گرچه فلاسفه و دانشمندان الهی پیرامون مسئله آزادی اراده انسان بحث ها و دلایل مختلفی دارند، امّا برای این که راه را کوتاه و میان بُر کنیم، به سراغ روشن ترین دلیل طرفداران آزادی اراده می رویم و آن (وجدان عمومی انسان ها) است.
توضیح این که:ما هر چیز را انکار کنیم، این واقعیّت را نمی توانیم منکر شویم که در همه جامعه های انسانی اعم از خداپرست و مادی،شرق و غرب،قدیم و جدید،ثروتمند و فقیر،توسعه یافته و توسعه نایافته،و دارای هر گونه فرهنگ،همه بدون استثناء در این مسئله توافق دارند که باید (قانون) بر جوامع انسانی حکمفرما شود،و افراد در مقابل قوانین (مسئولیّت)دارند،و کسانی که از قانون تخلف کنند باید به نحوی (مجازات) گردند.خلاصه:حاکمیت قانون،مسئولیّت افراد در برابر آن،و مجازات متخلّف،از مسائلی است که مورد اتّفاق همه عقلای جهان است، و تنها اقوام وحشی بودند که این مسائل سه گانه را به رسمیت نمی شناختند.این مسئله که از آن به وجدان عمومی مردم جهان تعبیر می کنیم، روشن ترین دلیل بر آزادی اراده انسان و دارا بودن اختیار است.(1)
پی نوشت:
1. 50 درس اصول عقائد برای جوانان،مکارم شیرازی، ص122
منبع:سایت انوار طاها
