چرا در قرآن برای خدا ضمیر جمع آورده می شود؟

بی شک خداوند متعال یگانه است، وشریک ندارد، ولی آوردن ضمیر جمع به چند جهت می تواند باشد:

1- گاهی آوردن ضمیر جمع به جهت موضوع مهمی بوده که باید به آن اهمیّت ویژه ای داده می شد، مانند حفظ و نگه داری قرآن از تحریف. خداوند می فرماید:
(إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ؛[حجر/9] ما قرآن را نازل کردیم و خود آن را حفظ می کنیم).
این آیه متضمّن پنج ضمیر جمع است که به جهت اهمیت دادن به قرآن است. بنابراین، جمع آوردن ضمیر گاهی به جهت اهمیت موضوع است.

2- برخی از کارهای الهی به واسطه ملائکه که جنود و کارگزاران الهی هستند انجام می شود، در این گونه موارد ضمیر جمع آورده می شود مانند:
(إِنَّا کلُ‌َّ شیَ‌ْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَر؛[قمر/49] ما هر چیزی را به اندازه،خلق کردیم).
و چون کارگزاران الهی جدای از خدا و مستقل نیستند، به صورت ضمیر جمع می آید.

3- گاهی جمع آوردن ضمیر فقط برای تفخیم و تعظیم است، مانند:
(إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ؛[انسان/3] ما راه را به شما نشان دادیم).[1]

به این نکته باید توجه داشت که  ضمیر جمع در کارهایی به کار می رود که نظام اسباب و مسببات در آن حاکم است.  بنابراین، کاربرد ضمیر جمع به این معنا است که علت ها و اسباب دیگر نیز تاثیر گذار در پیدایش هستند و خداوند علت بی واسطه افعال نیست. اما از آنجا که این اسباب و علل جدای از خداوند نیستند و در واقع مظاهر اسماء و صفات الهی و نشأت گرفته از ذات الهی هستند، تعبیر به "ما" منافاتی با یکتایی ذات الهی و شریک نداشتن ندارد، زیرا شریک در جایی است که دو موجود مستقل و جدای از هم کاری را انجام دهند و در این عالم چیزی جدای از ذات الهی و مستقل از او نیست.

[1]. آیت الله صافی، معارف دین، ج 1، ص 178