جواب اجمالی: دشمنی ابولهب و همسرش تا آنجایی که خداوند یک سوره از قرآن را نسبت به نکوهش و وعدة عذاب به آنها اختصاص داده، چون عموی پیامبر صلّی الله علیه و آله و ریشسفید بود نبوت پیامبر را از او سؤال میکردند و ایشان صدق گفتار آن حضرت را تکذیب میکرد. و همسرش نیز با ریختن خار و خاشاک به سر و صورت و راه آن حضرت، ایشان را مورد اذیت و آزار قرار میداد و تا آنجائی که با دلی آکنده از شقاوت و تیرگی و خصومت رهسپار دوزخ شدند. جواب تفصیلی: پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله در طول دعوت به اسلام و یکتاپرستی و ترک بُتها همواره دچار موانع و کارشکنی از طرف کفار و مشرکین میشد و در صف اوّل مخالفان (ابولهب)[1] عموی پیغمبر صلّی الله علیه و آله و همسرش (ام جمیل)[2] که خواهر ابوسفیان و عمة معاویه بود از سرسختترین و بدزبانترین دشمنان پیغمبر صلّی الله علیه و آله بودند، شخصی بنام (طارق محاربی) میگوید: من در بازار (ذی المجاز) بودم[3] ناگهان جوانی را دیدم که صدا میزند ای مردم! بگویید: (لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ؛ تا رستگار شوید) و مردی را پشت سر او دیدم که سنگ به پشت پای او میزند به گونهای که خون از پاهایش جاری بود، و فریاد میزد (ای مردم! این دروغگو است، او را تصدیق نکنید)!من سؤال کردم این جوان کیست؟ گفتند: (محمد) است که گمان میکند پیامبر میباشد، و این پیرمرد عمویش ابولهب است که او را دروغگو میداند[4] هر زمان گروهی از اعراب خارج مکه وارد آن شهر میشدند به سراغ ابولهب میرفتند، به خاطر خویشاوندی نسبت به پیامبر صلّی الله علیه و آله و سن و سال بالای او، از وی درباره رسولالله تحقیق مینمودند، او میگفت: محمّد مرد ساحری است، آنها نیز بی آنکه پیغمبر صلّی الله علیه و آله را ملاقات کنند باز میگشتند، همچنین گروهی آمدند و گفتند: ما از مکه باز نمیگردیم تا او را ببینیم، ابولهب گفت: ما پیوسته مشغول مداوای جنون او هستیم! مرگ بر او باد![5] همسرش نیز بوتههای خار را بر دوش میکشید، و بر سر راه پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله میریخت تا پاهای مبارکش آزرده شود. سورة تبت که در مکه و اوایل دعوت آشکار پیغمبر صلّی الله علیه و آله نازل شده، تنها سورهای از قرآن است که در آن حملة شدیدی با ذکر نسبت به یکی از دشمنان اسلام و پیغمبر صلّی الله علیه و آله در آن عصر شده است و محتوای آن نشان میدهد که او عداوت خاصی نسبت به پیغمبر صلّی الله علیه و آله داشت و از هیچگونه کارشکنی و بد زبانی او و همسرش مضایقه نداشتند، ابولهب تنها کسی بود که پیمان حمایت بنی هاشم را از پیغمبر صلّی الله علیه و آله امضاء نکرد. و در صف دشمنان او قرار گرفت، در پیمانهای دشمنان شرکت نمود. و از سویی او مرد ثروتمند مغروری بود و بر اموال و ثروت خود در کوششهای ضد اسلامیش تکیه میکرد. قرآن کریم با بیان نکوهش و لبة تیز حمله نسبت به ابولهب و همسرش و اهل دوزخ بودن هر دو را میرساند و این معنا به واقعیت پیوست، سرانجام هر دو بیایمان از دنیا رفتند. این همه کینه و شقاوت و جهل را با خودشان به دوزخ حمل کردند. خداوند در قرآن کریم اینگونه از ابولهب و همسرش یاد میکند: بریده باد هر دو دست ابولهب (و مرگ بر او باد) هرگز مال و ثروت او و آنچه را به دست آورد به حالش سودی نبخشید. و به زودی وارد آتشی میشود که دارای شطة فروزان است. وهمچنین همسرش در حالی که هیزم به دوش میکشد، و در گردنش طنابی از لیف خرماست.[6] در این مورد میتوانید به فروغ ابدیت نوشته آیتالله جعفر سبحانی رجوع کنید. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . نام او (عبدالعزی)(بندة بت عزی) بود لیکن ابولهب کنیهاش میباشد. [2] . گردنبند جواهرنشان پر قیمتی داشت، و سوگند یاد کرده بود که آن را در راه دشمنی پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله خرج کند به همین علت او را (ام جمیل) مینامیدند. [3] . ذی المجاز نزدیک عرفات در فاصله کمی از مکه است. [4] . مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، جلد 27، ص 417، (دارالکتب الاسلامیه). [5] . (تفسیر الفرقان) جلد 30، صفحة 53. [6] . قرآن کریم، سورة تبت.
دشمنی ابولهب و همسرش نسبت به پیامبر صلّی الله علیه و آله را توضیح داده و این دشمنی تا بعثت جهانی پیامبر ادامه داشت یا نه؟
جواب اجمالی:
دشمنی ابولهب و همسرش تا آنجایی که خداوند یک سوره از قرآن را نسبت به نکوهش و وعدة عذاب به آنها اختصاص داده، چون عموی پیامبر صلّی الله علیه و آله و ریشسفید بود نبوت پیامبر را از او سؤال میکردند و ایشان صدق گفتار آن حضرت را تکذیب میکرد. و همسرش نیز با ریختن خار و خاشاک به سر و صورت و راه آن حضرت، ایشان را مورد اذیت و آزار قرار میداد و تا آنجائی که با دلی آکنده از شقاوت و تیرگی و خصومت رهسپار دوزخ شدند.
جواب تفصیلی:
پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله در طول دعوت به اسلام و یکتاپرستی و ترک بُتها همواره دچار موانع و کارشکنی از طرف کفار و مشرکین میشد و در صف اوّل مخالفان (ابولهب)[1] عموی پیغمبر صلّی الله علیه و آله و همسرش (ام جمیل)[2] که خواهر ابوسفیان و عمة معاویه بود از سرسختترین و بدزبانترین دشمنان پیغمبر صلّی الله علیه و آله بودند، شخصی بنام (طارق محاربی) میگوید: من در بازار (ذی المجاز) بودم[3] ناگهان جوانی را دیدم که صدا میزند ای مردم! بگویید: (لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ؛ تا رستگار شوید) و مردی را پشت سر او دیدم که سنگ به پشت پای او میزند به گونهای که خون از پاهایش جاری بود، و فریاد میزد (ای مردم! این دروغگو است، او را تصدیق نکنید)!من سؤال کردم این جوان کیست؟ گفتند: (محمد) است که گمان میکند پیامبر میباشد، و این پیرمرد عمویش ابولهب است که او را دروغگو میداند[4] هر زمان گروهی از اعراب خارج مکه وارد آن شهر میشدند به سراغ ابولهب میرفتند، به خاطر خویشاوندی نسبت به پیامبر صلّی الله علیه و آله و سن و سال بالای او، از وی درباره رسولالله تحقیق مینمودند، او میگفت: محمّد مرد ساحری است، آنها نیز بی آنکه پیغمبر صلّی الله علیه و آله را ملاقات کنند باز میگشتند، همچنین گروهی آمدند و گفتند: ما از مکه باز نمیگردیم تا او را ببینیم، ابولهب گفت: ما پیوسته مشغول مداوای جنون او هستیم! مرگ بر او باد![5] همسرش نیز بوتههای خار را بر دوش میکشید، و بر سر راه پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله میریخت تا پاهای مبارکش آزرده شود. سورة تبت که در مکه و اوایل دعوت آشکار پیغمبر صلّی الله علیه و آله نازل شده، تنها سورهای از قرآن است که در آن حملة شدیدی با ذکر نسبت به یکی از دشمنان اسلام و پیغمبر صلّی الله علیه و آله در آن عصر شده است و محتوای آن نشان میدهد که او عداوت خاصی نسبت به پیغمبر صلّی الله علیه و آله داشت و از هیچگونه کارشکنی و بد زبانی او و همسرش مضایقه نداشتند، ابولهب تنها کسی بود که پیمان حمایت بنی هاشم را از پیغمبر صلّی الله علیه و آله امضاء نکرد. و در صف دشمنان او قرار گرفت، در پیمانهای دشمنان شرکت نمود. و از سویی او مرد ثروتمند مغروری بود و بر اموال و ثروت خود در کوششهای ضد اسلامیش تکیه میکرد. قرآن کریم با بیان نکوهش و لبة تیز حمله نسبت به ابولهب و همسرش و اهل دوزخ بودن هر دو را میرساند و این معنا به واقعیت پیوست، سرانجام هر دو بیایمان از دنیا رفتند. این همه کینه و شقاوت و جهل را با خودشان به دوزخ حمل کردند. خداوند در قرآن کریم اینگونه از ابولهب و همسرش یاد میکند: بریده باد هر دو دست ابولهب (و مرگ بر او باد) هرگز مال و ثروت او و آنچه را به دست آورد به حالش سودی نبخشید. و به زودی وارد آتشی میشود که دارای شطة فروزان است. وهمچنین همسرش در حالی که هیزم به دوش میکشد، و در گردنش طنابی از لیف خرماست.[6]
در این مورد میتوانید به فروغ ابدیت نوشته آیتالله جعفر سبحانی رجوع کنید.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . نام او (عبدالعزی)(بندة بت عزی) بود لیکن ابولهب کنیهاش میباشد.
[2] . گردنبند جواهرنشان پر قیمتی داشت، و سوگند یاد کرده بود که آن را در راه دشمنی پیغمبر اسلام صلّی الله علیه و آله خرج کند به همین علت او را (ام جمیل) مینامیدند.
[3] . ذی المجاز نزدیک عرفات در فاصله کمی از مکه است.
[4] . مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، جلد 27، ص 417، (دارالکتب الاسلامیه).
[5] . (تفسیر الفرقان) جلد 30، صفحة 53.
[6] . قرآن کریم، سورة تبت.
- [سایر] دشمنی ابولهب و همسرش را نسبت به پیامبر صلّی الله علیه و آله توضیح داده و این دشمنی تا بعثت پیامبر ادامه داشت یا نه؟
- [سایر] فلسفه بعثت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) چه بوده است؟
- [سایر] تاریخ بعثت پیامبر-صلی الله علیه و آله - قبل از نزول دفعی قرآن بوده است یا بعد از آن؟
- [سایر] دین رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) قبل از بعثت چه بوده است؟
- [سایر] دلایل اثبات مصلح بودن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قبل از بعثت چیست؟
- [سایر] پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله پیش از بعثت بر چه آئینی بودند؟
- [سایر] هدف از بعثت حضرت خاتم الانبیاء (صلی الله علیه و آله و سلم ) چیست ؟
- [سایر] پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم قبل از بعثت مطابق چه آیینی عمل می کرد؟
- [سایر] در آغاز بعثت تا نزول سورهی حمد پیامبر صلّی الله علیه و آله در نماز ها چه سورهای را می خواند؟
- [سایر] رتبه پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) نسبت به سایر پیامبران(علیهم السلام) چگونه است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزهدار عمداً دروغی را به خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله یا امام علیهمالسلام نسبت دهد بنا بر احتیاط، کفاره تخییری بر او واجب میشود.
- [آیت الله بهجت] کسی که منکر خدا یا برای خدا شریک قائل است یا پیامبری حضرت خاتم الانبیاء محمّد بن عبداللّه صلی الله علیه و آله وسلم را قبول ندارد و همین طور کسی که ایمان به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم نداشته باشد، کافر و نجس می باشد . همچنین کسی که یکی از ضروریّات دین اسلام مثل نماز یا روزه را با علم به اینکه ضروری دین است انکار نماید ، نجس می باشد . و اگر از روی تقصیر نداند و انکار نماید ، احتیاطا باید از او اجتناب کرد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] صلوات بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و آل او از مستحبات مؤکد است و هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول صلی الله علیه و آله مانند محمد و احمد یا لقب یا کنیه آن جناب؛ مثل مصطفی و ابو القاسم، را بگوید یا بشنود، اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هر وقت انسان اسم مبارک حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله مانند محمد و احمد صلی الله علیه و آله یا لقب و کنیه آن جناب را مثل مصطفی و ابو القاسم بگوید یا بشنود اگر چه در نماز باشد، مستحب است صلوات بفرستد.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه کسی به خدا یا پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم یا یکی از ائمّه معصومین علیهم السلام یا فاطمه زهرا علیها السلام ناسزا گوید یا با یکی از اینها دشمنی داشته باشد و یا یکی از ائمه علیهم السلام یا غیر آنها را خدا بداند کافر است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر روزه دار دروغی را به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله نسبت دهد بنابر احتیاط کفاره جمع که تفصیل آن در مسأله پیش گفته شد بر او لازم می شود.
- [آیت الله خوئی] اگر روزهدار دروغی را به خدا و پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) عمداً نسبت دهد، بنابر احتیاط کفارة جمع که تفصیل آن در مسأل پیش گفته شد بر او واجب میشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار دروغی را به خدا وپیغمبر ( صلی الله علیه و آله وسلم ) نسبت دهد ، کفارة جمع که تفصیل آن در مساله پیش گفته شد بنابر احتیاط بر او واجب است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر دروغی را که دیگری ساخته عمداً به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و جانشینان پیغمبر نسبت دهد، روزهاش باطل میشود؛ ولی اگر از قول کسی که آن دروغ را ساخته نقل کند، اشکال ندارد.
- [امام خمینی] اگر روزه دار دروغی را به خدا و پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نسبت دهد، کفاره جمع که تفصیل آن در مساله پیش گفته شد بنابر احتیاط بر او واجب می شود.