ملاک تقیه چیست؟ تقیه، به معنای مستور داشتن اعتقاد باطنی و کتمان نمودن ایمان در برابر مخالفان به منظور پیشگیری از زیانهای دنیوی و خسارتهای معنوی و دینی است. تقیه، یکی از وظایف شرعی هر مسلمان میباشد که ریشه در قرآن دارد.(1) امام صادق، علیهالسلام، در روایتی صحیح میفرمایند: (تقیه در هر چیزی است که فرزند آدم به آن ناچار شود و خداوند آنرا برای وی حلال کرده است). امام صادق، علیهالسلام، دربارهی تقیهمداری میفرمایند: (از عملی که باعث ننگ و عار ما میشود بپرهیزید. مایهی سرفرازی ما باشید نه سرافکندگی. در نماز جماعات آنها، (برادران اهل سنت) شرکت کنید. بیمارانشان را عیادت نمایید. در مراسم تشییعشان حضور به هم رسانید و مبادا آنان در کارهای نیک بر شما سبقت بگیرند که سزاوار است شما بر آنان پیشی گیرید. به خدا هیچ چیز محبوبتر از خباء نیست. پرسیده شد خباء چیست؟ فرمودند : تقیه). اقسام تقیه: الف) تقیهی اضطراری؛ ب) بیم از زیان جانی، آبرویی و مالی یا آنچه متعلق به اوست. ج) بیم از ضرر به برادران ایمانی؛ د) بیم از ضرر به حوزهی اسلام و ترس از ایجاد اختلاف کلیهی مسلمانان. آنچه مطلوب است وحدت کلمهی مسلمین با محبت و دوستی و مدارا با مخالفین بدون اینکه ترس و بیمی باشد. (2) منابع: 1. رسالهی نوین امام خمینی (ره)، ج1،ص266،267. 2. شیعه پاسخ میدهد، حسینینسب، ص111. به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی
ملاک تقیه چیست؟
تقیه، به معنای مستور داشتن اعتقاد باطنی و کتمان نمودن ایمان در برابر مخالفان به منظور پیشگیری از زیانهای دنیوی و خسارتهای معنوی و دینی است. تقیه، یکی از وظایف شرعی هر مسلمان میباشد که ریشه در قرآن دارد.(1)
امام صادق، علیهالسلام، در روایتی صحیح میفرمایند: (تقیه در هر چیزی است که فرزند آدم به آن ناچار شود و خداوند آنرا برای وی حلال کرده است). امام صادق، علیهالسلام، دربارهی تقیهمداری میفرمایند: (از عملی که باعث ننگ و عار ما میشود بپرهیزید. مایهی سرفرازی ما باشید نه سرافکندگی. در نماز جماعات آنها، (برادران اهل سنت) شرکت کنید. بیمارانشان را عیادت نمایید. در مراسم تشییعشان حضور به هم رسانید و مبادا آنان در کارهای نیک بر شما سبقت بگیرند که سزاوار است شما بر آنان پیشی گیرید. به خدا هیچ چیز محبوبتر از خباء نیست. پرسیده شد خباء چیست؟ فرمودند : تقیه).
اقسام تقیه:
الف) تقیهی اضطراری؛
ب) بیم از زیان جانی، آبرویی و مالی یا آنچه متعلق به اوست.
ج) بیم از ضرر به برادران ایمانی؛
د) بیم از ضرر به حوزهی اسلام و ترس از ایجاد اختلاف کلیهی مسلمانان.
آنچه مطلوب است وحدت کلمهی مسلمین با محبت و دوستی و مدارا با مخالفین بدون اینکه ترس و بیمی باشد. (2)
منابع:
1. رسالهی نوین امام خمینی (ره)، ج1،ص266،267.
2. شیعه پاسخ میدهد، حسینینسب، ص111.
به نقل از اداره پاسخگویی آستان قدس رضوی
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در جایی که تقیه واجب است، شخصی تقیه نکرد و وضو برخلاف تقیه گرفت، آیا وضوی او صحیح است؟
- [سایر] لطفاً اگر ممکن است در مورد (تقیه) برایم بنویسید که تقیه چیست؟ و احکامش کدام است؟
- [آیت الله بهجت] تقیّه چیست؟ و آیا امروزه مسأله تقیّه مطرح است یا اختصاص به زمان گذشته داشته است؟
- [سایر] تقیه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تقیّه چیست؟
- [آیت الله سیستانی] تقیه یعنی چه ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تقیّه کردن در چه مواردی جایز است؟
- [سایر] شیعه و سنی د ر مورد تقیه چه دیدگاهی دارند؟
- [سایر] 1. تقیه مداراتی چیست و شرایط انجام آن چگونه است؟ 2. کسی که وظیفه او تقیه است و از این جهت برخی از واجبات، مثل روزه از او فوت شده، آیا باید قضای آن را انجام دهد؟
- [آیت الله بهجت] در استحاضه ملاک، خروج خون به خارج است یا ملاک، وجود خون در داخل است؟
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند در جایی که باید تقیّه کند، بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای فرار از تقیه به مکان دیگر برود، ولی اگر در آن جا چیزی مثل حصیر یا سنگ که سجده بر آن صحیح است وجود داشته باشد و سجده بر آن نیز محذوری نداشته باشد، باید بر آن سجده کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائی که انسان باید تقیّه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده کند و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود ولی اگر در آن مکان حصیر یا سنگ یا چیزی که سجده بر آن صحیح است وجود دارد و بتواند طوری بر آن سجده کند که خلاف تقیه نباشد باید بر آن سجده نماید.
- [آیت الله مظاهری] جایی که انسان باید تقیّه کند میتواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و چنانچه میتواند، لازم است برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله وحید خراسانی] هرگاه از روی فراموشی یا ناچاری یا تقیه یا برای کار دیگر مثل خاراندن دست و مانند ان دستها را روی هم بگذارد اشکال ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] استفاده از ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری جایز است و برای وضو و غسل نیز در حال تقیه مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در زکات فطره خوراک شخصی خود انسان ملاک نیست بلکه خوراک معمولی اهل شهر و یا محل ملاک است; بنابراین، کسی که همیشه برنج می خورد می تواند زکات فطره را از گندم بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] جائی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود .
- [امام خمینی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله جوادی آملی] .پیشانی در سجود باید بر زمین یا چیزی گذارده شود که از زمین میروید و خوراکی و پوشاکی نیست چنانکه خواهد آمد مگر در حال صحّت تقیه، که در این حال میتواند بر فرش و مانند آن, سجده کند و احتیاط واجب است که با تمکّن از سجده روی سنگ یا حصیر و... به صورتی که مخالف تقیه نباشد، بر فرش و مانند آن سجده نشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . جایی که انسان باید تقیه کند اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می باشد، طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید، و اگر نمی تواند، احتیاط آن است که در صورت امکان برای نماز به جای دیگر برود، والا در همانجا نماز بخواند هر چند ظاهر این است که در مورد تقیه به جهت تحبیب و تألیف قلوب لازم نیست که برای نماز به جای دیگر برود.