گناه و معصیت، مانند لجن‌زار متعفّنی است که انسان، هر چه بیشتر در آن فرو می‌رود، خود را به نابودی نزدیک می‌کند، اما توبه و تصمیم جدی انسان به ترک گناه؛ حرکت به سوی نجات و خود یک پیروزی بزرگ است که درهای رحمت الهی را به روی انسان می‌گشاید. کسی که به این مرحله (توبه) رسیده به پیروزی بزرگی دست یافته است، و باید سعی کند انگیزه خود را برای مبارزه با گناه، قوی‌تر نماید، و برای همیشه این حالت را در خود حفظ کند. نکته بسیار مهم در این راه، استعانت از لطف و عنایتی است که خداوند نسبت به توبه کنندگان دارد؛ زیرا توبه واقعی همه مبغوضیت‌های گناه و عقوبات اخروی و آثار منفی آن‌را در پیشگاه خداوند از بین می‌برد،[1] همان‌طوری که خداوند فرموده است: «ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده‌اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می‌آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».[2] می‌دانیم وسوسه‌ها و شک‌هایی که در فکر و قلب ما پیدا می‌شود قطعاً توسط شیطان است که به شدت خواهان دوری و جدا کردن ما از درگاه معبود مهربان است. برای مبارزه با این وسوسه‌ها نباید فراموش کنید که شیطان موجود پلیدی است که دشمن انسان است و قسم یاد کرده تا بندگان خدا را گمراه و به ضلالت بکشاند[3] تمام سعی او این است تا با ایجاد چنین وسوسه‌هایی موجبات دوری بندگان صالح را از خداوند متعال، مهربان و بخشنده فراهم نموده و آنها را چنان غرق در گناه و معصیت نماید که از رحمت و هدایت خداوند مأیوس شوند. در حالی که خداوند همه بندگانش حتی گناه‌کاران و ظالمان را نیز دوست دارد و خواهان هدایت و سعادت آنان است. البته از اعمال و کارهای ناشایست آنان بیزار است به همین جهت بهترین و عزیزترین بندگان خود؛ یعنی انبیاء و ائمه(ع) را برای راهنمایی هدایت آنان فرستاده و به همین دلیل است که در این زمان یکی از عزیزترین اولیاء خود؛ یعنی حضرت مهدی(عج) را زنده و در حال غیبت نگه داشته تا بتواند فارغ از مکر و توطئه دشمنان از طریق نائبان و نمایندگان خود آنان را در یافتن مسیر هدایت یاری رساند پس هیچ گناه‌کاری در هیچ شرایطی هر چند گناهان او زیاد باشد حق ندارد از رحمت پرودگار مأیوس باشد؛ چرا که یأس از رحمت خداوند، سوء ظن به او و بزرگ‌ترین گناه است؛ زیرا هر چه گناه بزرگ‌تر باشد باز رحمت الهی واسع‌تر است. براین اساس همین اندازه که انسان گناه‌کار در خلوت خود در پیشگاه خدا از گناهان خود، احساس شرمندگی کند، نشان از طینت پاک او دارد و نشانه این است که خداوند مهربان به او عنایت دارد، و همین که به دنبال راهی برای جبران گناهان و لغزش‌های گذشته خود هست، علامت این است که خداوند چنین فکری را به ذهن او وارد کرده تا به این وسیله خود را با کمک و عنایت خالق مهربان از بیماری گناهان نجات دهد. پس این لطف و عنایت پروردگار را غنیمت شمرده و قبل از این‌که فرصت از دست برود با توبه واقعی برای همیشه خود را از آثار گناهان پاک سازد و بداند که خداوند در این راه یار و مددکار او و همواره در کنار او است و او را تنها نخواهد گذاشت. امید به رحمت پرودگار و ندامت و پشیمانی از گناهان و در نهایت توبه واقعی و خالصانه گامی مهم به سوی محبوب خدا شدن و راهی است هموار به سوی هدایت، که شیطان از آن نگران و ناراحت است. برای آگاهی بیشتر به نمایه‌های ذیل مراجعه فرمائید: 1. «راه‌های پاک شدن از گناه»، سؤال 798. 2. «تشدید کیفر با اصرار بر گناه»، سؤال 1612. 3. «آمرزش گناه کبیره»، سؤال 843. 4. «مدت ترک گناه برای مصونیت»، سؤال 1018. 5. «راه‌های کسب محبت خدا»، سؤال 261. [1] . برگرفته از: «توبه از گناه»، سؤال 3192. [2] . زمر، 53. [3] . سوره ص، 82.
کسی که بارها توبه کرده و شکسته است و اکنون به خدا و ائمه(ع) زیاد شک میکند، آیا خدا او را طرد کرده است؟ چه راهی برای نزدیک شدن به خدا دارد؟
گناه و معصیت، مانند لجنزار متعفّنی است که انسان، هر چه بیشتر در آن فرو میرود، خود را به نابودی نزدیک میکند، اما توبه و تصمیم جدی انسان به ترک گناه؛ حرکت به سوی نجات و خود یک پیروزی بزرگ است که درهای رحمت الهی را به روی انسان میگشاید. کسی که به این مرحله (توبه) رسیده به پیروزی بزرگی دست یافته است، و باید سعی کند انگیزه خود را برای مبارزه با گناه، قویتر نماید، و برای همیشه این حالت را در خود حفظ کند.
نکته بسیار مهم در این راه، استعانت از لطف و عنایتی است که خداوند نسبت به توبه کنندگان دارد؛ زیرا توبه واقعی همه مبغوضیتهای گناه و عقوبات اخروی و آثار منفی آنرا در پیشگاه خداوند از بین میبرد،[1] همانطوری که خداوند فرموده است: «ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را میآمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».[2]
میدانیم وسوسهها و شکهایی که در فکر و قلب ما پیدا میشود قطعاً توسط شیطان است که به شدت خواهان دوری و جدا کردن ما از درگاه معبود مهربان است. برای مبارزه با این وسوسهها نباید فراموش کنید که شیطان موجود پلیدی است که دشمن انسان است و قسم یاد کرده تا بندگان خدا را گمراه و به ضلالت بکشاند[3] تمام سعی او این است تا با ایجاد چنین وسوسههایی موجبات دوری بندگان صالح را از خداوند متعال، مهربان و بخشنده فراهم نموده و آنها را چنان غرق در گناه و معصیت نماید که از رحمت و هدایت خداوند مأیوس شوند. در حالی که خداوند همه بندگانش حتی گناهکاران و ظالمان را نیز دوست دارد و خواهان هدایت و سعادت آنان است. البته از اعمال و کارهای ناشایست آنان بیزار است به همین جهت بهترین و عزیزترین بندگان خود؛ یعنی انبیاء و ائمه(ع) را برای راهنمایی هدایت آنان فرستاده و به همین دلیل است که در این زمان یکی از عزیزترین اولیاء خود؛ یعنی حضرت مهدی(عج) را زنده و در حال غیبت نگه داشته تا بتواند فارغ از مکر و توطئه دشمنان از طریق نائبان و نمایندگان خود آنان را در یافتن مسیر هدایت یاری رساند پس هیچ گناهکاری در هیچ شرایطی هر چند گناهان او زیاد باشد حق ندارد از رحمت پرودگار مأیوس باشد؛ چرا که یأس از رحمت خداوند، سوء ظن به او و بزرگترین گناه است؛ زیرا هر چه گناه بزرگتر باشد باز رحمت الهی واسعتر است.
براین اساس همین اندازه که انسان گناهکار در خلوت خود در پیشگاه خدا از گناهان خود، احساس شرمندگی کند، نشان از طینت پاک او دارد و نشانه این است که خداوند مهربان به او عنایت دارد، و همین که به دنبال راهی برای جبران گناهان و لغزشهای گذشته خود هست، علامت این است که خداوند چنین فکری را به ذهن او وارد کرده تا به این وسیله خود را با کمک و عنایت خالق مهربان از بیماری گناهان نجات دهد. پس این لطف و عنایت پروردگار را غنیمت شمرده و قبل از اینکه فرصت از دست برود با توبه واقعی برای همیشه خود را از آثار گناهان پاک سازد و بداند که خداوند در این راه یار و مددکار او و همواره در کنار او است و او را تنها نخواهد گذاشت.
امید به رحمت پرودگار و ندامت و پشیمانی از گناهان و در نهایت توبه واقعی و خالصانه گامی مهم به سوی محبوب خدا شدن و راهی است هموار به سوی هدایت، که شیطان از آن نگران و ناراحت است.
برای آگاهی بیشتر به نمایههای ذیل مراجعه فرمائید:
1. «راههای پاک شدن از گناه»، سؤال 798.
2. «تشدید کیفر با اصرار بر گناه»، سؤال 1612.
3. «آمرزش گناه کبیره»، سؤال 843.
4. «مدت ترک گناه برای مصونیت»، سؤال 1018.
5. «راههای کسب محبت خدا»، سؤال 261. [1] . برگرفته از: «توبه از گناه»، سؤال 3192. [2] . زمر، 53. [3] . سوره ص، 82.
- [سایر] سلام. من خیلی داغونم شکسته ام در شرف ازدواج هستم ولی سوء پیشینه خوبی ندارم هیچ کس جز خدا و خودم نمیدونه توبه کردم زاری کردم با دل شکسته در خونه همه ائمه رفتم که وساطت کنن خدا منو ببخشه ولی نشده آروم نیستم بی تاب بی تابم و داغون و دل شکسته ... لطفاً کمکم کنید .
- [سایر] استمداد از خدا و ائمه(ع) چگونه است؟
- [سایر] چه کنیم که معرفت ما نسبت به خداوند و ائمه معصومین(ع) بیشتر شود؟
- [سایر] اگر رحمت خداوند شامل همه میشود پس چه لزومی به شفاعت ائمه(ع)در روز قیامت داریم؟
- [سایر] کدام فراز زیارت جامعه کبیره بر این مطلب دلالت میکند که نیازهای خود را میتوانیم از أئمه اطهار(ع) بخواهیم؟
- [سایر] دوباره سلام میشه برای بار هزارم گناهی رو ترک کرد بدون اینکه با خدا حرف زد؟ یعنی برای توبه فقط گناه رو ترک کرد دیگه گریه و دعا و ... و توسل به ائمه برای درخواست بخشش از خدا رو انجام نداد؟ دلیلشم شرمندگی از خدا و ائمه باشه.
- [سایر] روایات بسیاری برای توبه وجود دارد . آیا این خود راهی برای ترویج گناه نیست؟.
- [سایر] شغل ائمه چه بوده و از چه راهی کسب در آمد می کرده اند؟
- [سایر] فلسفه رجعت ائمه (ع) چیست؟
- [سایر] چرا خداوند اجازه داده است که در سلام نماز سلام بر پیامبر(ص) بدهیم، اما سلام بر ائمه اطهار(ع) باعث باطل شدن نماز میشود؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که برای معصیت سفر کرده در موقع برگشتن اگر توبه کرده باید نماز را شکسته بخواند، و اگر توبه نکرده باید تمام بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که سفر او سفر معصیت است، اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد، چنان چه بقیه راه هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد که با برگشت هشت فرسخ شود، و قصد اقامه ده روز نداشته باشد، باید نماز را شکسته بخواند. و اگر بقیه راه به اندازه مسافت شرعی نباشد، ولی مجموع راهی که قبل از توبه رفته و بعد از توبه می رود، به اندازه مسافت شرعی باشد، احتیاط لازم آن است که نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله مظاهری] توبه سرزنشکننده متوقّف بر رضایت سرزنششونده است، مگر اینکه راضی نشود یا دسترسی به او نباشد که در این صورت، توبه تنها کفایت میکند و بهتر است که علاوه بر توبه از آن گناه، برای او دعا و استغار نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که از سفر معصیت بر می گردد اگر توبه کرده و تا محلی که می خواهد بر گردد هشت فرسخ یا بیشتر باشد، باید نماز را شکسته بخواند، همچنین اگر توبه نکرده ولی در بازگشت آلوده به معصیت نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر برمیگردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و همچنین است اگر توبه نکرده، باید شکسته بخواند مگر این که در برگشتن هم قصد معصیت کند یا برگشتن آن هم جزو سفر قبلی حساب شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای معصیت به مقدار مسافت شرعی سفر کرده، موقعی که از سفر بر میگردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای معصیت سفر کرده موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند. و اگر برگشتن از سفر در نظر عرف جزء رفتن به سفر، معصیت محسوب شود، بعید نیست وظیفه اش تمام باشد گرچه احتیاط آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که برای معصیت سفر کرده ، موقعی که از سفر بر می گردد اگر توبه کرده ، باید نماز را شکسته بخواند . و اگر توبه نکرده ، و در بازگشت فقط قصد عودَ به وطن را دارد نماز را باید تمام بخواند ، و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند .
- [امام خمینی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده، باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده ، و چیزی هم که بازگشت را از جزئیت سفر معصیت خارج کند حادث نشده باشد باید تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که برای معصیت سفر کرده، موقعی که از سفر بر میگردد، اگر توبه کرده باید نماز را [در حال بازگشت] شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.