تقیه
تَقیه ابراز عقیده یا انجام دادن کاری بر خلاف نظر قلبی خود به دلایلی خاص است. ادله قرآنی، روایی و عقلی بر جواز تقیه دلالت دارند.
تقیه یعنی چه ؟
تقیه یعنی حفظ کردن ، و غالبا به معنای پنهان کردن عقیده به جهت حفظ خود از خطر است .
تقیه یعنی حفظ کردن ، و غالبا به معنای پنهان کردن عقیده به جهت حفظ خود از خطر است .
عنوان سوال:
تقیه یعنی چه ؟
پرسشهای مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] لطفاً اگر ممکن است در مورد (تقیه) برایم بنویسید که تقیه چیست؟ و احکامش کدام است؟
- [آیت الله بهجت] تقیّه چیست؟ و آیا امروزه مسأله تقیّه مطرح است یا اختصاص به زمان گذشته داشته است؟
- [سایر] تقیه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تقیّه چیست؟
- [سایر] ملاک تقیه چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تقیّه کردن در چه مواردی جایز است؟
- [سایر] شیعه و سنی د ر مورد تقیه چه دیدگاهی دارند؟
- [سایر] 1. تقیه مداراتی چیست و شرایط انجام آن چگونه است؟ 2. کسی که وظیفه او تقیه است و از این جهت برخی از واجبات، مثل روزه از او فوت شده، آیا باید قضای آن را انجام دهد؟
- [سایر] ایا در برقراری ارتباط با وهابیون همانند برادران اهل سنت باید تقیه کرد؟
- [سایر] برخی وهابیون شبهه می کنند که عصمت ائمه با تقیه تناقض دارد جواب این شبهه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسح کردن از روی جوراب و کفش باطل است ، ولی اگر بواسطه سرمای شدید یا ترس از دزد و درنده و مانند اینها نتواند کفش یا جوراب را بیرون آورد ، احتیاط واجب آن است که مسح بر جوراب و کفش نموده و تیمم نیز نماید ، و اگر تقیه در بین باشد مسح بر جوراب و کفش کفایت میکند .
- هرگاه از روی فراموشی یا ناچاری یا تقیّه ، یا برای کار دیگر مثل خاراندن دست و مانند آن ، دستها را روی هم بگذارد ، اشکال ندارد . چهارم : از مبطلات نماز آن است که بعد از خواندن حمد ، (آمین) بگوید ، و باطل شدن نماز به گفتن (آمین) در غیر مأموم بنابر احتیاط است هر چند در حرام بودنش چنانچه بقصد مشروعیت آورده شود ، شکی نیست ، و در هر حال اگر (آمین) را اشتباهاً ، یا از روی تقیّه بگوید ، نمازش اشکال ندارد . پنجم : از مبطلات نماز برگشتن از قبله بدون عذر است ، و اما اگر با عذر باشد مثل فراموشی ، یا به سبب امر قهری مانند باد شدیدی که او را از قبله برگرداند چنانچه به طرف راست یا چپ نرسد ، نماز او صحیح است ، ولی لازم است که بعد از برطرف شدن عذر فوراً به طرف قبله برگردد . و اما اگر به طرف راست و یا چپ برسد یا پشت به قبله شود ، اگر فراموش کرده باشد ، یا غافل باشد ، یا در تشخیص قبله اشتباه کرده باشد ، و وقتی متذکر یا متوجه شود که اگر نماز را قطع کند میتواند دوباره آن را رو به قبله بخواند هر چند یک رکعت از آن در وقت واقع شود باید نماز را از سر بگیرد و گرنه به همان نماز اکتفا میکند ، و قضا بر او لازم نیست . و همچنین است اگر برگشت او از قبله بواسطه امر قهری باشد ، پس چنانچه بتواند که بدون برگشتن از قبله نماز را دوباره در وقت بخواند هر چند یک رکعت از آن در وقت واقع شود باید نماز را از سر بگیرد ، و گرنه باید همان نماز را تمام کند و اعاده و قضا بر او لازم نیست .
- در چند مورد غیر از مواردی که قبلاً به آنها اشاره شد فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست : اول : آنکه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسأله (1602) گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود . دوم : عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد ولی نیت روزه نکند ، یا ریا کند ، یا قصد کند که روزه نباشد ، و همچنین اگر قصد کند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد به تفصیلی که در مسأله (1551) بیان شد . سوم : آنکه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد . چهارم : آنکه در ماه رمضان بدون اینکه تحقیق کند صبح شده یا نه ، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . پنجم : آنکه کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . ششم : آنکه کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند ، یا خیال کند شوخی میکند ، و خودش هم تحقیق نکند و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . هفتم : آنکه به گفته کس دیگری که گفته او شرعاً برایش حجت است ، یا او به اشتباه معتقد باشد که خبر او حجت است ، افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده است . هشتم : آنکه یقین یا اطمینان کند که مغرب شده و افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده است ، ولی اگر در هوای ابری ومانند آن به گمان اینکه مغرب شده افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده ، و جوب قضا در این صورت بنابر احتیاط است . نهم : آنکه از جهت تشنگی مضمضه کند ، یعنی آب در دهان بگرداند و بی اختیار فرو رود ، ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد ، یا برای غیر جهت تشنگی مثل مواردی که مضمضه در آنجاها مستحب است ، مانند وضو مضمضه کند و بی اختیار فرو رود ، قضا ندارد . دهم : آنکه کسی از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیّه افطار کند ، اگر مورد اکراه و تقیه ، خوردن یاآشامیدن یا جماع باشد ، و همچنین در غیر آنها بنابر احتیاط واجب .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائی که انسان باید تقیّه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده کند و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود ولی اگر در آن مکان حصیر یا سنگ یا چیزی که سجده بر آن صحیح است وجود دارد و بتواند طوری بر آن سجده کند که خلاف تقیه نباشد باید بر آن سجده نماید.
- [آیت الله مظاهری] جایی که انسان باید تقیّه کند میتواند بر فرش و مانند آن سجده نماید، و چنانچه میتواند، لازم است برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله وحید خراسانی] هرگاه از روی فراموشی یا ناچاری یا تقیه یا برای کار دیگر مثل خاراندن دست و مانند ان دستها را روی هم بگذارد اشکال ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] استفاده از ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری جایز است و برای وضو و غسل نیز در حال تقیه مانعی ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] جائی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود .
- [امام خمینی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و لازم نیست برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله جوادی آملی] .پیشانی در سجود باید بر زمین یا چیزی گذارده شود که از زمین میروید و خوراکی و پوشاکی نیست چنانکه خواهد آمد مگر در حال صحّت تقیه، که در این حال میتواند بر فرش و مانند آن, سجده کند و احتیاط واجب است که با تمکّن از سجده روی سنگ یا حصیر و... به صورتی که مخالف تقیه نباشد، بر فرش و مانند آن سجده نشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . جایی که انسان باید تقیه کند اگر بتواند بر حصیر یا چیزی که سجده بر آن صحیح می باشد، طوری سجده کند که به زحمت نیفتد، نباید بر فرش و مانند آن سجده نماید، و اگر نمی تواند، احتیاط آن است که در صورت امکان برای نماز به جای دیگر برود، والا در همانجا نماز بخواند هر چند ظاهر این است که در مورد تقیه به جهت تحبیب و تألیف قلوب لازم نیست که برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله سبحانی] جایی که انسان باید تقیه کند می تواند بر فرش و مانند آن سجده نماید و اگر بدون زحمت می تواند در جای دیگر نماز بخواند برای نماز به جای دیگر برود.
- [آیت الله نوری همدانی] استعمال ظرف طلا یا نقره در حال ناچاری اشکال ندارد و برای وضو و غسل هم در حال تقیه می شود ظرف طلا و نقره را استعمال کرد ، بلکه گاهی واجب است .