تربیت
تربیت یعنی پرورش در جهت رشد و کمال.
در چه صورتی می‌توان برای تربیت فرزندان از تنبیه بدنی استفاده کرد؟
اگر ساز و کارهای باز دارنده، یعنی تحریک عواطف، قهر، محرومیت و شیوه‌ی بده و بستان (ر. ک: ص 97) اثری نداشت می‌توانید از تنبیه بدنی استفاده کنید؛ البته در صورتی که به شرایط آن توجه داشته باشید. مقصود از تنبیه بدنی در نوپایان، ضربه‌ای کوچک به پشت دست در صورت انجام کارهای خطرناک و در سنین بالاتر، زدن با کف دست به کفل یا زدن با انگشتان دست به بدن است. در تنبیه بدنی، هرگز از ترکه، کمربند یا شلاق و امثال آن استفاده نکنید. تنبیه بدنی باید به صورت طرحی از پیش تعیین شده و کاملا حساب شده باشد. والدینی که از روی عصبانیت و برای تشفی صدر (خنک شدن دل)، فرزندان خود را کتک می‌زنند، نه تنها کودک را اصلاح نمی‌کنند، بلکه او را جری‌تر و در ارتکاب جرم، ماهرتر خواهند کرد (ر. ک: ص 94). به جز نوپا که در صورت ارتکاب عمل خطرناک، همان لحظه باید عکس العمل نشان دهید، در کودک بزرگ‌تر، پیش از تنبیه، بهتر است او را تهدید کنید. این تهدید به تنبیه بدنی باید غیرمستقیم و با کنایه باشد (کاری نکن که کاسه‌ی صبرم لبریز شود. مرا به کاری وادار نکن که بعد پشیمانی داشته باشد و...). پس از چند بار تهدید، تنبیه را به صورت پیش گفته عملی سازید و مطمئن باشید تأثیر فراوانی خواهد داشت؛ زیرا کودکی که سال‌ها بردباری پدر یا مادر را دیده و استفاده‌ی آنان از ساز و کارهای بازدارنده را مشاهده کرده و اتمام حجت آنان را به گوش شنیده، خود را مستحق چنین برخوردی می‌داند و به طور قطع در اصلاح رفتارش اثر خواهد گذاشت. توجه داشته باشید که وقتی کودک را تنبیه می‌کنید، حتما علت آن را به او بگویید. از دیدگاه اسلام، در صورتی که فرزند، مرتکب یکی از گناهان (کبیره) شده باشد، سرپرست او می‌تواند به قدری که ادب شود و (دیه)واجب نشود (ر. ک: ص 154)، او را به صورت بدنی تنبیه کند. (1) پی نوشت: (1)توضیح المسائل محشی، مسأله‌ی 2820؛ جامع الفروع، فصل دیات، مسأله‌ی 36. منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
اگر ساز و کارهای باز دارنده، یعنی تحریک عواطف، قهر، محرومیت و شیوه‌ی بده و بستان (ر. ک: ص 97) اثری نداشت می‌توانید از تنبیه بدنی استفاده کنید؛ البته در صورتی که به شرایط آن توجه داشته باشید. مقصود از تنبیه بدنی در نوپایان، ضربه‌ای کوچک به پشت دست در صورت انجام کارهای خطرناک و در سنین بالاتر، زدن با کف دست به کفل یا زدن با انگشتان دست به بدن است. در تنبیه بدنی، هرگز از ترکه، کمربند یا شلاق و امثال آن استفاده نکنید. تنبیه بدنی باید به صورت طرحی از پیش تعیین شده و کاملا حساب شده باشد. والدینی که از روی عصبانیت و برای تشفی صدر (خنک شدن دل)، فرزندان خود را کتک می‌زنند، نه تنها کودک را اصلاح نمی‌کنند، بلکه او را جری‌تر و در ارتکاب جرم، ماهرتر خواهند کرد (ر. ک: ص 94). به جز نوپا که در صورت ارتکاب عمل خطرناک، همان لحظه باید عکس العمل نشان دهید، در کودک بزرگ‌تر، پیش از تنبیه، بهتر است او را تهدید کنید. این تهدید به تنبیه بدنی باید غیرمستقیم و با کنایه باشد (کاری نکن که کاسه‌ی صبرم لبریز شود. مرا به کاری وادار نکن که بعد پشیمانی داشته باشد و...). پس از چند بار تهدید، تنبیه را به صورت پیش گفته عملی سازید و مطمئن باشید تأثیر فراوانی خواهد داشت؛ زیرا کودکی که سال‌ها بردباری پدر یا مادر را دیده و استفاده‌ی آنان از ساز و کارهای بازدارنده را مشاهده کرده و اتمام حجت آنان را به گوش شنیده، خود را مستحق چنین برخوردی می‌داند و به طور قطع در اصلاح رفتارش اثر خواهد گذاشت. توجه داشته باشید که وقتی کودک را تنبیه می‌کنید، حتما علت آن را به او بگویید. از دیدگاه اسلام، در صورتی که فرزند، مرتکب یکی از گناهان (کبیره) شده باشد، سرپرست او می‌تواند به قدری که ادب شود و (دیه)واجب نشود (ر. ک: ص 154)، او را به صورت بدنی تنبیه کند. (1) پی نوشت: (1)توضیح المسائل محشی، مسأله‌ی 2820؛ جامع الفروع، فصل دیات، مسأله‌ی 36. منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
پاسخ:
اگر ساز و کارهای باز دارنده، یعنی تحریک عواطف، قهر، محرومیت و شیوه‌ی بده و بستان (ر. ک: ص 97) اثری نداشت می‌توانید از تنبیه بدنی استفاده کنید؛ البته در صورتی که به شرایط آن توجه داشته باشید.
مقصود از تنبیه بدنی در نوپایان، ضربه‌ای کوچک به پشت دست در صورت انجام کارهای خطرناک و در سنین بالاتر، زدن با کف دست به کفل یا زدن با انگشتان دست به بدن است. در تنبیه بدنی، هرگز از ترکه، کمربند یا شلاق و امثال آن استفاده نکنید.
تنبیه بدنی باید به صورت طرحی از پیش تعیین شده و کاملا حساب شده باشد. والدینی که از روی عصبانیت و برای تشفی صدر (خنک شدن دل)، فرزندان خود را کتک می‌زنند، نه تنها کودک را اصلاح نمی‌کنند، بلکه او را جری‌تر و در ارتکاب جرم، ماهرتر خواهند کرد (ر. ک: ص 94).
به جز نوپا که در صورت ارتکاب عمل خطرناک، همان لحظه باید عکس العمل نشان دهید، در کودک بزرگ‌تر، پیش از تنبیه، بهتر است او را تهدید کنید. این تهدید به تنبیه بدنی باید غیرمستقیم و با کنایه باشد (کاری نکن که کاسه‌ی صبرم لبریز شود. مرا به کاری وادار نکن که بعد پشیمانی داشته باشد و...).
پس از چند بار تهدید، تنبیه را به صورت پیش گفته عملی سازید و مطمئن باشید تأثیر فراوانی خواهد داشت؛ زیرا کودکی که سال‌ها بردباری پدر یا مادر را دیده و استفاده‌ی آنان از ساز و کارهای بازدارنده را مشاهده کرده و اتمام حجت آنان را به گوش شنیده، خود را مستحق چنین برخوردی می‌داند و به طور قطع در اصلاح رفتارش اثر خواهد گذاشت.
توجه داشته باشید که وقتی کودک را تنبیه می‌کنید، حتما علت آن را به او بگویید.
از دیدگاه اسلام، در صورتی که فرزند، مرتکب یکی از گناهان (کبیره) شده باشد، سرپرست او می‌تواند به قدری که ادب شود و (دیه)واجب نشود (ر. ک: ص 154)، او را به صورت بدنی تنبیه کند. (1)
پی نوشت:
(1)توضیح المسائل محشی، مسأله‌ی 2820؛ جامع الفروع، فصل دیات، مسأله‌ی 36.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
- [سایر] به جای تنبیه بدنی از چه راههایی برای تربیت کودک می‌توان استفاده کرد؟
- [سایر] آثار منفی تنبیه بدنی کدامند؟
- [سایر] آثار مخرّب تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] تنبیه بدنی در چه حدّی جایز می‌باشد؟
- [سایر] آیا تنبیه بدنی، شیوه مناسبی برای اصلاح رفتار نادرست کودکان است؟ لطفاً توضیح دهید تنبیه بدنی کودک، صحیح است یا اشتباه؟
- [سایر] پیامدهای منفی تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [سایر] نظر اسلام درباره تنبیه بدنی کودکان چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تنبیه بدنی در چه حدّی جایز می‌باشد؟
- [سایر] در رابطه با شیوه تنبیه تحریمی نه تنبیه بدنی توضیح دهید؟
- [سایر] آیا تنبیه بدنی مناسب می تواند گاهی برای کودکان مفید باشد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کفار حق ندارند در بلاد اسلام، مدرسه دایر کنند و تعلیم و تربیت اطفال مسلمانان را عهده دار شوند، و جایز نیست مسلمانان فرزندان خود را به مدارس و کودکستان های آنها بفرستند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در قسمتی از داخل دهان و بینی و مانند آنها که معمولاً دیده می‌شود، زخمی وجود داشته باشد و از آن زخم خونی به بدن یا لباس برسد، می‌توان با آن نماز خواند و نیز با خون بَواسیری که دانههای آن بیرون است، می‌توان نماز خواند؛ امّا در صورتی که زخمِ داخل دهان و بینی در قسمتی باشد که معمولاً دیده نمیشود و یا دانههای بواسیر در باطن باشند، احتیاط واجب آن است که با لباس یا بدنی که به این خون آلوده است، نماز خوانده نشود.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، می‌توان برای هر نوع، سهمیهای مخصوص نوع خود قرارداد کرد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی وصیّت کند از یک سوم دارایی او خمس، زکات یا بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و نیز کارهای مستحبّی هم مثل اطعام به فقرا انجام دهند، باید اوّل به واجبات خواه مالی باشد یا بدنی عمل نمایند و در بین واجبات هم ترتیب معتبر نیست و اگر وصیّت او به ترتیب باشد، باید در واجبات به همان ترتیب عمل کنند و آنچه را مقدّم است اگرچه واجب بدنی باشد اوّل انجام دهند، پس اگر یک سوم دارایی او برای تمام آن کافی باشد، باید به تمام آن عمل شود و چنانچه کافی نباشد، اگر باقیمانده تماما یا قسمتی واجب مالی باشد، باید از اصل مال بدهند و اگر باقیمانده تماما یا قسمتی واجب بدنی باشد، لازم نیست به آن عمل کنند و در صورتی که وصیّت او به ترتیب نباشد، باز باید نخست واجبات مالی و بدنی را انجام دهند و بین واجبات هم ترتیب نیست و اگر ثلث مال از مقدار مورد نیاز واجبات مالی و بدنی کمتر باشد، ثلث را بین واجب مالی و بدنی به نسبت تقسیم کنند و باقیمانده واجب مالی را از اصل مال بدهند و باقیمانده واجب بدنی را لازم نیست عمل نمایند و در هر صورت عمل به مستحبّات هنگامی واجب است که ثلث، علاوه بر واجبات، برای آن هم وافی باشد.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که مادر از حقّ حضانت خود بگذرد و به گونهای باشد که حقّ کودک از بین نرود و در تربیت و نگهداری کودک اهمال نشود، پدر نمیتواند او را به حضانت مجبور نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] طبقه اول عبارتند از پدر مادر فرزندان فرزندان آنها (نوه) به تفصیلی که بیان می شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] شکستن نماز واجب از روی اختیار حرام است، ولی برای حفظ مال وجلوگیری از ضرر مالی یا بدنی مانعی ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] شکستن نماز از روی اختیار حرام است ، ولی برای حفظ مال و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی مانعی ندارد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . شکستن نماز واجب از روی اختیار حرام است، ولی برای حفظ مال و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی، مانعی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] شکستن نماز واجب از روی اختیار حرام است، ولی برای حفظ جان و مال و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی مانعی ندارد.