http://www.soalcity.ir

ماجرای شهدای فخ چیست؟
یکی از قیامهایی که شیعیان در مقابل ظلم وستم حکومت عباسی انجام دادند قیام حسین بن علی بن حسن است که در سال 169ه ق در منطقه فخ در زمان خلافت هادی عباسی اتفاق افتاد. نسب رهبر این قیام این گونه است:حسین بن علی بن حسن بن حسن بن حسن المجتبی(ع).[1] رهبر این قیام نبیرۀ امام حسن مجتبی-علیه السلام- و از خاندان فضل و جهاد و علم و عبادت و از شریفترین بیت یعنی اهل بیت پیامبر اسلام می باشد. از ویژگی های این قیام این است که قبل از وقوع این حادثه روایاتی در مورد مقام و منزلت حسین بن علی صاحب فخ وارد شده است،که جالب توجه است، که در اینجا به یک روایت اشاره می کنم: امام محمد باقر-علیه السلام- روایت می کند که روزی پیامبر-صلی الله علیه وآله- از سرزمین فخ عبور می کرد؛ هنگامی که به موضع فخ رسید، پیامبر از مرکب پیاده شد و درآنجا دو رکعت نماز خواند،در رکعت دوم بی اختیار به گریه افتاد واصحاب هم از گریۀ آن حضرت به گریه افتادند، پیامبر دلیل گریه خویش را چنین شرح داد:در رکعت اول نماز بودم جبرئیل بر من نازل شد وخبر داد:(ای محمد،مردی از فرزندان تو در همین مکان کشته خواهد شد وپاداش و اجر هر کسی که در رکاب او به شهادت می رسد، ثواب وپاداش دو شهید است).[2] همچنین برای منزلت صاحب فخ و قیام او روایات دیگری نیز بیان شده است: امام کاظم-علیه السلام- هم پس از شهادت حسین بن علی صاحب فخ، در مورد قداست وپاکی او فرمود:(بخدا سوگند او رفت و به شهادت رسید در حالی که مسلمانی صالح و روزه دار و امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر بود،همانند او در خاندانش یافت نمی شود).[3] امام جواد-علیه السلام- در مورد بزرگی حادثه دلخراش فخ می فرماید:(پس از واقعه کربلا برای ما قتلگاهی بزرگتر از حادثه فخ نبود).[4] مورخ مشهور یعقوبی در مورد علت این قیام می گوید: اصرار حکومت عباسی بر دستگیری طالبیان باعث شد که آنان به سوی حسین بن علی (صاحب فخ) رفته و از او بخواهند تا قیام کند، اما وی به همراهی آنان اطمینان نداشت. از این رو اگر چه تعداد بسیاری از کسانی که به حج آمده بودند با او بیعت کردند؛ اما کمتر از پانصد نفر با او همراهی کردند. آنها در سرزمین فخ در نزدیکی مکه مکرمه،با سپاهیان هادی عباسی روبه رو شدند وبیشترآنها نیز پراکنده شدند وحسن بن علی به همراه عدّه ای به شهادت رسیدند.[5] حکومت ظالم عباسی در این حادثه جسارت و ناجوانمردی یزید بن معاویه را تکرار کردند و سرهای شهدا را بریده و بر نیزه زده و در مکه مکرمه در معرض تماشای حجاج و زائران خانه خدا قرار دادند.بیش از صد سر بالای نیزه بود و سر حسین بن علی رهبر قیام فخ و سر سلیمان بن عبدالله بن حسن در پیشاپیش سرها بود.[6] این قیام در ظهر روز شنبه هشتم ذی الحجة،سال یکصدوشصت ونه با شهادت حسین وجمعی از یارانش به پایان رسید.[7] [1]- کامل ابن اثیر،ج9ص90/ تاریخ طبری،ج8ص192؛/ مروج الذهب مسعودی؛ج3ص339. [2]- بحارالانوار، ج48ص170 / مقاتل الطالبیین؛ ص290 / تنقیح المقال مامقانی،ج1ص337کلمه (حسین). [3]- بحارالانوار،ج48ص165. [4]- تنقیح المقال مامقانی، ج1ص337؛/ عمدة الطالب ابن عنبه ص172 وص211. [5]- تاریخ یعقوبی، ج2، ص404-405. [6]- تاریخ طبری؛ ج 8ص197. [7]- ماهیت قیام شهید فخ؛ سید ابوفاظل رضوی اردکانی، ص169.
عنوان سوال:

ماجرای شهدای فخ چیست؟


پاسخ:

یکی از قیامهایی که شیعیان در مقابل ظلم وستم حکومت عباسی انجام دادند قیام حسین بن علی بن حسن است که در سال 169ه ق در منطقه فخ در زمان خلافت هادی عباسی اتفاق افتاد. نسب رهبر این قیام این گونه است:حسین بن علی بن حسن بن حسن بن حسن المجتبی(ع).[1]

رهبر این قیام نبیرۀ امام حسن مجتبی-علیه السلام- و از خاندان فضل و جهاد و علم و عبادت و از شریفترین بیت یعنی اهل بیت پیامبر اسلام می باشد. از ویژگی های این قیام این است که قبل از وقوع این حادثه روایاتی در مورد مقام و منزلت حسین بن علی صاحب فخ وارد شده است،که جالب توجه است، که در اینجا به یک روایت اشاره می کنم:

امام محمد باقر-علیه السلام- روایت می کند که روزی پیامبر-صلی الله علیه وآله- از سرزمین فخ عبور می کرد؛ هنگامی که به موضع فخ رسید، پیامبر از مرکب پیاده شد و درآنجا دو رکعت نماز خواند،در رکعت دوم بی اختیار به گریه افتاد واصحاب هم از گریۀ آن حضرت به گریه افتادند، پیامبر دلیل گریه خویش را چنین شرح داد:در رکعت اول نماز بودم جبرئیل بر من نازل شد وخبر داد:(ای محمد،مردی از فرزندان تو در همین مکان کشته خواهد شد وپاداش و اجر هر کسی که در رکاب او به شهادت می رسد، ثواب وپاداش دو شهید است).[2]

همچنین برای منزلت صاحب فخ و قیام او روایات دیگری نیز بیان شده است:

امام کاظم-علیه السلام- هم پس از شهادت حسین بن علی صاحب فخ، در مورد قداست وپاکی او فرمود:(بخدا سوگند او رفت و به شهادت رسید در حالی که مسلمانی صالح و روزه دار و امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر بود،همانند او در خاندانش یافت نمی شود).[3]

امام جواد-علیه السلام- در مورد بزرگی حادثه دلخراش فخ می فرماید:(پس از واقعه کربلا برای ما قتلگاهی بزرگتر از حادثه فخ نبود).[4]

مورخ مشهور یعقوبی در مورد علت این قیام می گوید: اصرار حکومت عباسی بر دستگیری طالبیان باعث شد که آنان به سوی حسین بن علی (صاحب فخ) رفته و از او بخواهند تا قیام کند، اما وی به همراهی آنان اطمینان نداشت. از این رو اگر چه تعداد بسیاری از کسانی که به حج آمده بودند با او بیعت کردند؛ اما کمتر از پانصد نفر با او همراهی کردند. آنها در سرزمین فخ در نزدیکی مکه مکرمه،با سپاهیان هادی عباسی روبه رو شدند وبیشترآنها نیز پراکنده شدند وحسن بن علی به همراه عدّه ای به شهادت رسیدند.[5]

حکومت ظالم عباسی در این حادثه جسارت و ناجوانمردی یزید بن معاویه را تکرار کردند و سرهای شهدا را بریده و بر نیزه زده و در مکه مکرمه در معرض تماشای حجاج و زائران خانه خدا قرار دادند.بیش از صد سر بالای نیزه بود و سر حسین بن علی رهبر قیام فخ و سر سلیمان بن عبدالله بن حسن در پیشاپیش سرها بود.[6]

این قیام در ظهر روز شنبه هشتم ذی الحجة،سال یکصدوشصت ونه با شهادت حسین وجمعی از یارانش به پایان رسید.[7]


[1]- کامل ابن اثیر،ج9ص90/ تاریخ طبری،ج8ص192؛/ مروج الذهب مسعودی؛ج3ص339.
[2]- بحارالانوار، ج48ص170 / مقاتل الطالبیین؛ ص290 / تنقیح المقال مامقانی،ج1ص337کلمه (حسین).
[3]- بحارالانوار،ج48ص165.
[4]- تنقیح المقال مامقانی، ج1ص337؛/ عمدة الطالب ابن عنبه ص172 وص211.
[5]- تاریخ یعقوبی، ج2، ص404-405.
[6]- تاریخ طبری؛ ج 8ص197.
[7]- ماهیت قیام شهید فخ؛ سید ابوفاظل رضوی اردکانی، ص169.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین