امامان معصوم (علیهم السلام) بر اساس حکمت رفتار می کردند و قطعاً در نصب ها یک سری معیارها و ملاک هایی را مد نظر داشتند از قبیل: 1- تقیّه و رازداری در حدّ بالا سفیر اوّل حضرت، عثمان بن سعید برای رعایت تقیه می کوشید تا خود را از بازرسی های رژیم عباسی دور نگه دارد. او بدین منظور در هیچ بحث و مجادله مذهبی یا سیاسی به صورت آشکار درگیر نمی شد. حسین بن روح نیز در راستای رعایت و حفظ تقیه، یکی از خدمتگزاران خود را تنها به این دلیل که معاویه را لعن نمود عزل و اخراج کرد. 2- صبر و استقامت بسیار عالی و ممتاز عده ای از ابوسهل نوبختی پرسیدند: چرا تو نایب خاص آن حضرت نشدی؟ او در جواب گفت: (آنان (امامان) بهتر از همه می دانند که چه کسی لایق این مقام است. من آدمی هستم که با دشمنان رفت و آمد دارم و با آنان مناظره می کنم. اگر آنچه را که ابوالقاسم حسین بن روح درباره امام مهدی می داند من می دانستم، شاید در بحث هایم با دشمنان، آن گاه که جدال و لجاجت آنان را می دیدم، می کوشیدم تا دلایل بنیادی را بر وجود امام ارائه دهم و در نتیجه محل اقامت او را بر ملا می ساختم. اما اگر ابوالقاسم حسین بن روح، امام را زیر عبای خود پنهان داشته باشد، و بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند تا امام مهدی را نشان دهد، هرگز عبای خود را کنار نمی زند و امام را نشان نمی دهد). 3- فهم عالی نسبت به دیگران شیخ طوسی در کتاب (الغیبة) به فهم و درایت آنان اشاره کرده است. 4- حسّاس نبودن حکومت نسبت به آنان امام مهدی در انتخاب نایبان خاص خود از افرادی استفاده می کرد که در دستگاه ظالمان عباسی نسبت به آن ها حساسیتی نباشد، چون نیابت خاص، کاری بود بسیار مخفی و مبهم و مهم؛ و لذا هر یک از آنان دارای شغل بوده، کاسبی می کردند تا شناخته نشوند.
امامان معصوم (علیهم السلام) بر اساس حکمت رفتار می کردند و قطعاً در نصب ها یک سری معیارها و ملاک هایی را مد نظر داشتند از قبیل:
1- تقیّه و رازداری در حدّ بالا
سفیر اوّل حضرت، عثمان بن سعید برای رعایت تقیه می کوشید تا خود را از بازرسی های رژیم عباسی دور نگه دارد. او بدین منظور در هیچ بحث و مجادله مذهبی یا سیاسی به صورت آشکار درگیر نمی شد.
حسین بن روح نیز در راستای رعایت و حفظ تقیه، یکی از خدمتگزاران خود را تنها به این دلیل که معاویه را لعن نمود عزل و اخراج کرد.
2- صبر و استقامت بسیار عالی و ممتاز
عده ای از ابوسهل نوبختی پرسیدند: چرا تو نایب خاص آن حضرت نشدی؟ او در جواب گفت: (آنان (امامان) بهتر از همه می دانند که چه کسی لایق این مقام است. من آدمی هستم که با دشمنان رفت و آمد دارم و با آنان مناظره می کنم. اگر آنچه را که ابوالقاسم حسین بن روح درباره امام مهدی می داند من می دانستم، شاید در بحث هایم با دشمنان، آن گاه که جدال و لجاجت آنان را می دیدم، می کوشیدم تا دلایل بنیادی را بر وجود امام ارائه دهم و در نتیجه محل اقامت او را بر ملا می ساختم. اما اگر ابوالقاسم حسین بن روح، امام را زیر عبای خود پنهان داشته باشد، و بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند تا امام مهدی را نشان دهد، هرگز عبای خود را کنار نمی زند و امام را نشان نمی دهد).
3- فهم عالی نسبت به دیگران
شیخ طوسی در کتاب (الغیبة) به فهم و درایت آنان اشاره کرده است.
4- حسّاس نبودن حکومت نسبت به آنان
امام مهدی در انتخاب نایبان خاص خود از افرادی استفاده می کرد که در دستگاه ظالمان عباسی نسبت به آن ها حساسیتی نباشد، چون نیابت خاص، کاری بود بسیار مخفی و مبهم و مهم؛ و لذا هر یک از آنان دارای شغل بوده، کاسبی می کردند تا شناخته نشوند.
- [سایر] ملاک و معیار انتصاب نواب اربعه چه بوده است ؟
- [سایر] ملاک و معیار انتصاب نواب اربعه چه بوده است؟
- [سایر] آیا شیعیان در نیابت نواب اربعه شک کردند؟ چرا؟
- [سایر] آیا شیعیان در نیابت نواب اربعه شک کردند؟ چرا؟
- [سایر] آیا یکی از دلایل ولادت امام زمان (عج) شهادت و اقوال نواب اربعه به وجود امام زمان (عج) و نیابت از طرف آن حضرت است؟ اگر چنین است مقدار اعتماد شیعه نسبت به شهادت و اقوال نواب اربعه را نسبت به ادله دیگر ذکر کنید.
- [سایر] وظایف و مسئولیت های نواب اربعه چه بوده است ؟
- [سایر] وظایف نواب اربعه در زمان غیبت صغری را توضیح دهید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا نوّاب اربعه از سلسله سادات بوده اند؟
- [سایر] ارتباط نواب اربعه با شیعیان چگونه بوده است ؟
- [سایر] منظور از نایب یا نواب چیست؟نیابت چند نوع میباشد؟
- [آیت الله مظاهری] کسانی که به دستور پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم یا امام معصومعلیه السلام یا نایب خاص یا عام او در میدانهای جهاد شرکت نموده و به شهادت میرسند، غسل و کفن و حنوط آنها واجب نیست بلکه باید با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز، دفن شوند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه دو رکعت است و در روز جمعه جانشین نماز ظهر می شود و در زمان حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم (علیه السلام) و نائب خاصّ او واجب عینی است امّا در زمان غیبت کبری واجب تخییری است یعنی میان نماز جمعه و نماز ظهر مخیّر است ولی در زمانی که حکومت عدل اسلامی باشد و نماز جمعه اقامه شود بهتر آن است که نماز جمعه خوانده شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نمازجمعه دو رکعت است و در روز جمعه جانشین نماز ظهر می شود و در زمان حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم(علیه السلام) و نایب خاص او واجب عینی است، اما در زمان غیبت کبری واجب تخییری است، یعنی میان نماز جمعه و نماز ظهر مخیر است، ولی در زمانی که حکومت عدل اسلامی باشد احتیاط آن است که ترک نشود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] الف: نمازجمعه دو رکعت است و در روز جمعه جانشین نماز ظهر می شود و در زمان حضور پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امام معصوم(علیه السلام) و نایب خاصّ او واجب عینی است، امّا در زمان غیبت کبری واجب تخییری است، یعنی میان نماز جمعه و نماز ظهر مخیّر است، ولی در زمانی که حکومت عدل اسلامی باشد احتیاط آن است که ترک نشود.
- [آیت الله سبحانی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.
- [آیت الله بروجردی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.
- [آیت الله علوی گرگانی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید.
- [آیت الله وحید خراسانی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید
- [آیت الله نوری همدانی] در تنگی وقت باید تسبیحات اربعه را یک مرتبه بگوید .