«حور العین» در میان اعراب مرسوم بوده، آیا قرآن از اعراب گرفته است؟

شبهه دیگری را که طرفداران عصری بودن قرآن مطرح می کنند، این است که:
حور العین (= سیاه چشم) در قرآن به کار رفته است؛ زیرا جمال زن را جامعه عربی، در چشمان درشت و سیاه، می دیدند؛ اما اگر این آیه در اروپا نازل می شد، می فرمود: زنان چشم زاغ و موی بور.[1]
بررسی و نقد شبهه
الف. نخست این که، (حور) به معنای (شدّت سفیدی چشم) آمده است؛ نه به سیاهی چشم و (عین) به معنای درشتی چشم است.[2]
ب. قرآن برای زنان بهشتی وصف های زیادی آورده است؛ از جمله: (وَ حُورُ عین کَأَمثل اللُولُؤا المَکنُون )[3]؛ (همسرانی از حور العین هستند؛ همچون مروارید در صدف پنهان)؛ (وَ عِندَهُم قصرات الطّرف عِین)[4]؛ (نزد آن ها همسرانی زیبا چشم است که جز به شوهران خود عشق نمیورزند)؛ (کَأَنّهُم الیاقُوت وَ المَرجان.)[5]؛ (-زنان بهشتی -همچون یاقوت و مرجانند)؛ (فیهنّ خیرات حِسان...حُورُ مَقصُوراتِ فی الخیام.)[6]؛ (در آن باغ های بهشتی، زنانی نیکو خلق و زیبایند...حوریانی که در خیمه های بهشتی مستورند.)
قرآن به مقتضای طبیعت انسان ها سخن گفته است؛ اگر نام (حور العین) را می آورد و وصف هایی برای آن ذکر می کند، آن حور العین، با آن توصیف، در هر عصر و زمانی مطابق خواست طبیعت انسان هاست. قرآن، زنان بهشتی و حور العین را چنان توصیف کرده است که حتی آن ها در دنیا نیز بی مانند هستند، تا چه رسد که ما درباره ی سیاهی چشم یا سفیدی آن، بحث کنیم. این توصیف قرآن درباره زنان بهشتی، در هر زمانی و برای هر نسلی، جذّاب است؛ افزون بر آن، قرآن، عموماتی دارد؛ مانند: (وَ فیها ما تَشتَهیه الاَنفُس)[7]؛ هر چه را بخواهند و مایل باشند، در آن جا به دست می آورند.
زیبایی زنان بهشتی، نه قابل توصیف است و نه قابل تحریر. اگر قرآن برای زنان بهشتی اصطلاحاتی می آورد، از باب تنزّل[8] است. در نتیجه: حور العین، وصف زن های زیبا چشم در دوران پیامبر(صلی الله علیه وآله)بوده است؛ چه اشکالی داشت که قرآن برای بیان توصیف زنان بهشتی از توصیف های مخاطبان خود بهره گیرد و آن را ابزاری برای انتقال مفاهیم خود قرار دهد؟
پی نوشتها:
[1]. معرفت، ش 26، ص 45؛ بینات، ش 5، 80.
[2]. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج 8، ص 284.
[3]. واقعه، 22.
[4]. صافّات، 48.
[5]. الرحمن، 58.
[6]. الرحمن، 72-70.
[7]. زخرف، 71.
[8]. وصف عالی به دانی.
منبع: بررسی شبهات قرآن و فرهنگ زمانه، حسن رضا رضایی، نشر انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1382).