اسلام در مورد بکارگیری شیوه خشونت در سیاست چه دیدگاهی دارد؟
لطفا در مورد خشونت در اسلام بحث کنید. اگر خشونت به عنوان یک شیوه و روش به کار گرفته شود و مبنای همه اعمال یک نحله فکری و مسلک اجتماعی قرار گیرد، در این صورت، چون خشونت، سیاست تحمیل و جبر و در نهایت خلاف طبع است، امری منفور و ناپسند خواهد بود. اما اگر خشونت به عنوان یک سیاست بازدارنده و به سان عنصری نگهبان و جلوگیر از آفتهای اجتماعی مطرح باشد، در این صورت این خشونت عین رحمت خواهد بود، لذا به دو گونه خشونت می‌توان اشاره کرد: 1- خشونت ناروا و خلاف مصالح انسانی 2- خشونت روا و مشروع و وسیله حفظ حیات اجتماعی، در گونه نخست، سیاستها کاملاً استبدادی است و این رژیمها که پایه اقتدای آنها بر خشونت است همچون پاره‌ای از نظامهای سکولار و لائیک که هیچ گونه فعالیت دینی را بر نمی‌تابند و با مخالفان اندیشه‌های سکولاری و لائیک، سر عناد و ستیز دارند و در همان حال، برای استحاله خودشان ژست دموکراتیک بودن را می‌گیرند، و در حالی که خود بشدّت طرفدار خشونتند، پیامبر اسلام و امامان معصوم و دینداران راستین را به انواع اتهامات خشونت بار محکوم می‌کنند. اما در گونه دوم یعنی خشونت‌های روا و مشروع و قانونی قضیه بر عکس است. خشونت در جهت اعمال حاکمیت نیست، بلکه سیاستی است که به منظور حفظ نظام اجتماعی و سیاسی و دینی و پاسداشت ارزشها و جلوگیری از عناصر فاسد و مخرب به کار برده می‌شود. ازاین‌رو چنین خشونتی لازم، روا و مشروع است. دین مقدس اسلام با اینکه دین رحمت است و خداوند در قرآن کریم سوره آل عمران آیه 159 به پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: {/Bفَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اَللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ اَلْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ...{w1-15w}{I3:159I}/} یعنی به جهت رحمتی که خدا بر تو کرد، با آنان نرم زبان و نرم گفتار شدی و اگر درشت گفتار و خشن می‌بودی، از دور تو پراکنده می‌شدند، و از خشونت قسم اول نهی فرموده، ولی بر خشونت به معنای دوم (مشروع) تاکید نموده است و آنرا مایه حیات بقاء نوع بشر و امنیت، پیشرفت و نظم و عدالت اجتماعی و... بر شمرده است که هر چند در ظاهر با خشونت در آمیخته ولی در باطن، عین رحمت و حیات است. که به مواردی از آنان اشاره می‌نمائیم:(بقره/179) {/Bوَ لَکُمْ فِی اَلْقِصاصِ حَیاةٌ{w1-5w}{I2:179I}/} در این آیه قصاص، عامل حیات جمعی انسانها دانسته شده، زیرا در پرتو قصاص یک جنایتکار از جامعه کم می‌شود و جنایتکاران دیگر از این برخورد پند و عبرت می‌گیرند. 2{/Bیا أَیُّهَا اَلنَّبِیُّ جاهِدِ اَلْکُفَّارَ وَ اَلْمُنافِقِینَ وَ اُغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ اَلْمَصِیرُ{w1-16w}{I9:73I}*/} (توبه/73) که در اسلام با اهداف و انگیزه‌های عالی و والا صورت می‌گیرد از قبیل: جلوگیری از فساد و تباهی، اعلای کلمه حق، مقابله با فتنه، برخورد با پیمان شکنان. بر این اساس خشنونت در اسلام اصالت نداشته و تنها به عنوان آخرین راهکار برای اصلاح جامعه شمرده می شود چنانکه ما شاهدیم که حضرت رسول اکرم(ص) و سایر ائمه معصومین(ع) در عین حالیکه تجسّم و الگوی مهربانی و عطوفت می‌باشند، در مقام اجرای حدود الهی کوچکترین تساهل و سستی را جایز نمی‌شمارند .
عنوان سوال:

اسلام در مورد بکارگیری شیوه خشونت در سیاست چه دیدگاهی دارد؟


پاسخ:

لطفا در مورد خشونت در اسلام بحث کنید.
اگر خشونت به عنوان یک شیوه و روش به کار گرفته شود و مبنای همه اعمال یک نحله فکری و مسلک اجتماعی قرار گیرد، در این صورت، چون خشونت، سیاست تحمیل و جبر و در نهایت خلاف طبع است، امری منفور و ناپسند خواهد بود. اما اگر خشونت به عنوان یک سیاست بازدارنده و به سان عنصری نگهبان و جلوگیر از آفتهای اجتماعی مطرح باشد، در این صورت این خشونت عین رحمت خواهد بود، لذا به دو گونه خشونت می‌توان اشاره کرد:
1- خشونت ناروا و خلاف مصالح انسانی 2- خشونت روا و مشروع و وسیله حفظ حیات اجتماعی،
در گونه نخست، سیاستها کاملاً استبدادی است و این رژیمها که پایه اقتدای آنها بر خشونت است همچون پاره‌ای از نظامهای سکولار و لائیک که هیچ گونه فعالیت دینی را بر نمی‌تابند و با مخالفان اندیشه‌های سکولاری و لائیک، سر عناد و ستیز دارند و در همان حال، برای استحاله خودشان ژست دموکراتیک بودن را می‌گیرند، و در حالی که خود بشدّت طرفدار خشونتند، پیامبر اسلام و امامان معصوم و دینداران راستین را به انواع اتهامات خشونت بار محکوم می‌کنند.
اما در گونه دوم یعنی خشونت‌های روا و مشروع و قانونی قضیه بر عکس است. خشونت در جهت اعمال حاکمیت نیست، بلکه سیاستی است که به منظور حفظ نظام اجتماعی و سیاسی و دینی و پاسداشت ارزشها و جلوگیری از عناصر فاسد و مخرب به کار برده می‌شود. ازاین‌رو چنین خشونتی لازم، روا و مشروع است. دین مقدس اسلام با اینکه دین رحمت است و خداوند در قرآن کریم سوره آل عمران آیه 159 به پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: {/Bفَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اَللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ اَلْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ...{w1-15w}{I3:159I}/} یعنی به جهت رحمتی که خدا بر تو کرد، با آنان نرم زبان و نرم گفتار شدی و اگر درشت گفتار و خشن می‌بودی، از دور تو پراکنده می‌شدند، و از خشونت قسم اول نهی فرموده، ولی بر خشونت به معنای دوم (مشروع) تاکید نموده است و آنرا مایه حیات بقاء نوع بشر و امنیت، پیشرفت و نظم و عدالت اجتماعی و... بر شمرده است که هر چند در ظاهر با خشونت در آمیخته ولی در باطن، عین رحمت و حیات است. که به مواردی از آنان اشاره می‌نمائیم:(بقره/179) {/Bوَ لَکُمْ فِی اَلْقِصاصِ حَیاةٌ{w1-5w}{I2:179I}/} در این آیه قصاص، عامل حیات جمعی انسانها دانسته شده، زیرا در پرتو قصاص یک جنایتکار از جامعه کم می‌شود و جنایتکاران دیگر از این برخورد پند و عبرت می‌گیرند. 2{/Bیا أَیُّهَا اَلنَّبِیُّ جاهِدِ اَلْکُفَّارَ وَ اَلْمُنافِقِینَ وَ اُغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ اَلْمَصِیرُ{w1-16w}{I9:73I}*/} (توبه/73) که در اسلام با اهداف و انگیزه‌های عالی و والا صورت می‌گیرد از قبیل: جلوگیری از فساد و تباهی، اعلای کلمه حق، مقابله با فتنه، برخورد با پیمان شکنان. بر این اساس خشنونت در اسلام اصالت نداشته و تنها به عنوان آخرین راهکار برای اصلاح جامعه شمرده می شود چنانکه ما شاهدیم که حضرت رسول اکرم(ص) و سایر ائمه معصومین(ع) در عین حالیکه تجسّم و الگوی مهربانی و عطوفت می‌باشند، در مقام اجرای حدود الهی کوچکترین تساهل و سستی را جایز نمی‌شمارند .





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین