ارتزاق
ارتزاق یعنی روزی ستاندن.
آیا به پولی که در بانک سپرده گذاری شده و از درآمد (سود ) آن ارتزاق می‌شود، خمس تعلّق میگیرد؟
آیا به پولی که در بانک سپرده گذاری شده و از درآمد (سود ) آن ارتزاق می‌شود، خمس تعلّق میگیرد؟ آیات عظام امام، سیستانی، فاضل و مکارم: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد. (اما در صورتی که) با پرداخت خمس (هر چند به صورت اقساط ) نتواند زندگی خود را اداره کند، خمس ندارد. العروة الوثقی، ج 2، م 59 ؛ فاضل، جامع‌المسائل، ج 1، س 708 ؛ مکارم، استفتاءات، ج 2، س543 ؛ سیستانی، المسائل المنتخبه، م 588 ؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 1213. آیات عظام بهجت، تبریزی و نوری: اگر از درآمد کسب باشد، آن مقدار از پول سپرده - که اداره زندگی به آن‌بستگی دارد خمس‌ندارد ؛ ولی به مقدار بیشتر از آن، خمس تعلق میگیرد. نوری، استفتاءات، ج 1، س 271 ؛ تبریزی، التعلیقة علی منهاج الصالحین، م 32 ؛ تبریزی، استفتاءات، س 948 و بهجت، توضیح‌المسائل، م 1401. آیات عظام خامنه‌ای، صافی و وحید: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد و چنانچه نمی‌تواند با پرداخت خمس آن، امرار معاش کند، می‌تواند با حاکم شرع دستگردان نماید. دفتر: خامنه‌ای، صافی و وحید. تبصره 1. به سود حاصل از آن، خمس تعلق میگیرد. تبصره 2. اگر پول سپرده گذاری از راه هدیه، جایزه و مانند آن به دست آمده باشد، حکم اصل را دارد. ر.ک: خمس هدیه. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 235/500016)
آیا به پولی که در بانک سپرده گذاری شده و از درآمد (سود ) آن ارتزاق می‌شود، خمس تعلّق میگیرد؟ آیات عظام امام، سیستانی، فاضل و مکارم: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد. (اما در صورتی که) با پرداخت خمس (هر چند به صورت اقساط ) نتواند زندگی خود را اداره کند، خمس ندارد. العروة الوثقی، ج 2، م 59 ؛ فاضل، جامع‌المسائل، ج 1، س 708 ؛ مکارم، استفتاءات، ج 2، س543 ؛ سیستانی، المسائل المنتخبه، م 588 ؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 1213. آیات عظام بهجت، تبریزی و نوری: اگر از درآمد کسب باشد، آن مقدار از پول سپرده - که اداره زندگی به آن‌بستگی دارد خمس‌ندارد ؛ ولی به مقدار بیشتر از آن، خمس تعلق میگیرد. نوری، استفتاءات، ج 1، س 271 ؛ تبریزی، التعلیقة علی منهاج الصالحین، م 32 ؛ تبریزی، استفتاءات، س 948 و بهجت، توضیح‌المسائل، م 1401. آیات عظام خامنه‌ای، صافی و وحید: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد و چنانچه نمی‌تواند با پرداخت خمس آن، امرار معاش کند، می‌تواند با حاکم شرع دستگردان نماید. دفتر: خامنه‌ای، صافی و وحید. تبصره 1. به سود حاصل از آن، خمس تعلق میگیرد. تبصره 2. اگر پول سپرده گذاری از راه هدیه، جایزه و مانند آن به دست آمده باشد، حکم اصل را دارد. ر.ک: خمس هدیه. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 235/500016)
عنوان سوال:
آیا به پولی که در بانک سپرده گذاری شده و از درآمد (سود ) آن ارتزاق می‌شود، خمس تعلّق میگیرد؟
پاسخ:
آیا به پولی که در بانک سپرده گذاری شده و از درآمد (سود ) آن ارتزاق می‌شود، خمس تعلّق میگیرد؟
آیات عظام امام، سیستانی، فاضل و مکارم: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد. (اما در صورتی که) با پرداخت خمس (هر چند به صورت اقساط ) نتواند زندگی خود را اداره کند، خمس ندارد. العروة الوثقی، ج 2، م 59 ؛ فاضل، جامع‌المسائل، ج 1، س 708 ؛ مکارم، استفتاءات، ج 2، س543 ؛ سیستانی، المسائل المنتخبه، م 588 ؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 1213.
آیات عظام بهجت، تبریزی و نوری: اگر از درآمد کسب باشد، آن مقدار از پول سپرده - که اداره زندگی به آن‌بستگی دارد خمس‌ندارد ؛ ولی به مقدار بیشتر از آن، خمس تعلق میگیرد. نوری، استفتاءات، ج 1، س 271 ؛ تبریزی، التعلیقة علی منهاج الصالحین، م 32 ؛ تبریزی، استفتاءات، س 948 و بهجت، توضیح‌المسائل، م 1401.
آیات عظام خامنه‌ای، صافی و وحید: اگر پول سپرده‌گذاری از درآمد کسب باشد، خمس دارد و چنانچه نمی‌تواند با پرداخت خمس آن، امرار معاش کند، می‌تواند با حاکم شرع دستگردان نماید. دفتر: خامنه‌ای، صافی و وحید.
تبصره 1. به سود حاصل از آن، خمس تعلق میگیرد.
تبصره 2. اگر پول سپرده گذاری از راه هدیه، جایزه و مانند آن به دست آمده باشد، حکم اصل را دارد. ر.ک: خمس هدیه. (رساله دانشجویی، سید مجتبی حسینی، کد: 235/500016)
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا به سود پولی که در بانک سپرده گذاری شده در صورتی که خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] 4- آیا به سود پولی که در بانک سپرده گذاری شده در صورتی که خمس اصل پول پرداخت شده باشد خمس تعلق میگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا گذاشتن مبلغی به حساب بانک بابت سپرده‌گذاری بلند مدّتی که به آن مبلغ سود ثابتی تعلّق میگیرد، اشکال دارد؟ آیا خمس به آن تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله خوئی] خرید و فروش سهام بانکهای خصوصی از نظر شرع چه اشکالی دارد؟ سود سهامی که در آخر سال به سهام بانکها تعلق میگیرد چه اشکالی دارد؟ تعداد سهامی که بانک به عنوان ازدیاد سرمایه مجاناً یا پولی به سهامداران میدهد چه اشکالی دارد؟ ضمناً درآمد بانک از سه راه میباشد سود، کارمزد، سود در سرمایهگذاری.
- [سایر] به پولی که از درآمد کسب تهیه شده و به عنوان قرضالحسنه به دیگری دادهایم، آیا خمس تعلق میگیرد؟
- [سایر] آیا به پولی که از درآمد کسب تهیه شده و به عنوان رهن به صاحبخانه پرداخت می‌شود، خمس تعلق میگیرد؟
- [سایر] الف. پولی را برای ثبتنام حج تمتع پس انداز کردهام، آیا به این پول خمس تعلق میگیرد؟ ب. آیا به سپردههای حج و عمره و سود آنها، خمس تعلق میگیرد؟
- [سایر] اگر وامی گرفته شود و مدتی مثلا یک سال در بانک به عنوان سپرده گذاشته شود و در این مدت به آن سودی تعلق گیرد آیا مشمول خمس می شود؟ تکلیف سود تعلق گرفته از نظر خمس چه می شود؟
- [آیت الله مظاهری] امروزه وقتی نوبت عزیمت به حج یا عمره می‌شود، مبالغی به عنوان سود سپرده‌گذاری تعلق میگیرد، حال سؤال اینجا است که علاوه بر خمس مبلغ سپرده‌گذاری، پرداخت خمس مبلغ سود سپرده هم لازم است؟ نکته قابل توجه اینکه آن مبلغ اضافی قبل از آن قابل محاسبه و دریافت نبوده و شاید بتوان گفت درآمد همان سال حجگزار است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان مقداری پول مخمّس یا پولی که به آن خمس تعلّق نمی گیرد در بانک داشته باشد و سودی مشروع به آن تعلّق بگیرد، آیا این سود متعلّق خمس است، یا همانند اصل پول خمس ندارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس مانن د زکات نیست که پس از حلول سال، واجب گردد, بلکه با پدید آمدن سود، خمس به آن تعلّق می گیرد, بنابراین اگر کسی تجارت و یا کاری انجام داد و درآمدی به دست آورد، خمس به آن تعلّق میگیرد و می تواند همان زمان خمس آن را بپردازد , نیز می تواند تا پایان سال صبر کرده و هزینههای سال را کسر کند و خمس مانده درآمد را بپردازد. خمس انواع درآمدها
- [آیت الله جوادی آملی] .تعلّق خمس به مال، مشروط به بلوغ سن و عقل نیست، بنابراین به درآمد و سود افراد نابالغ و مجنون نیز خمس تعلق می گیرد که ولیّ آنان باید خمس را از مالشان بپردازد، اگر ولیّ ندارند، خودشان پس از بلوغ, یا پس از خوب شدن از جنون، باید بپردازند.
- [آیت الله بهجت] در مسائل قبل گفته شد که حکم قرض دادن به بانک مانند حکم قرض گرفتن از بانک است، و چنانچه در قرارداد وام شرط سود شده باشد ربا و حرام است، و فرق نمیکند که پولی که به بانک داده می‌شود بهصورت (سپرده ثابت) باشد، یعنی صاحب پول بر حسب قرارداد تا مدت معینی نمی‌تواند از پول خود استفاده کند، یا بهنحو (حساب در گردش) باشد، که هر موقع بخواهد می‌تواند از پول خود استفاده کند، و در هر دو صورت حرام است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] سرمایه (یعنی هر چه انسان برای کسب درآمد از آن استفاده می کند مثل زمین کشاورزی، گاو و گوسفند، ماشین سواری یا مغازه و خانه برای اجاره دادن) تا مقداری که انسان برای امرار معاش خود به آن نیاز دارد خمس ندارد و لو از درآمد سال خود یا از پولی تهیه شده که اگر باقی بماند، خمس به آن تعلق می گیرد.
- [آیت الله بهجت] کسی که زکات یا خمس یا واجبات مالیه دیگری که به عین مال تعلق میگیرد و هم کفّاره یا قرض و مانند آنکه به عین مال تعلق نمیگیرد بدهکار است، اگر بمیرد و اموالش برای ادای همه آنها کافی نباشد، ادای زکات و خمس و واجبات مالی که به عین مال تعلق میگیرد، مقدم است.
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق میگیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله بهجت] پولی را که انسان قرض میدهد، اگر سر سال، موعد وصول آن فرا رسیده باشد و وصول آن بدون عسر، ممکن باشد، به حکم موجودیِ اوست. در غیر این صورت، هر زمان آن را وصول کرد، با تحقق دیگر شرایط، باید خمس آن را بدهد و پولی را که انسان قرض میگیرد به اصل آن، خمس تعلق نمیگیرد، ولی منافع آن به حکم دیگر منافع است.
- [آیت الله جوادی آملی] .هزینه ای که برای کسب و تجارت انجام می شود، از سود آن کسر می شود, چنان که هزینه سالانه خود شخص و عیال و فرزندان او از درآمد سال کسر شده و خمس سودِ مانده پرداخت می‌شود.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان بداند در بانک و مغازه و مانند آن پول حلال و حرام هر دو وجود دارد ولی نداند پولی را که میگیرد از پولهای حرام است یا نه، داد و ستد با آنجا مانعی ندارد.
- [آیت الله بهجت] کفن و بُرد یمانی و قبری که از سود بین سال قبل خرید میکنند، وقتی سال بر آنها گذشت، باید خمس آن را بدهند و اگر یک بار خمس آن را بدهند در سالهای بعد خمس تعلّق نمیگیرد.