باید صورت مساله را خوب درک کنیم. بین این دو کدام را ترجیح می دهید:
الف) آدم خشنی که در میان جمعیت مجبور است با کودکان مهربانی کند.
ب) آدم خشنی که می تواند به راحتی خشونت خود را علیه کودکان اعمال کند.
پستی ریا کاری به این دلیل است که شخصی ارزش زیبایی یک عمل را درک نکرده، و به جای اینکه آن را برای خالق انجام دهد، جهت پسند مردم انجام می دهد. آیا ریاکار در این جهت که حداقل ظاهر عملش نیکو است، بهتر از کسی که ظاهر عملش خبیث است، نمی باشد؟ قطعا تظاهر و ریا کاری زیبا نیست! اما تظاهر به خوبی بهتر است یا بروز پلشتی و پلیدی؟
آدم کثیفی که ناچار است با اکراه لباس تمیز بپوشد و در میان جمع، با دست شسته غذا بخورد و آداب را رعایت کند، بهتر است یا اینکه با دست کثیف غذا بخورد و خیالش راحت باشد که کسی با تنبلی و کثیفی او کاری ندارد؟
اگر ریا کاری زشت است، این زشتی به برکت ایجاد فضای زیبا فهمیده شده، حال اینکه بخواهیم برای ریشه کن کردن این زشتی، جامعه را به نکبت مبتلا کنیم، معنایی ندارد جز اینکه شیطان با فریبکاری می خواهد ما را به انحراف بکشاند. و برای جلوگیری از این گونه الهام های شیطانی، باید اعمال خود را اصلاح کنیم که راه شیطان بسته شود.
به هر حال ریا یا اخلاص جنبه درونی افراد است که بعد از اصلاح ظاهر عمل مطرح می شود، پس در جایی که موضوع اخلاص یا ریا مطرح شده؛ روشن است که جامعه یک گام به پیش رفته است. و از سوی دیگر، جامعه از عمل نیک بهره می برد و اثر منفی ریاکاری برای شخص ریاکار است و آنچه به دیگران می رسد، ثمره عمل به ظاهر نیک است. به عنوان نمونه وقتی شخصی به فقیر کمک می کند، به هر حال فقیر نیازش مرتفع می شود و اخلاص یا ریا در این جهت اثری ندارد. و نکته آخر اینکه دعوت به ترک ریا و روی آوردن به اخلاص در جامعه دینی مطرح می شود. و جامعه دینی فضا را برای نهایت کمال آماده می کند.
