آیا حکم غنا مربوط به قالب (صوت) یا مربوط به محتوا (کلام) است، یا هر دو؟ همه مراجع (به جز تبریزی و سیستانی): به قالب (صوت) مربوط است و محتوا هیچ نقشی ندارد. مکارم، استفتاءات، ج 2، س 701 و 703؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 1697؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 978؛ خامنهای، اجوبةالاستفتاءات، س 1150؛ نوری، توضیحالمسائل، (مسائل مستحدثه)؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 1449؛ وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 17. آیةاللَّه تبریزی: به هر دو مربوط است؛ اگر محتوای غنا کلام باطل باشد، خوانندگی و گوش دادن به آن حرام است و اگر کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست. تبریزی، صراط النجاة، ج 5، س 1151 و 1162. آیةاللَّه سیستانی: به هر دو مربوط است؛ اگر محتوای غنا کلام باطل باشد، خوانندگی و گوش دادن به آن حرام است و اگر کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست؛ مگر آنکه محتوا قرآن و دعا و ذکر باشد (که در این صورت حکم فرض اول را دارد). سیستانی، منهاجالصالحین، ج 2، م 20. (احکام موسیقی، سید مجتبی حسینی، کد: 60/500022)
آیا حکم غنا مربوط به قالب (صوت) یا مربوط به محتوا (کلام) است، یا هر دو؟
همه مراجع (به جز تبریزی و سیستانی): به قالب (صوت) مربوط است و محتوا هیچ نقشی ندارد. مکارم، استفتاءات، ج 2، س 701 و 703؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 1697؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 978؛ خامنهای، اجوبةالاستفتاءات، س 1150؛ نوری، توضیحالمسائل، (مسائل مستحدثه)؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 1449؛ وحید، منهاج الصالحین، ج 3، م 17.
آیةاللَّه تبریزی: به هر دو مربوط است؛ اگر محتوای غنا کلام باطل باشد، خوانندگی و گوش دادن به آن حرام است و اگر کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست. تبریزی، صراط النجاة، ج 5، س 1151 و 1162.
آیةاللَّه سیستانی: به هر دو مربوط است؛ اگر محتوای غنا کلام باطل باشد، خوانندگی و گوش دادن به آن حرام است و اگر کلام صحیح و حق باشد، بنابر احتیاط واجب جایز نیست؛ مگر آنکه محتوا قرآن و دعا و ذکر باشد (که در این صورت حکم فرض اول را دارد). سیستانی، منهاجالصالحین، ج 2، م 20. (احکام موسیقی، سید مجتبی حسینی، کد: 60/500022)
- [سایر] قرآن کلام خدا یا کلام بشر؟
- [سایر] قرآن کلام خدا یا کلام بشر؟
- [سایر] موضوع علم کلام چیست و به چه جهت انرا علم کلام می نامند ؟
- [سایر] منظور از علم کلام چیست؟
- [سایر] ادعیه از چه کسی صادر شده؟ آیا کلام خداست؟ اگر نه کلام چه کسانی است؟
- [سایر] لطفا تأثیرات کلام زیدیه را بر کلام شیعه به طور مستند بفرمایید؟
- [سایر] اگر کلام معصوم(ع) کلام واحدی است لزوم امامت سایر معصومان چه ضرورتی داشت؟
- [سایر] تفاوت کلام(علم عقائد) و فلسفه چیست؟
- [سایر] تفاوت علم کلام و فلسفه در چیست؟
- [سایر] اهداف و غایات علم کلام چیست؟
- [آیت الله بهجت] در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسی بگوید: این مال را در عوض این پول فروختم، و مشتری بگوید: قبول کردم، معامله صحیح است. و بنابر اظهر لازم نیست ایجاب بر قبول مقدم باشد (مقصود از ایجاب، کلام فروشنده و مقصود از قبول، کلام خریدار است). و احتیاط مستحب آن است که به هر زبانی معامله میکنند، صحیح گفته شود و کاملاً بیانگر مقصود طرفین باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] تکبیر وحمد وسوره وذکر ودعا را باید طوری بخواند که خودش بشنود وصدق کلام بر او کند و اگر به واسطه سنگینی یا کری گوش یا سر وصدایزیاد نمیشنود، باید طوری بگوید که اگر مانعی نباشد بشنود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر خانه یا مغازه را اجاره کند و صاحب ملک با او شرط کند که فقط خود او از آنها استفاده نماید یا از ظاهر کلام او این چنین فهمیده شود، مستأجر نمیتواند آن را به دیگری اجاره دهد و اگر شرط نکند یا از ظاهر کلام او این چنین فهمیده نشود، میتواند آن را به دیگری اجاره دهد؛ ولی اگر بخواهد به زیادتر از مقداری که اجاره کرده آن را اجاره دهد، باید در آن کاری مانند تعمیر و سفید کاری انجام داده باشد یا به غیر جنسی که اجاره کرده آن را اجاره دهد، مثلاً اگر با پول اجاره کرده به گندم یا چیز دیگری اجاره دهد.
- [آیت الله مظاهری] مسلمانان باید نگاه شهوتانگیز به یکدیگر نداشته باشند، غیر از زن به شوهرش یا شوهر به زنش، و فرقی نیست که آن نگاه به نامحرم باشد یا- العیاذ باللَّه- به محرم نظیر مادر و خواهر و مادر زن و مانند اینها، مرد به زن باشد یا زن به مرد، مرد به مرد باشد یا زن به زن، و خلاصه کلام اینکه هر نگاهی که محرّک شهوت جنسی باشد، در اسلام حرام، بلکه تخیّلها و وسوسهها که محرّک شهوت باشد و مربوط به زن و شوهر نباشد، حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر غیر از خانه، مغازه و اتاق چیز دیگری مانند زمین، کشتی، اتومبیل سواری یا اتوبوس را اجاره کند و مالک با او شرط نکند که فقط خودش از آن استفاده نماید یا از ظاهر کلام او این چنین فهمیده نشود، میتواند آن را به بیشتر از مقداری که اجاره کرده به دیگری اجاره دهد.
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از سلام نماز احتیاط شک کند که یکی از اجزا یا شرایط آن را بهجا آورده یا نه، به شک خود اعتنا نکند. و اگر سهواً در نماز احتیاط کلام بیجا گفت، بنابر اظهر سجده سهو واجب نیست، اگرچه احتیاط در بهجا آوردن است.
- [آیت الله بهجت] اگر بعد از سلام نماز احتیاط شک کند که یکی از اجزاء یا شرایط آن را بجا آورده یا نه ، به شک خود اعتنا نکند . و اگر سهوا در نماز احتیاط کلام بی جا گفت ، بنا بر اظهر سجده سهو واجب نیست ، اگر چه احتیاط در بجا آوردن است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کارگر یا کارمندی خود را در استخدام و اجاره دیگری قرار دهد نمی تواند او را به استخدام و اجاره دیگری درآورد، مگر این که ظاهر کلام یا عملش این باشد که مستأجر از این جهت آزاد است، در این صورت چنانچه او را به زیادتر از آن مبلغ واگذار کند اشکال دارد ولی در غیر خانه و مغازه و اجیر اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] به دست آوردن فتوا ( یعنی دستور مجتهد ) چهار راه دارد: 1 شنیدن از خود مجتهد. 2 شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند. 3 شنیدن از کسی که مورد اطمینان و راستگوست، اگر اطمینان به کلام او دارد ، بنا بر احوط. 4 دیدن در رساله مجتهد، در صورتی که به درستی آن رساله اطمینان داشته باشد ، بنا بر احوط .
- [آیت الله مظاهری] اگر چیزی را بشنود و نداند که تهمت است یا نه، شنیدن آن حرام است و باید دفاع از کسی که آن چیز برای او گفته میشود بنماید، زیرا آن کلام یا تهمت است یا غیبت. [1]. نحل، 105. [2]. صف، 7. چاپ بعدی قبلی