از آیات قرآن استفاده می شود که جن دارای ویژگیهای ذیل هست: 1- موجودی است که از شعله آتش آفریده شده، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده.[1] 2- دارای علم و ادراک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است.[2] 3- دارای تکلیف و مسئولیت است.[3] 4- گروهی از آنها مؤمن صالح و گروهی کافرند.[4] 5- دارای حشر و نشر و معادند.[5] 6- قدرت نفوذ در آسمانها و و استراق سمع داشتند و بعداً منع شدند.[6] 7- با بعضی از انسانها ارتباط برقرار میکردند و بعضی از آن ها به اغوای انسانها میپردازند.[7] 8- میان آنها افرادی یافت میشوند که از قدرت زیادی برخوردارند.[8] 9- قدرت بر انجام بعضی از کارهای مورد نیاز انسان را دارند.[9] 10- خلقت آنها روی زمین قبل از خلقت انسانها بوده است.[10] ارتباط با جنیان: از روزگاران قدیم بین انسان و جن، شیوههای مختلفی از روابط بوده است. بعضی از گونههای این روابط را که در قرآن و روایات آمده است از جمله اینکه انسان ها به جن پناه می بردند. در قرآن مجید آمده (و همانا مردانی از انس به مردانی از جن پناه میبردند، پس به سختیهای ایشان میافزودند).[11] رسم عرب چنین بود که هرگاه به بیابان هولناکی میرسیدند، به جن آن وادی پناه میبردند. در اسلام از این کار نهی شده و باید به خدا پناه برد که آفریننده جن و غیر جن است. در بعضی روایات توصیه شده که در چنین مواقعی خوب است اذان بگویید تا از شر جنیان سرکش در امان بمانید. درباره تسخیر جن بین فقها اختلاف است که آیا جایز است جنیان را تسخیر کرد و آنها را به خدمت گرفت؟ در این باره نظر قطعی و دقیق ارائه نشده، در مجموع میتوان گفت اگر این کار نسبت به مؤمنان جن باشد و مایه آزارشان گردد، جایز نیست، ولی اگر مایه آزارشان نشود، اشکال ندارد. البته به کارگرفتن آنها برای کارهای نامشروع حرام است. درضمن جنیان موجود مادی و دارای اجسام لطیفی هستند که قدرت دارند به شکلهای مختلف در آیند. گاهی هم خداوند به حسب مصالح آنها را به صورتهای گوناگون در میآورد.[12] همچنین جنیان موجودات بسیار لطیف و انعطاف پذیر هستند مانند هوا که قابل انبساط و انقباض هستند. گاهی به صورت آدم، گاهی موجودات کوچک، گاهی موجودات بزرگ با بدنها و چشمها و موهای عجیب نمودار میشوند؛ یعنی ظاهر شدن برای انسان به صورتی خاص، نه آن که از ماهیت حقیقی خود خارج شوند و تغییر ماهیت دهند، بلکه به این معنا در قوه حس و ادراک انسان به صورتهای مختلفی محسوس میشوند، بدون آن که تغییر ماهیتی صورت گیرد. [1]. الرحمن (55) آیه 15. [2]. آیات مختلف سوره جن. [3]. آیات سوره جن و الرحمن. [4]. جن (72) آیه 11. [5]. همان، آیه 15. [6]. همان، آیه 9. [7]. همان، آیه6. [8]. نمل (27) 39. [9]. سباء (34) آیه 12 - 13. [10]. حجر (15) آیه 27. [11]. جن (72) آیه 6. [12]. دائرة المعارف تشیع، ج 5، ص 450 - 452.
از آیات قرآن استفاده می شود که جن دارای ویژگیهای ذیل هست:
1- موجودی است که از شعله آتش آفریده شده، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده.[1]
2- دارای علم و ادراک و تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است.[2]
3- دارای تکلیف و مسئولیت است.[3]
4- گروهی از آنها مؤمن صالح و گروهی کافرند.[4]
5- دارای حشر و نشر و معادند.[5]
6- قدرت نفوذ در آسمانها و و استراق سمع داشتند و بعداً منع شدند.[6]
7- با بعضی از انسانها ارتباط برقرار میکردند و بعضی از آن ها به اغوای انسانها میپردازند.[7]
8- میان آنها افرادی یافت میشوند که از قدرت زیادی برخوردارند.[8]
9- قدرت بر انجام بعضی از کارهای مورد نیاز انسان را دارند.[9]
10- خلقت آنها روی زمین قبل از خلقت انسانها بوده است.[10]
ارتباط با جنیان: از روزگاران قدیم بین انسان و جن، شیوههای مختلفی از روابط بوده است. بعضی از گونههای این روابط را که در قرآن و روایات آمده است از جمله اینکه انسان ها به جن پناه می بردند. در قرآن مجید آمده (و همانا مردانی از انس به مردانی از جن پناه میبردند، پس به سختیهای ایشان میافزودند).[11]
رسم عرب چنین بود که هرگاه به بیابان هولناکی میرسیدند، به جن آن وادی پناه میبردند. در اسلام از این کار نهی شده و باید به خدا پناه برد که آفریننده جن و غیر جن است. در بعضی روایات توصیه شده که در چنین مواقعی خوب است اذان بگویید تا از شر جنیان سرکش در امان بمانید.
درباره تسخیر جن بین فقها اختلاف است که آیا جایز است جنیان را تسخیر کرد و آنها را به خدمت گرفت؟ در این باره نظر قطعی و دقیق ارائه نشده، در مجموع میتوان گفت اگر این کار نسبت به مؤمنان جن باشد و مایه آزارشان گردد، جایز نیست، ولی اگر مایه آزارشان نشود، اشکال ندارد. البته به کارگرفتن آنها برای کارهای نامشروع حرام است. درضمن جنیان موجود مادی و دارای اجسام لطیفی هستند که قدرت دارند به شکلهای مختلف در آیند. گاهی هم خداوند به حسب مصالح آنها را به صورتهای گوناگون در میآورد.[12] همچنین جنیان موجودات بسیار لطیف و انعطاف پذیر هستند مانند هوا که قابل انبساط و انقباض هستند. گاهی به صورت آدم، گاهی موجودات کوچک، گاهی موجودات بزرگ با بدنها و چشمها و موهای عجیب نمودار میشوند؛ یعنی ظاهر شدن برای انسان به صورتی خاص، نه آن که از ماهیت حقیقی خود خارج شوند و تغییر ماهیت دهند، بلکه به این معنا در قوه حس و ادراک انسان به صورتهای مختلفی محسوس میشوند، بدون آن که تغییر ماهیتی صورت گیرد.
[1]. الرحمن (55) آیه 15.
[2]. آیات مختلف سوره جن.
[3]. آیات سوره جن و الرحمن.
[4]. جن (72) آیه 11.
[5]. همان، آیه 15.
[6]. همان، آیه 9.
[7]. همان، آیه6.
[8]. نمل (27) 39.
[9]. سباء (34) آیه 12 - 13.
[10]. حجر (15) آیه 27.
[11]. جن (72) آیه 6.
[12]. دائرة المعارف تشیع، ج 5، ص 450 - 452.
- [سایر] تسخیر جن چیست؟
- [سایر] شیطان جنّ بود یا فرشته؟ اگر جن بود چگونه در جریان سجده ملائکه بر آدم حاضر بود.
- [سایر] ماهیت جنیان چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] احضار روح و جنّ
- [سایر] ابلیس فرشته بود یا جنّ؟
- [سایر] در مورد جن توضیح دهید؟
- [سایر] در مورد جن ها اطلاعاتی میخواستم؟
- [سایر] منظور از وسوسههای جن و انس چیست؟
- [سایر] چرا پیامبری از جنس جن نداریم؟
- [سایر] دلیل برتری انسان نسبت به جن چیست؟
- [آیت الله مظاهری] استفاده از خوابهای مغناطیسی و یا احضار روح و جن و رمل و اسطرلاب و سحر و جادو و مانند اینها برای شنود و تفحّص حرام است؛ چنانکه استفاده از مطلق علوم غریبه، گرچه برای تجسّس و شنود هم نباشد نیز حرام است و آنچه از این راهها به دست میآید حجّت نیست، مگر اینکه با قرائن دیگر یقین پیدا شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند؛ هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت؛ اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله سبحانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا بده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند; نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [امام خمینی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عده آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مظاهری] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد، و هر چه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند، و تعداد آنان که از ده نفر گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختان قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله اردبیلی] در روایتی وارد شده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز را دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند، هر رکعتی ثواب ششصد نماز را دارد و هر چه بیشتر شوند، ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند و عدّه آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکّب و درختها قلم و جنّ و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند(1). =============================================================================== 1 مستدرک الوسائل، باب 1 از (أبواب صلاة الجماعة)،ح3،ج1،ص487.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نمازجماعت از مهمترین مستحبات و از بزرگترین شعائر اسلامی است و در روایات، فوق العاده روی آن تکیه شده است، مخصوصاً برای همسایه مسجد یا کسی که صدای اذان مسجد را می شنود بیشتر سفارش شده و سزاوار است انسان تا می تواند نمازش را با جماعت بخواند. در روایتی آمده است که اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند هر رکعت آن ثواب 150 نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کند هر رکعت ثواب 600 نماز و هر قدر عدد نمازگزاران بیشتر شود ثواب نمازشان بیشتر خواهدشد و اگر عدد آنان از ده نفر بگذرد اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و ملائکه و انس و جن نویسنده شوند، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.