کودک چگونه می تواند امام باشد در حال که تکلیف ندارد؟
گاهی سؤال می شود که کودک چگونه می تواند امام و رهبر باشد در حالی که تکلیف ندارد زیرا به حد بلوغ نرسیده است ، و چون بر اعمالش عقوبت مترتب نیست ممکن است لغزش هایی از او سر زند که با مقام و شان امامت سازگاری ندارد. بلوغ - در حقیقت - رسیدن به حد رشد عقلانی است ، و علت اینکه برای نوجوانان سن بلوغ را پانزده سال قرار داده اند برای این است که غالبا در این سن آنها به رشد عقلانی می رسند. ولی اگر افرادی در کودکی به طور یقین و قطع به حد اعلای کمال و رشد رسیدند - که باید هم رسیده باشند و گرنه امامت آنها بی معنا خواهد بود - قطعا مورد تکلیف هستند و از آنجا که عقل کاملی داشته و از مقام عصمت بهره مندند هرگز کار ناشایست انجام نخواهند داد. از اینجا پاسخ اشکال برخی از علمای اهل سنت درباره ایمان و اسلام حضرت علی علیه السلام قبل از بلوغ نیز داده می شود ، آنان می گویند: علی بن ابی طالب علیه السلام به حد بلوغ نرسیده بود و لذا اسلامش ‌ ارزشی نداشت . اسلامی که بدون تعقل و فهم و شعور عقلانی باشد چه فایده ای دارد؟ در حالی که اسلام ابوبکر در سنین بالا بوده است و اسلام در این سن با تعقل و فکر همراه است و از این رو دارای ارزش ‌ خاصی است . اگر چه امام علی علیه السلام قبل از بلوغ اسلام آورد ولی او از همان کودکی از کمال و عقلانیَّت کافی برخوردار بود. دوره کودکی حضرت همراه با رسول خدا صلی الله علیه و آله سپری شد. او اسلام را با بصیرت کامل پذیرفت لذا حقیقتا حضرت علی علیه السلام اولین مومن و مسلم است . چه کسی می تواند به طور عموم و کلی ادعا کند که هرکس سنش بیشتر است عقلش نیز بیشتر است ؟ چه بسیار افراد بزرگسال که یک دهم عقل و رشد یک کودک را ندارند. و لذا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به حضرت زهرا علیها السلام فرمود:انه لاول اصحابی اسلاما(1) ؛((همانا او - علی علیه السلام - اول کسی است از اصحابم که به من ایمان آورده است .)) انس بن مالک می گوید:((اول کسی که به پیامبر صلی الله علیه و آله اسلام آورد علی بن ابی طالب علیه السلام بود)). (2) ابن اثیر می گوید:((پیامبر صلی الله علیه و آله روز دوشنبه مبعوث شد و علی در روز سه شنبه اسلام آورد)). (3) شیخ محمد خضری می گوید:((علی علیه السلام اول کسی است که دعوت اسلام را پذیرفت)). (4) ابن ابی الحدید می گوید:((چه بگویم در حق کسی که از دیگران به هدایت سبقت گرفت ، به خدا ایمان آورده و او را عبادت نمود در حالی که تمام افراد روی زمین سنگ را عبادت می کرده و منکر خالق بودند)). (5) و به همین خاطر بود که پیامبر صلی الله علیه و آله در سال سوم بعثت بعد از نزول آیه شریفهو انذر عشیرتک الاقربینحضرت علی علیه السلام را که نوجوان بود به خلافت و وصایت برگزید و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فرا داده و از او اطاعت کنند. (6) پی نوشتها: 1- مسند احمد ، ج 5 ، ص 662 ، ح 19796. 2- صواعق المحرقه ، ص 118. 3- اسدالغابه ، ج 4 ، ص 17. 4- تاریخ الامم الاسلامیه ، ج 1 ، ص 400. 5- شرح ابن ابی الحدید ، ج 3 ، ص 260. 6- تاریخ طبری ، ج 2 ، ص 62 و 63 ، کامل ابن اثیر ، ج 2 ، ص 40 و 41. منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران
عنوان سوال:

کودک چگونه می تواند امام باشد در حال که تکلیف ندارد؟


پاسخ:

گاهی سؤال می شود که کودک چگونه می تواند امام و رهبر باشد در حالی که تکلیف ندارد زیرا به حد بلوغ نرسیده است ، و چون بر اعمالش عقوبت مترتب نیست ممکن است لغزش هایی از او سر زند که با مقام و شان امامت سازگاری ندارد.
بلوغ - در حقیقت - رسیدن به حد رشد عقلانی است ، و علت اینکه برای نوجوانان سن بلوغ را پانزده سال قرار داده اند برای این است که غالبا در این سن آنها به رشد عقلانی می رسند. ولی اگر افرادی در کودکی به طور یقین و قطع به حد اعلای کمال و رشد رسیدند - که باید هم رسیده باشند و گرنه امامت آنها بی معنا خواهد بود - قطعا مورد تکلیف هستند و از آنجا که عقل کاملی داشته و از مقام عصمت بهره مندند هرگز کار ناشایست انجام نخواهند داد.
از اینجا پاسخ اشکال برخی از علمای اهل سنت درباره ایمان و اسلام حضرت علی علیه السلام قبل از بلوغ نیز داده می شود ، آنان می گویند: علی بن ابی طالب علیه السلام به حد بلوغ نرسیده بود و لذا اسلامش ‌ ارزشی نداشت . اسلامی که بدون تعقل و فهم و شعور عقلانی باشد چه فایده ای دارد؟ در حالی که اسلام ابوبکر در سنین بالا بوده است و اسلام در این سن با تعقل و فکر همراه است و از این رو دارای ارزش ‌ خاصی است .
اگر چه امام علی علیه السلام قبل از بلوغ اسلام آورد ولی او از همان کودکی از کمال و عقلانیَّت کافی برخوردار بود. دوره کودکی حضرت همراه با رسول خدا صلی الله علیه و آله سپری شد. او اسلام را با بصیرت کامل پذیرفت لذا حقیقتا حضرت علی علیه السلام اولین مومن و مسلم است .
چه کسی می تواند به طور عموم و کلی ادعا کند که هرکس سنش بیشتر است عقلش نیز بیشتر است ؟ چه بسیار افراد بزرگسال که یک دهم عقل و رشد یک کودک را ندارند.
و لذا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله خطاب به حضرت زهرا علیها السلام فرمود:انه لاول اصحابی اسلاما(1) ؛((همانا او - علی علیه السلام - اول کسی است از اصحابم که به من ایمان آورده است .))
انس بن مالک می گوید:((اول کسی که به پیامبر صلی الله علیه و آله اسلام آورد علی بن ابی طالب علیه السلام بود)). (2)
ابن اثیر می گوید:((پیامبر صلی الله علیه و آله روز دوشنبه مبعوث شد و علی در روز سه شنبه اسلام آورد)). (3)
شیخ محمد خضری می گوید:((علی علیه السلام اول کسی است که دعوت اسلام را پذیرفت)). (4)
ابن ابی الحدید می گوید:((چه بگویم در حق کسی که از دیگران به هدایت سبقت گرفت ، به خدا ایمان آورده و او را عبادت نمود در حالی که تمام افراد روی زمین سنگ را عبادت می کرده و منکر خالق بودند)). (5)
و به همین خاطر بود که پیامبر صلی الله علیه و آله در سال سوم بعثت بعد از نزول آیه شریفهو انذر عشیرتک الاقربینحضرت علی علیه السلام را که نوجوان بود به خلافت و وصایت برگزید و به قوم خود دستور داد که سخنان او را گوش فرا داده و از او اطاعت کنند. (6)
پی نوشتها:
1- مسند احمد ، ج 5 ، ص 662 ، ح 19796.
2- صواعق المحرقه ، ص 118.
3- اسدالغابه ، ج 4 ، ص 17.
4- تاریخ الامم الاسلامیه ، ج 1 ، ص 400.
5- شرح ابن ابی الحدید ، ج 3 ، ص 260.
6- تاریخ طبری ، ج 2 ، ص 62 و 63 ، کامل ابن اثیر ، ج 2 ، ص 40 و 41.
منبع : موعود شناسی وپاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی ، انتشارات مسجد مقدس جمکران





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین