در کتابهایی که در شأن نزول آیات نوشته شده فقط در مورد سه آیه از سورة نمل مطالبی بیان شده است که برخی از آنها هم از باب جری و تطبیق است نه شأن نزول. 1. آیة شصت و دوم: آیة معروفی است که برای رفع گرفتاریها و استجابت دعاها خوانده میشود: "أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوَّء;(نمل،62) ]آیا بتها بهتر هستند[ یا کسی که مضطر را اجابت و گرفتاری را برطرف میسازد.". دربارة شأن نزول این آیة شریفه از امام باقر7 روایت شده است که این آیه دربارة امام زمانغ نازل شده است که در هنگام ظهور، در مقام ابراهیمغ در مسجد الحرام نماز میگزارد و به سوی خدا تضرع و زاری میکند، و فرمود: به خدا قسم مانند آن است که میبینم کسی که این آیه دربارة او نازل گردیده، ظهور نماید." هر چند این مطلب، به عنوان شأن نزول در کتابها، طبقهبندی شده است، ولی در واقع این مطلب از باب بیان مصداق و تطبیق آیه بر موارد خارجی آن میباشد. 2. آیة هفتادم از سورة نمل، هنگامی نازل شد که کافران و مشرکان گفتند: "گفتههای محمد6 اساطیر و افسانههای پیشینیان است" و پیامبر6 ]از این سخن[ سخت غمگین و محزون گردید. و این آیه برای تسلاّی خاطر مبارک اوست: "وَ لاَ تَحْزَنْ عَلَیْهِمْ وَ لاَ تَکُن فِی ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْکُرُونَ ;(نمل،70) از تکذیب آنان غمگین مباش و سینهات از توطئة آنان تنگ نشود". 3. آیة دیگری از سورة نمل، که برای آن شأن نزول نقل شده، آیة هشتادم است که دربارة کفّار قریش نازل گردیده، آن هم دربارة قوم مخصوصی از آنان که خداوند علم دارد که هرگز ایمان نخواهند آورد، بلکه در کفر خویش خواهند مرد; خداوند به پیامبرش خبر داد که اینان سخن ترا نخواهند پذیرفت و پند تو دربارة ایشان سودی نخواهد داشت: "إِنَّکَ لاَ تُسْمِعُ الْمَوْتَیَ وَلاَ تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَآء;(نمل،80) به طور مسلّم، تو نمیتوانی سخنت را به گوش مردگان برسانی و نمیتوانی کران را، هنگامی که روی بر میگردانند و پشت میکنند، فراخوانی!"(ر.ک: نمونة بینات درشأن نزول آیات، محمد باقر محقق، ص 593 و 594، نشر انتشارات اسلامی.) eporsesh.com
در کتابهایی که در شأن نزول آیات نوشته شده فقط در مورد سه آیه از سورة نمل مطالبی بیان شده است که برخی از آنها هم از باب جری و تطبیق است نه شأن نزول.
1. آیة شصت و دوم: آیة معروفی است که برای رفع گرفتاریها و استجابت دعاها خوانده میشود: "أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوَّء;(نمل،62) ]آیا بتها بهتر هستند[ یا کسی که مضطر را اجابت و گرفتاری را برطرف میسازد.". دربارة شأن نزول این آیة شریفه از امام باقر7 روایت شده است که این آیه دربارة امام زمانغ نازل شده است که در هنگام ظهور، در مقام ابراهیمغ در مسجد الحرام نماز میگزارد و به سوی خدا تضرع و زاری میکند، و فرمود: به خدا قسم مانند آن است که میبینم کسی که این آیه دربارة او نازل گردیده، ظهور نماید." هر چند این مطلب، به عنوان شأن نزول در کتابها، طبقهبندی شده است، ولی در واقع این مطلب از باب بیان مصداق و تطبیق آیه بر موارد خارجی آن میباشد.
2. آیة هفتادم از سورة نمل، هنگامی نازل شد که کافران و مشرکان گفتند: "گفتههای محمد6 اساطیر و افسانههای پیشینیان است" و پیامبر6 ]از این سخن[ سخت غمگین و محزون گردید. و این آیه برای تسلاّی خاطر مبارک اوست: "وَ لاَ تَحْزَنْ عَلَیْهِمْ وَ لاَ تَکُن فِی ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْکُرُونَ ;(نمل،70) از تکذیب آنان غمگین مباش و سینهات از توطئة آنان تنگ نشود".
3. آیة دیگری از سورة نمل، که برای آن شأن نزول نقل شده، آیة هشتادم است که دربارة کفّار قریش نازل گردیده، آن هم دربارة قوم مخصوصی از آنان که خداوند علم دارد که هرگز ایمان نخواهند آورد، بلکه در کفر خویش خواهند مرد; خداوند به پیامبرش خبر داد که اینان سخن ترا نخواهند پذیرفت و پند تو دربارة ایشان سودی نخواهد داشت: "إِنَّکَ لاَ تُسْمِعُ الْمَوْتَیَ وَلاَ تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَآء;(نمل،80) به طور مسلّم، تو نمیتوانی سخنت را به گوش مردگان برسانی و نمیتوانی کران را، هنگامی که روی بر میگردانند و پشت میکنند، فراخوانی!"(ر.ک: نمونة بینات درشأن نزول آیات، محمد باقر محقق، ص 593 و 594، نشر انتشارات اسلامی.)
eporsesh.com
- [سایر] هدف از نزول سوره یونس و محتوای آن را بنویسید؟
- [سایر] سورة مبارکة قدر در شأن حضرت علیاست. و خداوند با نزول این سوره پیامبراکرمرا از شهادت امام علیبا خبر کرده است. لطفاً در این باره تفسیری بنویسید؟
- [سایر] سوره نمل چه سوره ای است؟
- [سایر] مفهوم محتوای کلی سوره نمل چیست؟
- [سایر] سوره نمل و سوره نحل چه تفاوتی با هم دارند؟
- [سایر] معرفی اجمالی از سوره نمل ارایه نمایید.
- [سایر] در مورد ایه 88 سوره نمل توضیح دهید؟
- [سایر] منظور از «دابة الارض» در سوره نمل چیست؟
- [سایر] منظور از «دابة الارض» در سوره نمل چیست؟
- [سایر] بهترین حسنات در آیه 89 سوره نمل چه میباشد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد، ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوم، سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اول، سوره أعلی (سوره 87) و در رکعت دوم، سوره شمس (سوره 91) را بخوانند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس "سوره 91" و در رکعت دوم سوره غاشیه "سوره 88" را بخوانند یا در رکعت اول سوره سبح اسم "سوره 87"و در رکعت دوم سوره شمس "سوره 91" را بخوانند.
- [آیت الله علوی گرگانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد، ولی بهتر است که در رکعت اوّل آن سوره شمس )سوره 91) و در رکعت دوم سوره غاشیه )سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اوّل سوره سبح اسم )سوره 87) و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.
- [آیت الله سبحانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوم سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اول سوره سبح اسم (سوره 87) و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.
- [آیت الله اردبیلی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد، ولی بهتر است که در رکعت اوّل آن سوره (شمس) (سوره 91) و در رکعت دوم سوره (غاشیه) (سوره 88) را بخوانند، یا در رکعت اوّل سوره (أعلی) (سوره 87) و در رکعت دوم سوره (شمس) را بخوانند.
- [امام خمینی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد، ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره"شمس" سوره و در رکعت دوم سوره "کاشیه" سوره را بخوانند، یا در رکعت اول سوره "سبح اسم" سوره و در رکعت دوم سوره "شمس" را بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اوّل آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوّم سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اوّل سوره اعلی (سوره 87) و در رکعت دوّم سوره شمس را بخوانند.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول ان سوره سبح اسم ربک الاعلی سوره و در رکعت دوم سوره شمس سوره را بخوانند و افضل از همه ان است که در رکعت اول سوره شمس و در رکعت دوم سوره غاشیه سوره را بخوانند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوم سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند یا در رکعت اول سوره سبح اسم (سوره 87) و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نماز عید سوره مخصوصی ندارد ولی بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سوره 91) و در رکعت دوم سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند؛ یا در رکعت اول سوره سبح اسم (سوره 87) و در رکعت دوم سوره شمس را بخوانند.