پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله در طول دعوت به اسلام و یکتاپرستی و ترک بُت ها همواره دچار موانع و کارشکنی های کفار و مشرکین می شد؛ در صف اوّل مخالفان (ابولهب)[1] عموی پیغمبر صلّی الله علیه و آله و همسرش (ام جمیل)[2] که خواهر ابوسفیان و عمة معاویه بود قرار داشتند که از سرسخت ترین و بدزبان ترین دشمنان پیغمبر صلّی الله علیه و آله محسوب می شدند، شخصی به نام (طارق محاربی) می گوید: من در بازار (ذی المجاز) بودم[3] ناگهان جوانی را دیدم که صدا می زند ای مردم! بگویید: (لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ؛ تا رستگار شوید) و مردی را پشت سر او دیدم که سنگ به پشت پای او می زند به گونه ای که خون از پاهایش جاری بود، و فریاد می زد (ای مردم! این دروغگو است، او را تصدیق نکنید)!من سؤال کردم این جوان کیست؟ گفتند: (محمد) است که گمان می کند پیامبر می باشد، و این پیرمرد عمویش ابولهب است که او را دروغگو می داند.[4]
هر زمان گروهی از اعراب خارج مکه وارد آن شهر می شدند به سراغ ابولهب می رفتند، به خاطر خویشاوندی نسبت به پیامبر صلّی الله علیه و آله و سن و سال بالای او، از وی درباره رسول الله تحقیق می نمودند، او می گفت: محمّد مرد ساحری است، آنها نیز بی آن که پیغمبر صلّی الله علیه و آله را ملاقات کنند باز می گشتند، هم چنین گروهی آمدند و گفتند: ما از مکه باز نمی گردیم تا او را ببینیم، ابولهب گفت: ما پیوسته مشغول مداوای جنون او هستیم! مرگ بر او باد!،[5] همسرش نیز بوته های خار را بر دوش می کشید، و بر سر راه پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله می ریخت تا پاهای مبارکش آزرده شود. سورة تبت که در مکه و اوایل دعوت آشکار پیغمبر صلّی الله علیه و آله نازل شده، تنها سوره ای از قرآن است که در آن حملة شدیدی با ذکر نسبت به یکی از دشمنان اسلام و پیغمبر صلّی الله علیه و آله در آن عصر شده است و محتوای آن نشان می دهد که او عداوت خاصی نسبت به پیغمبر صلّی الله علیه و آله داشت، او و همسرش از هیچ گونه کارشکنی و بد زبانی نسبت به پیامبر(ص) مضایقه نداشتند، ابولهب تنها کسی بود که پیمان حمایت بنی هاشم را از پیغمبر صلّی الله علیه و آله امضاء نکرد. و در صف دشمنان او قرار گرفت، در پیمان های دشمنان شرکت نمود. و از سویی او مرد ثروتمند و مغروری بود و بر اموال و ثروت خود در کوشش های ضد اسلامیش تکیه می کرد. قرآن کریم با بیان نکوهش و لبة تیز حمله نسبت به ابولهب و همسرش، اهل دوزخ بودن هر دو را بازگو می کند و این معنا به واقعیت پیوست، سرانجام هر دو بی ایمان از دنیا رفتند. این همه کینه و شقاوت و جهل را با خودشان به دوزخ حمل کردند. خداوند در قرآن کریم این گونه از ابولهب و همسرش یاد می کند: بریده باد هر دو دست ابولهب (و مرگ بر او باد) هرگز مال و ثروت او و آنچه را به دست آورد به حالش سودی نبخشید. و به زودی وارد آتشی می شود که دارای شطة فروزان است. و همچنین همسرش در حالی که هیزم به دوش می کشد، و در گردنش طنابی از لیف خرماست.[6]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1 فروغ ابدیت، آیت الله جعفر سبحانی.
2 تفاسیر سوره تبت.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . نام او (عبدالعزی) (بندة بت عزی) بود لیکن ابولهب کنیه اش می باشد.
[2] . گردن بند جواهرنشان پر قیمتی داشت، و سوگند یاد کرده بود که آن را در راه دشمنی پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله خرج کند به همین علت او را (ام جمیل) می نامیدند.
[3] . ذی المجاز نزدیک عرفات در فاصله کمی از مکه است.
[4] . مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ج27، ص417.
[5] . تفسیر الفرقان، ج30، ص53.
[6] . قرآن کریم، سوره تبت.
