آیا اعتراض کردن به جزای مقدر شده در آخرت مقدور است یا خیر؟

قیامت همه حقایق تجلی می کند و هر عملی حاضر است.

یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَراً وَ ما عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ؛[آل عمران/30] روزی که هر کس کارهای نیک و کارهای بد خود را در برابر خود حاضر بیند.
وَ وُفِّیَتْ کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِما یَفْعَلُونَ؛[زمر/70] پاداش هر کس برابر کردارش به تمامی ادا شود، در حالی که خدا به کارهایی که می‌‌کرده‌‌اند آگاه‌تر است.

پس هیچ خطایی در تشخیص وجود ندارد. همچنان که هیچ ظلمی وجود ندارد. چون خدای تعالی بی نیاز مطلق است و انگیزه ای برای ظلم ندارد.
وَ تُوَفَّی کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ؛[نحل/111] و جزای هر کس چنان که حق اوست داده می‌شود و به کسی ستم روا ندارند.

و ظاهرا عده ای که در دنیا عادت به دروغ گویی و کتمان حقیقت و توجیه کردن زشتی داشته اند، در آن جا نیز سعی می کنند که حقایق را وارونه نشان دهند. و یکی از دلایل ادامه خباثت آن ها در قیامت، این آیه است که می گوید: حتی در هنگام دیدن آتش نیز، ندامت خود از گناه را مخفی می کنند:

وَ أَسَرُّوا النَّدامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذاب؛[یونس/54] . و چون عذاب را بنگرند پشیمانی خویش در دل نهان دارند

اما هرگز راه به جایی نخواهند برد، چرا که نزدیک ترین اشیاء به آنها، نیز مطابق حق سخن می گویند و علیه باطل ادعایی آن ها شهادت می دهند:
وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَیْنا قالُوا أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذی أَنْطَقَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ؛[فصلت/21] به پوستهای خود گویند: چرا بر ضد ما شهادت دادید؟ گویند: آن خدایی که هر چیزی را به سخن می‌‌آورد.

وقتی اعضای بدن خلافکار، علیه او و مطابق حق شهادت می دهند، دیگری اعتراض بی جا سودی ندارد. و اعتراض بر حقی هم تصور نمی شود. چون جزای نیکوکاران، به مراتب بیشتر از عملشان داده می شود. و در مقابل بدکاران، جز عمل خود آن ها وجود ندارد:
مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلا یُجْزی‌ إِلاَّ مِثْلَها وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ؛[انعام/160] هر کس کار نیکی انجام دهد ده برابر به او پاداش دهند، و هر که کار بدی انجام دهد تنها همانند آن کیفر بیند، تا ستمی بر آنها نرفته باشد.

در آن روز، اعتراض و درگیری، نه علیه حکم عادلانه یا مهربانانه صادر شده از محضر خدا، بلکه جنگ و درگیری بین اصحاب جهنم است. و همین دشمنی آنها با یکدیگر، خود یکی از عذاب های جهنمی است.
کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها حَتَّی إِذَا ادَّارَکُوا فیها جَمیعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النَّارِ قالَ لِکُلٍّ ضِعْفٌ وَ لکِنْ لا تَعْلَمُونَ؛[اعراف/38] هر امتی که به آتش داخل شود امت همکیش خود را لعنت کند. تا چون همگی در آنجا گرد آیند، گروه‌‌هایی که پیرو بوده‌‌اند در باره گروه‌‌هایی که پیشوا بوده‌‌اند گویند: پروردگارا، اینان ما را گمراه کردند، دو چندان در آتش عذابشان کن. گوید: عذاب همه دوچندان است ولی شما نمی‌‌دانید.