آیا مسأله ظهور حضرت مهدی (عج) از مسائل اجماعی بین مسلمین است؟
اگر مقصود از اجماع و اتفاق، شیعه باشد که محتاج به ذکر نیست و همه می‌دانند که از ضروریات مذهب امامیه ظهور قائم آل محمد فرزند حضرت امام حسن عسکری(ع) است. و اگر مقصود اتفاق عامّه مسلمین (از شیعه و سنی) باشد برای اثبات آن، عبارت یکی از متتبع‌ترین علمای اهل سنت، علامه معتزله ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه (طبع مصر، ج2، ص535) کافی است که می‌گوید: (قَد وَقَعَ اِتفاقُ الفَریقینِ مِنَ المُسلمینَ أَجْمَعین عَلی اَنَّ الدُنیا وَ التکلیف لا یَنْقضَی اِلّا عَلَیهِ؛ اتفاق سنی و شیعه بر این است که دنیا و تکلیف، منقضی و تمام نشود مگر بر آن حضرت یعنی بعد از ظهور آن حضرت) کسانی که در تاریخ تتبع دارند می‌دانند که ظهور مصلح منتظر و مهدی آل محمد(ص) آنچنان مورد اتفاق و مسلّم نزد تمام مسلمین بوده که از همان قرن اول هجری تا حال در مقام ردّ ادعای افرادی که ادعای مهدویت کردند یا این ادعا را به آنها نسبت دادند، بوده‌اند. اصل ظهور قائم آل محمد(ص) را کسی انکار اخبار نکرد، زیرا بر خلاف اجماع مسلمین و انکار قطعی صادر از پیامبر اکرم(ص) بود. بلکه در مقام ردّ آن‌ها به فاقد بودن اوصاف و علاماتی که برای مهدی موعود در اخبار و احادیث مذکور است استناد می‌جستند. چنانچه چهار نفر از بزرگان علمای مذاهب چهارگانه اهل سنت، ابن حجر شافعی مؤلف؛ (القول المختصر) و ابوالسرور احمد بن ضیاء الحنفی و محمد بن احمد مالکی و یحیی بن محمد حنبلی در جواب استفتایی که از ایشان شده (در باب 13 از کتاب (البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان) عین فتاوای آنها را نقل شده)، همین روش را انتخاب نموده و به صحت اصل ظهور مهدی در آخرالزمان و این که عالم را پر از عدل و داد کند و عیسی(ع) به آن حضرت اقتدا نماید و اوصاف دیگر آن حضرت، رسماً فتوای محکم و مستدل و قاطع داده‌اند حتی شاعر بنی امیه حکیم بن عیاش کلبی نیز در ردّ نسبتی که به جناب زید بن علی بدون رضایت آن جناب داده شده بود (و او را مهدی خوانده بودند) گفته: (وَلَمْ أَرَ مَهدیّاً عَلی الجذع یصلب) (الاصابه، 1/395) مقصودش این است که آن مهدی که ظهور می‌کند مستولی بر ممالک و فاتح کشورها می‌گردد و عدل و داد را بسط می‌دهد، پس چگونه ممکن است جناب زید که مصلوب شد، مهدی باشد. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
عنوان سوال:

آیا مسأله ظهور حضرت مهدی (عج) از مسائل اجماعی بین مسلمین است؟


پاسخ:

اگر مقصود از اجماع و اتفاق، شیعه باشد که محتاج به ذکر نیست و همه می‌دانند که از ضروریات مذهب امامیه ظهور قائم آل محمد فرزند حضرت امام حسن عسکری(ع) است. و اگر مقصود اتفاق عامّه مسلمین (از شیعه و سنی) باشد برای اثبات آن، عبارت یکی از متتبع‌ترین علمای اهل سنت، علامه معتزله ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه (طبع مصر، ج2، ص535) کافی است که می‌گوید:
(قَد وَقَعَ اِتفاقُ الفَریقینِ مِنَ المُسلمینَ أَجْمَعین عَلی اَنَّ الدُنیا وَ التکلیف لا یَنْقضَی اِلّا عَلَیهِ؛ اتفاق سنی و شیعه بر این است که دنیا و تکلیف، منقضی و تمام نشود مگر بر آن حضرت یعنی بعد از ظهور آن حضرت)
کسانی که در تاریخ تتبع دارند می‌دانند که ظهور مصلح منتظر و مهدی آل محمد(ص) آنچنان مورد اتفاق و مسلّم نزد تمام مسلمین بوده که از همان قرن اول هجری تا حال در مقام ردّ ادعای افرادی که ادعای مهدویت کردند یا این ادعا را به آنها نسبت دادند، بوده‌اند. اصل ظهور قائم آل محمد(ص) را کسی انکار اخبار نکرد، زیرا بر خلاف اجماع مسلمین و انکار قطعی صادر از پیامبر اکرم(ص) بود. بلکه در مقام ردّ آن‌ها به فاقد بودن اوصاف و علاماتی که برای مهدی موعود در اخبار و احادیث مذکور است استناد می‌جستند.
چنانچه چهار نفر از بزرگان علمای مذاهب چهارگانه اهل سنت، ابن حجر شافعی مؤلف؛ (القول المختصر) و ابوالسرور احمد بن ضیاء الحنفی و محمد بن احمد مالکی و یحیی بن محمد حنبلی در جواب استفتایی که از ایشان شده (در باب 13 از کتاب (البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان) عین فتاوای آنها را نقل شده)، همین روش را انتخاب نموده و به صحت اصل ظهور مهدی در آخرالزمان و این که عالم را پر از عدل و داد کند و عیسی(ع) به آن حضرت اقتدا نماید و اوصاف دیگر آن حضرت، رسماً فتوای محکم و مستدل و قاطع داده‌اند حتی شاعر بنی امیه حکیم بن عیاش کلبی نیز در ردّ نسبتی که به جناب زید بن علی بدون رضایت آن جناب داده شده بود (و او را مهدی خوانده بودند) گفته:
(وَلَمْ أَرَ مَهدیّاً عَلی الجذع یصلب) (الاصابه، 1/395)
مقصودش این است که آن مهدی که ظهور می‌کند مستولی بر ممالک و فاتح کشورها می‌گردد و عدل و داد را بسط می‌دهد، پس چگونه ممکن است جناب زید که مصلوب شد، مهدی باشد.

منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین