چرا ضمیر جمع برای خدا به کار رفته است؟
عقل به روشنی بریگانگی خالق وآفریدگار جهان گواهی می دهد زیرا به مقتضای برای اثبات وجود خداوند بویژه برهان امکان و وجوب همه موجودات ممکن معلول ومخلوق واجب الوجود بالذات (خدا) هستند وبه مقتضای دلایل توحید ذاتی-واجب الوجود بالذات یگانه است ودرنتیجه خالق وآفریدگار جهان کسی جزخداوند نیست. قرآن کریم درآیات بسیاری بریگانگی خداوند در آفریدگاری جهان تاکید نموده است قل ا.. خالق کل شی وهوالواحد القهار(1) بگوخداوند آفریدگار همه چیز است و اوست یکتای غالب الله خالق کل شی وهو علی کل شی وکیل-خداآفریننده هرچیزاست وبرهر چیزی وکیل است(قیم ومدبر) است.(2) ذلکم الله ربکم خالق کل شی لا اله الا هو-آن خداوند پروردگار شما وآفریدگار هرچیز است جزاوخدایی نیست(3) درروایت آمده است : خداوند شریکی ندارد که درآفرینش شگفتی های جهان او را یاری کرده باشد. (4) حال با توجه به این آیات می گوید که خداوند خالق یکنفر بیشتر نمی باشد چطور می شود بعضی جاها خلق را به فرشتگان ویا انسانها وغیره نسبت می دهد واین باتوحید خالقیت نمی سازد جوابی که داده اند این می باشد که مقصود از اختصاص خالقیت به خداوند این است که خالق وآفریننده بالذات ومستقل جزء خداوند نیست ولی اسباب وعلل طبیعی وغیرطبیعی را انکار نمی کنند از نظر آنان فرشتگان افعال ویژه ای راانجام می دهند چنانکه انسان فاعل کارهای خویش است ونیز اسباب طبیعی آثار ویژه ای دارند ولی هیچ یک فاعل وسبب مستقل وبالذات نیستند این نظریه علاوه براینکه مقتضای قوانین عقلی ونیز مورد تایید حس وتجربه است ازآیات قرآن نیز به روشنی استفاده می شود زیرا قران در آیات بسیاری تاثیر علل غیرطبیعی در پیدایش پاره ای حوادث طبیعی ونیز فاعلیت انسان تصریح نموده است.به عنوان نمونه می گوید :الله یتوفی الانفس حین موتها(5) خدا به هنگام مرگ جان هارا می گیرد. می فرماید:قل یتوفا کم ملک الموت الذی وکل بکم(6) بگوفرشته مرگ که ازجانب خداوند برشما وکالت دارد جانهای شما را می گیرد. درباره حرکت ابرها می گوید: آیا نمی اندیشی که خدا ابر را می راند پس آنرا به هم می آمیزد(7) خداوند بادها را می فرستد وآنها ابرها را بر می انگیزند. (8) خلاصه اینکه خلق بعضی ازچیزها به غیرخداوند با توحید خالقیت ناسازگار نمی باشد زیرا این امور درحلول خلق الهی وجلوه ای ازآن است ودرحوزه مشیت خداوند وبه اذن او واقع می شود وابدا جنبه استقلالی ندارد(9) خلاصه اینکه اولا توحید درخالقیت اثبات شد به دلیل عقل ونقل ثانیا یکسری ازکارها هم به خدا وهم غیرخدا نسبت داده شده که با علل طولی به اثبات رسید. ثالثا آن هاکه بیان شده اسباب وعلل طبیعی وغیر طبیعی می باشد مثل ملائکه -ابرهاو... رابعا: اینکه می گوید من آفرید وجای می گوید ما آفریدیم یا به ابرها نسبت می دهد نه جبر می باشد چنانچه اشاعره می خواهند این بحث رابکنند ونه تفویض چنانچه که مغفرله می گویند بلکه حق را مذهب حقه می گوید امری بین الامرین که به واسطه علل طولیه ثابت شد. منابع: 1- قرآن کریم-سوره رعد-آیه16. 2- قرآن کریم-سوره زمر-آیه62. 3- قرآن کریم-سوره فاطر-آیه3. 4- نهج البلاغه-سید شریف رضی خطبه ی 18. 5- قرآن کریم-سوره زمر-آیه43. 6- قرآن کریم-سوره نور آیه 43. 7- قرآن کریم-سوره سجده-آیه11. 8- قرآن کریم-سوره روم-آیه 48. 9- آموزش کلام الله اسلامی محمد سعیدی مهر-جلد1-صفحه101. 10- عقاید استدلالی-علی ربانی گلپایگانی صفحه106. 11- الالهیات آیت الله سبحانی-صفحه51. به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 22/400008)
عنوان سوال:

چرا ضمیر جمع برای خدا به کار رفته است؟


پاسخ:

عقل به روشنی بریگانگی خالق وآفریدگار جهان گواهی می دهد زیرا به مقتضای برای اثبات وجود خداوند بویژه برهان امکان و وجوب همه موجودات ممکن معلول ومخلوق واجب الوجود بالذات (خدا) هستند وبه مقتضای دلایل توحید ذاتی-واجب الوجود بالذات یگانه است ودرنتیجه خالق وآفریدگار جهان کسی جزخداوند نیست.
قرآن کریم درآیات بسیاری بریگانگی خداوند در آفریدگاری جهان تاکید نموده است قل ا.. خالق کل شی وهوالواحد القهار(1) بگوخداوند آفریدگار همه چیز است و اوست یکتای غالب
الله خالق کل شی وهو علی کل شی وکیل-خداآفریننده هرچیزاست وبرهر چیزی وکیل است(قیم ومدبر) است.(2)
ذلکم الله ربکم خالق کل شی لا اله الا هو-آن خداوند پروردگار شما وآفریدگار هرچیز است جزاوخدایی نیست(3)
درروایت آمده است : خداوند شریکی ندارد که درآفرینش شگفتی های جهان او را یاری کرده باشد. (4)
حال با توجه به این آیات می گوید که خداوند خالق یکنفر بیشتر نمی باشد چطور می شود بعضی جاها خلق را به فرشتگان ویا انسانها وغیره نسبت می دهد واین باتوحید خالقیت نمی سازد جوابی که داده اند این می باشد که مقصود از اختصاص خالقیت به خداوند این است که خالق وآفریننده بالذات ومستقل جزء خداوند نیست ولی اسباب وعلل طبیعی وغیرطبیعی را انکار نمی کنند از نظر آنان فرشتگان افعال ویژه ای راانجام می دهند چنانکه انسان فاعل کارهای خویش است ونیز اسباب طبیعی آثار ویژه ای دارند ولی هیچ یک فاعل وسبب مستقل وبالذات نیستند این نظریه علاوه براینکه مقتضای قوانین عقلی ونیز مورد تایید حس وتجربه است ازآیات قرآن نیز به روشنی استفاده می شود زیرا قران در آیات بسیاری تاثیر علل غیرطبیعی در پیدایش پاره ای حوادث طبیعی ونیز فاعلیت انسان تصریح نموده است.به عنوان نمونه می گوید :الله یتوفی الانفس حین موتها(5) خدا به هنگام مرگ جان هارا می گیرد.
می فرماید:قل یتوفا کم ملک الموت الذی وکل بکم(6) بگوفرشته مرگ که ازجانب خداوند برشما وکالت دارد جانهای شما را می گیرد.
درباره حرکت ابرها می گوید:
آیا نمی اندیشی که خدا ابر را می راند پس آنرا به هم می آمیزد(7)
خداوند بادها را می فرستد وآنها ابرها را بر می انگیزند. (8)
خلاصه اینکه خلق بعضی ازچیزها به غیرخداوند با توحید خالقیت ناسازگار نمی باشد زیرا این امور درحلول خلق الهی وجلوه ای ازآن است ودرحوزه مشیت خداوند وبه اذن او واقع می شود وابدا جنبه استقلالی ندارد(9)
خلاصه اینکه اولا توحید درخالقیت اثبات شد به دلیل عقل ونقل
ثانیا یکسری ازکارها هم به خدا وهم غیرخدا نسبت داده شده که با علل طولی به اثبات رسید.
ثالثا آن هاکه بیان شده اسباب وعلل طبیعی وغیر طبیعی می باشد مثل ملائکه -ابرهاو...
رابعا: اینکه می گوید من آفرید وجای می گوید ما آفریدیم یا به ابرها نسبت می دهد نه جبر می باشد چنانچه اشاعره
می خواهند این بحث رابکنند ونه تفویض چنانچه که مغفرله می گویند بلکه حق را مذهب حقه می گوید امری بین الامرین که به واسطه علل طولیه ثابت شد.
منابع:
1- قرآن کریم-سوره رعد-آیه16.
2- قرآن کریم-سوره زمر-آیه62.
3- قرآن کریم-سوره فاطر-آیه3.
4- نهج البلاغه-سید شریف رضی خطبه ی 18.
5- قرآن کریم-سوره زمر-آیه43.
6- قرآن کریم-سوره نور آیه 43.
7- قرآن کریم-سوره سجده-آیه11.
8- قرآن کریم-سوره روم-آیه 48.
9- آموزش کلام الله اسلامی محمد سعیدی مهر-جلد1-صفحه101.
10- عقاید استدلالی-علی ربانی گلپایگانی صفحه106.
11- الالهیات آیت الله سبحانی-صفحه51.
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 22/400008)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین