شرح پرسش: چرا با وجود این که معتقدیم در زمان ظهور امام زمان(عج) ظلم و ستم جهان را فرا میگیرد، همیشه تعجیل در فرج حضرت را از خداوند برای پایان دادن به ظلم خواهانیم و برای از بین بردن آن کوشش میکنیم؟ چطور از طرفی اعتقاد داریم با ظهور امام زمان(عج) دنیا گلستان میشود و از طرفی میگویند وقتی آن حضرت حضرت ظهور کرد، دنیا به پایان میرسد؟ پاسخ: دعا برای تعجیل در فرج امام زمان(عج) نیز سعی و کوشش برای از بین بردن ظلم و ستم با اعتقاد به این که حضرت هنگامی ظهور میکند که دنیا پر از ظلم و ستم باشد، منافات ندارند، زیرا پر شدن دنیا از ظلم و جور در وقت ظهور معنایش این نیست که مسلمانان و منتظران ظهور برای اصلاح جامعه و امر به معروف و نهی از منکر و برچیدن ظلم و حکومت ظالمان تلاش نکنند. مبارزه با ظلم و ستم و امر به معروف و نهی از منکر وظیفه هر مسلمان است. افزون بر این یکی از وظایف شیعیان در عصر غیبت، انتظار است. رسول خدا(ص) فرمود: (بالاترین اعمال امّتم انتظار فرج است.)(1) منتظر بودن مصلح کل یعنی انسان از وضع موجود ناراضی باشد و خواهان وضع بهتر باشد. ناراضی شدن از وضع موجود میطلبد که با آن مبارزه شود وگرنه معلوم میشود که نارضایتی واقعی نیست. پسی انتظار حکومت حق و عدالت حضرت مهدی(عج) و قیام مصلح جهانی در واقع مرکّب از دو عنصر است: عنصر نفی و عنصر اثبات. عنصر نفی، بیگانگی با وضع موجود و عنصر اثبات خواهان وضع بهتری بودن است. این گونه انتظار سرچشمه آن میشود که منتظر حضرت هر گونه همکاری و هماهنگی با عوامل ظلم و فساد را ترک نماید و حتی با آن مبارزه کند، نیز خود را از نظر روحی و جسمی و مادی و معنوی برای شکل گرفتن حکومت جهانی مهدی موعود(عج) و شرکت در آن آماده نماید. انتظار یعنی آماده باش کامل. پس برای اساس احادیث رسیده از پیامبر گرامی اسلام(ص) اعتقاد داریم که امام زمان(عج) وقتی ظهور میکند که دنیا را ظلم و ستم فرا گرفته باشد. چون زندگی در محضر حضرت ولی عصر(عج) و در جهانی که عدل فراگیر در آن حاکم باشد، آرزوی همه مسلمانان و مستضعفان است، برای تعجیل در فرج حضرت دعا میکنیم. نیز چون وظیفه هر مسلمان در عصر غیبت، انتظار و آمادگی کامل و مبارزه با ستم و ظلم است، برای ستم سوزی و ظلم براندازی مبارزه میکنیم. از روایات استفاده میشود که در زمان ظهور، غلبه با ستمگران است، نه آن که بیشتر مردم ستمگر و خواهان فساد باشند، بلکه بیشتر مردم خواهان عدالتاند، اما نیروی کافی برای تحقّق عدالت ندارند و غلبه با ظالمان و ستمگران و فاسدان است و آنها فساد و تباهی را در همه جا گسترش دادهاند. نکته پایانی این که آگاهی ما از آنچه اتفاق میافتد، ما را از انجام وظیفه خود و واجبات دینی که در دین اسلام واجب و لازم شده است، باز نمیدارد، مانند مبارزه با ستم، امر به معروف، نهی از منکر، عدالت خواهی و.... اگر چه ما نمیتوانیم تمام ریشههای فساد و ظلم را از بین ببریم و معتقدیم که با ظهور حضرت تنها از بین خواهد رفت، اما حداقل میتوانیم محیط زندگی خود را از آلودگی و فساد حفظ کرده، حداقل خود را نجات دهیم، و این نه تنها در دین اسلام آمده، بلکه عقل انسان بر آن حکم میکند، مانند این که بدانیم نمیتوانیم جامعهای را که در آن زندگی میکنیم و فاسد است اصلاح کنیم، اما آیا نباید خودمان را اصلاح کرده یا خانواده خودمان را اصلاح کنیم؟ در نهایت این که باید انسانهای نیکوکار و شایسته در زمان ظهور به اندازه کافی وجود داشته باشند تا در کنار حضرت برای ریشهکن کردن ظلم باشند و راه آن ایجاد آمادگی در انسانها است. این که گفتهاید دنیا پس از ظهور مهدی موعود (عج) گلستان میشود و بعد از ظهور آن جناب به پایان میرسد، هر دو درست است، ولی منافات با هم ندارند، زیرا به پایان رسیدن دنیا بلافاصله پس از ظهور محقق نمیشود، بلکه حضرت ظهور میکند و ظلم را بر میچیند و یاغیان و طاغیان و گردنکشان و ظالمان را به خاک ذلت مینشاند. نیز پرچم عدالت را برافراشته میکند و جهان را پر از عدل و داد میکند و مزه زندگی با صفا و شیرین در سایه حکومت عدل را به جهانیان به ویژه مستضعفان میچشاند و سالیان سال حکومت میکند،(2) و پس از حضرت حکومت عدل ادامه پیدا میکند. از این جا روشن میگردد این که گفته میشود دنیا پس از ظهور امام زمان(عج) به پایان میرسد، معنایش این است که تا حضرت ظهور نکند، دنیا به آخر نمیرسد. پایان دنیا پس از ظهور است، ولی چه مدت پس از ظهور، دقیقاً معلوم نیست. پینوشتها: 1. تفسیر نمونه، ج 7، ص 381 ؛ بحارالأنوار، ج 13، ص 137. 2. لطف الله صافی، منتخب الأثر، ص 487. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
شرح پرسش:
چرا با وجود این که معتقدیم در زمان ظهور امام زمان(عج) ظلم و ستم جهان را فرا میگیرد، همیشه تعجیل در فرج حضرت را از خداوند برای پایان دادن به ظلم خواهانیم و برای از بین بردن آن کوشش میکنیم؟ چطور از طرفی اعتقاد داریم با ظهور امام زمان(عج) دنیا گلستان میشود و از طرفی میگویند وقتی آن حضرت حضرت ظهور کرد، دنیا به پایان میرسد؟
پاسخ:
دعا برای تعجیل در فرج امام زمان(عج) نیز سعی و کوشش برای از بین بردن ظلم و ستم با اعتقاد به این که حضرت هنگامی ظهور میکند که دنیا پر از ظلم و ستم باشد، منافات ندارند، زیرا پر شدن دنیا از ظلم و جور در وقت ظهور معنایش این نیست که مسلمانان و منتظران ظهور برای اصلاح جامعه و امر به معروف و نهی از منکر و برچیدن ظلم و حکومت ظالمان تلاش نکنند. مبارزه با ظلم و ستم و امر به معروف و نهی از منکر وظیفه هر مسلمان است. افزون بر این یکی از وظایف شیعیان در عصر غیبت، انتظار است. رسول خدا(ص) فرمود: (بالاترین اعمال امّتم انتظار فرج است.)(1) منتظر بودن مصلح کل یعنی انسان از وضع موجود ناراضی باشد و خواهان وضع بهتر باشد. ناراضی شدن از وضع موجود میطلبد که با آن مبارزه شود وگرنه معلوم میشود که نارضایتی واقعی نیست.
پسی انتظار حکومت حق و عدالت حضرت مهدی(عج) و قیام مصلح جهانی در واقع مرکّب از دو عنصر است: عنصر نفی و عنصر اثبات. عنصر نفی، بیگانگی با وضع موجود و عنصر اثبات خواهان وضع بهتری بودن است. این گونه انتظار سرچشمه آن میشود که منتظر حضرت هر گونه همکاری و هماهنگی با عوامل ظلم و فساد را ترک نماید و حتی با آن مبارزه کند، نیز خود را از نظر روحی و جسمی و مادی و معنوی برای شکل گرفتن حکومت جهانی مهدی موعود(عج) و شرکت در آن آماده نماید.
انتظار یعنی آماده باش کامل. پس برای اساس احادیث رسیده از پیامبر گرامی اسلام(ص) اعتقاد داریم که امام زمان(عج) وقتی ظهور میکند که دنیا را ظلم و ستم فرا گرفته باشد. چون زندگی در محضر حضرت ولی عصر(عج) و در جهانی که عدل فراگیر در آن حاکم باشد، آرزوی همه مسلمانان و مستضعفان است، برای تعجیل در فرج حضرت دعا میکنیم.
نیز چون وظیفه هر مسلمان در عصر غیبت، انتظار و آمادگی کامل و مبارزه با ستم و ظلم است، برای ستم سوزی و ظلم براندازی مبارزه میکنیم.
از روایات استفاده میشود که در زمان ظهور، غلبه با ستمگران است، نه آن که بیشتر مردم ستمگر و خواهان فساد باشند، بلکه بیشتر مردم خواهان عدالتاند، اما نیروی کافی برای تحقّق عدالت ندارند و غلبه با ظالمان و ستمگران و فاسدان است و آنها فساد و تباهی را در همه جا گسترش دادهاند.
نکته پایانی این که آگاهی ما از آنچه اتفاق میافتد، ما را از انجام وظیفه خود و واجبات دینی که در دین اسلام واجب و لازم شده است، باز نمیدارد، مانند مبارزه با ستم، امر به معروف، نهی از منکر، عدالت خواهی و....
اگر چه ما نمیتوانیم تمام ریشههای فساد و ظلم را از بین ببریم و معتقدیم که با ظهور حضرت تنها از بین خواهد رفت، اما حداقل میتوانیم محیط زندگی خود را از آلودگی و فساد حفظ کرده، حداقل خود را نجات دهیم، و این نه تنها در دین اسلام آمده، بلکه عقل انسان بر آن حکم میکند، مانند این که بدانیم نمیتوانیم جامعهای را که در آن زندگی میکنیم و فاسد است اصلاح کنیم، اما آیا نباید خودمان را اصلاح کرده یا خانواده خودمان را اصلاح کنیم؟
در نهایت این که باید انسانهای نیکوکار و شایسته در زمان ظهور به اندازه کافی وجود داشته باشند تا در کنار حضرت برای ریشهکن کردن ظلم باشند و راه آن ایجاد آمادگی در انسانها است.
این که گفتهاید دنیا پس از ظهور مهدی موعود (عج) گلستان میشود و بعد از ظهور آن جناب به پایان میرسد، هر دو درست است، ولی منافات با هم ندارند، زیرا به پایان رسیدن دنیا بلافاصله پس از ظهور محقق نمیشود، بلکه حضرت ظهور میکند و ظلم را بر میچیند و یاغیان و طاغیان و گردنکشان و ظالمان را به خاک ذلت مینشاند. نیز پرچم عدالت را برافراشته میکند و جهان را پر از عدل و داد میکند و مزه زندگی با صفا و شیرین در سایه حکومت عدل را به جهانیان به ویژه مستضعفان میچشاند و سالیان سال حکومت میکند،(2) و پس از حضرت حکومت عدل ادامه پیدا میکند. از این جا روشن میگردد این که گفته میشود دنیا پس از ظهور امام زمان(عج) به پایان میرسد، معنایش این است که تا حضرت ظهور نکند، دنیا به آخر نمیرسد. پایان دنیا پس از ظهور است، ولی چه مدت پس از ظهور، دقیقاً معلوم نیست.
پینوشتها:
1. تفسیر نمونه، ج 7، ص 381 ؛ بحارالأنوار، ج 13، ص 137.
2. لطف الله صافی، منتخب الأثر، ص 487.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
- [سایر] زمان ظهور حضرت ولی عصر(عج) کی میباشد؟
- [سایر] چرا باید برای تعجیل فرج امام زمان (عج) دعا کنیم و وظایف منتظران ظهور ایشان چیست؟
- [سایر] نشانه های ظهور حضرت مهدی چیست؟ آیا ظهور حضرت نزدیک است؟ آیا پیشبینی پایان دنیا در سال 2012 حقیقت دارد؟ خواهشا توضیح دهید.
- [سایر] خسته نباشید. بعد از ظهور امام زمان(عج) چه اتفاقی میفته؟ آیا دنیا به پایان میرسه؟ قیامت میشه؟ تمام مردم از بین میرن؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] آیا امام زمان (عج) و حضرت عیسی (ع) در یک زمان ظهور میکنند؟
- [سایر] آیا امام زمان (عج) و حضرت عیسی (ع) در یک زمان ظهور میکنند؟
- [سایر] آیا حضرت امام مهدی(عج) بعد از ظهور، (مسجدالحرام) و (مسجدالنبی) را تغییر میدهند؟
- [سایر] نخستین سفیر امام مهدی (عج) پس از ظهور آن حضرت کیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله مظاهری] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را بخوانند: (اَللَّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْرِیاءِ وَالْعَظَمَةِ وَ اَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ وَ اَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ وَ اَهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ اَسْأَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَومِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ الِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزیداً اَنْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْرٍ اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ الَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اَللَّهُمَّ اِنّی اَسْأَلُکَ خَیْرَ ما سَأَلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحُونَ وَ اَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الُْمخْلَصُونَ).(1)
- [آیت الله نوری همدانی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را به امید ثواب بخوانند : اللهم اهل الکبریاء والعظمهِ و اهلَ الجودِ و الجبوتِ و اهل العفوِ و الرحمهِ و اهل التقوی والمغفرهِ اسئلکَ بحق هذا الیوم ِ الذی جعلتهُ للمسلمین عیداً ولمحمدٍ صلی الله علیه و آله ذخراً و شرفاً و کرامهً و مزیداً ان تصلیّ علی محمدٍ و آل محمدٍ و ان تدخلنی فی کُل خیرٍ ادخلت َ فیه محمداً و آل محمدٍ و ان تُخرجنی من کُل سُوء اخرجتَ منهُ محمداً و آل محمدٍ صلواتک علیه و علیهم اللهُم انی اسئلکَ خیرما سئلک به عبادکَ الصالحونَ و اعوذُ بک مما استعاذ َ منهُ عبادکَ المخلصونَ .
- [آیت الله سبحانی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافیست ولی بهتر است این دعا را به قصد امید ثواب بخوانند: (اَللَّهُمَّ اَهْلَ الْکِبْریاء وَالْعَظَمَةِ وَ اَهْلَ الْجُودِ والْجَبَروتِ وَ اَهْلَ الْعَفوِ وَالرَّحْمَةِ وَ اَهْلَ التَّقْوی وَالْمَغْفِرَةِ اَسْئَلُکَ بِحَقِّ هذَا الْیَوْمِ الَّذی جَعَلْتُهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّد صَّلی اللهُ عَلَیْهِ وَ آله ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزِیداً اَن تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّد و آل محمّد وَ اَنْ تُدْخِلَنِی فی کُلِّ خَیْر اَدْخَلْتَ فیه مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّد وَ اَن تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوء اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّد صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اَللَّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ خَیْرَ ما سَئلکَ بِه عِبادُکَ الصّالِحُونَ وَ اَعُوذُبِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلَصُونَ.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است ولی بهتر است این دعا را بخوانند: (اَلّلهُمَّ اَهْلَ الْکِبْریاءِ وَالْعَظَمَةِ وَ اَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ اَهْلَ الْعَفوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ اَهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ اَسْألُکَ بِحَقِّ هذاَ الْیَومِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّد صَلَّی اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزیداً اَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّدِ وَ اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیْر اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ محمّد و اَنْ تُخْرِجَنی مِنْ کُلِّ سُوء اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمّداً و آلَ مُحَمَّد صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ اَلّلهُمَّ اِنّی اَسْألُکَ خَیْرَ ما سَألَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحوُنَ وَ اَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلَصُونَ).