آیا نوّاب اربعه از سلسله سادات بوده اند؟

از میان نواب امام زمان(عج) چهار نفر به عنوان «نواب اربعه» مشهور می‌باشند. این افراد در واقع نائبان خاص حضرت بوده‌اند که از سال ۲۶۰ هـ.ق. تا سال ۳۲۹ هـ.ق. واسطه بین آن حضرت و شیعیان بوده‌اند. این افراد در مرتبه‌ای از فضیلت و برتری بوده‌اند که از طرف امام زمان (عج) و بعضاً از طرف امام هادی علیه السلام و امام عسکری علیه السلام به عنوان وکلای ایشان انتخاب شده بودند.

سادات در لغت به معنای مِهتران و بنابر تعریف فقهی، عنوانی است برای کسانی که نسب‌شان به هاشم بن عبد مناف (جدّ رسول الله) می‌‌‌‌‌‏رسد.

عثمان بن سعید، اولین‏ نایب خاص امام مهدی ‏(عج). عثمان بن سعید عمری از یاران امام جواد (ع)، امام هادی (ع)، امام حسن عسکری (ع) و امام مهدی (ع) است که پس از شروع امامت امام مهدی (عج)، از سوی ایشان به عنوان نایب خاص انتخاب گردید. عثمان به جهت تقیه، شغل روغن‌فروشی را برای خود برگزید تا بدین وسیله مسئولیت مذهبی خود را مخفی کند و از گزند حکومت محفوظ بماند. به همین جهت به سمّان (روغن‌فروش) معروف شد.

ابوالقاسم حسین بن روح نوبختی درگذشته در سال ۳۲۶ق، سومین نایب خاص امام مهدی (عج) که از معتمدان محمد بن عثمان (دومین نایب امام زمان علیه‌السلام) و از نزدیکان وی در بغداد بوده است.[۱]

امام هادی (علیه‌السلام) پیشوای دهم شیعیان، بنا بر نظر مشهور در نیمۀ ذی‌حجه سال ۲۱۲ هـ. ق در مدینه به دنیا آمد. پدر بزرگوارش پیشوای نهم، امام جواد (علیه‌السلام) و مادرش بانوی گرامی «سمانه مغربیه» است که کنیزی با فضیلت و تقوا بود. مشهورترین القاب امام دهم، «نقی» و «هادی» است و به آن حضرت «ابوالحسن الثالث» نیز می‌گویند.علم و دانش امام هادی (علیه‌السلام) همانند آباء و اجداد گرامی‌اش، علم لدنی بود؛ یعنی مستقیماً از طریق غیب و هم‌چنین از علوم و معارف قرآن و سنت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) و پدران بزرگوارش دریافت می‌نمود. امام هادی (علیه‌السلام) در سال ۲۵۴ هـ . ق در شهر سامرا به وسیله زهری که به ایشان خورانده شد، به شهادت رسیدند.

بنی‌هاشم، از تیره‌های مشهور قبیله قُرَیش پیش و پس از اسلام در مکه که به هاشم (عمرو) بن عبدمناف بن قصَیّ بن کِلاب منسوب است و پیامبر (ص) از همین تیره بوده است. بنی‌هاشم در هنگام ظهور اسلام، در زمان زعامت ابوطالب، از پیامبر اکرم(ص) پشتیبانی کردند و در زمان ائمه نیز در موارد بسیاری حامی آنان بودند.

بنی‌اسد تیره‌ای از عرب عَدنانی، موسوم به بنی اسد بن خزیمه است. این تیره با این که در مقایسه با دیگر قبایل بزرگ، در تاریخ قرن‌های نخستین هجری، ویژگی برجسته و نقشی چشم‌گیر نداشته است، یکی از تیره‌های مهم مُضَری، از اعراب شمال عربستان، به شمار می‌رود.

نوبختی می‌تواند به موارد زیر اشاره داشته باشد:

طایفه، به گروهی از مردم گفته می‌شود که با هم زندگی می‌کنند.

عثمان بن عفان (کشته شده در ۳۵ق) سومین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت و از اصحاب پیامبر اکرم(ص). عثمان بنابر شورایی که عمر بن خطاب پیش از مرگ خود برای انتخاب خلیفه تعیین کرد، به خلافت رسید و از ۲۳ق.(یا۲۴ق.)تا هنگام کشته شدنش در سال ۳۵ق. حکومت کرد. او در پی یک شورش علیه شیوه حکومتی‌اش در مدینه به دست شورشیان کشته شد.

هاشم بن عبدمَناف بن قُصَی بن کِلاب بن مُرَّه، جد دوم رسول خدا(ص) و از صاحب‌منصبان قبیله قریش در مکه که نسب تیره‌های بنی هاشم به او می‌رسد. پس از حلف المطیبین، دو منصب سقایت (آب دادن به حاجیان) و رفادت (غذادادن به حاجیان) به او رسید.

ثابِت، اصطلاحی است در کلام معتزله که بحث‌های مختلفی را در فلسفه و کلام به همراه داشته، و در شکل‌گیری نظریات عرفانی مؤثر بوده است.

امام حسین (علیه‌السلام) سومین امام شیعیان می‌باشد.

روح آفريده‌ای از عالم غیب است که از آن در بابهايی نظير طهارت، صلات، تجارت، صید و ذباحه و دیات سخن گفته‌اند.

بَنو/ بنی، واژه‌ای عربی  به معنای پسران، فرزندان، پسرِ پسر و نوادگانِ دورتر و در اصطلاح به معنای قبیله ، طائفه ، قوم و خاندان می‌باشد.