حضرت حوا چگونه خلق شد؟ و در کجا هبوط کرد؟

(خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها[زمر/6] او شما را از یک نفس آفرید، و همسرش را از (باقیمانده گِل) او خلق کرد.)

تعبیر به (ثم جعل منها زوجها) در واقع اشاره به این است که خدا آدم را آفرید سپس همسرش را از باقیمانده گل او خلق کرد. روی این حساب آفرینش (حوا) بعد از آفرینش (آدم ) بوده است و قبل از آفرینش فرزندان آدم . و آفرینش همسر آدم از اجزای وجود خود آدم نبوده بلکه از باقیمانده گل او صورت گرفته است ، چنانکه در روایات اسلامی به آن تصریح شده، و اما روایتی که می گوید (حوا) از آخرین دنده چپ آدم آفریده شده است سخن بی اساسی است که از بعضی از روایات اسرائیلی گرفته شده، و هماهنگ با مطلبی است که در فصل دوم از (سفر تکوین ) تورات تحریف یافته کنونی آمده است، و از این گذشته بر خلاف مشاهده و حس می باشد زیرا طبق این روایت یک دنده آدم برداشته شد و از آن حوا آفریده گشت، و لذا مردان یک دنده در طرف چپ کمتر دارند در حالی که می دانیم هیچ تفاوتی میان تعداد دنده های مرد و زن وجود ندارد و این تفاوت یک افسانه بیش نیست.[1]

عمرو بن ابی مقدام می‌گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم: (خداوند حوّا را از چه چیز آفرید؟) امام باقر علیه السلام فرمود: (مردم در این مورد چه می‌گویند؟) گفتم: (می‌گویند خداوند حوّا را از یکی از دنده‌های آدم علیه السلام آفرید). فرمود: (آنها دروغ می‌گویند، آیا خداوند ناتوان است که حوّا را از غیر دندة آدم بیافریند؟) گفتم: (فدایت گردم ای پسر رسول خدا! پس خداوند حوّا را از چه چیز آفرید؟ امام باقر علیه السلام فرمود: (پدرم از پدرانش نقل کرد که رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: خداوند متعال مقداری از گِل را گرفت و آن را با دست قدرتش درهم آمیخت، و از آن گِل، آدم علیه السلام را آفرید، و سپس از آن گل مقداری اضافه آمد، خداوند از آن اضافی، حوّا علیها السلام را آفرید.)[2]

و درباره محل هبوط آن دو باید گفت که عده ای آن را، کوه سراندیب(سیلان یا سری لانکا) در جنوب هندوستان به عنوان محل هبوط و اقامتگاه اولیه آدم (ع) ذکر کرده‌اند.[3] در این جزیره کوهی است که پرتغالیها آن را کوه آدم نامیده‌اند و گفته می‌شود در آن کوه جای پای آدم است.[4] ارتفاع این کوه 7420 پاست. می‌گویند گیاهی که در این جزیره می‌روید از برگ‌هایی است که آدم با خود از بهشت حمل کرد.[5] مسلمانان، مسیحیان و بودائیان به زیارت جای پای آدم که بر روی سنگی بر فراز کوه آدم حک شده، می‌روند.[6]

منشاء این فکر که محل فرود آدم در جنوب هندوستان بوده، پندار بعضی از مفسران بر اساس آنچه در سِفر پیدایش تورات آمده است،می‌باشد.که در بهشت آدم چهار نهر جریان داشته که نخستین آن فیشون می‌باشد، فکر کرده‌اند رود نیشون نهر هند است و بهشت عدن در هندوستان و آدم و حوّا پس از خروج از هندوستان به جنوب جزیره سراندیب(سیلان) هبوط کرده‌اند.

اما مطابق روایات معتبر اسلامی، هبوط آنها در مکه بوده است: آدم و حوا(علیهماالسلام) وقتی که از بهشت اخراج شدند، در سرزمین مکه فرود آمدند، حضرت آدم (علیه‌السلام) بر کوه صفا در کنار کعبه، هبوط کرد و در آنجا سکونت گزید، از این رو آن کوه را صفا گویند که آدم(علیه‌السلام) صفی الله (برگزیده خدا) در آنجا وارد شد و حضرت حوا(علیهاالسلام) بر روی کوه مروه (که نزدیک کوه صفا است) فرود آمد و در آنجا سکومت گزید. آن کوه را از این رو مروه گویند که مرئه (یعنی زن که منظور حوا (علیهاالسلام) باشد) در آن سکونت نمود. آدم(علیه‌السلام) چهل شبانه روز به سجده پرداخت و از فراق بهشت گریه کرد.[7]

[1]. تفسیر نمونه؛ آیت الله مکارم شیرازی؛ج19ص380.
[2]. تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 430.
[3]. رحله ابن بطوطه، ج 4، ص 181 182.
[4]. مجله الهلال، سال 1352، شماره 7، ص 964.
[5]. تاریخ طبری، ج 1، ص 121 125 ، 126.
[6]. رحله ابن بطوطه، ج 4، ص 181 182.
[7]. علل الشرایع: ص 491 – کافی: ج 6، ص 513- نورالثقلین: ج 1، ص 61 .