لقب
لقب به اسمِ قرار داده شده به عنوان موضوع حکم شرعی اطلاق می‌شود.
به چه دلیل امام، لقب (رضا) را داراست و چه کسی این لقب را برای امام نهاده است؟
به چه دلیل امام، لقب (رضا) را داراست و چه کسی این لقب را برای امام نهاده است؟ این لقب ریشه الهی دارد؛ امام کاظم (علیه السلام) پیوسته فرزند خود را رضا خطاب می‌کرد و می فرمود: (قلْتُ لِوَلَدِیَ الرِّضَا؛ من او را رضا می‌خوانم).[1] امام علی نام عالی نسب پناه عجم مقتدای عرب ازو بود راضی جهان آفرین از آن رو گشت او را لقب[2] درباره لقب رضا، برخی معتقد بودند که مامون عباسی، امام را ملقب به (رضا) کرد! و بر این اساس تعدادی از مورخان نیز آن را نقل کرده‌اند[3]؛ ابن خلدون می نویسد: چون مامون، علی بن موسی الکاظم (علیه السلام) را به ولایتعهدی برگزید و با او بیعت کرد، او را به (الرضا من آل محمد) لقب داد.[4] در پاسخ می توان به این روایت دقت کرد: احمد بزنطی به حضرت جواد(علیه السلام) عرض کرد: عده‌ای از مخالفان شما خیال می‌کنند مأمون پدر شما را به رضا ملقب ساخته است، زیرا آن حضرت ولایتعهدی او را پذیرفت و متعهد خواسته او شد. امام فرمود: به خدا سوگند اینان مردمی بدکار و دروغگو هستند و خیال نابجایی کرده‌اند، بلکه خدای متعال او را رضا نامیده اند؛ زیرا آن حضرت در آسمان مرضی خدا و در زمین مورد خشنودی حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) و ائمه هدی (علیه السلام) بود. بزنطی پرسید: از کجا چنین لقبی مخصوص پدر بزرگوار شما شده، با آنکه پدران و اجداد شما همگی مرضی خدا و رسول و ائمه طاهرین بوده‌اند؟ فرمود: علت اینکه پدر من از میان تمام ائمه بدین پایه ارتقا یافته، این بود که دوست و دشمن از وی خرسند بودند، لیکن پدران او هرگاه مورد توجه و علاقه دوستان بودند، دشمنان از آنها رضایتی نداشتند.[5] سلام علی آل طه و یاسین سلام علی آل خیر النبیین سلام علی روضة حل فیها امام یباهی به الملک و الدین امام به حق شاه مطلق که آمد حریم درش قبله گاه سلاطین شه کاخ عرفان گل شاخ احسان در درج امکان مه برج تمکین علی بن موسی الرضا کز خدایش رضا شد لقب چون رضا بودش آیین ز فضل و شرف بینی او را جهانی اگر نبودت تیره چشم جهان بین پی عطر روبند حوران جنت غبار دیارش به گیسوی مشکین اگر خواهی آری به کف دامن او برو دامن از هر چه جز اوست در چین چو جامی بچش لذت تیغ مهرش چه غم گر مخالف کشد خنجر کین [6] پی نوشت ها: [1] بحارالأنوار، ج 49،ص 4. [2] تاریخ حبیب السیر، ج2، ص 82. [3] تجارب الامم، ج4، ص 131؛ تاریخ مختصر الدول، ص 134؛ تاریخنامه طبری، ج4، ص 1241. [4] تاریخ ابن خلدون، ج1، ص 262؛ ج3، ص 310. [5] معانی الاخبار، ج1، ص 13. [6] نور الدین عبدالرحمان جامی، شاعر و عارف قرن نهم .
به چه دلیل امام، لقب (رضا) را داراست و چه کسی این لقب را برای امام نهاده است؟ این لقب ریشه الهی دارد؛ امام کاظم (علیه السلام) پیوسته فرزند خود را رضا خطاب می‌کرد و می فرمود: (قلْتُ لِوَلَدِیَ الرِّضَا؛ من او را رضا می‌خوانم).[1] امام علی نام عالی نسب پناه عجم مقتدای عرب ازو بود راضی جهان آفرین از آن رو گشت او را لقب[2] درباره لقب رضا، برخی معتقد بودند که مامون عباسی، امام را ملقب به (رضا) کرد! و بر این اساس تعدادی از مورخان نیز آن را نقل کرده‌اند[3]؛ ابن خلدون می نویسد: چون مامون، علی بن موسی الکاظم (علیه السلام) را به ولایتعهدی برگزید و با او بیعت کرد، او را به (الرضا من آل محمد) لقب داد.[4] در پاسخ می توان به این روایت دقت کرد: احمد بزنطی به حضرت جواد(علیه السلام) عرض کرد: عده‌ای از مخالفان شما خیال می‌کنند مأمون پدر شما را به رضا ملقب ساخته است، زیرا آن حضرت ولایتعهدی او را پذیرفت و متعهد خواسته او شد. امام فرمود: به خدا سوگند اینان مردمی بدکار و دروغگو هستند و خیال نابجایی کرده‌اند، بلکه خدای متعال او را رضا نامیده اند؛ زیرا آن حضرت در آسمان مرضی خدا و در زمین مورد خشنودی حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) و ائمه هدی (علیه السلام) بود. بزنطی پرسید: از کجا چنین لقبی مخصوص پدر بزرگوار شما شده، با آنکه پدران و اجداد شما همگی مرضی خدا و رسول و ائمه طاهرین بوده‌اند؟ فرمود: علت اینکه پدر من از میان تمام ائمه بدین پایه ارتقا یافته، این بود که دوست و دشمن از وی خرسند بودند، لیکن پدران او هرگاه مورد توجه و علاقه دوستان بودند، دشمنان از آنها رضایتی نداشتند.[5] سلام علی آل طه و یاسین سلام علی آل خیر النبیین سلام علی روضة حل فیها امام یباهی به الملک و الدین امام به حق شاه مطلق که آمد حریم درش قبله گاه سلاطین شه کاخ عرفان گل شاخ احسان در درج امکان مه برج تمکین علی بن موسی الرضا کز خدایش رضا شد لقب چون رضا بودش آیین ز فضل و شرف بینی او را جهانی اگر نبودت تیره چشم جهان بین پی عطر روبند حوران جنت غبار دیارش به گیسوی مشکین اگر خواهی آری به کف دامن او برو دامن از هر چه جز اوست در چین چو جامی بچش لذت تیغ مهرش چه غم گر مخالف کشد خنجر کین [6] پی نوشت ها: [1] بحارالأنوار، ج 49،ص 4. [2] تاریخ حبیب السیر، ج2، ص 82. [3] تجارب الامم، ج4، ص 131؛ تاریخ مختصر الدول، ص 134؛ تاریخنامه طبری، ج4، ص 1241. [4] تاریخ ابن خلدون، ج1، ص 262؛ ج3، ص 310. [5] معانی الاخبار، ج1، ص 13. [6] نور الدین عبدالرحمان جامی، شاعر و عارف قرن نهم .
پاسخ:
به چه دلیل امام، لقب (رضا) را داراست و چه کسی این لقب را برای امام نهاده است؟
این لقب ریشه الهی دارد؛ امام کاظم (علیه السلام) پیوسته فرزند خود را رضا خطاب می‌کرد و می فرمود: (قلْتُ لِوَلَدِیَ الرِّضَا؛ من او را رضا می‌خوانم).[1]
امام علی نام عالی نسب
پناه عجم مقتدای عرب
ازو بود راضی جهان آفرین
از آن رو گشت او را لقب[2]
درباره لقب رضا، برخی معتقد بودند که مامون عباسی، امام را ملقب به (رضا) کرد! و بر این اساس تعدادی از مورخان نیز آن را نقل کرده‌اند[3]؛ ابن خلدون می نویسد:
چون مامون، علی بن موسی الکاظم (علیه السلام) را به ولایتعهدی برگزید و با او بیعت کرد، او را به (الرضا من آل محمد) لقب داد.[4]
در پاسخ می توان به این روایت دقت کرد:
احمد بزنطی به حضرت جواد(علیه السلام) عرض کرد: عده‌ای از مخالفان شما خیال می‌کنند مأمون پدر شما را به رضا ملقب ساخته است، زیرا آن حضرت ولایتعهدی او را پذیرفت و متعهد خواسته او شد. امام فرمود: به خدا سوگند اینان مردمی بدکار و دروغگو هستند و خیال نابجایی کرده‌اند، بلکه خدای متعال او را رضا نامیده اند؛ زیرا آن حضرت در آسمان مرضی خدا و در زمین مورد خشنودی حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) و ائمه هدی (علیه السلام) بود. بزنطی پرسید: از کجا چنین لقبی مخصوص پدر بزرگوار شما شده، با آنکه پدران و اجداد شما همگی مرضی خدا و رسول و ائمه طاهرین بوده‌اند؟ فرمود: علت اینکه پدر من از میان تمام ائمه بدین پایه ارتقا یافته، این بود که دوست و دشمن از وی خرسند بودند، لیکن پدران او هرگاه مورد توجه و علاقه دوستان بودند، دشمنان از آنها رضایتی نداشتند.[5]
سلام علی آل طه و یاسین
سلام علی آل خیر النبیین
سلام علی روضة حل فیها
امام یباهی به الملک و الدین
امام به حق شاه مطلق که آمد
حریم درش قبله گاه سلاطین
شه کاخ عرفان گل شاخ احسان
در درج امکان مه برج تمکین
علی بن موسی الرضا کز خدایش
رضا شد لقب چون رضا بودش آیین
ز فضل و شرف بینی او را جهانی
اگر نبودت تیره چشم جهان بین
پی عطر روبند حوران جنت
غبار دیارش به گیسوی مشکین
اگر خواهی آری به کف دامن او
برو دامن از هر چه جز اوست در چین
چو جامی بچش لذت تیغ مهرش
چه غم گر مخالف کشد خنجر کین [6]
پی نوشت ها:
[1] بحارالأنوار، ج 49،ص 4.
[2] تاریخ حبیب السیر، ج2، ص 82.
[3] تجارب الامم، ج4، ص 131؛ تاریخ مختصر الدول، ص 134؛ تاریخنامه طبری، ج4، ص 1241.
[4] تاریخ ابن خلدون، ج1، ص 262؛ ج3، ص 310.
[5] معانی الاخبار، ج1، ص 13.
[6] نور الدین عبدالرحمان جامی، شاعر و عارف قرن نهم .
- [سایر] به چه دلیل امام، لقب (رضا) را داراست و چه کسی این لقب را برای امام نهاده است؟
- [سایر] چرا به امام رضا (ع)لقب غریب الغربا را داده اند و این لقب توسط چه کسی به ایشان داده شده و آیا امام دیگری نیز با این لقب خوانده شده است؟
- [سایر] آیا لقب (عالم آل محمد) برای امام رضا (علیه السلام) مستند است یا در قرون اخیر از این لقب استفاده می شود؟
- [سایر] آیا لقب غریب الغربا برای امام رضا(ع) در روایات ذکر شده است؟
- [سایر] آیا لقب «عالم آل محمد» برای امام رضا (علیه السلام) مستند است یا در قرون اخیر از این لقب استفاده می شود؟
- [سایر] چرا به امام موسی کاظم(ع) و امام رضا(ع) لقب (ابا الحسن) را داده‌اند؟
- [سایر] (صهر) چه معنایی دارد؟ و لقب کدام امام است؟
- [سایر] به حضرت آیت الله خمینی(رحمت الله علیه) از چه زمانی لقب «امام» داده شد و نخستین بار چه کسی ایشان را با این لقب خواند؟
- [سایر] جرا به نعمان بن ثابت امام حنفی گفته می شود ؟ خود او به خودش این لقب امامت را داد یا کسی به او این عنوان را عطا کرد؟
- [سایر] ویژگی های امام از منظر حضرت امام رضا (ع) و منظور از سایه نداشتن امام چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب امام جمعه باید در حال خطبه با وضو باشد و مستحب است در حال خطبه عمامه بر سر نهاده و به عصا و اسلحه تکیه نماید و هنگام اذان روی منبر بنشیند و پیش از شروع خطبه به حاضرین سلام کند و بر حاضرین واجب کفایی است که جواب سلام امام را بدهند.
- [آیت الله مظاهری] دوست شدن مرد و زن نامحرم، از گناهان بزرگ است که قرآن شریف آن را در کنار زنا نهاده و از آن نهی نموده است.
- [آیت الله جوادی آملی] .هرگاه پس از سجده آگاه شود که پیشانی را بر چیزی نهاده است که سجده بر آن باطل است, اشکال ندارد, هرچند بعد از دو سجده از یک رکعت, آگاه گردد.
- [آیت الله جوادی آملی] .هنگام نوشتن نام یا لقب یا کنیه آن حضرت( ص)مستحب است صلوات هم نوشته شود. یاد قلبی آن حضرت با یاد قلبی صلوات همراه باشد, بهتر است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] میگو که آن را روبیان نیز می گویند از حیوانات آبی حلال است، ولی ماهی سمنقور که از حشرات خشکی است و نام ماهی بر آن نهاده اند حرام است، مگر برای درمان در مقام ضرورت.
- [آیت الله علوی گرگانی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول مانند محمّد واحمد، یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم، بگوید، یا بشنود، اگرچه در نماز باشد، مستحبّ است صلوات بفرستد.
- [آیت الله وحید خراسانی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول صلی الله علیه واله وسلم را مانند محمد و احمد یا لقب و کنیه ان جناب را مثل مصطفی و ابوالقاسم بگوید یا بشنود اگر چه در نماز باشد مستحب است صلوات بفرستد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] هروقت انسان اسم مبارک حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) مانند محمّد و احمد یا لقب و کنیه آن جناب مثل مصطفی و ابوالقاسم را بگوید یا بشنود، اگرچه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله اردبیلی] هر گاه انسان اسامی مبارک حضرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم مانند محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم و احمد صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا لقب و کنیه آن جناب مثل مصطفی صلیاللهعلیهوآلهوسلم و ابوالقاسم صلیاللهعلیهوآلهوسلم را بگوید یا بشنود، اگرچه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله سیستانی] هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول صلیاللهعلیهوآلهوسلم را مانند محمد و احمد ، یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی ، و ابو القاسم بگوید یا بشنود ، اگر چه در نماز باشد ، مستحب است صلوات بفرستد .