سرانجام آرزوهای مادی چیست؟

از این که مسائل دینی برای شما دغدغه است و بر همین اساس سوال خود را با ما در میان گذاشته اید خرسندیم و امیدواریم که خداوند متعال خواسته های سازنده ی شما را لباس عمل بپوشاند.
1. آرزو و امید به انسان حرکت و انگیزه می دهد و موتور پیش روی به سمت رسیدن به اهداف به شمار می رود. اما باید دید هر آرزو و امیدی مفید می باشد؟
برای رسیدن به جواب کامل و روشن، اموری را درباره آرزو، خدمت شما پرسشگر گرامی مطرح می کنیم:
امید و آرزو که رمز حرکت و تلاش انسانها است و مانند قطرات حیاتبخش باران، سرزمین دل انسان را زنده نگه می دارد، اگر از حد بگذرد به صورت سیلابی ویرانگر در می آید و همه چیز را با خود می برد و سرانجام انسان را غرق دنیاپرستی، ظلم به خود و دیگران، جنایت و گناه می کند.
به همین دلیل پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) (طول امل ) را یکی از دو دشمن بسیار خطرناک برای انسانها شمرده و فرموده است:
( ان أشد ما أخاف علیکم خصلتان اتباع الهوی و طول الامل، فاما اتباع الهوی فانه یعدل عن الحق، اما طول الامل فانه یحبب الدنیا؛ شدیدترین چیزی که از آن بر شما می ترسم دو خصلت است: پیروی از هوا و آرزوی طول و دراز؛ زیرا هواپرستی شما را از حق بازمی دارد و اما آرزوی دور و دراز شما را حریص بر دنیا می کند).
آرزوهای دراز همچون سرابی است که تشنگان را در بیابان زندگی به دنبال خود می کشاند و تشنه تر می سازد، بی آنکه به جایی برسند، این آرزوها چهره واقعیت ها را به گونه ای دروغین نشان می دهد و انسان به خاطر آنها درک نمی کند کجاست و به کجا می رود.
بر روی این آیات و روایات تامل کنید: (رهایشان کنید تا بخورند و بهره ور شوند و آرزو، به خود مشغول شان دارد، زود است که خواهند دانست) الحجر/ 3.
امام علی علیه السلام – می فرماید: آرزو ها، مایه ی چیرگی شیطان ها بر دل غافلان است.
امام صادق – علیه السلام – می فرماید: خوشا کسی که آرزوهای پوچ، او را سرگرم نکرده باشد.
امام علی علیه السلام – می فرماید: هر که یقین کند که از دوستان جدا خواهد شد و در دل خاک خواهد خفت و حساب و کتابی در پیش رو دارد و آن چه بر جای می نهد به کارش نخواهد آمد و به آن چه پیش فرستاده نیازمند است، سزاوار است که رشته ی آرزو را کوتاه و دامنه ی عمل را دراز گرداند.
2. استفاده از نعمت ها و زینت های الهی، یکی از نیازهای لازم و ضروری در نهاد آدمی است. آیات عدیده ای در قرآن وجود دارد که ما را نهی و توبیخ می کند که از نعمتها و زینتهای الهی خود را محروم کنیم، مانند: (چه کسی زینت های الهی را که بر بندگانش آفریده، حرام نموده است) احزاب/33. روش زندگی چهارده معصوم – علیهم السلام – نیز به ما می آموزد که لازم است از نعمت های زیبای الهی استفاده کنیم.
به طور مثال شخصی از امام حسن – علیه السلام – پرسید: چرا هنگام برخاستن برای نماز، لباس های خوب و زیبا می پوشی و از بهترین لباس هایتان استفاده می کنید؟ در پاسخ فرمودند: ( همانا خداوند زیبا است و زیبایی را دوست دارد...).
3. همت انسان و ارزش او به اندازه آرزوهای مثبت و خدایی او است، هر قدر دامنه ی آنها گسترده ترباشد همت و ارزش او والاتر است. آرزوهای سازنده و بلند، انسان را به سازندگی خویش دعوت می کند و سبب تکامل و ترقی روحی او می شود. در آرزو باید بلند نظر بود و همواره چشم به قله دوخت و امید رسیدن به قله را در دل زنده نگه داشت.
بنابراین آرزوهای ما باید در راستای رشد روحی ما باشد؛ زیرا بعد از هجرت ما به جایگاه اصلی خودمان، این روح است که باقی می ماند و بدن از بین می رود.
لازم به توضیح است که: ((طول امل )) و داشتن آرزوهای دور و دراز دنیوی، البته لزوما به این معنا نیست که یک آرزوی خیلی بزرگ در کار باشد بلکه هر روز به آرزویی دل سپردن و زندگی را در چاله آمال و هوس ها و آرزوها سپری کردن و هر روز در پی چیزی از متاع دنیا بودن به گونه ای که باعث غفلت از یاد خدا شود, همان طول امل است و برای مبارزه با آن باید: 1- حقیقت فانی بودن و گذرای این جهان و جاودانگی و ابدیت آخرت را شناخت. 2- لوح دل را ازمحبت و وابستگی به دنیا پالایید و بخش مهمی از برنامه های خود را برای ساختن جهان آخرت ترتیب داد. 3- معرفت و خداشناسی خود را بالا برد و دل را خواستگاه عشق به معبود حقیقی قرار داد.
و اما خواسته های معقول و مورد نیاز:
برای رسیدن به خواسته های معقول در چارچوب تعالیم شرع و دین، باید با سعی و تلاش منطقی و معقول و با نعمت تفکر و اندیشه و ارزیابی در راه رسیدن به خواسته به راه افتاد ولی در هر حال مطیع و پیرو خواست الهی و راضی از آن بود و امور خود را باید به او واگذار کرد تا نتیجه آن سعادت و کامیابی واقعی باشد.
مردی به امام صادق(علیه السلام) عرض کرد: سوگند به خدا که من دنیاطلب شده‌ام، (به وسیله کار و کشاورزی) دنیا را می‌طلبم و دوست دارم ثروتمند شوم. امام از او پرسید: می‌خواهی با این ثروت چه کنی؟ جواب داد: می‌خواهم به وسیله آن هزینه زندگیم را تأمین کنم. امام صادق(علیه السلام) فرمود: لیس هذا طلب‌الدّنیا، هذا طلب الآخرة؛ این روش دنیاطلبی نیست، بلکه آخرت‌طلبی است (وسائل الشیعه، ج 12، ص 19).
اینکه آن شخصی به امام عرض می‌کند (می‌خواهم به وسیله آن هزینه زندگیم را تأمین کنم) نشان دهنده‌ی هدف و مقصود او می‌باشد. هدف او امرار معاش و سربار اجتماع نبودن است و هر کار و فعالیتی که به این منظور انجام شود مورد تأیید دین می‌باشد.
دوست عزیز!
در اسلام آرزو داشتن وامید داشتن نه تنها بد نیست بلکه نا امیدی گناه بزرگ است, آنچه بد است آرزوهای طولانی وپی در پی است که دائما فکر او را مشغول کند؛ بطوری که عمر او در خواب و خیال وآرزوهای دراز صرف شود و آخرت او ضایع شود.
مهم این است که نباید آنقدر غرق در مادیات شد که آینده و آخرت را فراموش کرد و در یک کلام, نباید علاقه به دنیا سبب گناه شود؛ اگر علاقه به دنیا منجر شود به اینکه حلال وحرام برای انسان یکسان باشد، یا تنها به فکر بهتر کردن وسایل زندگی خود باشد و از نیازمندان غافل شود، این دنیای مذموم است ولی اگر حدود خدا را رعایت کند و گرد گناه نگردد و به زیردستان رسیدگی کند، این دنیائی است که کمک به آخرت می کند.
اسلام با پیشرفت وهمت بلند داشتن وتلاش برای رسیدن به وضع زندگی بهتر، نه تنها مخالف نیست بلکه تشویق هم می کند که انسان نباید به کم قانع باشد. لذا داشتن ثروت, خانه وزندگی خوب, تغذیه مناسب و... عیب نیست, بشرطی که از راه حلال باشد و حقوق شرعی را هم بپردازد و به فکر محرومین هم باشد و از یاد خدا غافل نشود.
پیروز و موفق باشید.