نقش ائمه در ادای حوائج چیست؟
پاسخ این است که همگی موحدان و به ویژه شیعیان نیز بر این عقیده اند که پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امامان(علیه السلام) ، هر چه قدرت دارند، از سوی خداست و هر معجزه و کرامتی که انجام می دهند، به اذن و اجازه خداوند است؛ اما نکته مهم این است، که خداوند، این افراد خاص را برگزیده و چنین قدرتی به آنها داده است، نشان از جایگاه بلند این بزرگان، نزد خداوند دارد. و شایسته است که بندگان خداوند نیز از جایگاه و مقام این بزرگواران و قدرتی که خداوند به آنها عنایت کرده، به عنوان (وسیله)، بهره مند شوند؛ زیرا اولیای الهی توانایی دارند به اذن خداوند، در دنیا، به رفع مشکلات و برآورده شدن حاجات، کمک کنند؛ چنان که درباره حضرت موسی(علیه السلام) در قرآن مجید، چنین می خوانیم: (وَ أَوْحَیْنَا إِلَی مُوسَی إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاکَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَیْنًا قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ...)؛ اعراف (7)، آیه 160.؛ (و آنان را به دوازده عشیره که هر یک امتی بودند، تقسیم کردیم و به موسی - وقتی قومش از او آب خواستند - وحی کردیم که با عصایت بر آن تخته سنگ بزن؛ پس، از آن، دوازده چشمه جوشید؛ هر گروهی آبشخور خود را بشناخت و ابر را بر فراز آنان سایبان کردیم و گزانگبین و بلدرچین بر ایشان فرو فرستادیم. از چیزهای پاکیزه ای که روزی تان کرده ایم، بخورید و بر ما ستم نکردند؛ اما بر خودشان ستم می کردند). همچنین درباره حضرت عیسی(علیه السلام) ، چنین می خوانیم: (إِذْ قَالَ اللَّهُ یَا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَ عَلَی وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَ إِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنجِیلَ وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِی وَ تُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِی وَ إِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَی بِإِذْنِی وَ إِذْ کَفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنکَ إِذْ جِئْتَهُم بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ)؛ مائده (5)، آیه 110.؛ (((یاد کن ))هنگامی را که خدا فرمود: ای عیسی، پسر مریم! نعمت مرا بر خود و بر مادرت به یاد آور؛ آن گاه که تو را به روح القدس تأیید کردم که در گهواره ((به اعجاز ))و در میان سالی ((به وحی )) با مردم سخن گفتی و آن گاه که تو را کتاب و حکمت و تورات و انجیل آموختم و آن گاه که به اذن من، از گِل ((چیزی ))به شکل پرنده می ساختی؛ پس در آن می دمیدی، و به اذن من، پرنده ای می شد و کور مادرزاد و پیس را به اذن من، شفا می دادی و آن گاه که مردگان را به اذن من ((زنده از قبر ))بیرون می آوردی و آن گاه که ((آسیب ))بنی اسرائیل را - هنگامی که برای آنان حجت های آشکار آورده بودی - از تو باز داشتم. پس کسانی از آنان که کافر شده بودند گفتند: این ((ها چیزی )) جز افسونی آشکار نیست). درباره آصف بن برخیا نیز در قرآن، چنین می خوانیم: (قَالَ الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّی)؛ (کسی که نزد او دانشی از کتاب ((الهی ))بود، گفت: من آن را پیش از آنکه چشم خود را بر هم زنی، برایت می آورم. پس چون ((سلیمان ))آن ((تخت ))را نزد خود مستقر دید، گفت: این از فضل پروردگار من است؛ تا مرا بیازماید که آیا سپاس گزارم یا ناسپاسی می کنم و هر کس سپاس گزارد، تنها به سود خویش، سپاس می گزارد و هر کس ناسپاسی کند، بی گمان، پروردگارم بی نیاز و کریم است). تمامی این آیات به خوبی نشان می دهند که پیامبران و اولیای الهی، می توانند حاجات مردم را برآورده کنند؛ البته آنان قدرت و توانایی خود را از توفیق و فضل الهی می دانند و چنین تصرّفات تکوینی در امور مادی و معنوی، از سوی اولیای الهی، بارها تکرار شده است؛ چنان که در روایات آمده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) دست خویش را سینه عثمان بن ابی العاصی نهاد و او موفق به حفظ قرآن و عدم فراموشی تا آخر عمر شد. ر.ک: طبرانی، المعجم الکبیر، ج 9 ص 47. در جنگ خیبر نیز پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) با تصرّف تکوینی و مالیدن آب دهان مبارک خود بر چشمان امام علی(علیه السلام) ، چشم درد او را شفا داد. ر.ک: صحیح مسلم، ج 7، ص 120. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 8/310017)
عنوان سوال:

نقش ائمه در ادای حوائج چیست؟


پاسخ:

پاسخ این است که همگی موحدان و به ویژه شیعیان نیز بر این عقیده اند که پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امامان(علیه السلام) ، هر چه قدرت دارند، از سوی خداست و هر معجزه و کرامتی که انجام می دهند، به اذن و اجازه خداوند است؛ اما نکته مهم این است، که خداوند، این افراد خاص را برگزیده و چنین قدرتی به آنها داده است، نشان از جایگاه بلند این بزرگان، نزد خداوند دارد. و شایسته است که بندگان خداوند نیز از جایگاه و مقام این بزرگواران و قدرتی که خداوند به آنها عنایت کرده، به عنوان (وسیله)، بهره مند شوند؛ زیرا اولیای الهی توانایی دارند به اذن خداوند، در دنیا، به رفع مشکلات و برآورده شدن حاجات، کمک کنند؛ چنان که درباره حضرت موسی(علیه السلام) در قرآن مجید، چنین می خوانیم:
(وَ أَوْحَیْنَا إِلَی مُوسَی إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاکَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَیْنًا قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ...)؛ اعراف (7)، آیه 160.؛ (و آنان را به دوازده عشیره که هر یک امتی بودند، تقسیم کردیم و به موسی - وقتی قومش از او آب خواستند - وحی کردیم که با عصایت بر آن تخته سنگ بزن؛ پس، از آن، دوازده چشمه جوشید؛ هر گروهی آبشخور خود را بشناخت و ابر را بر فراز آنان سایبان کردیم و گزانگبین و بلدرچین بر ایشان فرو فرستادیم. از چیزهای پاکیزه ای که روزی تان کرده ایم، بخورید و بر ما ستم نکردند؛ اما بر خودشان ستم می کردند).
همچنین درباره حضرت عیسی(علیه السلام) ، چنین می خوانیم:
(إِذْ قَالَ اللَّهُ یَا عِیسَی ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتِی عَلَیْکَ وَ عَلَی وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکَلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکَهْلًا وَ إِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَالتَّوْرَاةَ وَالْإِنجِیلَ وَ إِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئَةِ الطَّیْرِ بِإِذْنِی فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیْرًا بِإِذْنِی وَ تُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَالْأَبْرَصَ بِإِذْنِی وَ إِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتَی بِإِذْنِی وَ إِذْ کَفَفْتُ بَنِی إِسْرَائِیلَ عَنکَ إِذْ جِئْتَهُم بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ)؛ مائده (5)، آیه 110.؛ (((یاد کن ))هنگامی را که خدا فرمود: ای عیسی، پسر مریم! نعمت مرا بر خود و بر مادرت به یاد آور؛ آن گاه که تو را به روح القدس تأیید کردم که در گهواره ((به اعجاز ))و در میان سالی ((به وحی )) با مردم سخن گفتی و آن گاه که تو را کتاب و حکمت و تورات و انجیل آموختم و آن گاه که به اذن من، از گِل ((چیزی ))به شکل پرنده می ساختی؛ پس در آن می دمیدی، و به اذن من، پرنده ای می شد و کور مادرزاد و پیس را به اذن من، شفا می دادی و آن گاه که مردگان را به اذن من ((زنده از قبر ))بیرون می آوردی و آن گاه که ((آسیب ))بنی اسرائیل را - هنگامی که برای آنان حجت های آشکار آورده بودی - از تو باز داشتم. پس کسانی از آنان که کافر شده بودند گفتند: این ((ها چیزی )) جز افسونی آشکار نیست).
درباره آصف بن برخیا نیز در قرآن، چنین می خوانیم:
(قَالَ الَّذِی عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْکِتَابِ أَنَا آتِیکَ بِهِ قَبْلَ أَن یَرْتَدَّ إِلَیْکَ طَرْفُکَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّی)؛ (کسی که نزد او دانشی از کتاب ((الهی ))بود، گفت: من آن را پیش از آنکه چشم خود را بر هم زنی، برایت می آورم. پس چون ((سلیمان ))آن ((تخت ))را نزد خود مستقر دید، گفت: این از فضل پروردگار من است؛ تا مرا بیازماید که آیا سپاس گزارم یا ناسپاسی می کنم و هر کس سپاس گزارد، تنها به سود خویش، سپاس می گزارد و هر کس ناسپاسی کند، بی گمان، پروردگارم بی نیاز و کریم است).
تمامی این آیات به خوبی نشان می دهند که پیامبران و اولیای الهی، می توانند حاجات مردم را برآورده کنند؛ البته آنان قدرت و توانایی خود را از توفیق و فضل الهی می دانند و چنین تصرّفات تکوینی در امور مادی و معنوی، از سوی اولیای الهی، بارها تکرار شده است؛ چنان که در روایات آمده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) دست خویش را سینه عثمان بن ابی العاصی نهاد و او موفق به حفظ قرآن و عدم فراموشی تا آخر عمر شد. ر.ک: طبرانی، المعجم الکبیر، ج 9 ص 47.
در جنگ خیبر نیز پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) با تصرّف تکوینی و مالیدن آب دهان مبارک خود بر چشمان امام علی(علیه السلام) ، چشم درد او را شفا داد. ر.ک: صحیح مسلم، ج 7، ص 120. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 8/310017)





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین