فشار قبر همان طور که از اسمش پیدا است , یک نوع عذاب است که در ابتدای عالم برزخ و عالم قبربر میّت وارد می شود. البته مقصود جایگاه روح با جسم مثالی است ;یعنی قبر برزخی , نه این قبر ظاهری . سؤال و فشار قبر یک عقیده عمومی اسلامی است که همهء فرق اسلامی به آن معتقدند. در حدیثی پیامبر اکرم 6هنگام دفن صحابی معروف سعد بن معاذ فرمود: این که فشاری در قبر دارد.> حضرت در حدیث دیگر دربارهء علت فشار قبر می فرماید: (1)مولای متقیان امیرمؤمنان علی 7راجع به سؤال و فشار قبر سخن عجیبی دارند. در بخشی از این سخن می فرماید: حضرت بود و در جنگ بدر و احد و خندق شرکت کرده بود, درگذشته است , رسول خدا با اصحاب بر جنازه اش حاضر شد و امر کرد او را غسل دادند و خود نظارت می کرد. چون حنوط و کفنش تمام شد, حضرت در حالی که عبااز دوش و کفش از پا درآورده بود, به دنبال جنازه حرکت کرد. گاهی از سمت راست تابوت و گاهی از سمت چپش می گرفت , و چون به محل دفن رسیدند, حضرت خود در میان قبر پایین رفت و لحد را به دست مبارک چید. وقتی بدن را در قبر نهادند, با دست خود خاک بر قبر می ریخت . در این هنگام مادر سعد که در کنار قبر ایستاده بود گفت : ای سعد! گوا را باد ته را بهشت ! پیامبر فرمود: ای مادر سعد! ساکت باش و تکلیف بر خدا معین مکن , که هم اکنون سعدرا فشاری اصابت کرد. اصحاب عرض کرد: یا رسول الله ! امروز با جنازهء رفتاری سعد کردی که با احدی این طورنکرده بودی ! حضرت جواب داد: چون ملائکهء شرکت کننده در تشییع جنازه سعد بدون عبا و کفش بودند, من هم به آنان تأسّی کردم و دست من در دست جبرئیل بود. او از هر طرف تابوت می گرفت , من هم می گرفتم , عرض کردند: یارسول الله ! خودت امر به غسل سعد دادی و بر جنازه اش نماز خواندی و خودت او را در قبر گذاشتی , با این حال فرمودی : فشار قبر سعد را گرفت ؟! حضرت فرمود: بلی این فشار به خاطر بداخلاقی سعد با خانواده اش بود(2) چقدر این احادیث برای انسان معتقد به خدا و قیامت تکان دهنده است و پندی می دهد که ای انسان , مواظب اعمال وکردار و اخلاق خود باش که منزلی چون قبر و حساب گیری دقیق در انتظار است . در حدیثی از پیامبر 6آمده است : .(3)نتیجه این که براساس جهان بینی مکتب پیامبران الهی , سپری شدن ایام زندگی دنیا و فرا رسیدن مرگ , روح انسان از بدن جدا و به عالم برزخ منتقل می شود و فشار قبر به عنوان اولین نقطهء کیفرهای عالم برزخ انجام گیرد. در عالم برزخ روح با بدن و قالب مثالی که شبیه و همانند بدن دنیایی است , مورد سؤال و مؤاخذه و مورد ثواب و عذاب و فشار قبر قرار می گیرد. لذا فرقی نمی کند بدن میت در قبر دفن شود بایدنش طعمهء حیوانات باشد یا مثلاً بر اثر انفجار کلاً متلاشی و خاکستر شود. زیراروی انسان در عالم برزخ با بدن مثالی است و ثواب و عذاب و فشار قبر را هم با همین بدن تحمّل می کند, نه با بدن دنیای . در قیامت به امر پروردگار انسان با بدن دنیایی از قبر برانگیخته می شود و با همین بدن مورد مؤاخذه و ثواب وعذاب واقع می شود. تمام این احادیث مربوط به روح وبدن مثالی و قبر برزخی است .(4) پی نوشتها: 1 همان , حدیث 16 2 همان , ج 22 ص 107 حدیث 67 3 همان , ج 6 ص 130 حدیث 38 4 ناصر مکارم شیرازی , پیام قرآن , ج 307و ص 468با جعفر سبحانی , منشورجاوید, ج 9 ص 113و 236محمد باقر شریعتی ,معاد در نگاه وحی و فلسفه , 263محمد حسین حسین تهرانی , معادشناسی , ج 2 194محمد تقی فلسفی , معاد, ج 1 ص 263محسن قرائتی , معاد ص 173مصطفی حسینی دشتی , معارف و معاریف , مادهء فشار قبر. www.eporsesh.com
فشار قبر همان طور که از اسمش پیدا است , یک نوع عذاب است که در ابتدای عالم برزخ و عالم قبربر میّت وارد می شود. البته مقصود جایگاه روح با جسم مثالی است ;یعنی قبر برزخی , نه این قبر ظاهری .
سؤال و فشار قبر یک عقیده عمومی اسلامی است که همهء فرق اسلامی به آن معتقدند. در حدیثی پیامبر اکرم 6هنگام دفن صحابی معروف سعد بن معاذ فرمود:
این که فشاری در قبر دارد.> حضرت در حدیث دیگر دربارهء علت فشار قبر می فرماید: (1)مولای متقیان امیرمؤمنان علی 7راجع به سؤال و فشار قبر سخن عجیبی دارند. در بخشی از این سخن می فرماید:
حضرت بود و در جنگ بدر و احد و خندق شرکت کرده بود, درگذشته است , رسول خدا با اصحاب بر جنازه اش حاضر شد و امر کرد او را غسل دادند و خود نظارت می کرد. چون حنوط و کفنش تمام شد, حضرت در حالی که عبااز دوش و کفش از پا درآورده بود, به دنبال جنازه حرکت کرد. گاهی از سمت راست تابوت و گاهی از سمت چپش می گرفت , و چون به محل دفن رسیدند, حضرت خود در میان قبر پایین رفت و لحد را به دست مبارک چید. وقتی بدن را در قبر نهادند, با دست خود خاک بر قبر می ریخت . در این هنگام مادر سعد که در کنار قبر ایستاده بود گفت : ای سعد! گوا را باد ته را بهشت ! پیامبر فرمود: ای مادر سعد! ساکت باش و تکلیف بر خدا معین مکن , که هم اکنون سعدرا فشاری اصابت کرد. اصحاب عرض کرد: یا رسول الله ! امروز با جنازهء رفتاری سعد کردی که با احدی این طورنکرده بودی ! حضرت جواب داد: چون ملائکهء شرکت کننده در تشییع جنازه سعد بدون عبا و کفش بودند, من هم به آنان تأسّی کردم و دست من در دست جبرئیل بود. او از هر طرف تابوت می گرفت , من هم می گرفتم , عرض کردند: یارسول الله ! خودت امر به غسل سعد دادی و بر جنازه اش نماز خواندی و خودت او را در قبر گذاشتی , با این حال فرمودی : فشار قبر سعد را گرفت ؟! حضرت فرمود: بلی این فشار به خاطر بداخلاقی سعد با خانواده اش بود(2)
چقدر این احادیث برای انسان معتقد به خدا و قیامت تکان دهنده است و پندی می دهد که ای انسان , مواظب اعمال وکردار و اخلاق خود باش که منزلی چون قبر و حساب گیری دقیق در انتظار است . در حدیثی از پیامبر 6آمده است : .(3)نتیجه این که براساس جهان بینی
مکتب پیامبران الهی , سپری شدن ایام زندگی دنیا و فرا رسیدن مرگ , روح انسان از بدن جدا و به عالم برزخ منتقل می شود و فشار قبر به عنوان اولین نقطهء کیفرهای عالم برزخ انجام گیرد. در عالم برزخ روح با بدن و قالب مثالی که شبیه و همانند بدن دنیایی است , مورد سؤال و مؤاخذه و مورد ثواب و عذاب و فشار قبر قرار می گیرد. لذا فرقی نمی کند بدن میت در قبر دفن شود بایدنش طعمهء حیوانات باشد یا مثلاً بر اثر انفجار کلاً متلاشی و خاکستر شود. زیراروی انسان در عالم برزخ با بدن مثالی است و ثواب و عذاب و فشار قبر را هم با همین بدن تحمّل می کند, نه با بدن دنیای . در قیامت به امر پروردگار انسان با بدن دنیایی از قبر برانگیخته می شود و با همین بدن مورد مؤاخذه و ثواب وعذاب واقع می شود. تمام این احادیث مربوط به روح وبدن مثالی و قبر برزخی است .(4)
پی نوشتها:
1 همان , حدیث 16
2 همان , ج 22 ص 107 حدیث 67
3 همان , ج 6 ص 130 حدیث 38
4 ناصر مکارم شیرازی , پیام قرآن , ج 307و ص 468با جعفر سبحانی , منشورجاوید, ج 9 ص 113و 236محمد باقر شریعتی ,معاد در نگاه وحی و فلسفه , 263محمد حسین حسین تهرانی , معادشناسی , ج 2 194محمد تقی فلسفی , معاد, ج 1 ص 263محسن قرائتی , معاد ص 173مصطفی حسینی دشتی , معارف و معاریف , مادهء فشار قبر.
www.eporsesh.com
- [سایر] حقیقت فشار و عذاب قبر چیست؟ آیا مرده ای که دفن نمی شود هم فشار قبر دارد؟
- [سایر] منظور از عذاب قبر چیست؟
- [سایر] چه عواملی باعث افزایش عذاب قبر و فشار برزخ می گردند؟
- [سایر] جایی خوانده بودم که خواندن نوشته روی قبرها باعث فراموشی و آلزایمر میشود. میخواستم دقیق روایت را بدانم؛ ضمن اینکه منظور از نوشته روی قبرها چیست؟ آیا اسم و فامیل و شعرهای نوشته شده روی قبر مقصود است؟ و علت اینکه میگویند نخوانید چیست؟
- [سایر] فلسفه و حقیقت فشار قبر چیست؟ آیا عمومی است؟ آیا فشار قبر روحی است یا جسمی؟
- [سایر] فشار قبر یعنی چه؟
- [سایر] فلسفه فشار قبر چیست؟
- [سایر] فشار قبر چیست؟
- [سایر] فشار قبر چیست ؟
- [سایر] فشار قبر چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبر را مربع یا مربع مستطیل بسازند و به اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانهای روی آن بگذارند که اشتباه نشود و روی قبر آب بپاشند و بعد از پاشیدن آب کسانی که حاضرند دستها را بر قبر بگذارند و انگشتها را باز کرده، در خاک فرو برند و هفت مرتبه سوره مبارکه (إنّا أنزلناه) بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند و این دعا را بخوانند: (اللّهمَّ جافِ الأَرْضَ عَنْ جَنْبَیْه، وَ أَصْعِدْ إلَیْکَ روحَهُ، ولَقِّنْهُ مِنْکَ رضواناً و أَسْکِنْ قَبْرَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ما تُغْنیِه بهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواک). و اگر میت زن است دعا را به این شکل بخوانند: (اللّهمَّ جافِ الأَرْضَ عَنْ جَنْبَیْها، وَ أَصْعِدْ إلَیْکَ روحَها، ولَقِّنْها مِنْکَ رضواناً، وأَسْکِنْ قَبْرَها مِنْ رَحْمَتِکَ ما تُغْنیها بهِ عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِواک).
- [آیت الله اردبیلی] دفن میّت در قبر مرده دیگر، اگر موجب نبش قبر شود جایز نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . دفن میت در قبر مرده دیگر جایز نیست، مگر آن که قبر، کهنه شده و میت اولی از بین رفته باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر موی سر و صورت را با آب قلیل آب بکشند چنانچه آب، خود به خود بیرون آید فشار لازم نیست، و الا فشار دهند.
- [آیت الله مظاهری] دفن میّت در قبر مرده دیگر جایز نیست، مگر آنکه قبر کهنه شده و میّت اوّل به کلی پوسیده شده باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] دفن میت در قبر مرده دیگر جایز نیست؛ مگر آنکه قبر کهنه شده و میت اولی از بین رفته باشد.
- [آیت الله بروجردی] دفن میت در قبر مرده دیگر جائز نیست، مگر آن که قبر کهنه شده و میت اوّلی از بین رفته باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ربنا آتنا فی الدنْیا حسنةً و فی الاْخرة حسنةً و قنا عذاب النار: خداوندا در دنیا و درسرای دیگر به ما نیکی مرحمت فرما و ما را از عذاب دوزخ نگاه دار!
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است کسی که میّت را در قبر میگذارد، با طهارت و سر برهنه وپا برهنه باشد و از طرف پای میّت از قبر بیرون بیاید و غیر از خویشان میّت کسانی که حاضرند، با پشت دست خاک بر قبر بریزند وبگویند: )اًّنّا لِلّهِ وَاًّنّا اًّلَیْهِ راجِعون( اگر میّت زن است کسی که با او محرم میباشد او را در قبر بگذارد و اگر محرمی نباشد خویشانش او را در قبر بگذارند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است کسی که میت را در قبر میگذارد، با طهارت و سر برهنه و پا برهنه باشد و از طرف پای میت از قبر بیرون بیاید و غیر از خویشان نسبی میت کسانی که حاضرند، با پشت دست خاک بر قبر بریزند و بگویند: (إِنّا للَّه و إنّا إلیه راجعون) و اگر میت زن است کسی که با او محرم میباشد او را در قبر بگذارد و اگر محرمی نباشد خویشانش او را در قبر بگذارند.