آیا نماز شب مانند پیامبر(ص) بر ائمه هم واجب است؟

مشهور این است که نماز شب، در یک حکم اختصاصی بر پیامبر(ص) واجب بوده است. و بعضی از آیات قرآن به عنوان دلیل این مطلب اقامه می شود:
(وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسی‌ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً؛[اسراء/79] و پاسی از شب را (از خواب برخیز، و) قرآن (و نماز) بخوان! این یک وظیفه اضافی برای توست امید است پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد.)
(قُمِ اللَّیْلَ إِلاَّ قَلیلاً؛[مزمل/2] شب را، جز کمی، بپاخیز!)

اما اختلاف نظرهایی نیز در این باره دیده می شود که علامه طباطبایی(ره) به آن ها اشاره کرده و بحث درباره آن را بی فایده می دانند:
(مفسرین در اینکه منظور از" قیام لیل" چیست اختلاف کرده‌اند، آیا قرائت قرآن در خارج نماز است و یا خود نماز خواندن در شب است؟ و بنا بر اینکه منظور نماز باشد، اختلاف کرده‌اند در اینکه آیا این نماز بر پیامبر (ص) و همه مؤمنین واجب است، و یا برای همه مستحبّ است، و یا بر رسول خدا (ص) واجب و بر سایرین مستحبّ است؟ و نیز اختلاف کرده‌اند در اینکه آیا آیه مربوط به قیام لیل به وسیله آیه مورد بحث نسخ شده؟ و آیا حکم نماز شب مبدل به قرائت قرآن به قدر میسور شده؟ و این اقوال کثیر چیزی نیست که تعرض به آنها فایده داشته باشد.)[1]

به هر حال نماز شب جایگاه بسیاری عالی ای داشته که در حدیث فرموده اند، کسی که به آن بی اعتنایی کند، از ما نیست:
امام عسگری می فرمایند: (نماز شب را ترک مکن، زیرا پیامبر اکرم صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم در وصیّت خود به ‌علیّ علیه السّلام، سه مرتبه فرمود: (بر نماز شب مواظبت نما. هر کس نسبت به نماز شب بی‌اعتنا باشد، از ما نیست)[2]

و از سویی حتی در سخت ترین شرایط توسط اهل بیت(ع) رها نشده است. به عنوان نمونه در جنگ صفین، در سخت ترین شب، که به شب زوره ها مشهور شده است، حضرت علی (ع) نماز شب را ترک نکردند:
(حضرت (ع) حتّی در شب (هریر) نماز شب را ترک نکرد.)[3]

[1]. ترجمه تفسیر المیزان، ج‌20، ص: 118.
[2]. فضائل الشیعة- ترجمه توحیدی، ص: 10.
[3]. ترجمه کشف الیقین فی فضائل أمیر المؤمنین ع، ص: 146.