شرابخوار
شراب خوار به کسی که شراب می خورد گفته می شود و در ابواب مختلف فقه مثل نکاح و غیره در مورد آن بحث شده است.
چرا می گویند «شرابخوار تا چهل روز نماز ندارد»؟
حکم حرام بودن شراب در برخی آیات قرآن کریم و فرمایشات معصومین علیهم السلام وارد شده و در حرمت آن هیچ تردیدی نیست.1 از جمله آثار زشت شراب، تأثیر منفی آن بر سایر اعمال و عبادات است. در حدیثی می خوانیم: (لاَ تُقْبَلُ صَلاَةُ شَارِبِ الْخَمْرِ أَرْبَعِینَ یوْماً إِلاَّ أَنْ یتُوبَ)2؛ (شخصی که شراب بنوشد تا 40 شبانه روز نمازهایش قبول واقع نمی شود مگر از این گناه کبیره توبه کند). و منظور کسانی که می گویند شراب خوار نماز ندارد نیز همین است. یعنی تا چهل روز نماز چنین فردی مورد قبول خداوند قرار نمی گیرد و به کار بردن چنین تعبیری به این معنا نیست که نماز بر او واجب نبوده و یا این که نماز از گردن او ساقط می شود و این حرف بهانه ای برای ترک نماز گردد، بلکه اگر کسی مرتکب خطای شراب خواری شد باید بعد از حالت مستی نمازش را بجا آورد چرا که نماز چنین فردی صحیح بوده و در هر صورت باید نماز خود را بخواند تا حداقل گرفتار عذاب ترک نماز نشود. اما از درجات و نورانیت عبادات بی بهره می شود زیرا؛ بین جسم و روح نمازگزار ارتباط تنگاتنگی هست چرا که نماز وسیله ارتقا روحی و معنوی، عامل تقرّب به ذات اقدس اله است. و از آنجا که اولین و مهمترین اثر تخریبی شراب متوجّه روح و جان آدمی است و نیز چون حقیقت انسان را روح او تشکیل می دهد لذا تأثیر سوء شراب، بیشترین آسیب را به روح و روان انسان می زند. از همین رو وقتی گفته می شود نماز چنین فردی پذیرفته نیست، به این علّت است که روح او قابلیت درک و استعداد دریافت فیوضات روحانی و معنوی را از دست می دهد. به طوری که از بعضی روایات به دست می آید، شراب ریشه تمام گناهان و لغزش ها است. امام صادق علیه السلام می فرماید: (کسی که یک جرعه شراب بیاشامد، خدا و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند، اگر به مقداری بخورد که مست شود، روح ایمان از او دور می شود و به جایش روح کثیف شیطانی جایگزین می گردد، پس نماز را ترک می کند و ملائکه او را سرزنش می کنند و خدای تعالی او را خطاب می کند: (ای بنده من کافر شدی، بدا به حال تو). پس امام فرمود: (بدا به حالش، بدا به حالش، به خدا سوگند یک سرزنش الهی از هزار سال عذاب سخت تر است)3. حسین بن خالد می گوید محضر مبارک حضرت رضا علیه السلام عرض کردم برای ما از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده که فرموده اند: کسی که شراب بنوشد تا چهل روز نمازش مقبول نیست، آیا این روایت صحیح است؟ حضرت فرمودند: راویان این حدیث راست گفته و حدیث را صحیح نقل کرده اند. عرض کردم: چرا نمازش تا چهل روز مقبول نیست نه کمتر از آن و نه بیشتر حضرت فرمودند: برای این که حق تعالی مراحل خلقت انسان را براساس 40 روز مقدّر و معیّن فرموده نطفه انسان در رحم مادر 40 روز تبدیل به علقه می شود و تا 40 روز به مضغه تبدیل می شود و... بنابراین وقتی شخصی شراب می خورد آن شراب نیز 40 روز در بدن او می ماند و تا این زمان که بقایا و ذرّات شراب در درون او باقی است نماز او مقبول درگاه الهی واقع نمی شود.4 در پایان باید این مطلب را یادآوری نمود همان گونه که در روایات تصریح شده باب توبه و رحمت الهی به سوی گناهکاران باز است لذا اگر فردی از گناه شرب خمر توبه نماید نمازش مورد قبول درگاه الهی قرار خواهد گرفت و توبه وی نیز باید به گونه ای باشد که عزم جدّی بر ترک این گناه نماید به طوری که دیگر بازگشتی به گناه گذشته نکند و در آینده نیز هرگز آن گناه فاحش را مرتکب نشود. پی نوشت: 1. مائده 5، آیه 90 و 91 ؛ بقره (2)، آیه 219. 2. مستدرک الوسائل، ج 17، ص 57. 3. الکافی، ج 6، ص399. 4. علل الشرائع، ج2، ص 345. منبع: www.porseman.org
حکم حرام بودن شراب در برخی آیات قرآن کریم و فرمایشات معصومین علیهم السلام وارد شده و در حرمت آن هیچ تردیدی نیست.1 از جمله آثار زشت شراب، تأثیر منفی آن بر سایر اعمال و عبادات است. در حدیثی می خوانیم: (لاَ تُقْبَلُ صَلاَةُ شَارِبِ الْخَمْرِ أَرْبَعِینَ یوْماً إِلاَّ أَنْ یتُوبَ)2؛ (شخصی که شراب بنوشد تا 40 شبانه روز نمازهایش قبول واقع نمی شود مگر از این گناه کبیره توبه کند). و منظور کسانی که می گویند شراب خوار نماز ندارد نیز همین است. یعنی تا چهل روز نماز چنین فردی مورد قبول خداوند قرار نمی گیرد و به کار بردن چنین تعبیری به این معنا نیست که نماز بر او واجب نبوده و یا این که نماز از گردن او ساقط می شود و این حرف بهانه ای برای ترک نماز گردد، بلکه اگر کسی مرتکب خطای شراب خواری شد باید بعد از حالت مستی نمازش را بجا آورد چرا که نماز چنین فردی صحیح بوده و در هر صورت باید نماز خود را بخواند تا حداقل گرفتار عذاب ترک نماز نشود. اما از درجات و نورانیت عبادات بی بهره می شود زیرا؛ بین جسم و روح نمازگزار ارتباط تنگاتنگی هست چرا که نماز وسیله ارتقا روحی و معنوی، عامل تقرّب به ذات اقدس اله است. و از آنجا که اولین و مهمترین اثر تخریبی شراب متوجّه روح و جان آدمی است و نیز چون حقیقت انسان را روح او تشکیل می دهد لذا تأثیر سوء شراب، بیشترین آسیب را به روح و روان انسان می زند. از همین رو وقتی گفته می شود نماز چنین فردی پذیرفته نیست، به این علّت است که روح او قابلیت درک و استعداد دریافت فیوضات روحانی و معنوی را از دست می دهد. به طوری که از بعضی روایات به دست می آید، شراب ریشه تمام گناهان و لغزش ها است. امام صادق علیه السلام می فرماید: (کسی که یک جرعه شراب بیاشامد، خدا و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند، اگر به مقداری بخورد که مست شود، روح ایمان از او دور می شود و به جایش روح کثیف شیطانی جایگزین می گردد، پس نماز را ترک می کند و ملائکه او را سرزنش می کنند و خدای تعالی او را خطاب می کند: (ای بنده من کافر شدی، بدا به حال تو). پس امام فرمود: (بدا به حالش، بدا به حالش، به خدا سوگند یک سرزنش الهی از هزار سال عذاب سخت تر است)3. حسین بن خالد می گوید محضر مبارک حضرت رضا علیه السلام عرض کردم برای ما از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده که فرموده اند: کسی که شراب بنوشد تا چهل روز نمازش مقبول نیست، آیا این روایت صحیح است؟ حضرت فرمودند: راویان این حدیث راست گفته و حدیث را صحیح نقل کرده اند. عرض کردم: چرا نمازش تا چهل روز مقبول نیست نه کمتر از آن و نه بیشتر حضرت فرمودند: برای این که حق تعالی مراحل خلقت انسان را براساس 40 روز مقدّر و معیّن فرموده نطفه انسان در رحم مادر 40 روز تبدیل به علقه می شود و تا 40 روز به مضغه تبدیل می شود و... بنابراین وقتی شخصی شراب می خورد آن شراب نیز 40 روز در بدن او می ماند و تا این زمان که بقایا و ذرّات شراب در درون او باقی است نماز او مقبول درگاه الهی واقع نمی شود.4 در پایان باید این مطلب را یادآوری نمود همان گونه که در روایات تصریح شده باب توبه و رحمت الهی به سوی گناهکاران باز است لذا اگر فردی از گناه شرب خمر توبه نماید نمازش مورد قبول درگاه الهی قرار خواهد گرفت و توبه وی نیز باید به گونه ای باشد که عزم جدّی بر ترک این گناه نماید به طوری که دیگر بازگشتی به گناه گذشته نکند و در آینده نیز هرگز آن گناه فاحش را مرتکب نشود. پی نوشت: 1. مائده 5، آیه 90 و 91 ؛ بقره (2)، آیه 219. 2. مستدرک الوسائل، ج 17، ص 57. 3. الکافی، ج 6، ص399. 4. علل الشرائع، ج2، ص 345. منبع: www.porseman.org
پاسخ:
حکم حرام بودن شراب در برخی آیات قرآن کریم و فرمایشات معصومین علیهم السلام وارد شده و در حرمت آن هیچ تردیدی نیست.1 از جمله آثار زشت شراب، تأثیر منفی آن بر سایر اعمال و عبادات است.
در حدیثی می خوانیم: (لاَ تُقْبَلُ صَلاَةُ شَارِبِ الْخَمْرِ أَرْبَعِینَ یوْماً إِلاَّ أَنْ یتُوبَ)2؛ (شخصی که شراب بنوشد تا 40 شبانه روز نمازهایش قبول واقع نمی شود مگر از این گناه کبیره توبه کند). و منظور کسانی که می گویند شراب خوار نماز ندارد نیز همین است. یعنی تا چهل روز نماز چنین فردی مورد قبول خداوند قرار نمی گیرد و به کار بردن چنین تعبیری به این معنا نیست که نماز بر او واجب نبوده و یا این که نماز از گردن او ساقط می شود و این حرف بهانه ای برای ترک نماز گردد، بلکه اگر کسی مرتکب خطای شراب خواری شد باید بعد از حالت مستی نمازش را بجا آورد چرا که نماز چنین فردی صحیح بوده و در هر صورت باید نماز خود را بخواند تا حداقل گرفتار عذاب ترک نماز نشود.
اما از درجات و نورانیت عبادات بی بهره می شود زیرا؛ بین جسم و روح نمازگزار ارتباط تنگاتنگی هست چرا که نماز وسیله ارتقا روحی و معنوی، عامل تقرّب به ذات اقدس اله است. و از آنجا که اولین و مهمترین اثر تخریبی شراب متوجّه روح و جان آدمی است و نیز چون حقیقت انسان را روح او تشکیل می دهد لذا تأثیر سوء شراب، بیشترین آسیب را به روح و روان انسان می زند. از همین رو وقتی گفته می شود نماز چنین فردی پذیرفته نیست، به این علّت است که روح او قابلیت درک و استعداد دریافت فیوضات روحانی و معنوی را از دست می دهد. به طوری که از بعضی روایات به دست می آید، شراب ریشه تمام گناهان و لغزش ها است.
امام صادق علیه السلام می فرماید: (کسی که یک جرعه شراب بیاشامد، خدا و پیغمبران و مؤمنین او را لعنت می کنند، اگر به مقداری بخورد که مست شود، روح ایمان از او دور می شود و به جایش روح کثیف شیطانی جایگزین می گردد، پس نماز را ترک می کند و ملائکه او را سرزنش می کنند و خدای تعالی او را خطاب می کند: (ای بنده من کافر شدی، بدا به حال تو). پس امام فرمود: (بدا به حالش، بدا به حالش، به خدا سوگند یک سرزنش الهی از هزار سال عذاب سخت تر است)3.
حسین بن خالد می گوید محضر مبارک حضرت رضا علیه السلام عرض کردم برای ما از پیامبر صلی الله علیه و آله روایت شده که فرموده اند: کسی که شراب بنوشد تا چهل روز نمازش مقبول نیست، آیا این روایت صحیح است؟ حضرت فرمودند: راویان این حدیث راست گفته و حدیث را صحیح نقل کرده اند. عرض کردم: چرا نمازش تا چهل روز مقبول نیست نه کمتر از آن و نه بیشتر حضرت فرمودند: برای این که حق تعالی مراحل خلقت انسان را براساس 40 روز مقدّر و معیّن فرموده نطفه انسان در رحم مادر 40 روز تبدیل به علقه می شود و تا 40 روز به مضغه تبدیل می شود و... بنابراین وقتی شخصی شراب می خورد آن شراب نیز 40 روز در بدن او می ماند و تا این زمان که بقایا و ذرّات شراب در درون او باقی است نماز او مقبول درگاه الهی واقع نمی شود.4
در پایان باید این مطلب را یادآوری نمود همان گونه که در روایات تصریح شده باب توبه و رحمت الهی به سوی گناهکاران باز است لذا اگر فردی از گناه شرب خمر توبه نماید نمازش مورد قبول درگاه الهی قرار خواهد گرفت و توبه وی نیز باید به گونه ای باشد که عزم جدّی بر ترک این گناه نماید به طوری که دیگر بازگشتی به گناه گذشته نکند و در آینده نیز هرگز آن گناه فاحش را مرتکب نشود.
پی نوشت:
1. مائده 5، آیه 90 و 91 ؛ بقره (2)، آیه 219.
2. مستدرک الوسائل، ج 17، ص 57.
3. الکافی، ج 6، ص399.
4. علل الشرائع، ج2، ص 345.
منبع: www.porseman.org
- [سایر] چرا نماز شرابخوار تا چهل روز قبول نمی شود؟
- [سایر] تفاوت میان کلمات «خوف»، «خشیت»، «وجل»، «فزع»، «روع»، «شفق»، «حذر» و «رهب» چیست؟
- [سایر] واژه «نماز» در فارسی به چه معناست؟ چرا در عربی آن را «صلاة» معنا می کنند؟
- [سایر] واژه «نماز» در فارسی به چه معناست؟ چرا در عربی آن را «صلاة» معنا می کنند؟
- [سایر] از نظر استعمال قرآنی، چه فرقی بین «إنّ» و «أنّ»،«مودّت» و «محبّت»، «مُلک» و «ملکوت» وجود دارد؟
- [سایر] فرق کلمه های «الریف»، «القریة» و «الضیعة» چیست؟
- [سایر] ماهیت «بیعت» چیست؟ آیا «قرارداد» است یا «پذیرش»؟
- [سایر] آیا حقیقت دارد که پیامبر در مسئلهای «إن شاء الله» نگفت و به همین جهت چهل روز وحی از ایشان قطع گردید؟
- [سایر] برخی مانند «اهل حق»، نماز نمی خوانند و می گویند ما به جای نماز «نذر و نیاز» داریم! آیا چنین چیزی مورد قبول است؟
- [سایر] محتوای سورة «احزاب» و «روم» و «نور» و «سجده» چه چیزی می باشد؟
- [آیت الله سیستانی] به کسی که شرابخوار است ، یا نماز نمیخواند ، همچنین به کسی که معصیت کبیره را آشکارا بجا می‌آورد ، احتیاط واجب آن است که زکات ندهند .
- [آیت الله وحید خراسانی] فقیری که فطره به او می دهند لازم نیست عادل باشد ولی احتیاط واجب ان است که به شرابخوار و تارک نماز و کسی که اشکارا معصیت کبیره می کند فطره ندهند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] به کسی که معصیت کبیره را آشکارا به جا می آورد یا نماز نمی خواند یا شرابخوار است هر چند آشکارا نباشد؛ احتیاط واجب آن است برای امر او به معروف و نهی از منکر زکاه ندهند.
- [آیت الله سیستانی] فقیری که فطره به او میدهند ، لازم نیست عادل باشد ، ولی احتیاط واجب آن است که به شرابخوار ، و بی نماز ، و کسی که آشکارا معصیت می‌کند ، فطره ندهند .
- [آیت الله اردبیلی] فقیری که فطره به او میدهند، لازم نیست عادل باشد، ولی احتیاط واجب آن است که به شرابخوار و کسی که آشکارا مرتکب گناه کبیره می‌شود، فطره ندهند.
- [آیت الله علوی گرگانی] فقیری که به او فطره میدهند، لازم نیست عادل باشد، ولیاحتیاط واجب آن است که به شرابخوار و کسی که آشکار معصیت می‌کند، فطره ندهند.
- [آیت الله وحید خراسانی] چند چیز در لباس نمازگزار مکروه است و از ان جمله است پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ و لباس شرابخوار و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمی کند و نیز باز بودن تکمه های لباس و احتیاط واجب ان است که در لباس و انگشتری که نقش صورت دارد نماز نخواند
- [آیت الله مکارم شیرازی] دوم، دادن زکات باید مایه کمک به گناه نشود، بنابراین زکات را به کسی که آن را در معصیت صرف می کند نمی توان داد و احتیاط واجب آن است به شرابخوار نیز زکات ندهند.
- [آیت الله نوری همدانی] چند چیز در لباس نماز گزار مکروه است و از آن جمله است : پوشیدن لباس سیاه و چرک و تنگ و لباس شرابخوار که نجس بودن آن معلوم نباشد و لباس کسی که از نجاست پرهیز نمی کند و لباسی که نقش صورت دارد و نیز باز بودن تکمه های لباس و دست کردن انگشتری که نقش صورت دارد ، مکروه می باشد . مکان نماز گزار مکان نماز گزار چند شرط دارد : شرط اول آنکه مباح باشد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] فقیری که فطره به او می دهند؛ لازم نیست عادل باشد؛ ولی احتیاط واجب آن است که به شرابخوار و بی نماز و کسی که آشکارا معصیت می کند برای امر او به معروف و نهی از منکر فطره ندهند.