جهان مسیحیت
دین مسیحیت از ادیان بزرگ آسمانی و آیین حضرت عیسی بن مریم علیه‌السّلام است.
تفاوتهای مذاهب کاتولیک پروتستان و ارتدوکس در چیست؟
برای روشن شدن فرقهای اساسی این سه مذهب معروف مسیحیت (کاتولیک، ارتدوکس، پروتستان) لازم است، عقاید و احکام فقهی و زمان ظهور هر سه مذهب توضیح داده شود، تا با مختصر مقایسه ای فرقهای آنها روشن شود. 1. کاتولیک الف) تاریخ پیدایش: این مذهب که به معنای اصل و جامع است، تاریخ آن به عصر حواریون، یعنی حدود 2000 سال پیش می رسد و به این مذهب کلیسای غرب هم گفته می شود. ب) عقاید: 1. منابع و مآخذ اصول اعتقادی کاتولیک ها عبارتست از (کتاب مقدس، تعلیمات رسمی کلیسا و سنّت) که سنّت شامل مجموعة شعایر و اصول اعتقادی که از حواریون به دست آمده است می باشد. 2. مسئله عصمت و بکارت مریم (س): مذهب کاتولیک برای این دو مسئله اهمیت ویژه ای قائل هستند. به طوری که در دومین شورای قسطنطنیه (553 م) آموزة بکارتِ همیشگی مریم یک آموزة رسمی کلیسای کاتولیک شناخته شد. به این ترتیب که مریم (س) تا پایان عمر خویش باکره بود. گرچه کاتولیک ها عباراتی از کتاب مقدس را که شامل معرفی برادران و خواهران عیسی (علیه السّلام) است. آنها را به خویشاوندان وی تأویل می کنند. 3. نجات و سعادت ابدی: کاتولیک ها معتقدند سعادت ابدی با دو شرط حاصل می شود: فیض خدا و اعمال نیک. 4. حاکمیت کلیساها: کلیسای رم معتقد است، کسانی که کلیسا را رهبری و سرپرستی می کنند اسقفهای جهان هستند. که با هم در جسم واحدی تحت اشرا اسقف رم عمل می کنند. 5. اعتقاد به برزخ از جمله اعتقادات کلیسای کاتولیک است که در کتاب دوم مکابیان عباراتی در تأیید برزخ وارد شده که جزء اپو کریفاست. که در نزد کاتولیک ها قابل قبول است. 6. مسئله لزوم تجرد کشیش: در کلیسای غرب کشیشان و روحانیان مطلقاً مجاز به ازدواج نیستند. 7. عشای ربانی: کاتولیک ها معتقدند، نان و شراب حقیقتاً، واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل می شود. 8. آیین هفت گانه را مقدس می دانند. 9. کاتولیک ها پاپ را معصوم و مبراء از گناه می دانند و معتقدند که مسیح، پطرس را بر کلیه کلیسای مسیحیت رهبر قرار داده و کلید ملکوت آسمان را به وی سپرده است وی نیز پاپ را تا ابد جانشین و وصی خود قرار داده است. ج) فقه یا احکام عملی: 1. کاتولیک ها معتقدند که شعایر دینی (تعمید، تأیید، توبه، عشای ربانی، تدهین بیمار و ازدواج ...) را باید اسقف اداره نماید. 2. در عشای ربانی از نان ور نیامده و فطیر استفاده می کنند. 3. کاتولیک ها معتقدند احکام دهگانة عهد عتیق و اخلاق کامل مسیحیت که مرکب از یک سلسله قوانین عملی مشخص است به عهدة افراد گذاشته شده است. 4. عمل توبه: به این صورت است که توبه کننده در مقابل کشیش می ایستد و اعترافات خود را اظهار می کند. 5. کاتولیک ها در غسل تعمید آب را به سر می پاشند. 2. ارتدوکس الف) تاریخ پیدایش ارتدوکس: کلمة ارتدوکس که مرکب از دو کلمة Orthos یعنی درست و doxa یعنی عقیده، ترکیب شده است به معنای عقیده صحیح است. این مذهب اواخر قرن پنجم میلادی به هنگام تجزیه روم به شرقی و غربی به وجود آمد و به کلیسای روم شرقی ارتدوکس اطلاق میشود. ب) عقاید 1. ارتدوکسها روح القدس را تنها ناشی از پدر می دانند و علاقه مند هستند که پدر را به عنوان تنها منبع و منشأ همه چیز حفظ کنند. 2. ارتدوکس به عصمت پاپ و مقامات کلیسا اعتقاد ندارد و معتقدند کلیسای جامع یعنی مجموعة مؤمنان مسیحی مصون از خطا هستند. به این معنا که روح القدس جامعه مسیحیت را از انحرافات محافظت می کند، لذا این مصونیت دیگر شامل افراد خاص نمی شود. 3. تجرد روحانیون: در شرق همة روحانیونی که مقامی پایین تر از اسقف دارند مجاز به ازدواج هستند. این افراد اگر بیش از انتصاب ازدواج کرده باشند می توانند زندگی با همسر خود را ادامه دهند. 4. عصمت و بکارت مریم: برای مسئلة آبستن شدن مریم در عین اعتقاد به پاک دامن بودن او، تعلیمی نیاورده اند و گناه کبیره در کلیسای ارتدوکس نقش علمی ندارد چون بی گناهی را صفتی می دانند که فقط به مسیح (علیه السّلام) تعلق دارد و عصمت مریم را به رسمیت نمی شناسند. 5. منابع و مآخذ اصول اعتقادی ارتدوکس کتاب و سنّت است. 6. فدیه: آنها معتقدند که فدیه تنها از مرگ مسیح (علیه السّلام) به وجود نیامده بلکه به خاطر رستاخیز مسیح هم می باشد. ج) احکام عملی یا فقه 1. از رسوم هفتگانة مسیحی فقط دست گذاری را منحصر به اسقف ها می دانند و بقیة رسوم را کشیش ها هم می توانند انجام دهند. 2. اجرای عشای ربانی، در کلیسای شرق برای برگذاری آنان از نان ورآمده استفاده می کنند بخلاف کاتولیک ها. 3. مذهب ارتدوکس در برخی مراسم و اعیاد با کلیساهای دیگر هم فرق دارند از جمله این که عبادت را روزهای یکشنبه و بعضی اعیاد انجام می دهند. 4. مراسم غسل تعمید: در این مراسم سر را سه مرتبه در آب فرو می برند. 3. پروتستان الف) تاریخ پیدایش پروتستان: واژة پروتستان یک واژة فرانسوی است که به زبان لاتین آمده به معنای معترض است. خاستگاه این نهضت کشور آلمان است که در قرن (16 میلادی) در پی اعتراض مارتین لوتر (1482 1549 میلادی) بر علیه فروش آمرزش نامه ها و ادعای تفوق کلیسای رم بر جهان مسیحیت متولد شد. دراین جا به اهم عقاید و مباحث آنها اشاره ای می شود. ب) عقاید 1. پروتستانها عصمت پاپ را قبول ندارند. 2. ریاست داشتن پاپ به تمام کلیساها را نمی پذیرند. 3. برای حصول نجات، ایمان را کافی می دانند و معتقدند که نجات و رستگاری مخصوص عمل مشخص نیست و تنها از طریق فیض الهی و در ضمن ایمان پدید می آید. 4. آنها اعتقاد به برزخ ندارند. چون بحث اعتقاد به برزخ در کتاب اپوکریفاست که پروتستانها آن را قبول ندارند. 5. در رابطه با تفسیر و تبیین کتاب مقدس معتقدند که مؤمن به کمک روح القدس قادر به تفسیر و تبیین کتاب مقدس است روی این اساس هر مسیحی می تواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخص خود دریابد. 7. عدم تجرد کشیش: لوتر تأکید می کرد که باید به کشیش ها اجازه زناشویی داده شود. 8. عشای ربانی، اعتقاد دارند که نان و شراب حقیقتاً و واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل نمی شود یعنی تغییر و استحالة واقعی به بدن مسیح را انکار می کنند. 9. کتاب مقدس را تنها منبع و مأخذ اصول اعتقادی و اعمالی خود می دانند. 10. پروتستان ها معتقدند که روح القدس از خدای پدر و هم از خدای پسر صادر می شود. ج) احکام عملی یا فقه 1. پروتستان ها در چگونگی عمل توبه با سایر کلیساها فرق دارند و از اینکه توبه کننده در مقابل کشیش بایستد و اعتراف کند با این عمل مخالف هستند. 2. از بین آیین های هفت گانه مقدس در کلیسا فقط غسل تعمید و عشای ربانی را آیین مقدس می دانند. گرچه برخی از اعمال را نیز انجام می دهند. اما یک رسم مقدس به حساب نمی آورند. 3. دعا برای مردگان که در کلیسا مرسوم است در پروتستانها فاقد ارزش است. با توجه به عقاید و احکامی که برای این سه مذهب معروف مسیحیت ذکر گردید، فرقهای اساسی کاتولیک ها با ارتدوکس ها در باب عقاید و ... عبارت است از: عصمت پاپ و تجرد و عدم تجرد کشیش، شر و سعادت، حاکمیت کلیسا و منشأ روح القدس و از حیث احکام در ادارة شعایر دینی و چگونگی عمل توبه و غسل تعمید فرقهایی وجود دارد و فرقهای اساسی که بین این دو کلیسا با پروتستانها در عقاید و ... هست عبارتند از: اعتقاد به برزخ و تفسیر کتاب مقدس و عشای ربانی و چگونگی عمل توبه و در تعداد آیین های مقدس و همچنین دعا برای مردگان با هم فرق هایی دارند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. جورج، برانتل، آیین کاتولیک، مترجم، حسن قنبری. 2. برایان، ویلسون، دین مسیح، مترجم حسن افشار. 3. مک آفی بروآن، رابرت. روح آیین پروتستان. 4. نونی، لین، تاریخ تفکر مسیحی، مترجم همایون. 5. ایزدپناه، مهرداد، آشنایی با دین مسیح. 6. هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، حقیقت مسیح. 7. مصفل صفا در نقد کلام مسیحی، احمد علوی عاملی. 8. خاچیکی، سارو، اصول مسیحیت. 9. آلیستر مک کراث، مقدمه ای به تفکر نهضت اطلاع دینی، مترجم بهروز حدادی. www.shamimm.ir
برای روشن شدن فرقهای اساسی این سه مذهب معروف مسیحیت (کاتولیک، ارتدوکس، پروتستان) لازم است، عقاید و احکام فقهی و زمان ظهور هر سه مذهب توضیح داده شود، تا با مختصر مقایسه ای فرقهای آنها روشن شود. 1. کاتولیک الف) تاریخ پیدایش: این مذهب که به معنای اصل و جامع است، تاریخ آن به عصر حواریون، یعنی حدود 2000 سال پیش می رسد و به این مذهب کلیسای غرب هم گفته می شود. ب) عقاید: 1. منابع و مآخذ اصول اعتقادی کاتولیک ها عبارتست از (کتاب مقدس، تعلیمات رسمی کلیسا و سنّت) که سنّت شامل مجموعة شعایر و اصول اعتقادی که از حواریون به دست آمده است می باشد. 2. مسئله عصمت و بکارت مریم (س): مذهب کاتولیک برای این دو مسئله اهمیت ویژه ای قائل هستند. به طوری که در دومین شورای قسطنطنیه (553 م) آموزة بکارتِ همیشگی مریم یک آموزة رسمی کلیسای کاتولیک شناخته شد. به این ترتیب که مریم (س) تا پایان عمر خویش باکره بود. گرچه کاتولیک ها عباراتی از کتاب مقدس را که شامل معرفی برادران و خواهران عیسی (علیه السّلام) است. آنها را به خویشاوندان وی تأویل می کنند. 3. نجات و سعادت ابدی: کاتولیک ها معتقدند سعادت ابدی با دو شرط حاصل می شود: فیض خدا و اعمال نیک. 4. حاکمیت کلیساها: کلیسای رم معتقد است، کسانی که کلیسا را رهبری و سرپرستی می کنند اسقفهای جهان هستند. که با هم در جسم واحدی تحت اشرا اسقف رم عمل می کنند. 5. اعتقاد به برزخ از جمله اعتقادات کلیسای کاتولیک است که در کتاب دوم مکابیان عباراتی در تأیید برزخ وارد شده که جزء اپو کریفاست. که در نزد کاتولیک ها قابل قبول است. 6. مسئله لزوم تجرد کشیش: در کلیسای غرب کشیشان و روحانیان مطلقاً مجاز به ازدواج نیستند. 7. عشای ربانی: کاتولیک ها معتقدند، نان و شراب حقیقتاً، واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل می شود. 8. آیین هفت گانه را مقدس می دانند. 9. کاتولیک ها پاپ را معصوم و مبراء از گناه می دانند و معتقدند که مسیح، پطرس را بر کلیه کلیسای مسیحیت رهبر قرار داده و کلید ملکوت آسمان را به وی سپرده است وی نیز پاپ را تا ابد جانشین و وصی خود قرار داده است. ج) فقه یا احکام عملی: 1. کاتولیک ها معتقدند که شعایر دینی (تعمید، تأیید، توبه، عشای ربانی، تدهین بیمار و ازدواج ...) را باید اسقف اداره نماید. 2. در عشای ربانی از نان ور نیامده و فطیر استفاده می کنند. 3. کاتولیک ها معتقدند احکام دهگانة عهد عتیق و اخلاق کامل مسیحیت که مرکب از یک سلسله قوانین عملی مشخص است به عهدة افراد گذاشته شده است. 4. عمل توبه: به این صورت است که توبه کننده در مقابل کشیش می ایستد و اعترافات خود را اظهار می کند. 5. کاتولیک ها در غسل تعمید آب را به سر می پاشند. 2. ارتدوکس الف) تاریخ پیدایش ارتدوکس: کلمة ارتدوکس که مرکب از دو کلمة Orthos یعنی درست و doxa یعنی عقیده، ترکیب شده است به معنای عقیده صحیح است. این مذهب اواخر قرن پنجم میلادی به هنگام تجزیه روم به شرقی و غربی به وجود آمد و به کلیسای روم شرقی ارتدوکس اطلاق میشود. ب) عقاید 1. ارتدوکسها روح القدس را تنها ناشی از پدر می دانند و علاقه مند هستند که پدر را به عنوان تنها منبع و منشأ همه چیز حفظ کنند. 2. ارتدوکس به عصمت پاپ و مقامات کلیسا اعتقاد ندارد و معتقدند کلیسای جامع یعنی مجموعة مؤمنان مسیحی مصون از خطا هستند. به این معنا که روح القدس جامعه مسیحیت را از انحرافات محافظت می کند، لذا این مصونیت دیگر شامل افراد خاص نمی شود. 3. تجرد روحانیون: در شرق همة روحانیونی که مقامی پایین تر از اسقف دارند مجاز به ازدواج هستند. این افراد اگر بیش از انتصاب ازدواج کرده باشند می توانند زندگی با همسر خود را ادامه دهند. 4. عصمت و بکارت مریم: برای مسئلة آبستن شدن مریم در عین اعتقاد به پاک دامن بودن او، تعلیمی نیاورده اند و گناه کبیره در کلیسای ارتدوکس نقش علمی ندارد چون بی گناهی را صفتی می دانند که فقط به مسیح (علیه السّلام) تعلق دارد و عصمت مریم را به رسمیت نمی شناسند. 5. منابع و مآخذ اصول اعتقادی ارتدوکس کتاب و سنّت است. 6. فدیه: آنها معتقدند که فدیه تنها از مرگ مسیح (علیه السّلام) به وجود نیامده بلکه به خاطر رستاخیز مسیح هم می باشد. ج) احکام عملی یا فقه 1. از رسوم هفتگانة مسیحی فقط دست گذاری را منحصر به اسقف ها می دانند و بقیة رسوم را کشیش ها هم می توانند انجام دهند. 2. اجرای عشای ربانی، در کلیسای شرق برای برگذاری آنان از نان ورآمده استفاده می کنند بخلاف کاتولیک ها. 3. مذهب ارتدوکس در برخی مراسم و اعیاد با کلیساهای دیگر هم فرق دارند از جمله این که عبادت را روزهای یکشنبه و بعضی اعیاد انجام می دهند. 4. مراسم غسل تعمید: در این مراسم سر را سه مرتبه در آب فرو می برند. 3. پروتستان الف) تاریخ پیدایش پروتستان: واژة پروتستان یک واژة فرانسوی است که به زبان لاتین آمده به معنای معترض است. خاستگاه این نهضت کشور آلمان است که در قرن (16 میلادی) در پی اعتراض مارتین لوتر (1482 1549 میلادی) بر علیه فروش آمرزش نامه ها و ادعای تفوق کلیسای رم بر جهان مسیحیت متولد شد. دراین جا به اهم عقاید و مباحث آنها اشاره ای می شود. ب) عقاید 1. پروتستانها عصمت پاپ را قبول ندارند. 2. ریاست داشتن پاپ به تمام کلیساها را نمی پذیرند. 3. برای حصول نجات، ایمان را کافی می دانند و معتقدند که نجات و رستگاری مخصوص عمل مشخص نیست و تنها از طریق فیض الهی و در ضمن ایمان پدید می آید. 4. آنها اعتقاد به برزخ ندارند. چون بحث اعتقاد به برزخ در کتاب اپوکریفاست که پروتستانها آن را قبول ندارند. 5. در رابطه با تفسیر و تبیین کتاب مقدس معتقدند که مؤمن به کمک روح القدس قادر به تفسیر و تبیین کتاب مقدس است روی این اساس هر مسیحی می تواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخص خود دریابد. 7. عدم تجرد کشیش: لوتر تأکید می کرد که باید به کشیش ها اجازه زناشویی داده شود. 8. عشای ربانی، اعتقاد دارند که نان و شراب حقیقتاً و واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل نمی شود یعنی تغییر و استحالة واقعی به بدن مسیح را انکار می کنند. 9. کتاب مقدس را تنها منبع و مأخذ اصول اعتقادی و اعمالی خود می دانند. 10. پروتستان ها معتقدند که روح القدس از خدای پدر و هم از خدای پسر صادر می شود. ج) احکام عملی یا فقه 1. پروتستان ها در چگونگی عمل توبه با سایر کلیساها فرق دارند و از اینکه توبه کننده در مقابل کشیش بایستد و اعتراف کند با این عمل مخالف هستند. 2. از بین آیین های هفت گانه مقدس در کلیسا فقط غسل تعمید و عشای ربانی را آیین مقدس می دانند. گرچه برخی از اعمال را نیز انجام می دهند. اما یک رسم مقدس به حساب نمی آورند. 3. دعا برای مردگان که در کلیسا مرسوم است در پروتستانها فاقد ارزش است. با توجه به عقاید و احکامی که برای این سه مذهب معروف مسیحیت ذکر گردید، فرقهای اساسی کاتولیک ها با ارتدوکس ها در باب عقاید و ... عبارت است از: عصمت پاپ و تجرد و عدم تجرد کشیش، شر و سعادت، حاکمیت کلیسا و منشأ روح القدس و از حیث احکام در ادارة شعایر دینی و چگونگی عمل توبه و غسل تعمید فرقهایی وجود دارد و فرقهای اساسی که بین این دو کلیسا با پروتستانها در عقاید و ... هست عبارتند از: اعتقاد به برزخ و تفسیر کتاب مقدس و عشای ربانی و چگونگی عمل توبه و در تعداد آیین های مقدس و همچنین دعا برای مردگان با هم فرق هایی دارند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. جورج، برانتل، آیین کاتولیک، مترجم، حسن قنبری. 2. برایان، ویلسون، دین مسیح، مترجم حسن افشار. 3. مک آفی بروآن، رابرت. روح آیین پروتستان. 4. نونی، لین، تاریخ تفکر مسیحی، مترجم همایون. 5. ایزدپناه، مهرداد، آشنایی با دین مسیح. 6. هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، حقیقت مسیح. 7. مصفل صفا در نقد کلام مسیحی، احمد علوی عاملی. 8. خاچیکی، سارو، اصول مسیحیت. 9. آلیستر مک کراث، مقدمه ای به تفکر نهضت اطلاع دینی، مترجم بهروز حدادی. www.shamimm.ir
عنوان سوال:
تفاوتهای مذاهب کاتولیک پروتستان و ارتدوکس در چیست؟
پاسخ:
برای روشن شدن فرقهای اساسی این سه مذهب معروف مسیحیت (کاتولیک، ارتدوکس، پروتستان) لازم است، عقاید و احکام فقهی و زمان ظهور هر سه مذهب توضیح داده شود، تا با مختصر مقایسه ای فرقهای آنها روشن شود.
1. کاتولیک
الف) تاریخ پیدایش: این مذهب که به معنای اصل و جامع است، تاریخ آن به عصر حواریون، یعنی حدود 2000 سال پیش می رسد و به این مذهب کلیسای غرب هم گفته می شود.
ب) عقاید:
1. منابع و مآخذ اصول اعتقادی کاتولیک ها عبارتست از (کتاب مقدس، تعلیمات رسمی کلیسا و سنّت) که سنّت شامل مجموعة شعایر و اصول اعتقادی که از حواریون به دست آمده است می باشد.
2. مسئله عصمت و بکارت مریم (س): مذهب کاتولیک برای این دو مسئله اهمیت ویژه ای قائل هستند. به طوری که در دومین شورای قسطنطنیه (553 م) آموزة بکارتِ همیشگی مریم یک آموزة رسمی کلیسای کاتولیک شناخته شد. به این ترتیب که مریم (س) تا پایان عمر خویش باکره بود. گرچه کاتولیک ها عباراتی از کتاب مقدس را که شامل معرفی برادران و خواهران عیسی (علیه السّلام) است. آنها را به خویشاوندان وی تأویل می کنند.
3. نجات و سعادت ابدی: کاتولیک ها معتقدند سعادت ابدی با دو شرط حاصل می شود: فیض خدا و اعمال نیک.
4. حاکمیت کلیساها: کلیسای رم معتقد است، کسانی که کلیسا را رهبری و سرپرستی می کنند اسقفهای جهان هستند. که با هم در جسم واحدی تحت اشرا اسقف رم عمل می کنند.
5. اعتقاد به برزخ از جمله اعتقادات کلیسای کاتولیک است که در کتاب دوم مکابیان عباراتی در تأیید برزخ وارد شده که جزء اپو کریفاست. که در نزد کاتولیک ها قابل قبول است.
6. مسئله لزوم تجرد کشیش: در کلیسای غرب کشیشان و روحانیان مطلقاً مجاز به ازدواج نیستند.
7. عشای ربانی: کاتولیک ها معتقدند، نان و شراب حقیقتاً، واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل می شود.
8. آیین هفت گانه را مقدس می دانند.
9. کاتولیک ها پاپ را معصوم و مبراء از گناه می دانند و معتقدند که مسیح، پطرس را بر کلیه کلیسای مسیحیت رهبر قرار داده و کلید ملکوت آسمان را به وی سپرده است وی نیز پاپ را تا ابد جانشین و وصی خود قرار داده است.
ج) فقه یا احکام عملی:
1. کاتولیک ها معتقدند که شعایر دینی (تعمید، تأیید، توبه، عشای ربانی، تدهین بیمار و ازدواج ...) را باید اسقف اداره نماید.
2. در عشای ربانی از نان ور نیامده و فطیر استفاده می کنند.
3. کاتولیک ها معتقدند احکام دهگانة عهد عتیق و اخلاق کامل مسیحیت که مرکب از یک سلسله قوانین عملی مشخص است به عهدة افراد گذاشته شده است.
4. عمل توبه: به این صورت است که توبه کننده در مقابل کشیش می ایستد و اعترافات خود را اظهار می کند.
5. کاتولیک ها در غسل تعمید آب را به سر می پاشند.
2. ارتدوکس
الف) تاریخ پیدایش ارتدوکس: کلمة ارتدوکس که مرکب از دو کلمة Orthos یعنی درست و doxa یعنی عقیده، ترکیب شده است به معنای عقیده صحیح است. این مذهب اواخر قرن پنجم میلادی به هنگام تجزیه روم به شرقی و غربی به وجود آمد و به کلیسای روم شرقی ارتدوکس اطلاق میشود.
ب) عقاید
1. ارتدوکسها روح القدس را تنها ناشی از پدر می دانند و علاقه مند هستند که پدر را به عنوان تنها منبع و منشأ همه چیز حفظ کنند.
2. ارتدوکس به عصمت پاپ و مقامات کلیسا اعتقاد ندارد و معتقدند کلیسای جامع یعنی مجموعة مؤمنان مسیحی مصون از خطا هستند. به این معنا که روح القدس جامعه مسیحیت را از انحرافات محافظت می کند، لذا این مصونیت دیگر شامل افراد خاص نمی شود.
3. تجرد روحانیون: در شرق همة روحانیونی که مقامی پایین تر از اسقف دارند مجاز به ازدواج هستند. این افراد اگر بیش از انتصاب ازدواج کرده باشند می توانند زندگی با همسر خود را ادامه دهند.
4. عصمت و بکارت مریم: برای مسئلة آبستن شدن مریم در عین اعتقاد به پاک دامن بودن او، تعلیمی نیاورده اند و گناه کبیره در کلیسای ارتدوکس نقش علمی ندارد چون بی گناهی را صفتی می دانند که فقط به مسیح (علیه السّلام) تعلق دارد و عصمت مریم را به رسمیت نمی شناسند.
5. منابع و مآخذ اصول اعتقادی ارتدوکس کتاب و سنّت است.
6. فدیه: آنها معتقدند که فدیه تنها از مرگ مسیح (علیه السّلام) به وجود نیامده بلکه به خاطر رستاخیز مسیح هم می باشد.
ج) احکام عملی یا فقه
1. از رسوم هفتگانة مسیحی فقط دست گذاری را منحصر به اسقف ها می دانند و بقیة رسوم را کشیش ها هم می توانند انجام دهند.
2. اجرای عشای ربانی، در کلیسای شرق برای برگذاری آنان از نان ورآمده استفاده می کنند بخلاف کاتولیک ها.
3. مذهب ارتدوکس در برخی مراسم و اعیاد با کلیساهای دیگر هم فرق دارند از جمله این که عبادت را روزهای یکشنبه و بعضی اعیاد انجام می دهند.
4. مراسم غسل تعمید: در این مراسم سر را سه مرتبه در آب فرو می برند.
3. پروتستان
الف) تاریخ پیدایش پروتستان: واژة پروتستان یک واژة فرانسوی است که به زبان لاتین آمده به معنای معترض است. خاستگاه این نهضت کشور آلمان است که در قرن (16 میلادی) در پی اعتراض مارتین لوتر (1482 1549 میلادی) بر علیه فروش آمرزش نامه ها و ادعای تفوق کلیسای رم بر جهان مسیحیت متولد شد. دراین جا به اهم عقاید و مباحث آنها اشاره ای می شود.
ب) عقاید
1. پروتستانها عصمت پاپ را قبول ندارند.
2. ریاست داشتن پاپ به تمام کلیساها را نمی پذیرند.
3. برای حصول نجات، ایمان را کافی می دانند و معتقدند که نجات و رستگاری مخصوص عمل مشخص نیست و تنها از طریق فیض الهی و در ضمن ایمان پدید می آید.
4. آنها اعتقاد به برزخ ندارند. چون بحث اعتقاد به برزخ در کتاب اپوکریفاست که پروتستانها آن را قبول ندارند.
5. در رابطه با تفسیر و تبیین کتاب مقدس معتقدند که مؤمن به کمک روح القدس قادر به تفسیر و تبیین کتاب مقدس است روی این اساس هر مسیحی می تواند پیام کتاب مقدس را به وجدان شخص خود دریابد.
7. عدم تجرد کشیش: لوتر تأکید می کرد که باید به کشیش ها اجازه زناشویی داده شود.
8. عشای ربانی، اعتقاد دارند که نان و شراب حقیقتاً و واقعاً به خون و گوشت مسیح مبدل نمی شود یعنی تغییر و استحالة واقعی به بدن مسیح را انکار می کنند.
9. کتاب مقدس را تنها منبع و مأخذ اصول اعتقادی و اعمالی خود می دانند.
10. پروتستان ها معتقدند که روح القدس از خدای پدر و هم از خدای پسر صادر می شود. ج) احکام عملی یا فقه
1. پروتستان ها در چگونگی عمل توبه با سایر کلیساها فرق دارند و از اینکه توبه کننده در مقابل کشیش بایستد و اعتراف کند با این عمل مخالف هستند.
2. از بین آیین های هفت گانه مقدس در کلیسا فقط غسل تعمید و عشای ربانی را آیین مقدس می دانند. گرچه برخی از اعمال را نیز انجام می دهند. اما یک رسم مقدس به حساب نمی آورند.
3. دعا برای مردگان که در کلیسا مرسوم است در پروتستانها فاقد ارزش است. با توجه به عقاید و احکامی که برای این سه مذهب معروف مسیحیت ذکر گردید، فرقهای اساسی کاتولیک ها با ارتدوکس ها در باب عقاید و ... عبارت است از: عصمت پاپ و تجرد و عدم تجرد کشیش، شر و سعادت، حاکمیت کلیسا و منشأ روح القدس و از حیث احکام در ادارة شعایر دینی و چگونگی عمل توبه و غسل تعمید فرقهایی وجود دارد و فرقهای اساسی که بین این دو کلیسا با پروتستانها در عقاید و ... هست عبارتند از: اعتقاد به برزخ و تفسیر کتاب مقدس و عشای ربانی و چگونگی عمل توبه و در تعداد آیین های مقدس و همچنین دعا برای مردگان با هم فرق هایی دارند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. جورج، برانتل، آیین کاتولیک، مترجم، حسن قنبری.
2. برایان، ویلسون، دین مسیح، مترجم حسن افشار.
3. مک آفی بروآن، رابرت. روح آیین پروتستان.
4. نونی، لین، تاریخ تفکر مسیحی، مترجم همایون.
5. ایزدپناه، مهرداد، آشنایی با دین مسیح.
6. هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، حقیقت مسیح.
7. مصفل صفا در نقد کلام مسیحی، احمد علوی عاملی.
8. خاچیکی، سارو، اصول مسیحیت.
9. آلیستر مک کراث، مقدمه ای به تفکر نهضت اطلاع دینی، مترجم بهروز حدادی.
www.shamimm.ir
- [سایر] فرق بین مذهب ارتدوکس، کاتولیک و پروتستان از لحاظ اعتقادی و فقهی و تاریخی چیست؟
- [سایر] تفاوت های پروتستان با کاتولیک و ارتدکس را بیان کنید.
- [سایر] ارامنه منتسب به کدام یک از فرقههای سهگانه مسیحیت (ارتدکس، پروتستان، کاتولیک) میباشند؟
- [سایر] لطفا تفاوتهای اصلی میان مذاهب اهل سنت را نام ببرید؟ منظورم این است که چه تفاوتهایی در عقاید آنها است که باعث شده از یکدیگر جدا شوند و مذهب جدایی تشکیل دهند؟
- [سایر] پیشگامان نهضت پروتستان چه کسانی هستند؟
- [سایر] تفاوتهای دنیا با بهشت وجهنم چیست؟
- [سایر] عوامل اجتماعی و اقتصادی و سیاسی بروز نهضت پروتستان چیست؟
- [سایر] اختلافات کلیسای ارتدکس با کاتولیک چیست؟
- [سایر] تفاوتهای میان زنان و مردان را بیان کنید.
- [سایر] تقریب مذاهب به چه معناست؟
- [آیت الله سیستانی] صحت طلاق، از نظر فقه امامیه، شرایطی دارد که از نظر دیگر مذاهب اسلامی، هیچیک یا برخی از آنها در صحت طلاق معتبر نیست، لذا اگر شخص غیر امامی زن خود را به گونه‌ای طلاق دهد که از نظر مذهبش صحیح و از نظر مذهب ما فاسد است، برای پیرو مذهب امامیه بنا به الزام طرف طبق احکام مذهبش جایز است که پس از انقضای عدّه آن زن در صورتی که از کسانی باشد که طبق مذهبشان عدّه دارد با او ازدواج کند. همچنین در صورتی که زن مطلقه از امامیه باشد، میتواند با دیگری، ازدواج نماید. برخی شرایط صحت طلاق از نظر امامیه، که از نظر دیگر مذاهب هیچیک، یا برخی از آنها معتبر نیست، عبارتند از: 1 طلاق در پاکی زن که در آن نزدیکی صورت نگرفته باشد. 2 طلاق قطعی باشد و بر چیزی معلّق نباشد. 3 طلاق با گفتار باشد، نه نوشتار. 4 طلاق از سر اختیار باشد، نه اجباری. 5 طلاق، با حضور دو شاهد عادل باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در مذهب عامه در طلاق زن یایسه و یا صغیره ای که شوهر با انها نزدیکی کرده باشد بر ان زن واجب است عده نگه دارد هر چند در مورد صغیره در بعضی از مذاهب عامه تفصیلی است ولی در مذهب شیعه در طلاق زن یایسه و صغیره عده واجب نیست بنابراین بر مذهب عامه انها ملزم هستند که احکام عده را رعایت کنند پس اگر زن یایسه یا صغیره از عامه شیعه گردد لازم نیست عده نگه دارد و اگر طلاق او رجعی باشد جایز است نفقه ایام عده را از شوهر عامی مطالبه کند و جایز است با شخص دیگری در ان ایام ازدواج نماید و همچنین اگر مرد عامی شیعه شود جایز است با خواهر زن یایسه و صغیره ای که طلاق داده است و هنوز به مذهب عامه در ایام عده هستند ازدواج کند و لازم نیست احکام عده را رعایت نماید
- [آیت الله سیستانی] بر طبق مذهب امامیه، زن مطلقه یائسه و صغیره اگر چه با آنها نزدیکی شده باشد عدّه ندارند. لیکن بر طبق مذاهب اهلسنّت با اختلافی که در شروط عدّه برای صغیره دارند عدّه بر آنان واجب است. حال اگر شوهر از اهلسنّت باشد، و زن یائسه یا صغیرهاش را با اعتقاد به لزوم عدّه برای صغیره طلاق دهد، ملزم به رعایت قواعد مذهب خود مانند فساد عقد خواهر مطلقه، و نکاح زنانی که جمع آنها با زن در دوران عدّه حرام است، میشود، بنابراین مرد شیعی میتواند با خواهر این مطلقه ازدواج کند هرچند آن مرد سنی با او عقد بسته باشد. و احتیاط واجب برای مرد شیعی نیز آن است که با این زن مطلقه پیش از تمام شدن عدهاش ازدواج نکند، و آن زن نیز اگر شیعه باشد و یا شیعه بشود تا پایان عدّه، ازدواج نکند. همچنین احوط آن است که در ایام عدّه از شوهر نفقه نگیرد، گر چه طبق مذهب شوهر واجبالنفقه او باشد، مگر آنکه از باب اجرای قاعده مقاصّه نوعی در صورت بودن شرایط آن، بتوان نفقه گرفت.