معنای «رب المشرقین و رب المغربین» چیست؟
این آیه شریفه را دو گونه تفسیر کرده‌اند. برخی گفته‌اند که منظور از دو مشرق و دو مغرب، طلوع و غروب خورشید و طلوع و غروب ماه است و این را مناسب با آیه قبل (و الشمس و القمر بحسبان) می‌دانند.{1} اما آنچه که از تفاسیر شیعه و سنی به دست آمده است این است که دو مشرق و دو مغرب همان شرق دو فصل تابستان و زمستان و مغرب این دو فصل است؛ زیرا در این دو فصل، جایگاه طلوع و غروب خورشید با هم متفاوت است، از آن که محور زمین نسبت به سطح مدار آن مایل است و زاویه‌ای در حدود 23 درجه تشکیل می‌دهد و با همین حال زمین به گرد آفتاب می‌گردد، طلوع و غروب دائماً متغیر به نظر می‌رسد و از 23 درجه میل اعظم شمالی (در آغاز تابستان) تا 23 درجه میل اعظم جنوبی (در آغاز زمستان) در تغییر است.{2} این نظام که مبدأ پیدایش فصول چهارگانه سال است، در حقیقت تأکید و تکمیلی است برای آنچه در آیات قبل آمده، آن جا که سخن از حساب سیر خورشید و ماه در میان است و همچنین سخن از وجود میزان آفرینش و حرکت زمین و ماه و خورشید می‌باشد. و نیز اشاره‌ای است به نعمت‌ها و برکاتی که از این رهگذر عاید انسان می‌شود. در نتیجه خداوند می‌فرماید: خدای شرق و مغرب همان خدای شرق و مغرب در تابستان و مشرق و مغرب در زمستان است، در تفاسیر اهل سنت نیز به همین مطلب اشاره شده است.{3} پی نوشتها: [1].تفسیر نمونه، ناصرمکارم شیرازی، ج 23، ص 121. [2].همان. [3].ر.ک: جامع البیان، طبری، ج 3، ص 166. eporsesh.com
عنوان سوال:

معنای «رب المشرقین و رب المغربین» چیست؟


پاسخ:

این آیه شریفه را دو گونه تفسیر کرده‌اند. برخی گفته‌اند که منظور از دو مشرق و دو مغرب، طلوع و غروب خورشید و طلوع و غروب ماه است و این را مناسب با آیه قبل (و الشمس و القمر بحسبان) می‌دانند.{1}
اما آنچه که از تفاسیر شیعه و سنی به دست آمده است این است که دو مشرق و دو مغرب همان شرق دو فصل تابستان و زمستان و مغرب این دو فصل است؛ زیرا در این دو فصل، جایگاه طلوع و غروب خورشید با هم متفاوت است، از آن که محور زمین نسبت به سطح مدار آن مایل است و زاویه‌ای در حدود 23 درجه تشکیل می‌دهد و با همین حال زمین به گرد آفتاب می‌گردد، طلوع و غروب دائماً متغیر به نظر می‌رسد و از 23 درجه میل اعظم شمالی (در آغاز تابستان) تا 23 درجه میل اعظم جنوبی (در آغاز زمستان) در تغییر است.{2}
این نظام که مبدأ پیدایش فصول چهارگانه سال است، در حقیقت تأکید و تکمیلی است برای آنچه در آیات قبل آمده، آن جا که سخن از حساب سیر خورشید و ماه در میان است و همچنین سخن از وجود میزان آفرینش و حرکت زمین و ماه و خورشید می‌باشد. و نیز اشاره‌ای است به نعمت‌ها و برکاتی که از این رهگذر عاید انسان می‌شود.
در نتیجه خداوند می‌فرماید: خدای شرق و مغرب همان خدای شرق و مغرب در تابستان و مشرق و مغرب در زمستان است، در تفاسیر اهل سنت نیز به همین مطلب اشاره شده است.{3}
پی نوشتها:
[1].تفسیر نمونه، ناصرمکارم شیرازی، ج 23، ص 121.
[2].همان.
[3].ر.ک: جامع البیان، طبری، ج 3، ص 166.
eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین