این نام فقط یکبار در قرآن مجید به چشم می خورد، در سوره انسان (هل اتی) آیه 10 از زبان (ابرار) (نیکان) نقل می کند که آنها می گویند (اِنّا نَخافُ مِنْ رَبِّنا یَوْماً عَبُوساً قَمْطَریراً) [ما از پروردگارمان خائفیم از آن روز که عبوس و سخت است].
ناگفته پیدا است که (عبوس) از صفات انسان است، و به کسی گفته می شود که قیافه اش را درهم کشیده و کاملاً ناخشنود است، و توصیف آن روز به (عبوس) کنایه زنده ای از وضع وحشتناک آن روز است، یعنی آنقدر حوادث آن سخت و ناراحت کننده است که نه تنها انسانها در آن روز عبوس اند، بلکه گوئی خود آن روز نیز قیافه اش را سخت در هم کشیده و ناراحت است!
(قَمْطَرِیرْ) به گفته بسیاری از مفسران به معنی [سخت و شدید] یا انسان ترش روی و عبوس است، بنابراین مفهوم آن نزدیک به مفهوم عبوس است، این واژه از ماده (قطر) (بر وزن قفل) گرفته شده و میم زائده است، و به قولی از ماده (قَمْطَر) (بر وزن خنجر) گرفته شده.
به هر حال تعبیر فوق نشان می دهد که حوادث آن روز به قدری سخت و شدید و دشوار و دردناک است که آثار آن از درون جان انسانها به قیافه ها منتقل می شود، و وحشت و اضطراب سر تا پای همگان را فرا می گیرد، چون کسی از پایان کار خود خبردار نیست، و همگی در انتظار حساب و در انتظار لطف خدا هستند.
بعضی از مفسران گفته اند (سُبْحانَ اللهِ ما اَشدَّ اِسْمُهُ وَهُوَ مِنْ اِسْمِهِ اَشَدُّ،) [سبحان الله! روز قیامت چه نام شدید و سختی دارد (عبوساً قمطریرا) و از آن شدیدتر خود آن روز است]
eporsesh.com
