بر اساس آیات و روایات، ارتباط خاصی میان قبر برزخی و قبر خاکی، یعنی بین روح انسان در برزخ و بدن مادی او در قبر خاکی وجود دارد. این ارتباط، در اصل از ارتباط روح و بدن مادی که در طول زندگی دنیوی با یکدیگر یک نوع اتحاد داشته‌اند، سرچشمه می‌گیرد که با قطع تعلق روح از بدن پس از مرگ به کلی از میان نمی‌رود، بلکه یک نوع ارتباط در حدّ پایین‌تری میان روح برزخی و بدن مادی و خاکی وجود دارد، البته نه در حد و اندازه‌ای که در زندگی دنیوی و در دوران تعلق روح به بدن وجود داشت و نه با آن کیفیت و کمیت، بلکه در میزانی ضعیف‌تر و با کم و کیفی دیگر.
از همین رو، قبر خاکی با قبر و عالم برزخی روح ارتباطی دارد که نقاط دیگر این ارتباط را ندارند، و به همین جهت است که علی رغم حضور روح در عالمی فوق ماده، زمان و مکان [برزخ] توجه خاصی به بدن مادی و نقطه‌ای که بدن خاکی در آن است، دارد و بر اساس همین ارتباط میان قبر خاکی و قبر برزخی است که دستورات و احکام خاصی در باب قبر، تشییع جنازه، کفن، دفن، حرمت قبر، استحباب زیارت قبور، دعا، طلب رحمت و مغفرت بر سر قبور و نظایر آنها در شریعت اسلامی وجود دارد.
این ارتباط روح با قبر خاکی موجب می‌شود که بتوان از این طریق بهتر با روح رابطه برقرار و به او توجه کرده و نیز توجه او را جلب کرد، بدین جهت در روایات تأکید فراوانی بر زیارت قبور، دعا، طلب رحمت و مغفرت و تلاوت قرآن کریم بر سر قبرها شده است، هر چنداین آداب در هر جایی برای مردگان خوب است، ولی به دلیل ارتباط قبر برزخی با قبر خاکی بر انجام این آداب بر سر قبرها تأکید بیشتری شده و از استحباب بیشتری برخوردار است.
از طرفی ارواح نیز بر اساس این ارتباط با بدن مادی و قبر خود از حضور مؤمنان مسرور و مبتهج می‌شوند. امام صادق(ع) می‌فرماید: (قسم به خدای متعال، مردگان رفتن شما را [بر سر قبورشان] می‌دانند و با حضور شما مسرور می‌شوند و با شما اُنس می‌گیرند و بهره‌مند می‌شوند)، (وسائل الشیعه، ج 2، ص 878 و نیز در این باب نگا: عروج روح، استاد محمد شجاعی، مقدمه و تدوین محمدرضا کاشفی، تهران، کانون اندیشه جوان، چاپ اوّل، 1379 ش، ص 71 76). امّا مهمترین اثر دنیوی زیارت اهل قبور برای انسان، تذکر مرگ و یادآوری این رخداد مهمّ است و این خود، موجب باز داشتن انسان از بازی‌های دنیوی، (نگا: نهج‌البلاغة، ترجمه دکتر سید جعفر شهیدی، خطبه 84، ص66)، مانع انجام کارهای زشت و ناروا، (همان خطبه 99، ص 92) باعث انجام اعمال و کردار نیک، (همان، کلمات قصار، 31، ص 364) سبب بی رغبتی و کم خشنودی از دنیا، (همان،کلمات قصار 349، ص 423) و زمینه‌ساز عبرت آموزی است، (همان، خطبه 221، ص 252). رو به گورستان دمی خامش نشین Eآن خموشان سخن‌گو را ببین
لیک اگر یک رنگ بینی خاکشان Eنیست یکسان حالت چالاکشان
شحم و لحم زندگان یکسان بود Eآن یکی غمگین، دگر شادان بود
تو چه دانی تا ننوشی قالشان Eز آنکه پنهان است بر تو حالشان
بشنوی از قال‌های و هوی را Eکی ببینی حالت صد توی را
(مثنوی / 3 / 4764 4768)
