اولا باید بدانیم که با اتکا به عقل بشری نمی توان وجود جن را انکار کرد. چون عدم دیدن اجنه دلیل بر نبودن آنها نیست و کسانی که مساله جن را از خرافات می دانند، در واقع با ظاهری عاقلانه، بر خلاف عقل حکم می کنند و ندیدن را دلیل نبودن گرفته اند. بنابراین راه اثبات وجود جن و مسائل مربوط به آن، از طریق براهین عقلی نیست. کما اینکه راه یافتن خرافات بسیار در لسان عموم، سبب می شود که مطالب مشهور در بین مردم نیز قابل اعتماد نباشند. و بهترین راه و قابل اعتماد طرین آنها، مراجعه به وحی و سخنان اولیاء الهی است که از عوالم غیب مطلع هستند.
در این مرحله باید بگوییم که تسخیر جن، در قرآن تائید شده است. چون تسخیر جن به این معنا است که کسی جن را اسیر کند و استثمار نمایدش ، تا مقصد خود را بوسیله او برآورده سازد . این مانند آن است که غل و زنجیر به گردن کسی اندازد و به جبر ، از او بهره برداری نمایند . و داستان حضرت سلیمان در قرآن بیانگر این مساله است که گروهی از اجنه تحت فرماندهی حضرت سلیمان برای او کار کرده و تا زمانی که از مرگ حضرت سلیمان با خبر نشده بودند، در تحت خواری این تسخیر بوده اند:
(وَ حُشِرَ لِسُلَیْمانَ جُنُودُهُ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ الطَّیْرِ فَهُمْ یُوزَعُونَ[نمل/17] لشکریان سلیمان، از جنّ و انس و پرندگان، نزد او جمع شدند آن قدر زیاد بودند که باید توقّف می کردند تا به هم ملحق شوند!)
(وَ لِسُلَیْمانَ ... وَ مِنَ الْجِنِّ مَنْ یَعْمَلُ بَیْنَ یَدَیْهِ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ مَنْ یَزِغْ مِنْهُمْ عَنْ أَمْرِنا نُذِقْهُ مِنْ عَذابِ السَّعیرِ[سبا/12] و برای سلیمان ... و گروهی از جنّ پیش روی او به اذن پروردگارش کار می کردند و هر کدام از آنها که از فرمان ما سرپیچی می کرد، او را عذاب آتش سوزان می چشانیم!)
خفت و خواری اجنه در این اعمال از آیه فوق و بحث عذاب آن روشن می شود همانگونه که در آیه ذیل نیز صریح تر بیان شده است:
(فَلَمَّا قَضَیْنا عَلَیْهِ الْمَوْتَ ما دَلَّهُمْ عَلی مَوْتِهِ إِلاَّ دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْکُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَیَّنَتِ الْجِنُّ أَنْ لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ الْغَیْبَ ما لَبِثُوا فِی الْعَذابِ الْمُهینِ[سبا/14] (با این همه جلال و شکوه سلیمان) هنگامی که مرگ را بر او مقرّر داشتیم، کسی آنها را از مرگ وی آگاه نساخت مگر جنبنده زمین [موریانه] که عصای او را می خورد (تا شکست و پیکر سلیمان فرو افتاد) هنگامی که بر زمین افتاد جنّیان فهمیدند که اگر از غیب آگاه بودند در عذاب خوارکننده باقی نمی ماندند.)
از سویی نیز نمی توانیم ماجرای ارتباط انسان با جن را از پدیده های عجیب و منحصر به دوران خاصی بدانیم. چون بنابر آیات قرآنی ارتباط انسان ها با اجنه، مساله ای است که نسبتا زیاد روی می دهد:
(کانَ رِجالٌ مِنَ الْإِنْسِ یَعُوذُونَ بِرِجالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزادُوهُمْ رَهَقاً[جن/6] مردانی از بشر به مردانی از جنّ پناه می‌بردند، و آنها سبب افزایش گمراهی و طغیانشان می شدند!)
(وَ یَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمیعاً یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ وَ قالَ أَوْلِیاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنا بِبَعْضٍ[انعام/128] در آن روز که (خدا) و روزی که همگان را گرد آورد و گوید: ای گروه جنیان، شما بسیاری از آدمیان را پیرو خویش ساختید. یارانشان از میان آدمیان گویند: ای پروردگار ما، ما از یکدیگر بهره مند می شدیم.)
دقت در آیه فوق نشان می دهد که در اکثر روابط جنیان با انسان ها، اگر چه انسان فوایدی در ارتباط می بیند، اما در اصل فرماندهی توسط جنیان است! و این تائیدی بر این مطلب است که در تسخیرهای رایج در واقع انسان اسیر جنیان می شود. و اعمالی که برای تسخیر جنیان انجام می شود، در واقع باز کردن در قفسی است که جنیان به سبب آن نمی توانند بر بشر مسلط شوند.
البته طبیعی است که خرافات در این موضوع بسیار است. که سبب می شود اعتماد به مشهورات از بین برود. اما مطالبی که بیان شد، مطالبی مسلم است.
