چرا به امام رضا(علیهالسلام) ضامن آهو میگویند؟ در این باره، به دو گزارش تاریخی اشاره میکنیم: 1. امام پس از ورود به نیشابور دستور ساخت حمام، حفر قنات و ساخت حوض آب را در جوار مسجد داد و این مکان به گرمابه رضا (علیهالسلام) شهرت یافت. در آنجا ماده آهویی به آن بزرگوار پناه آورد؛ به این مصرع از شعر ابن حماد شاعر توجه کنید:(الذی لاذبه الظبیه و القوم جلوس..؛ کسی که آهو بدو پناه برد در حالی که مردم نشسته بودند).(1). 2. شخصی بنام عبدالله که زیدی مذهب بود واعتقادی به امامت امام رضا (علیهالسلام) نداشت، میگوید: همراه امام بودیم و در صحرا گله آهویی پیدا شد ناگاه آن سرور به یک بچه آهویی اشاره کرد، دیدیم فوراً آن بچه آهو آمد تا برابر آن حضرت ایستاد و امام(علیهالسلام) دست مرحمت بر سر آن بچه آهو کشید و او را به غلام خود سپرد. در آن حال بچه آهو مضطرب شد و خواست به چراگاه خود برگردد. آن حضرت سخنی با آن بچه آهو فرمود که ما نفهمیدیم، لکن بچه آهو آرام گرفت و از اضطراب افتاد! چون این پیش آمد شد، آن حضرت به من فرمود: آیا ایمان نیاوردی؟ یعنی: پس از دیدن این معجزه به امامت من اعتقاد پیدا نکردی؟ عرض کردم: چرا ای آقای من! تویی حجت خدا و من توبه مینمایم به سوی خدا از اینکه تا حال قایل به امامت تو نبودم. آنگاه آن حضرت به آن بچه آهو فرمود: اینک برو به سوی چراگاه خود آن بچه آهو شروع کرد به گریه کردن و دیدیم اشک از چشمان او جاری شد و خود را به آن جناب میمالید. آنگاه آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا میدانید این بچه آهو چه میگوید؟ عرض کردم: خدا و پسر پیغمبرش اعلمند فرمود میگوید: چون مرا به جانب خود خواندی و من اطاعت کرده و به خدمتت آمدم امید داشتم که از گوشت من تناول فرمایی لکن حال که مرا مرخص فرمودی من گریان و محزونم که قابل نبودم از گوشت من بخوری تا به آن فیض برسم.(2) ضامن آهوست چشمان دو شهد روشنت کاش آهوی بیابان دو چشمت می شدمغرق در دریای عرفان دو چشمت میشدم کاش یک شب میشدم خیس نگاه سبز تو شاهد اعجاز باران دو چشمت میشدم کاش یک شب نور مینوشیدم از چشمان تو(3) پی نوشت ها 1) مناقب، ج4، ص 348. 2) سید هاشم بحرانی، مدینه المعاجز، 3) رضا اسماعیلی
چرا به امام رضا(علیهالسلام) ضامن آهو میگویند؟
در این باره، به دو گزارش تاریخی اشاره میکنیم:
1. امام پس از ورود به نیشابور دستور ساخت حمام، حفر قنات و ساخت حوض آب را در جوار مسجد داد و این مکان به گرمابه رضا (علیهالسلام) شهرت یافت. در آنجا ماده آهویی به آن بزرگوار پناه آورد؛ به این مصرع از شعر ابن حماد شاعر توجه کنید:(الذی لاذبه الظبیه و القوم جلوس..؛ کسی که آهو بدو پناه برد در حالی که مردم نشسته بودند).(1).
2. شخصی بنام عبدالله که زیدی مذهب بود واعتقادی به امامت امام رضا (علیهالسلام) نداشت، میگوید: همراه امام بودیم و در صحرا گله آهویی پیدا شد ناگاه آن سرور به یک بچه آهویی اشاره کرد، دیدیم فوراً آن بچه آهو آمد تا برابر آن حضرت ایستاد و امام(علیهالسلام) دست مرحمت بر سر آن بچه آهو کشید و او را به غلام خود سپرد. در آن حال بچه آهو مضطرب شد و خواست به چراگاه خود برگردد.
آن حضرت سخنی با آن بچه آهو فرمود که ما نفهمیدیم، لکن بچه آهو آرام گرفت و از اضطراب افتاد! چون این پیش آمد شد، آن حضرت به من فرمود: آیا ایمان نیاوردی؟ یعنی: پس از دیدن این معجزه به امامت من اعتقاد پیدا نکردی؟ عرض کردم: چرا ای آقای من! تویی حجت خدا و من توبه مینمایم به سوی خدا از اینکه تا حال قایل به امامت تو نبودم. آنگاه آن حضرت به آن بچه آهو فرمود: اینک برو به سوی چراگاه خود آن بچه آهو شروع کرد به گریه کردن و دیدیم اشک از چشمان او جاری شد و خود را به آن جناب میمالید. آنگاه آن حضرت رو به من کرد و فرمود: آیا میدانید این بچه آهو چه میگوید؟ عرض کردم: خدا و پسر پیغمبرش اعلمند فرمود میگوید: چون مرا به جانب خود خواندی و من اطاعت کرده و به خدمتت آمدم امید داشتم که از گوشت من تناول فرمایی لکن حال که مرا مرخص فرمودی من گریان و محزونم که قابل نبودم از گوشت من بخوری تا به آن فیض برسم.(2)
ضامن آهوست چشمان دو شهد روشنت کاش آهوی بیابان دو چشمت می شدمغرق در دریای عرفان دو چشمت میشدم کاش یک شب میشدم خیس نگاه سبز تو شاهد اعجاز باران دو چشمت میشدم کاش یک شب نور مینوشیدم از چشمان تو(3)
پی نوشت ها
1) مناقب، ج4، ص 348.
2) سید هاشم بحرانی، مدینه المعاجز،
3) رضا اسماعیلی
- [سایر] علت نام گذاری امام رضا (ع) به ضامن آهو چیست؟
- [سایر] چرا به امام رضا (علیه السلام)ضامن آهو می گویند ؟ داستانش چیست؟
- [سایر] منبع روایی وتاریخی ضامن آهو بودن امام رضا (ع) را بیان کنید؟
- [سایر] برخی از مردم میگویند که سادات رضوی هستند، آیا امام رضا(ع) تنها یک پسر داشت یعنی امام نهم علیه السلام یا پسران دیگری هم داشت؟
- [سایر] چرا به علی بن موسی، امام هشتم شیعیان، "رضا" می گویند؟
- [سایر] داستان ضامن آهو را برام بفرستید؟
- [سایر] چرا امام رضا (ع) را ابوالحسن می نامند؟
- [سایر] کنیه امام رضا (علیه السلام) چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا روز 23 ذی القعده روز زیارتی امام رضا علیه السلام دارای سند معتبر است تا در بارگاه امام علی بن موسی الرضا علیه السلام توجه ویژه شود؟
- [سایر] چرا به امام موسی کاظم(ع) و امام رضا(ع) لقب (ابا الحسن) را دادهاند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز کند، بنابر این بچه آهو که نمیتواند فرار کند وبچه کبک که نمیتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک وحلال نمیشود و اگر آهو وبچهاش را که نمیتواند فرار کند، با یک تیر شکار نماید، آهو حلال وبچهاش حرام است.
- [آیت الله سیستانی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید ، بنابراین بچه آهو که نمیتواند فرار کند و بچه کبک که نمیتواند پرواز نماید ، با شکار کردن پاک و حلال نمیشود ، و اگر آهو وبچهاش را که نمیتواند فرار کند ، با یک تیر شکار نماید ، آهو حلال و بچهاش حرام است .
- [آیت الله خوئی] حیوان حلالگوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید، بنابراین بچه آهو که نمیتواند فرار کند و بچه کبک که نمیتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمیشود، و اگر آهو و بچهاش را که نمیتواند فرار کند با یک تیر شکار نماید، آهو حلال و بچهاش حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] از چهارپایان وحشی، گوشت آهو، گوزن، گاو وحشی، قوچ، بز کوهی و گورخر حلال است.
- [آیت الله نوری همدانی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال می شود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید بنابر این بچّة آهو که نمی تواند فرار کند و بچّة کبک که نمی تواند پرواز نماید ، با شکار کردن پاک و حلال نمی شود و اگر آهو و بچّه اش را که نمی تواند فرار کند ، با یک تیر شکار نمایند ، آهو حلال و بچّه اش حرام است .
- [آیت الله اردبیلی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید؛ بنابر این بچّه آهو که نمیتواند فرار کند و بچّه کبک که نمیتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمیشود و اگر آهو و بچّه آن را که نمیتواند فرار کند با یک تیر شکار نمایند، آهو حلال میشود و بچّه آن حرام است.
- [آیت الله وحید خراسانی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال می شود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید بنابر این بچه اهو که نمی تواند فرار کند و بچه کبک که نمی تواند پرواز نماید با شکار کردن پاک و حلال نمی شود و اگر اهو و بچه اش را که نمی تواند فرار کند با یک تیر شکار نماید اهو حلال و بچه اش حرام است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال می شود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید بنابر این بچه آهو که نمی تواند فرار کند و بچه کبک که نمی تواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمی شود و اگر آهو و بچه اش را که نمی تواند فرار کند، با یک تیر شکار نمایند آهو حلال و بچه اش حرام است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال می شود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید؛ بنا بر این بچه آهو که نمی تواند فرار کند و بچه کبک که نمی تواند پرواز نماید؛ با شکار کردن پاک و حلال نمی شود و اگر آهو و بچه اش را که نمی تواند فرار کند؛ با یک تیر شکار نماید آهو حلال و بچه اش حرام است.
- [آیت الله بروجردی] حیوان حلال گوشت وحشی در صورتی با شکار کردن پاک و حلال میشود که بتواند فرار کند یا پرواز نماید، بنا بر این بچّهی آهو که نمیتواند فرار کند و بچّهی کبک که نمیتواند پرواز نماید، با شکار کردن پاک و حلال نمیشود و اگر آهو و بچّهاش را که نمیتواند فرار کند، با یک تیر شکار نمایند آهو حلال و بچه اش حرام است.