ادیان
این رده تنها حاوی زیرردهٔ زیر است.
آیا دین زردتشت، اولین دین مروج خدای مطلق است و باقی ادیان از آن کپی شده اند؟
در پاسخ به این سوال چند نکته قابل ذکر است: 1- آیا خدایی که در اینجا مطرح شده و ادعا شده، زردتشت برای اولین بار او را مطرح کرده است، خدایی حقیقی بوده و دلایل بر وجود او دلالت می کنند؟ اگر جواب منفی باشد، ما دلایل را اصیل گرفته ایم و آن خدا را غیر واقعی می دانیم و اگر جواب مثبت باشد، همچنان دلایل اصیل بوده اند و آن ها ملاک تعیین راه زندگی ما شده اند. به هر حال آنچه مهمتر از تاریخچه خداپرستی است، حقیقت است که باید مبنا و معیار زندگی ما قرار بگیرد. 2- خدایی که در دین اسلام و سایر ادیان ابراهیمی مطرح است، هرگز بندگان را به حال خود رها نمی کند و با ارسال راهنمایانی برای بشر، وحی را در اختیار آنها قرار می دهد. و هر زمان که در وحی فرستاده شده، دستبرد و تحریفی صورت بگیرد، پیامبری جدید ارسال می کند تا غرض خلقت انسان معطل نماند. از این رو نظریه کپی برداری ادیان از یک دین، در جایی مطرح می شود که واقعیت خارجی در ارسال رسولان و وحی جدید، معقولیت بیشتری دارد و دلایل آن را تائید می کند در حالی که اختلافات موجود بین ادیان، نظریه کپی برداری را تکذیب می کند. 3- در حالی که هیچ دلیلی برای کپی برداری اسلام (یا سایر ادیان ابراهیمی) از دین زردتشت ارائه نشده (و حتی چنین دلایلی وجود ندارد) دلایلی وجود دارد که هر گونه نظریه پردازی این گونه را تکذیب می کند. اسلام در جایی حرکت خود را شروع کرد، که هیچ اثر تمدنی وجود نداشت. پیامبر اسلام (ص) با هیچ کتاب و آئینی از قبل آشنا نبود و چهل سال زندگی عادی او بین مردم و امّی بودن او، دلایل متقنی بر این امر هستند. علاوه بر اینکه اوج فصاحت و بلاغت قرآن و اعجازش نظریه بشری بودن اسلام یا کپی آن از عده دیگری را برای هر عاقلی غیر موجه می سازد. این دلایل حتی نظریه کپی برداری از مسیحیت و یهودیت، علیرغم شباهت های بیشتر را نامعقول می سازد و فاصله های بیشتر اسلام با زردتشت (از جهت محتوایی و ارتباطات) نامعقول بودن نظریه ارتباط این گونه ای بین اسلام و زردتشت را نمایان تر می سازد. 4- آنچه از نظر مسلمانان درباره تاریخچه موجودات زنده و دین صحیح است، اینکه قبل از خلقت حضرت آدم (ع) و همسرش، موجودات زنده ای شبیه انسان خلق شده و زندگی می کردند و به احتمال زیاد اگر نتایج باستان شناسی درباره موجودات چند ده هزار سال قبل صحیح باشد، مربوط به موجودات قبل از حضرت آدم (ع) است: امام باقر (ع) به جابر می فرمایند: به خدا سوگند! به طور حتم خداوند متعال هزار هزار جهان و هزار هزار آدم آفریده که تو در پایان این جهان‌ها و آن آدمیان هستی.[1] درباره فاصله زمانی که حضرت آدم (ع) خلق شده تا کنون، اگر چه در اسلام تاریخی نقل نشده، اما مطابق نقل تورات که با بعضی از محاسبات نیز صحیح به نظر می رسد، حدود هشت هزار سال می گذرد.[2] و از زمان شروع خلقت آدم (ع) آئین توحید وجود داشته است و اولین انسان از نسل موجود، پیامبر الهی بوده که وحی را دریافت می کرده و مبلغ توحید بوده است. 5- شاید همین مقدار از پاسخ نیز لازم نبوده، چون انسان اگر بخواهد به هر ادعای بی دلیلی توجه کند، عمر محدود خود را تباه کرده است. مقداری آشنایی با دین زردتشت نشان می دهد که این گونه ادعاها از سر بی کاری و نوعی بیهوده گویی است. زردتشت آئینی است که درباره تاریخ شروع آن اختلافات بسیار به چشم می خورد. و محتوای آن نیز تردیدهای جدی در بر دارد، در ذیل بعضی مقداری درباره این آئین می نگاریم تا شناخت آن، ماهیت این گونه ادعاها را نشان دهد: تاریخ دقیقی برای ظهور زرتشت به عنوان پیامبر آیین مزدیسنی، وجود ندارد. عده ای تاریخ ظهور او را ششصد سال قبل از میلاد[3] و برخی شش هزار سال قبل از میلاد دانسته اند.[4] پنج هزار و چهارصد سال مدتی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. ( در مورد زرتشت اطلاعات چندانی وجود ندارد و آنچه به دست ما رسیده بیشتر ساخته ذهن برخی نویسندگان زرتشتی در دوره اسلامی است که سعی در ارائه چهر ه ای شبیه به چهره پیامبران بنی اسرائیل از زرتشت داشته اند. در برخی از این نوشته ها مطالبی که درباره تولد، کودکی، نوجوانی، معجزات و... آورده شده، نوعی تقلید ناقص و ناپخته از زندگی پیامبرانی چون حضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی می باشد.)[5] کتابی که (اوستا) نامیده می شود به احتمال، بعد از ورود مسلمانان به ایران جمع آوری شده[6] تا اینان خود را اهل کتاب معرفی کنند، زیرا قدیمی ترین نسخه اوستا که به خط (دبیره) نوشته شده مربوط به 1325 میلادی می باشد، یعنی حدود هفتصد سال پیش، که در دانمارک نگهداری می شود.[7] [1]. الخصال، ج2، ص652. [2]. رک: ترجمه المیزان، ج4، ص: 221. [3]. ر.ک: ابراهیم پور داود، اوستا، ص 28. [4]. ر.ک: آشنایی با ادیان بزرگ، ص57؛ و همچنین دین ایران باستان ، ص 185. [5]. ر.ک : کیخسرو اسفندیار بن آذر کیوان، دبستان المذاهب، ج 1، ص 74-75؛ تعلیقات رحیم رضازاده ملک؛ و زرتشت و آموزش های 1 و 13. [6]. ر.ک: موبد رستم شهزادی، زرتشت و آموزش های او، ص 69-70. [7]. ابراهیم پورداود، اوستا، ص49.
در پاسخ به این سوال چند نکته قابل ذکر است: 1- آیا خدایی که در اینجا مطرح شده و ادعا شده، زردتشت برای اولین بار او را مطرح کرده است، خدایی حقیقی بوده و دلایل بر وجود او دلالت می کنند؟ اگر جواب منفی باشد، ما دلایل را اصیل گرفته ایم و آن خدا را غیر واقعی می دانیم و اگر جواب مثبت باشد، همچنان دلایل اصیل بوده اند و آن ها ملاک تعیین راه زندگی ما شده اند. به هر حال آنچه مهمتر از تاریخچه خداپرستی است، حقیقت است که باید مبنا و معیار زندگی ما قرار بگیرد. 2- خدایی که در دین اسلام و سایر ادیان ابراهیمی مطرح است، هرگز بندگان را به حال خود رها نمی کند و با ارسال راهنمایانی برای بشر، وحی را در اختیار آنها قرار می دهد. و هر زمان که در وحی فرستاده شده، دستبرد و تحریفی صورت بگیرد، پیامبری جدید ارسال می کند تا غرض خلقت انسان معطل نماند. از این رو نظریه کپی برداری ادیان از یک دین، در جایی مطرح می شود که واقعیت خارجی در ارسال رسولان و وحی جدید، معقولیت بیشتری دارد و دلایل آن را تائید می کند در حالی که اختلافات موجود بین ادیان، نظریه کپی برداری را تکذیب می کند. 3- در حالی که هیچ دلیلی برای کپی برداری اسلام (یا سایر ادیان ابراهیمی) از دین زردتشت ارائه نشده (و حتی چنین دلایلی وجود ندارد) دلایلی وجود دارد که هر گونه نظریه پردازی این گونه را تکذیب می کند. اسلام در جایی حرکت خود را شروع کرد، که هیچ اثر تمدنی وجود نداشت. پیامبر اسلام (ص) با هیچ کتاب و آئینی از قبل آشنا نبود و چهل سال زندگی عادی او بین مردم و امّی بودن او، دلایل متقنی بر این امر هستند. علاوه بر اینکه اوج فصاحت و بلاغت قرآن و اعجازش نظریه بشری بودن اسلام یا کپی آن از عده دیگری را برای هر عاقلی غیر موجه می سازد. این دلایل حتی نظریه کپی برداری از مسیحیت و یهودیت، علیرغم شباهت های بیشتر را نامعقول می سازد و فاصله های بیشتر اسلام با زردتشت (از جهت محتوایی و ارتباطات) نامعقول بودن نظریه ارتباط این گونه ای بین اسلام و زردتشت را نمایان تر می سازد. 4- آنچه از نظر مسلمانان درباره تاریخچه موجودات زنده و دین صحیح است، اینکه قبل از خلقت حضرت آدم (ع) و همسرش، موجودات زنده ای شبیه انسان خلق شده و زندگی می کردند و به احتمال زیاد اگر نتایج باستان شناسی درباره موجودات چند ده هزار سال قبل صحیح باشد، مربوط به موجودات قبل از حضرت آدم (ع) است: امام باقر (ع) به جابر می فرمایند: به خدا سوگند! به طور حتم خداوند متعال هزار هزار جهان و هزار هزار آدم آفریده که تو در پایان این جهان‌ها و آن آدمیان هستی.[1] درباره فاصله زمانی که حضرت آدم (ع) خلق شده تا کنون، اگر چه در اسلام تاریخی نقل نشده، اما مطابق نقل تورات که با بعضی از محاسبات نیز صحیح به نظر می رسد، حدود هشت هزار سال می گذرد.[2] و از زمان شروع خلقت آدم (ع) آئین توحید وجود داشته است و اولین انسان از نسل موجود، پیامبر الهی بوده که وحی را دریافت می کرده و مبلغ توحید بوده است. 5- شاید همین مقدار از پاسخ نیز لازم نبوده، چون انسان اگر بخواهد به هر ادعای بی دلیلی توجه کند، عمر محدود خود را تباه کرده است. مقداری آشنایی با دین زردتشت نشان می دهد که این گونه ادعاها از سر بی کاری و نوعی بیهوده گویی است. زردتشت آئینی است که درباره تاریخ شروع آن اختلافات بسیار به چشم می خورد. و محتوای آن نیز تردیدهای جدی در بر دارد، در ذیل بعضی مقداری درباره این آئین می نگاریم تا شناخت آن، ماهیت این گونه ادعاها را نشان دهد: تاریخ دقیقی برای ظهور زرتشت به عنوان پیامبر آیین مزدیسنی، وجود ندارد. عده ای تاریخ ظهور او را ششصد سال قبل از میلاد[3] و برخی شش هزار سال قبل از میلاد دانسته اند.[4] پنج هزار و چهارصد سال مدتی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. ( در مورد زرتشت اطلاعات چندانی وجود ندارد و آنچه به دست ما رسیده بیشتر ساخته ذهن برخی نویسندگان زرتشتی در دوره اسلامی است که سعی در ارائه چهر ه ای شبیه به چهره پیامبران بنی اسرائیل از زرتشت داشته اند. در برخی از این نوشته ها مطالبی که درباره تولد، کودکی، نوجوانی، معجزات و... آورده شده، نوعی تقلید ناقص و ناپخته از زندگی پیامبرانی چون حضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی می باشد.)[5] کتابی که (اوستا) نامیده می شود به احتمال، بعد از ورود مسلمانان به ایران جمع آوری شده[6] تا اینان خود را اهل کتاب معرفی کنند، زیرا قدیمی ترین نسخه اوستا که به خط (دبیره) نوشته شده مربوط به 1325 میلادی می باشد، یعنی حدود هفتصد سال پیش، که در دانمارک نگهداری می شود.[7] [1]. الخصال، ج2، ص652. [2]. رک: ترجمه المیزان، ج4، ص: 221. [3]. ر.ک: ابراهیم پور داود، اوستا، ص 28. [4]. ر.ک: آشنایی با ادیان بزرگ، ص57؛ و همچنین دین ایران باستان ، ص 185. [5]. ر.ک : کیخسرو اسفندیار بن آذر کیوان، دبستان المذاهب، ج 1، ص 74-75؛ تعلیقات رحیم رضازاده ملک؛ و زرتشت و آموزش های 1 و 13. [6]. ر.ک: موبد رستم شهزادی، زرتشت و آموزش های او، ص 69-70. [7]. ابراهیم پورداود، اوستا، ص49.
پاسخ:
در پاسخ به این سوال چند نکته قابل ذکر است:
1- آیا خدایی که در اینجا مطرح شده و ادعا شده، زردتشت برای اولین بار او را مطرح کرده است، خدایی حقیقی بوده و دلایل بر وجود او دلالت می کنند؟ اگر جواب منفی باشد، ما دلایل را اصیل گرفته ایم و آن خدا را غیر واقعی می دانیم و اگر جواب مثبت باشد، همچنان دلایل اصیل بوده اند و آن ها ملاک تعیین راه زندگی ما شده اند. به هر حال آنچه مهمتر از تاریخچه خداپرستی است، حقیقت است که باید مبنا و معیار زندگی ما قرار بگیرد.
2- خدایی که در دین اسلام و سایر ادیان ابراهیمی مطرح است، هرگز بندگان را به حال خود رها نمی کند و با ارسال راهنمایانی برای بشر، وحی را در اختیار آنها قرار می دهد. و هر زمان که در وحی فرستاده شده، دستبرد و تحریفی صورت بگیرد، پیامبری جدید ارسال می کند تا غرض خلقت انسان معطل نماند. از این رو نظریه کپی برداری ادیان از یک دین، در جایی مطرح می شود که واقعیت خارجی در ارسال رسولان و وحی جدید، معقولیت بیشتری دارد و دلایل آن را تائید می کند در حالی که اختلافات موجود بین ادیان، نظریه کپی برداری را تکذیب می کند.
3- در حالی که هیچ دلیلی برای کپی برداری اسلام (یا سایر ادیان ابراهیمی) از دین زردتشت ارائه نشده (و حتی چنین دلایلی وجود ندارد) دلایلی وجود دارد که هر گونه نظریه پردازی این گونه را تکذیب می کند. اسلام در جایی حرکت خود را شروع کرد، که هیچ اثر تمدنی وجود نداشت. پیامبر اسلام (ص) با هیچ کتاب و آئینی از قبل آشنا نبود و چهل سال زندگی عادی او بین مردم و امّی بودن او، دلایل متقنی بر این امر هستند. علاوه بر اینکه اوج فصاحت و بلاغت قرآن و اعجازش نظریه بشری بودن اسلام یا کپی آن از عده دیگری را برای هر عاقلی غیر موجه می سازد. این دلایل حتی نظریه کپی برداری از مسیحیت و یهودیت، علیرغم شباهت های بیشتر را نامعقول می سازد و فاصله های بیشتر اسلام با زردتشت (از جهت محتوایی و ارتباطات) نامعقول بودن نظریه ارتباط این گونه ای بین اسلام و زردتشت را نمایان تر می سازد.
4- آنچه از نظر مسلمانان درباره تاریخچه موجودات زنده و دین صحیح است، اینکه قبل از خلقت حضرت آدم (ع) و همسرش، موجودات زنده ای شبیه انسان خلق شده و زندگی می کردند و به احتمال زیاد اگر نتایج باستان شناسی درباره موجودات چند ده هزار سال قبل صحیح باشد، مربوط به موجودات قبل از حضرت آدم (ع) است:
امام باقر (ع) به جابر می فرمایند: به خدا سوگند! به طور حتم خداوند متعال هزار هزار جهان و هزار هزار آدم آفریده که تو در پایان این جهان‌ها و آن آدمیان هستی.[1]
درباره فاصله زمانی که حضرت آدم (ع) خلق شده تا کنون، اگر چه در اسلام تاریخی نقل نشده، اما مطابق نقل تورات که با بعضی از محاسبات نیز صحیح به نظر می رسد، حدود هشت هزار سال می گذرد.[2] و از زمان شروع خلقت آدم (ع) آئین توحید وجود داشته است و اولین انسان از نسل موجود، پیامبر الهی بوده که وحی را دریافت می کرده و مبلغ توحید بوده است.
5- شاید همین مقدار از پاسخ نیز لازم نبوده، چون انسان اگر بخواهد به هر ادعای بی دلیلی توجه کند، عمر محدود خود را تباه کرده است. مقداری آشنایی با دین زردتشت نشان می دهد که این گونه ادعاها از سر بی کاری و نوعی بیهوده گویی است. زردتشت آئینی است که درباره تاریخ شروع آن اختلافات بسیار به چشم می خورد. و محتوای آن نیز تردیدهای جدی در بر دارد، در ذیل بعضی مقداری درباره این آئین می نگاریم تا شناخت آن، ماهیت این گونه ادعاها را نشان دهد:
تاریخ دقیقی برای ظهور زرتشت به عنوان پیامبر آیین مزدیسنی، وجود ندارد. عده ای تاریخ ظهور او را ششصد سال قبل از میلاد[3] و برخی شش هزار سال قبل از میلاد دانسته اند.[4] پنج هزار و چهارصد سال مدتی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت.
( در مورد زرتشت اطلاعات چندانی وجود ندارد و آنچه به دست ما رسیده بیشتر ساخته ذهن برخی نویسندگان زرتشتی در دوره اسلامی است که سعی در ارائه چهر ه ای شبیه به چهره پیامبران بنی اسرائیل از زرتشت داشته اند. در برخی از این نوشته ها مطالبی که درباره تولد، کودکی، نوجوانی، معجزات و... آورده شده، نوعی تقلید ناقص و ناپخته از زندگی پیامبرانی چون حضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی می باشد.)[5]
کتابی که (اوستا) نامیده می شود به احتمال، بعد از ورود مسلمانان به ایران جمع آوری شده[6] تا اینان خود را اهل کتاب معرفی کنند، زیرا قدیمی ترین نسخه اوستا که به خط (دبیره) نوشته شده مربوط به 1325 میلادی می باشد، یعنی حدود هفتصد سال پیش، که در دانمارک نگهداری می شود.[7]
[1]. الخصال، ج2، ص652.
[2]. رک: ترجمه المیزان، ج4، ص: 221.
[3]. ر.ک: ابراهیم پور داود، اوستا، ص 28.
[4]. ر.ک: آشنایی با ادیان بزرگ، ص57؛ و همچنین دین ایران باستان ، ص 185.
[5]. ر.ک : کیخسرو اسفندیار بن آذر کیوان، دبستان المذاهب، ج 1، ص 74-75؛ تعلیقات رحیم رضازاده ملک؛ و زرتشت و آموزش های 1 و 13.
[6]. ر.ک: موبد رستم شهزادی، زرتشت و آموزش های او، ص 69-70.
[7]. ابراهیم پورداود، اوستا، ص49.
- [سایر] آیا مسلمانی که به دین زردتشت علاقه دارد، می تواند دین خود را عوض کند؟
- [سایر] نماد فروهر (سمبل دین زردتشت) معانی زیبایی دارد، آیا استفاده از آن ناپسند است؟
- [سایر] با توجه به پایان دوره جزم اندیشی و مطلق گرایی، چگونه دین می تواند با این صفات باقی بماند؟
- [سایر] اگر خدای سبحان کمال مطلق و غنی محض است چه نیازی به آفرینش موجودات داشت؟
- [سایر] اولین دین دنیا کدام دین بود؟
- [سایر] بین خدای عرفی دین و خدای علم کدامیک را انتخاب کنم؟
- [سایر] اولین منشأ دین کجاست؟
- [سایر] دین سامری چه دینی است و آیا منشعب از دین یهود و از ادیان آسمانی می‌باشد؟
- [سایر] علل دین گرایی و دین گریزی در ادیان اسلام مسیحیت، زرتشت، یهود چیست؟ کدام یک از اعتقادات دینی موجب دین گریزی و یا دین گرایی می شود؟ کدام یک از دستورات عملی ادیان موجب دین گریزی و یا دین گرایی می شود؟
- [سایر] علل دین گرایی و دین گریزی در ادیان اسلام مسیحیت زرتشت . یهود چیست؟ کدام یک از اعتقادات دینی موجب دین گریزی و یا دین گرایی می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مشرک یعنی افرادی که خدایی غیر از خدای یگانه را بپرستند (بت پرست) یا برای خدا شریک قائل باشند و دو یا چند خدا را بپرستند، نجس می باشند ولی کسانی که وحدت خدای سبحان را قبول دارند و یکی از پیامبران الهی را قبول داشته باشند (یهودیان، مسیحیان، زرتشتیان و صابئیان) پاک می باشند. و اهل کتاب اگر به واسطه تحریف در دین خود مشرک شده باشند حکم سایر مشرکین را دارند و نجس می باشند و همچنین کسانی که بی دین بوده و هیچ خدایی را قبول ندارند نجس می باشند. ناصبی ها نیز که دشمن ائمه اطهار(علیهم السلام) هستند نجس می باشند. خوارج و نیز مسلمانانی که مشرک شده باشند و حضرت علی(علیه السلام) را خدا بدانند یا یکی از ضروریات دین را انکار کنند به نحوی که به انکار خدا و رسول خدا برگردد نجس می باشند.
- [آیت الله مظاهری] ناسزا گفتن برای اثبات مطالب علمی و نظیر آن جایز نیست، و کسانی که در بحثها و نوشتهجات به دیگران ناسزا می‌گویند حرام است، بلکه اگر آن ناسزا به علمای دین باشد، گناهش در حدّ کفر و جنگ با خدای متعال است.
- [آیت الله جوادی آملی] .معیار در سال خمسی، لزوماً ماه های سال قمری نیست، بلکه هر کس می تواند ابتدای کسب و کار خود را بر اساس ماه های سال شمسی محاسبه نماید و پس از گذشت یکسال شمسی از اوّلین ماه احتساب شده، خمسِ باقی مانده درآمد خودش را بپردازد. محاسبه قبل و بعد از سال
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر علاوه بر امور واجب نسبت به امور غیر واجب نیز وصیت کرده باشد و تصریح کرده باشد که تمام آن از ثلث پرداخت شود هر دو از ثلث پرداخت می شود و اگر تمام وصیت از ثلث بیشتر شود و ورثه راضی نباشند اول واجبات را انجام می دهند و آنچه از ثلث باقی می ماند صرف امور مستحب شود. و اگر تصریح نکرده باشد که از ثلث پرداخت شود اول واجبات مالی از اصل مال پرداخت می شود و بعد ثلث آنچه باقی مانده صرف امور مستحب مورد وصیت می شود.
- [آیت الله اردبیلی] (کهانت) و (تنجیم)(1) اگر به این شکل باشد که برای غیر خداوند، به نحو استقلال یا اشتراک با خداوند، تأثیر قائل شوند، حرام بلکه شرک است، ولی اگر مشیّت خدای متعال را مؤثر مطلق بدانند و پیشبینیهای آنها به نحو حدس و تخمین و =============================================================================== 1 (کاهن) ادّعا می‌کند که وقایع را به واسطه خبردادن اجنّه وشیاطین یا به واسطه اسباب خفیّه دیگری میفهمد و (منجّم) به وسیله حرکات افلاک و تقارن کواکب از آینده خبر میدهد. مبنی بر این باشد که پروردگار عالم بعضی امور را سبب یا مقارن و هماهنگ بعضی امور دیگر قرار داده و بقیه سببیّت یا تقارن و سلب آن در قبضه قدرت مطلقه او می‌باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] تصرّف در ملک میّتی که به زکات یا به مردم بدهکار است ، چنانچه منافات با ادای دین او نداشته باشد مثل نماز خواندن در خانهاش با اجازه ورثه اشکال ندارد . و همچنین اگر بدهی او را بدهند یا به ذمه بگیرند که ادا نمایند ، یا به مقدار بدهی او باقی بگذارند ، تصرّف در ملک او اشکال ندارد حتی اگر موجب تلف شود .
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که بدهکار است و گندم یا جو یا خرما یا انگور هم دارد اگر بمیرد و پیش از ان که زکات به انها تعلق بگیرد ورثه دین او را از مال دیگر بدهند هر کدام که سهمشان به حد نصاب برسد باید زکات بدهد و اگر پیش از ان که زکات به انها تعلق بگیرد دین او را ندهند چنانچه مال میت فقط به اندازه دین او باشد زکات به ان تعلق نمی گیرد و اگر مال میت بیشتر از دین او باشد باید نسبت جنس زکات دار را به تمام مال ملاحظه کنند مانند نسبت نصف و ثلث و ربع و غیر اینها و به همان نسبت از جنس زکات دار کسر شود و انچه باقی مانده به ورثه منتقل می شود پس سهم هر یک از ورثه اگر به حد نصاب برسد زکات به ان تعلق می گیرد
- [آیت الله مظاهری] از گناهان در اسلام فحش دادن به مسلمان است و چون فحش دادن اهانت به مسلمان است، باید گفت از این جهت از گناهان کبیره در اسلام است و آن اقسامی دارد: الف) فحش دادن و استهزاء و توهین و تعریض و لعن و مانند اینها- نعوذ باللَّه- به خداوند متعال یا پیامبر گرامی خاتم الانبیا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و ائمّه طاهرین(سلاماللهعلیهم) و حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) علاوه بر اینکه فحشدهنده را نجس و کافر می‌کند، او را واجب القتل مینماید. ب) فحش دادن به انبیای عظام و علمای دین، بلکه همه افرادی که منتسب به اسلام می‌باشند، و گناه این قسم فحش در حدّ کفر است که در روایات آمده است جنگ با خدای متعال است. ج) فحش دادن به افراد معمولی و بچهها و دیوانههایی که متوجّه فحش میشوند، نیز حرام، بلکه چون ظلم و اهانت است از گناهان کبیره است. د) فحش دادن به غیر مسلمان یا به حیوانات، گرچه حرام نیست، ولی مسلمان باید مؤدّب باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که خمس یا زکات بدهکار است و حجه الاسلام بر او واجب است و قرض هم دارد اگر بمیرد و مال او برای همه انها کافی نباشد چنانچه مالی که خمس و زکات به ان تعلق گرفته از بین نرفته باشد باید خمس یا زکات را بدهند و بقیه مال او را بر حج و قرض قسمت نمایند و اگر مالی که خمس و زکات ان واجب شده از بین رفته باشد در صورتی که صروره باشد یعنی اولین مرتبه رفتن او به حج باشد و در راه حج قبل از احرام مرده باشد باید مال او را صرف حج بنمایند و اگر چیزی باقی ماند بر خمس و زکات و قرض به نسبت قسمت نمایند و در غیر این صورت حج بر خمس و زکات مقدم است ولی تقدم ان بر قرض محل اشکال است
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن مسلمان نمیتواند به عقد مرد کافر درآید، مرد مسلمان هم نمیتواند با غیر اهل کتاب و مجوس ازدواج کند، نه به صورت ازدواج دائم و نه به صورت ازدواج موقّت و ظاهراً ازدواج دائم یا موقّت با زن یهودی و نصرانی باطل نیست؛ بلکه مکروه و مخالف احتیاط استحبابیست به ویژه ازدواج دائم. ازدواج با زن مجوسی به صورت دائم صحیح نیست و به صورت موقّت مکروه و مخالف احتیاط استحبابیست و در صورتی که مرد و زن کافر با یکدیگر ازدواج کنند و سپس شوهر مسلمان شود و زن وی بر دین مسیحیّت یا یهودیّت یا مجوسیّت باقی بماند ازدواج باطل نمیگردد. در مورد اسلام زن یا شوهر احکام چندی وجود دارد که در کتب مفصّل فقهی آمده است.