داد و ستد
تجارت به معانی خرید و فروش، مطلق کسب و داد و ستد، داد و ستد به قصد سود بردن است.
.داد و ستد مال دیگری بدون اجازه او باطل است و تصرّف در مال غصبی, حرام است, هرچند تصرّف کننده آگاه، خودش غصب نکرده باشد.
عنوان مسئله:
.داد و ستد مال دیگری بدون اجازه او باطل است و تصرّف در مال غصبی, حرام است, هرچند تصرّف کننده آگاه، خودش غصب نکرده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] منافعی که از مال غصبی در مدت غصب بدست می آید به چه کسی تعلق دارد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا در پرداخت قیمت مال غصبی ، قیمت روز ملاک است یا قیمت هنگام غصب یا بالاترین قیمت از زمان غصب تا زمان پرداخت؟
- [سایر] من با پدرم، تعمیرات اسکیت انجام می دهیم. پدرم قطعات قدیمی اسکیت مشتری ها را بدون اطلاع و اجازه از مشتری ها برای خود بر می دارد(یعنی مال غصبی) حال آیا فروش این قطعات توسط من اشکال شرعی دارد یعنی پول بدست آمده از فروش آنها برای من حرام است؟ آیا گناه مال غصب کرده بر عهده پدرم است و پول به دست آمده از فروش آنها برای من حلال است؟ (با توجه به این نکته که من آنها را غصب نکردم)
- [آیت الله سبحانی] اگر لوله های آب غصبی باشند ولی شیر آب غصبی نباشد در این صورت باز کردن شیر آب آیا تصرف در مال غصبی محسوب می شود و ثانیاً اگر وضو بگیریم صحیح است یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تصرف در مال الارث قبل از پرداختن سهم سایر وراث هرچند به اندازه سهم الارث خود یا کمتر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تصرف در مال الارث قبل از پرداختن سهم سایر وراث هرچند به اندازه سهم الارث خود یا کمتر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] حکم صله رحم و تصرف در مال و غذای حرام اقوام چیست؟
- [سایر] شخصی بدون اجازه صاحب مال، مال معینی را از او برداشته و بعد از مدتی به صاحب مال مراجعه کرده و می گوید من به فلان مال محتاجم، آیا می توانم آن را بردارم؟ اگرصاحب مال اجازه دهد، آیا این اجازه اشکال شرعی تصرف قبل را حل می کند؟
- [سایر] آیا در صورت بطلان اجاره، تصرف طرفین در مال الاجاره حرام است؟ اگر طرفین عقد به آن راضی باشند چطور؟ اگر مورد این اجاره، خانه ای باشد، نماز خواندن در آن باطل است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی،مال دیگری را تخریب، یا تصرّف غیر قانونی، یا غصب نماید نظر حضرتعالی در مورد منافع کاری که به خاطر ترمیم مال تخریب شده، یا تصرّف غیر قانونی، یا غصب از بین رفته، و مالک از آن منتفع نشده چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .اگر کسی مال غصبی را برای خود بفروشد یا با آن چیزی را برای خود بخرد خودش غصب کرده باشد یا دیگری و پس از آن، صاحب مال، معامله را برای خود اجازه دهد، آن داد و ستد صحیح است و در این صورت, عین مال و همه منفعت های آن، مِلک صاحب مال است و چیزی به فروشنده یا خریدار مال غصبی نمیرسد.
- .اگر کسی مال غصبی را برای خود بفروشد یا با آن , چیزی را برای خود بخرد و صاحب مال , آن معامله را اجازه ندهد , یا برای فروشنده غصبی یا خریدار آن، اجازه دهد, در هر دو صورت, آن داد و ستد باطل است.
- .کسی که میداند پوشیدن لباس غصبی حرام است هرچند نداند که نماز را فاسد میکند و عمداً با جامه غصبی نماز بخواند, به گونه ای که جزئی از نماز , مستلزم تصرّف در آن باشد , نماز او باطل است و در صورتِ جاهل بودن به غصب یا فراموشی آن، نماز صحیح است, هرچند فراموش کننده خود غاصب باشد. البته احتیاط مستحب, اعاده غاصبِ فراموش کننده است.
- .خرید و فروش مال حرام مانند چیزی که از قمار، دزدی، رشوه، ربا و داد و ستد باطل به دست آمد ه باطل است و تصرّف در آن مال , حرام است و هر کس آن را به دست آورد, باید به مالک اصلی آن برساند و اگر صاحب اصلیاش را نمیشناسد, به دستور حاکم شرع عمل کند.
- .اگر کسی مال دیگری را بدون اذن او بفروشد یا با آن چیزی بخرد , این داد و ستد صحیح نیست و اگر صاحب آن اجازه دهد معامله صحیح است و اگر آن را رد کند, معامله باطل است, هرچند پس از رد نمودن, اجازه دهد.
- .هرگاه پس از سجده آگاه شود که پیشانی را بر چیزی نهاده است که سجده بر آن باطل است, اشکال ندارد, هرچند بعد از دو سجده از یک رکعت, آگاه گردد.
- .کسی که غصبی بودن مکان , نیز حرمت تصرّف در آن را میداند, ولی نمی داند نماز در آن باطل است و در یادگیری آن , کوتاهی کرده باشد، نماز او در آن مکان احتیاطاً باطل است.
- .خرید و فروش چیزی که منفعت حلال هم دارد، اگر فقط برای مصرف حرام باشد, به صورتی که انشای عقد روی منفعت حرام باشد مانند فروش انگور برای شراب سازی داد و ستد آن حرام و باطل است، اگر فروشنده بداند که خریدار از آن بهره حرام می برد؛ ولی در متن داد و ستد هیچگونه قصدی به بهره حرام نباشد، اشکال ندارد.
- .باطل بودن نم از در مکان غصبی , به حالت علم به غصب و عمد و بدون اضطرار , اختصاص دارد , بنابراین کسی که جاهل به غصبی بودن مکان یا غافل از آن بوده یا فراموش کرده یا هیچ چاره ای نداشت, نماز او باطل نیست, مگر آنکه خود غاصب از غصب خویش غفلت یا آن را فراموش کرده باشد و در صدد رفع غصب نباشد که نماز او باطل است.
- .بنا بر احتیاط واجب , مکان نمازگزار باید مباح باشد . کسی که در ملک غصبی نماز اقامه کند , به گونه ای که نماز تصرف در ملک غصبی محسوب شود , بنا بر احتیاط واجب , نماز او باطل است؛ ولی نماز در زیر سقف غصبی , در صورتی که تصرف در آن صدق نکند , اشکال ندارد. فرش یا تخت مباح روی مکان غصبی, مانع بطلان نماز نمیشود .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] تیمم به چیز غصبی یا بر چیزی که در ملک غصبی است هر چند نداند غصب است باطل است و همچنین در فضای غصبی بنابر احتیاط واجب و در صورت فراموشی یا غفلت از غصب صحیح است مگر ان که خودش غاصب بوده و از غصب توبه نکرده باشد که تیممش بر چیز غصبی یا بر چیزی که در ملک غصبی است باطل و اگر توبه کرده باشد بنابر احتیاط باطل است
- [آیت الله وحید خراسانی] چیزی که بر ان تیمم می کند و مکان ان چیز باید غصبی نباشد پس اگر بر خاک غصبی تیمم کند یا خاکی را که مال خود اوست بی اجازه در ملک دیگری بگذارد و بر ان تیمم کند تیمم او باطل است و اما غصب نبودن مکان تیمم کننده در صحت تیمم معتبر نمی باشد
- [آیت الله بهجت] اگر کسی مالی را غصب کند و به قصد اینکه پول آن، مال خودش باشد آن را بفروشد، چنانچه صاحب مال معامله را اجازه نکند، معامله باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . غصب اموال مردم، حرام است و حتی در دانه و هسته ای از مال کسی بدون رضایت او نمی توان تصرف کرد.
- [آیت الله مظاهری] در سه مورد معامله باطل است: اوّل: خرید و فروش مال غصبی مگر آنکه صاحبش معامله را اجازه دهد. دوّم: معامله چیزی که منافع معمولی آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسیقی. سوّم: معاملهای که در آن ربا باشد.
- [آیت الله سیستانی] - اگر اعتکاف کننده بر فرش غصبی بنشیند و از غصبی بودن فرش، آگاه باشد، معصیت کرده است ولی اعتکافش باطل نمیشود و اگر کسی به مکانی سبقت گرفته و جا گرفته باشد و اعتکاف کننده، آن مکان را از او بدون رضایت بگیرد هرچند گناهکار است ولی اعتکافش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد به قصد این که پول آن، مال خودش باشد، چنانچه صاحب مال معامله را اجازه ندهد معامله باطل است، و حتی اگر برای غاصب هم اجازه نماید، معامله اشکال دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی مالی را غصب کند وبفروشد به قصد این که پول آن، مال خودش باشد چنانچه صاحب مال معامله را اجازه نکند، معامله باطل است و اگر برای کسی هم که مال را غصب کرده اجازه نماید نیز معامله اشکال دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به سبب غیر مشروعی مثل غصب، تصرّف یا اختیاری در مال پیدا کند، تصرّف و اختیار او اثر ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد به قصد این که پول آن مال خودش باشد، چنانچه صاحب مال معامله را اجازه نکند، معامله باطل است و اگر برای کسی هم که مال را غصب کرده اجازه نماید، صحیح بودن معامله اشکال دارد.