معادل لاتین (ولایت فقیه) چیست؟ آیا می توانیم بگوییم ولایت فقیه حکومتی (تئودموکراتیک) است (یعنی حکومت خدا بر مردم توسط مردم)؟
ولایت فقیه اصطلاحی است کاملا اسلامی با مبانی، خصوصیات و ویژگی های خاص خود، که به هیچ وجه نمونه ای از آن در ادبیات سیاسی غرب مشاهده نمی شود و با سایر مفاهیم مشابه اختلافات بنیادی و اساسی دارد. (جهت آشنائی کامل مراجعه نمائید: (تبیین مفهوم ولایت مطلقه فقیه، عباس کعبی، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی ظفر، 1380))
اما درباره قسمت دوم سوال باید گفت که این موضوع بستگی به چند عامل اساسی دارد:
1- چه مبنا و دیدگاهی را برای مشروعیت ولایت فقیه می پذیریم.
2- چه جایگاه و نقشی را برای مردم در حکومت اسلامی و فرایند های آن قائل هستیم.
3- چه تعریفی را از دموکراسی ارائه می دهیم.
4- نسبت (تئو= خدا) و (دمو=مردم) را در نظام اسلامی چگونه ترسیم می کنیم.
به نظر می رسد تعبیر تئودموکراسی همچون تئوکراسی و دموکراسی قابل تقسیم به مدلهای متعددی است. بنابراین تا زمانی که مدلهای مختلف آن ترسیم نشده کاربرد آن خطاست، مگر آنکه کسی مدل دقیقی را ترسیم کند و آن گاه اعلام نماید که منظور من از تئوکراسی این مدل از حکومت است. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 1/11614)
