سیره حضرت پیامبر(ص) را توضیح دهید؟

جواب اول :‌ ( یا ایتها النبی لم تحرم ما احل الله لک … )
آیه شریفه شأن نزولی داردکه داستانش شنیدنی است که بطور گذرا عرض می‌کنیم .
روزی پیامبر اسلام (ص) که منزل (زینب دختر حجش) یکی از همسران خویش بودند ، و به آن حضرت عسل تعارف می‌کرد و مدتی وقت رسول الله بیشتر در منزل میگرفت ، عایشه متوجه شد و دست به یک حیله زنانه زد ، با همسر دیگر پیامبر (ص) به نام (فضه) قرار گذاشتند که هر گاه پیامبر (ص) نزد آنان رفت ، آنها بگویند پیامبر (ص) به وی شیره درختی به نام (عرقط) که بوی نامناسبی دارد ، می‌دهند !!‌ و چون رسول خدا (ص) مقید بود که هرگز بوی نامناسبی از دهان یا لباسش شنیده نشود ، بلکه به عکس، اصرار داشتند همیشه خوشبو و معطر باشند.
به این ترتیب روزی رسول مکرم اسلام (ص) نزد (فضه) آمدند ، او این سخن را به پیامبر(ص) گفت ، حضرت فرمود : من (عرقط) نخورده بلکه عسل خورده‌ام و قسم یاد می‌کنم که دیگر عسلی که بوی عرقط می‌دهد نخورم! و سفارش فرمودند که این موضوع مخفی بماند تا زینب نشنود وناراحت نگردد. و یا مردم نشنوند و غذای حلال را بر خود حرام نکنند، اما متأسفانه این راز افشاء شد و معلوم شد که این توطئه زنان بوده است ، و این آیه نازل شد تا ماجرا را پایان دهد که دیگر این کارها در درون خانه پیامبر (ص) اتفاق و تکرار نشود . و بعد شایعه شد که پیامبر قصد یکماه کناره‌گیری از همسران دارند و شایعه شدیدتر آنکه ، تصمیم آنحضرت بر طلاق آنها قوت گرفت .
به طوریکه زنها سخت به وحشت افتادند و از کار خویش پشیمان شدند . )
جواب دوم: سرزنش شدید نسبت به بعضی از همسران پیامبر (ص) از این آیه استفاده می‌شود، زیرا پیامبر اسلام (ص) تنها به خودشان تعلق ندارد ، بلکه به تمام جامعه اسلامی و عالم بشریت متعلق است ، بنابراین اگر در داخل خانه او توطئه‌ای بر ضد وی ، هر چند کوچک و ناچیز، انجام گیرد نباید به سادگی از کنار آن گذشت ، حیثیت ایشان نباید بازیچه دست این و آن شود و اگر چنین برنامه‌ای پیش آید ، باید با قاطعیت با آن برخورد کرد.
آیات فوق ، در حقیقت قاطعیتی است از سوی خدای بزرگ در برابر چنین حادثه‌ای و برای حفظ آبروی پیامبرش .
نخست روی سخن به پیامبر کرده و می‌فرماید : ( ای پیامبر (ص) چرا چیزیکه خدا حلال کرده به خاطر جلب رضایت همسرانت برخود حرام می‌کنی؟ و البته معلوم است که این تحریم ، تحریم شرعی نبوده است ، بلکه به طوریکه از آیات بر می‌آید ، سوگندی که پیامبر (ص) یاد کردند قسم خوردن بر ترک بعضی از مباحات بود که گناهی ندارد .
و جمله ( لم تحرم )‌ چرا برخود تحریم می‌کنی ؟ بعنوان عتبات و سرزنش نیست بلکه نوعی دلسوزی و شفقت است . درست مثل آنکه ما برای تحصیل درآمد می‌کوشد و خود از آن بهره‌ چندانی ندارد و استفاده نمی‌کند ، بگوئیم ( چرا اینقدر به خود زحمت می‌دهی و از نتیجه زحمت بهره‌ای بر نمی‌گیری؟
جواب سوم : در آخر آیه شریفه خدای بزرگ می‌‌فرماید : ( و الله غفور رحیم) این عفو و رحمت نسبت به همسرانی است که موجبات آن حادثه را فراهم کردند که اگر راستی توبه کنند، مشمول آن خواهند شد ، یا اشاره‌ای به این است که اولی این بود که پیامبر (ص) چنین سوگندی یاد نمی‌کردند ، کاریکه احتمالاً موجب جرأت و جسارت بعضی از همسران آن حضرت می‌شود .
مگر پیامبر(ص) رفتارهایش بر اساس وحی نبوده است ؟ ج : چرا ، ما مسلمانان معتقدیم که پیامبران همه ، معصومند، یعنی معصیت نکرده و فکر گناه و عصیان هم در ذهنشان خطور نمی‌کند . این جزء اعتقادات هر مسلمانی است و در غیر اینصورت ، اصول عقایدش خدشه بردار است و در زندگی 63 ساله رسول مکرم اسلام (ص) باید شرایط زمانی و مکانی و حکومتی و بعضی از مصلحتهائیکه اسرار آن بر ما پوشیده است در نظر گرفت و گاهی برای آزمایش دیگران یا روشن شدن بعضی از اسرار و یا … بعضی سخنها را گفته و پاره‌ای از تصمیمها را گرفته‌اند.
مثلاً در یکی از جنگها غنیمت جنگی را به عده‌ای که یا به جنگ نیامده و یا زحمتی نکشیده بودند ، بخشیده و اعطا فرمودند، یکی از مسلمانان اعتراض آغاز کرد و گفت یا رسول‌الله (ص) عدالت را به خرج ندادید ! پیامبر فرمودند : ( اگر من عدالت را اجرا نکنم ، پس چه کسی آنرا اجرا خواهد کرد ؟ آن شخص ساکت شد ، چون در ابتدا فلسفه اینگونه تقسیم غنائم را نمی دانست .)
جواب چهارم : و این داستان تحریم عسل بر خود ، بیانگر این واقعیت است که همسران پیامبر بدانند و بفهمند که هر گونه توطئه‌ای علیه رسول‌خدا (ص) انجام می‌دهند ، خدا رسولش را زود باخبر خواهد ساخت و توبه کنند و دیگر مرتکب اتحاد علیه عصاره آفرینش یعنی رسول مکرم اسلام نداشته باشند در تفسیر آیه مورد بحث ، مفسرین نوشته‌اند (‌پیامبر (ص) چون از طریق وحی خبردار شدند قسمتی از آن را به (حضه) فرمودند ، حضه پرسید : از کجا خبردار شدید ؟ پیامبر فرمودند : ( فلما نباها به … و قال : نبانی العلیم الخبیر) پیامبر در جواب فضه پاسخ دادند که خداوند دانا و خبیر و آگاه مرا باخبر ساخت و از آیه قرآن استفاده می شود که بعضی از همسران پیامبر نه تنها با زبان بلکه مسئله رازداری که از مهمترین شرایط همسر باوفا است نیز در آنها نبوده و او را اذیت می‌کردند که این آیه جلوی آنها را گرفت و فرمود : ( اگر توبه کنید و دست از آزار رسول‌الله بردارید به نفع شماست ) زیرا دلهای شما با این عمل از حق منحرف گشته و به گناه آلوده شده است !!) و مفسرین شیعه و سنی نام دو زن را حضه دختر عمر و عایشه دختر ابوبکر می باشند معرفی کرده‌اند!! موفق باشید .
مأخذ :
1- سوره تحریم/ آیه 1 .
2 تفسیر فی ظلال جلد،ص 163 .
3 تفسیر نمونه جلد 24 ، ص 274 .
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 451/400008)