جایگاه عقل در حکومت دینی تا چه اندازه است؟
(عقل) در اندیشه اسلامی جایگاه بلند و رفیعی دارد و یکی از منابع بسیار مهم و اساسی، در استنباط احکام و قوانین دینی به شمار می‌رود. به عبارت دیگر، (عقل) در مقابل (شرع) نیست بلکه یکی از ارکان و عناصر آن است. طبیعی است حکومت دینی نیز، همواره باید از عقل و خرد در برنامه‌ریزی، قانون‌گذاری و مسائل اجرایی بهره جوید. باید توجّه داشت عقلی از ارکان شریعت به شمار می‌آید که عقل قطعی باشد نه عقل ظنی. در شیوه‌های اجرایی و مسائل کاربردی نظام، چه بسا از عقل ابزاری Instrumental Reason ( ( و ظنی و تجربی (علوم) نیز استفاده شود ولی کاربرد این گونه رهنمودهای عقلی، در جایی است که مغایرتی با تعالیم دینی و ارزش‌های عالی انسانی نداشته باشد. شرح بیشتر این مطلب در گذشته بیان گردید.(1)(2) پی‌نوشت‌ (1) برای آگاهی بیشتر ر. ک: (2) 1. شاکرین، حمیدرضا، سکولاریسم،) بحث مدیریت علمی و فقهی (2. صرامی، سیف‌الله، مقاله) عقل قطعی منبع استنباط قوانین جامعه و حکومت اسلامی (، مجله حکومت اسلامی، ش 20، سال ششم، شماره دوم، تابستان 08. پرسمان
عنوان سوال:

جایگاه عقل در حکومت دینی تا چه اندازه است؟


پاسخ:

(عقل) در اندیشه اسلامی جایگاه بلند و رفیعی دارد و یکی از منابع بسیار مهم و اساسی، در استنباط احکام و قوانین دینی به شمار می‌رود.
به عبارت دیگر، (عقل) در مقابل (شرع) نیست بلکه یکی از ارکان و عناصر آن است. طبیعی است حکومت دینی نیز، همواره باید از عقل و خرد در برنامه‌ریزی، قانون‌گذاری و مسائل اجرایی بهره جوید.
باید توجّه داشت عقلی از ارکان شریعت به شمار می‌آید که عقل قطعی باشد نه عقل ظنی. در شیوه‌های اجرایی و مسائل کاربردی نظام، چه بسا از عقل ابزاری Instrumental Reason ( ( و ظنی و تجربی (علوم) نیز استفاده شود ولی کاربرد این گونه رهنمودهای عقلی، در جایی است که مغایرتی با تعالیم دینی و ارزش‌های عالی انسانی نداشته باشد. شرح بیشتر این مطلب در گذشته بیان گردید.(1)(2)
پی‌نوشت‌
(1) برای آگاهی بیشتر ر. ک:
(2) 1. شاکرین، حمیدرضا، سکولاریسم،) بحث مدیریت علمی و فقهی (2. صرامی، سیف‌الله، مقاله) عقل قطعی منبع استنباط قوانین جامعه و حکومت اسلامی (، مجله حکومت اسلامی، ش 20، سال ششم، شماره دوم، تابستان 08.
پرسمان





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین