران، خلاصه در تمام این دو ماه یا سه ماه عمل او همین است، آیا چنین شخصی در سفر سیّم باید نمازش را تمام بخواند یا شکسته؟
- زنی روز دوّم ذیحجّه وارد مکّه شده و حائض شده، شخصی رانایب خود قرار داده و طواف عمره و نماز آن را به جا آورده و خود آن زن سعی بین صفا و مروه به عمل آورده، بعد مُحرِم به احرام حج شده و اعمال حج را به جا آورده و پس از آن که از منی مراجعت نموده پاک شده و بعد از غسل بقیّه اعمال حج را به جا آورده و طواف نساء را به عمل آورده در صورتی که وظیفه چنین شخصی - مثل کسی که روز نهم ذیحجّه وارد مکّه می‌شود و وقت برای انجام عمره تمتّع ندارد - تبدیل به حج اِفراد است که بایستی اوّل اعمال حج را به جا آوردبعد عمره مفرده به جا آورد و این زن عمره مفرده به جا نیاورده، فقط قناعت به عمل حج نموده، آیا حج چنین شخصی باطل است، یا آن که حج او صحیح است و باید سال بعد عمره مفرده به جا آورد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] سلام، گفته می‌شود، انجام غسل جنابت قبل از وقت نماز، مستحب است. حال اگر کسی قبل از وقت نماز، غسل جنابت را به نیت غسل واجب انجام دهد، تکلیف چیست؟ آیا میتواند بدون وضو نماز بخواند؟ اگر حکم را نمی‌دانسته چطور؟ آیا باید دوباره غسل کرد؟ آیا نمازی که خوانده صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که سه غسل بر او واجب باشد: غسل جنابت، مسّ میت و غسل نذر، آیا میتواند به نیّت غسل مسّ میت، غسلی انجام دهد و این غسل از بقیّه اَغسال مُجزی باشد؟ و با فرضِ اجزاء، آیا برای نماز نیاز به وضو دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی غذای نجس خورده و بعدا بدون نیّت طهارت، در حمام، آب روی لب های او جاری شده باشد، آیا غسل و وضوی او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر فردی به گمان وسعتِ وقت به قصد طهارت از جنابت، غسل نمود، آن گاه فهمید که وقت تنگ بوده، آیا غسل صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] شخصی چند سال قبل به حج عمره مشرف شده است. حال به یاد آورده که در آن زمان غسلی بر او واجب بوده که نمی‌دانسته است ولی تمام مراحل حج را از غسل کردن تا پایان طوافها تا جایی که به یاد دارد درست انجام داده است، تکلیف چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی با هیزم غصبی آب گرم کرده و غسل جنابت میکند چه صورت دارد؟
- [آیت الله خوئی] شخصی غسل واجب کرد و غسل واجب دیگری به عهده او بوده یا داشته و نیت غسل دوم را نکرده یا فراموش کرده یا نمی‌دانسته غسل دیگری به عهده او هست.
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که مریض است و دست یا پایش سوخته است و غسل جنابت بگردنش آمده و یا غسل دیگر، اگر از روی مشمّا یا نایلون در حالِ غسل آب جاری نماید غسلش صحیح است یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] آیا کسی که قبل از دخول وقت غسل جنابت به گردنش بیاید و در همان وقت بخواهد غسل کند نیت وجوب کند آیا غسلش صحیح است؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی آب نداشت و یا آب برای او ضرر داشت و لذا تیمّم بدل از غسل جنابت کرد، آیا میتواند داخل مسجد گشته ، قرآن بخواند و یا ... ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- غسل میت مثل غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است، میت را غسل ارتماسی ندهند و در غسل ترتیبی هم اگر ممکن است هر یک از سه قسمت بدن را در آب فرو نبرند، بلکه آب را روی آن بریزند.
- اگر فراموش کند که روزه است و به نیت غسل سر در آب فرو برد، روزه و غسل او صحیح است.
- در چند صورت فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست:اوّل:آن که روزهدار در روز ماه رمضان عمداً قی کند.دوم:آن که در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسأله 1639 گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود.سوم:عملی که روزه را باطل میکند به جا نیاورد، ولی نیت روزه نکند، یا ریا کند، یا قصد کند که روزه نباشد، یا قصد کند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد.چهارم:آن که اگر در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد.پنجم:آن که در ماه رمضان بدون این که تحقیق کند صبح شده یا نه، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده و نیز اگر بعد از تحقیق با این که گمان دارد صبح شده، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، قضای آن روز بر او واجب است؛ بلکه اگر بعد از تحقیق شک کند که صبح شده یا نه و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، احتیاط واجب آن است که قضای روزهی آن روز را به جا آورد.ششم:آن که کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفتهی او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.هفتم:آن که کسی بگوید صبح شده و انسان به گفتهی او یقین نکند، یا خیال کند شوخی میکند و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.هشتم:آن که کور و مانند آن به گفتهی کس دیگری افطار کنند بعد معلوم شود مغرب نبوده است.نهم:آن که در هوای صاف به واسطهی تاریکی یقین کند که مغرب شده و افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولی اگر در هوای ابری به گمان این که مغرب شده افطار کند، بعد معلوم شود مغرب نبوده قضا لازم نیست.دهم:آن که برای خنک شدن، یا بی جهت مضمضه کند یعنی آب در دهان بگرداند و بیاختیار فرو رود، ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد، یا برای وضو مضمضه کند و بیاختیار فرو رود، قضا بر او واجب نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که از حرام جنب شده اگر بخواهد با آب گرم غسل کند عرق میکند، چون عرق او بنابر احتیاط واجب نجس است، باید با آب سرد غسل کند و اگر آب سرد پیدا نکند یا برای او ضرر داشته باشد نمیتواند در بیرون از آب غسل ترتیبی کند ولی میتواند بعد از آن که تمام بدن زیر آب رفته باشد نیّت غسل ترتیبی کند و به نیّت سر و گردن بدن را حرکت دهد بعد یک مرتبه به نیّت طرف راست و مرتبه دیگر به نیّت طرف چپ بدن را حرکت دهد، غسل او صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است. ولی احتیاط مستحب این است که بیشتر بدن خارج از آب باشد و پس از نیت زیر آب رود.
- [آیت الله بهجت] در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی بهتدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است، و احتیاط آن است که از اول فرو رفتن در آب نیت غسل کردن را داشته باشد به آنچه غسل ارتماسی با آن محقق و تمام می‌شود و اظهر کفایت نیت در حال فرو رفتن مجموع بدن در آب است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هنگامی که زن از حیض پاک شود باید برای انجام عبادات خود غسل کند و اگر دسترسی به آب ندارد تیمم نماید، دستور غسل حیض مثل غسل جنابت است و از وضو نیز کفایت می کند، ولی احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد (خواه پیش از غسل باشد یا بعد از غسل).
- [آیت الله علوی گرگانی] غسل میّت مثل غسل جنابت است و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است، میّت را غسل ارتماسی ندهند وجائز است در غسل ترتیبی فرو بردن هریک از سه قسمت بدن را در آب کثیر.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . غسل میت مثل غسل جنابت است. و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است، میت را غسل ارتماسی ندهند. ولی در غسل ترتیبی فرو بردن هر یک از سه قسمت بدن میت را در آب کثیر بی اشکال است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] غسل میت مثل غسل جنابت است، و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است میت را غسل ارتماسی ندهند، ولی در غسل ترتیبی فروبردن هریک از سه قسمت بدن میت، در آب کثیر جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حائض، جُنب باشد و هنگامی که پاک می‌شود غسل جنابت را انجام دهد، لازم نیست برای حیض نیز جداگانه غسل نماید، هر چند خوب است در غسل خود هر دو را نیّت کند و این غسل کفایت از وضو میکند؛ پس برای انجام عباداتی مانند نماز که طهارت در آنها شرط است، لازم نیست وضو بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به نیّت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن در یک لحظه زیر آب قرار گیرد، غسل او صحیح است.
- [امام خمینی] در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است، و احتیاط آن است که یک دفعه زیر آب رود.