از روایات حضرات معصومین(ع) استفاده میشود که انتظار ظهور حضرت مهدی(عج) برترین اعمال امت پیامبر عظیم الشأن اسلام است.(1) انتظاری که این همه ارزشمند است، عبارت است از انتظار سازنده در مقابل انتظار تخدیر کننده و منفی میباشد. انتظار سازنده دارای ویژگیهایی است، از جمله: 1- دینداری: از خصوصیات انسان منتظر، دینداری و دیانت پیشگی است، چرا که او منتظر پیاده شدن دین در جامعه است و چنین انتظاری باید همراه، با عمل به دین باشد. امام صادق(ع) فرمود: (برای صاحب الأمر غیبتی است طولانی. در این دوران هر کسی باید به دین خود چنگ زند.)(2) 2- پارسایی: منتظر حکومت مهدی موعود(عج) باید باتقوا باشد و خود را چنان که آن پیشوا دوست دارد بسازد، تا به لطف خدا در شمار یاران آن بزرگوار به حساب آید. امام صادق(ع) فرمود: (هر کس خوش دارد در شمار اصحاب قائم باشد، باید چشم به راه باشد و پارسایی پیشه کند.)(3) 3- عمل به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر: انتظار واقعی موجب میشود که منتظر، رضایت و خشنودی امام زمان(عج) را فراهم کند. مسلّم است که پیاده شدن معروف و زدودن منکر از جامعه، رضایت آن امام را جلب میکند و هدف اساسی قیام حضرت مهدی(عج) است. پیامبر اسلام(ص) فرمود: (خوشا به حال کسی که قبل از قیام مهدی(ع) به او اقتدا کند.)(4) معلوم است که شاخص مهم این اقتدا امر به معروف و نهی از منکر است. 4- آراسته شدن به اخلاق اسلامی: انسان منتظر باید دارای اخلاق اسلامی باشد، و جامعه منتظر باید مظهر اخلاق محمدی گردد. امام صادق(ع) فرمود: (آن که دوست دارد در شمار اصحاب قائم(ع) باشد، در عصر انتظار باید اخلاق نیکو داشته باشد.)(5) 5- آمادگی نظامی: انسانی که منتظر قیام بزرگ، و یک انقلاب حقیقی به تمام معنا، نیز جنبش عظیم جهانی است، ممکن نیست آمادگی برای حضور در قیام و کمک به آن را نداشته باشد. منتظر قیام قائم(ع) باید همیشه آمادگی نظامی و نیروی سلحشوری داشته باشد تا به هنگام طلوع خورشید ظهور، به صف پیکارگران رکاب آن حضرت بپیوندد. امام صادق(ع) فرمود: (هر یک از شما برای خروج قائم اسلحه تهیه کند، اگر چه یک نیزه.)(6) در گذشته شیعیان به این امر توجه بیشتر داشتند تا جایی که برخی در روزهای جمعه لباس رزم بر تن میکردند و سوار بر اسب در بیرون شهر به حالت آماده باش به سر میبردند. در شرایط کنونی این آمادگی ممکن است با شرکت در برنامه بسیج سپاه پاسداران عملی گردد. به طور خلاصه میتوان گفت منتظرانی که ثواب شهادت در رکاب حضرت قائم(ع) را دارند، عبارتند از کسانی که در دوران غیبت به مکتب تشیع عمل میکنند و از نظر قدرتهای ایمانی و روحی، نیز پرورشهای اخلاقی و اجتماعی، سازماندهیهای سیاسی و نظامی همیشه آماده و همواره در سنگر مبارزه با تمایلات نفسانی، ذلّت پذیری، استعمار زدگی، ظلم پذیری، ناهنجاریهای اجتماعی و مفاسد اخلاقی، مقاوم و استوارند. اینان هر چه در توان دارند، به کار میبرند تا زمینه ظهور عدل گستر جهان و منجی عالم بشریت فراهم شده و با ظهور حضرتش چشم مستضعفان، روشن و عدل کل در عالم پیاده گردد. پینوشتها: 1. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، واژه الامامه، شماره 1200. 2. بحارالأنوار، ج 52، ص 135. 3. همان، ص 140. 4. محمّد رضا حکیمی، خورشید مغرب، ص 349. 5. بحارالأنوار، ج 52، ص 140. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
از روایات حضرات معصومین(ع) استفاده میشود که انتظار ظهور حضرت مهدی(عج) برترین اعمال امت پیامبر عظیم الشأن اسلام است.(1) انتظاری که این همه ارزشمند است، عبارت است از انتظار سازنده در مقابل انتظار تخدیر کننده و منفی میباشد.
انتظار سازنده دارای ویژگیهایی است، از جمله:
1- دینداری:
از خصوصیات انسان منتظر، دینداری و دیانت پیشگی است، چرا که او منتظر پیاده شدن دین در جامعه است و چنین انتظاری باید همراه، با عمل به دین باشد.
امام صادق(ع) فرمود: (برای صاحب الأمر غیبتی است طولانی. در این دوران هر کسی باید به دین خود چنگ زند.)(2)
2- پارسایی:
منتظر حکومت مهدی موعود(عج) باید باتقوا باشد و خود را چنان که آن پیشوا دوست دارد بسازد، تا به لطف خدا در شمار یاران آن بزرگوار به حساب آید.
امام صادق(ع) فرمود: (هر کس خوش دارد در شمار اصحاب قائم باشد، باید چشم به راه باشد و پارسایی پیشه کند.)(3)
3- عمل به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر:
انتظار واقعی موجب میشود که منتظر، رضایت و خشنودی امام زمان(عج) را فراهم کند. مسلّم است که پیاده شدن معروف و زدودن منکر از جامعه، رضایت آن امام را جلب میکند و هدف اساسی قیام حضرت مهدی(عج) است.
پیامبر اسلام(ص) فرمود: (خوشا به حال کسی که قبل از قیام مهدی(ع) به او اقتدا کند.)(4)
معلوم است که شاخص مهم این اقتدا امر به معروف و نهی از منکر است.
4- آراسته شدن به اخلاق اسلامی:
انسان منتظر باید دارای اخلاق اسلامی باشد، و جامعه منتظر باید مظهر اخلاق محمدی گردد.
امام صادق(ع) فرمود: (آن که دوست دارد در شمار اصحاب قائم(ع) باشد، در عصر انتظار باید اخلاق نیکو داشته باشد.)(5)
5- آمادگی نظامی:
انسانی که منتظر قیام بزرگ، و یک انقلاب حقیقی به تمام معنا، نیز جنبش عظیم جهانی است، ممکن نیست آمادگی برای حضور در قیام و کمک به آن را نداشته باشد. منتظر قیام قائم(ع) باید همیشه آمادگی نظامی و نیروی سلحشوری داشته باشد تا به هنگام طلوع خورشید ظهور، به صف پیکارگران رکاب آن حضرت بپیوندد.
امام صادق(ع) فرمود: (هر یک از شما برای خروج قائم اسلحه تهیه کند، اگر چه یک نیزه.)(6)
در گذشته شیعیان به این امر توجه بیشتر داشتند تا جایی که برخی در روزهای جمعه لباس رزم بر تن میکردند و سوار بر اسب در بیرون شهر به حالت آماده باش به سر میبردند.
در شرایط کنونی این آمادگی ممکن است با شرکت در برنامه بسیج سپاه پاسداران عملی گردد.
به طور خلاصه میتوان گفت منتظرانی که ثواب شهادت در رکاب حضرت قائم(ع) را دارند، عبارتند از کسانی که در دوران غیبت به مکتب تشیع عمل میکنند و از نظر قدرتهای ایمانی و روحی، نیز پرورشهای اخلاقی و اجتماعی، سازماندهیهای سیاسی و نظامی همیشه آماده و همواره در سنگر مبارزه با تمایلات نفسانی، ذلّت پذیری، استعمار زدگی، ظلم پذیری، ناهنجاریهای اجتماعی و مفاسد اخلاقی، مقاوم و استوارند. اینان هر چه در توان دارند، به کار میبرند تا زمینه ظهور عدل گستر جهان و منجی عالم بشریت فراهم شده و با ظهور حضرتش چشم مستضعفان، روشن و عدل کل در عالم پیاده گردد.
پینوشتها:
1. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، واژه الامامه، شماره 1200.
2. بحارالأنوار، ج 52، ص 135.
3. همان، ص 140.
4. محمّد رضا حکیمی، خورشید مغرب، ص 349.
5. بحارالأنوار، ج 52، ص 140.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
- [سایر] این حدیث از کیست و توضیح دهید: (الشاخص فی طلب العلم، کالمجاهد فی سبیل الله)؟
- [آیت الله بهجت] چه مقدار زکات را می توان "فی سبیل اللّه " مصرف کرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مردم میتوانند پول مبلّغ را از باب زکات چون فقیر است و یا فی سبیل الّله به او بدهند؟
- [سایر] آیا جنگهای پیامبراکرم(صلی الله علیه و آله) و آیات جهاد، با آیهی «لا اکراه فی الدین» سازگار است؟
- [آیت الله خامنه ای] از آنجایی که بنا به فرموده شما ریا فقط در عبادت مصداق دارد بنابراین چه چیزی عبادت محسوب می شود؟
- [سایر] امام مهدی علیه السلام از ما چه انتظاری دارند؟
- [سایر] چرا به حضرت زهرا (س) برترین بانوی جهان می گویند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا پدر میتواند زکات نهگانه را به فرزند خود از بابت فی سبیل الّله بدهد و فرزند هم این زکات را برای کفّارات خود مصرف کند یعنی کفّارات بدهکار است آن را بپردازد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مع تاخیر الذبح الی الیوم الحادی عشر او الثانی عشر و الخلاصه الی اخر ایام التشریق او ما قبل الاخر فهل فی سبیل الی التحلل فی الاحرام یوم العید او لیله الحادی عشر او یوم الحادی عشر
- [سایر] «سبیل الله» که از القاب امام زمان (عج) است، به چه معناست؟
- [آیت الله سبحانی] فقیر می تواند از سهم (سبیل الله) برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها زکات بگیرد، حتّی اگر به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد، باز می تواند برای زیارت و مانند آن از سهم سبیل الله زکات بگیرد.
- [آیت الله خوئی] انسان میتواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها از سهم سبیل الله زکات بگیرد، اگرچه فقیر نباشد یا به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر پدر و مادر مقصّر باشند، نظیر اینکه مادر با زن فرزندش ناسازگاری میکند و یا پدر با اولاد تندخویی میکند، فرزند نمیتواند با آنها تندخویی کند و باید بر بدی آنها صبر کند، اگرچه طرفداری از آنها لازم نیست بلکه جایز نیست، و اگر میتواند از باب ارشاد جاهل آنان را ارشاد کند، باید ارشاد کند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که زکات میگیرد، باید شیعه دوازده امامی باشد و اگر به گمان این که کسی شیعه دوازده امامی است به او زکات بدهد و بعد معلوم شود شیعه نبوده، حکم آن مانند حکمی است که در مسأله 2056 گذشت و در صورتی که مصلحت دینی اقتضا کند، از بابت سهم فی سبیل اللّه میتواند به غیر شیعه دوازده امامی هم زکات بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان میتواند برای رفتن به حجّ خانه خدا و زیارت، از سهم سبیل اللَّه زکات بگیرد؛ اگر چه فقیر نباشد یا این که به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فقیر می تواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها زکات بگیرد، ولی اگر به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد، برای زیارت و مانند آن نمی تواند زکات بگیرد ولی از سهم سبیل الله مانعی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] انسان میتواند برای رفتن به حجّ و زیارت و مانند اینها از سهم سبیل اللَّه زکات بگیرد، گرچه فقیر نباشد یا اینکه به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان می تواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها از سهم سبیل اللّه زکاه بگیرد؛ اگرچه فقیر نباشد یا اینکه به مقدار خرج سالش زکاه گرفته باشد.
- [آیت الله اردبیلی] (اِعتکاف) آن است که انسان به قصد عبادت کردن در مسجد بماند؛ بلکه اگر تنها با ماندن در مسجد نیز قصد عبادت کند، کافی است، هرچند عبادت دیگری انجام ندهد. اعتکاف عمل مستحبّی است که درباره آن بسیار سفارش شده است. روایت شده است که رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمودند: (اعتکاف ده روز در ماه رمضان معادل دو حجّ و دو عمره است)(1) و نیز روایت شده که خود آن حضرت دهه آخر ماه رمضان در مسجد اعتکاف میکردند(2).
- [آیت الله سیستانی] نماز غفیله یکی از نمازهای مستحبّی است که بین نماز مغرب و عشا خوانده میشود . و در رکعت اول آن ، بعد از حمد باید بجای سوره این آیه را بخوانند : (وَذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادی فِی الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلهَ إلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الغَمِ ّ وَکَذلِکَ نُنْجِی المُؤْمِنِین) . و در رکعت دوم بعد از حمد بجای سوره این آیه را بخوانند : (وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَیْبِ لا یَعْلَمُها إلاّ هُوَ وَیَعْلَمُ ما فِی البَرِ ّ وَالبَحْرِ وَما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إلاّ یَعْلَمُها وَلا حَبَّةٍ فِی ظُلُماتِ الاَرْضِ وَلا رَطبٍ وَلا یابسٍ إلاّ فِی کِتابٍ مُبینٍ) . و در قنوت بگویند : (اللّهُمَّ اِنّی اَسأَلُکَ بِمَفاتِح الغَیْبِ الَّتِی لا یَعْلَمُها إلاّ اَنْتَ اَنْ تُصَلّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ تَفْعَل بِی کَذا وکَذا) . وبجای کلمه کذا وکذا حاجتهای خود را بگویند و بعد بگویند : (اللّهُمَّ اَنْتَ وَلِیُّ نِعْمَتِی وَالقادِرُ عَلی طَلِبَتِی تَعْلَمُ حاجَتِی فَاَسْالُکَ بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَعَلیْهِمُ السَّلامُ لَمّا قَضَیْتَها لِی) .