یکم. قوانین طبیعی بخشی از سنتهای الهی حاکم بر نظام جهان است. این قوانین حاکم بر فعل الهی نیست؛ بلکه معلول خداوند و اراده او است. به عبارت دیگر قوانین طبیعی، بر اساس آفرینش الهی و توصیف چگونگی آن است؛ نه اینکه آفرینش الهی به پیروی از قوانین طبیعی باشد. آنچه مسلّم است در قرآن و روایات، از (خلقت) به (فطر) و از (خالق) به (فاطر) تعبیر شده است؛ زیرا (فطر)، به معنای خلقت و آفرینش ابتدایی و ابداعی است؛ یعنی، آفرینش بدون سابقه و نقشه و غیرتقلیدی. این انسان است که تمام کارهایش براساس تقلید از طبیعت و در کادر قوانین حاکم بر آن است. کارهای ما انسانها، تمامی الگوبرداری از طبیعتی است که وجود دارد؛ حتی اختراعات و ابتکارات انسانها، مایههای اصلیشان در طبیعت است. اما فعل و آفرینش خدا، چنین نیست؛ زیرا مقدم بر آفرینش او، چیزی نیست تا بخواهد از اصول آن پیروی کند. دوم. چنان که گذشت قوانین طبیعی بخشی از سنن الهی در نظام آفرینش است و حاکم بر این سنتها، سنن فراطبیعی و نظامات عامتری وجود دارند که کشف آنها فراتر از حوصله دانشهای تجربی است و از طریق عقل و وحی شناخت پذیرند. در مواردی مانند (معجزه)، مشاهده میشود که اموری خارج از روال عادی طبیعت صورت میپذیرد. البته در اینکه معجزه برخلاف قوانین طبیعی است یا در متن آنها، دیدگاههای مختلفی وجود دارد؛ اما آنچه مسلم است اینکه خوارق عادات نیز اموری نظاممند و در دایره سنن الهی و قوانین عام حاکم بر نظام هستی میباشند. بنابراین هیچ تخلّفی از قوانین الهی حاکم بر هستی صورت نمیگیرد؛ بلکه رخدادها بر اساس قوانینی که دارای سلسله مراتب طولی و عرضی هستند رخ میدهد. برخی از این قوانین برای بشر شناخته شده و بعضی دیگر ناشناخته است.
یکم. قوانین طبیعی بخشی از سنتهای الهی حاکم بر نظام جهان است. این قوانین حاکم بر فعل الهی نیست؛ بلکه معلول خداوند و اراده او است. به عبارت دیگر قوانین طبیعی، بر اساس آفرینش الهی و توصیف چگونگی آن است؛ نه اینکه آفرینش الهی به پیروی از قوانین طبیعی باشد. آنچه مسلّم است در قرآن و روایات، از (خلقت) به (فطر) و از (خالق) به (فاطر) تعبیر شده است؛ زیرا (فطر)، به معنای خلقت و آفرینش ابتدایی و ابداعی است؛ یعنی، آفرینش بدون سابقه و نقشه و غیرتقلیدی. این انسان است که تمام کارهایش براساس تقلید از طبیعت و در کادر قوانین حاکم بر آن است. کارهای ما انسانها، تمامی الگوبرداری از طبیعتی است که وجود دارد؛ حتی اختراعات و ابتکارات انسانها، مایههای اصلیشان در طبیعت است. اما فعل و آفرینش خدا، چنین نیست؛ زیرا مقدم بر آفرینش او، چیزی نیست تا بخواهد از اصول آن پیروی کند.
دوم. چنان که گذشت قوانین طبیعی بخشی از سنن الهی در نظام آفرینش است و حاکم بر این سنتها، سنن فراطبیعی و نظامات عامتری وجود دارند که کشف آنها فراتر از حوصله دانشهای تجربی است و از طریق عقل و وحی شناخت پذیرند.
در مواردی مانند (معجزه)، مشاهده میشود که اموری خارج از روال عادی طبیعت صورت میپذیرد. البته در اینکه معجزه برخلاف قوانین طبیعی است یا در متن آنها، دیدگاههای مختلفی وجود دارد؛ اما آنچه مسلم است اینکه خوارق عادات نیز اموری نظاممند و در دایره سنن الهی و قوانین عام حاکم بر نظام هستی میباشند. بنابراین هیچ تخلّفی از قوانین الهی حاکم بر هستی صورت نمیگیرد؛ بلکه رخدادها بر اساس قوانینی که دارای سلسله مراتب طولی و عرضی هستند رخ میدهد. برخی از این قوانین برای بشر شناخته شده و بعضی دیگر ناشناخته است.
- [سایر] اعجاز قرآن از نظر بیان وسعت جهان آفرینش چگونه است؟
- [سایر] آیا معجزه بر خلاف قانون علیت نیست؟
- [سایر] اعجاز قرآن در مسأله آفرینش انسان از نطفه و سپس تطورات جنین چگونه است؟
- [سایر] قانون جاذبه و دافعه در نظام آفرینش تا چه اندازه گسترده است؟
- [سایر] بازنگری قانون اساسی چگونه انجام میگیرد؟
- [سایر] سلام. آیا امکان دارد چند مثال بزنید که خداوند در آفرینش نقش صد در صد داشته و طبیعت به خودی خود به وجود نیامده است؟! لطفاً مثالها علمی باشند. با تشکر
- [سایر] طبیعت کلیه به چه معنا است؟
- [سایر] فرق بین فیزیک و متافیزیک (ماوراءطبیعت) چیست؟ اگر ماوراء طبیعت حد و مرز برای طبیعت است، چگونه آن را تبیین می کنید؟
- [سایر] فرق بین فیزیک و متافیزیک (ماوراءطبیعت) چیست؟ اگر ماوراء طبیعت حد و مرز برای طبیعت است، چگونه آن را تبیین می کنید؟
- [سایر] نظر قرآن در مورد اینکه آفرینش آسمانها و زمین بزرگتر از آفرینش انسانها است چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] فرو بردن آب بینی وخلط سینه که در دهن آمده، حرام نیست و نیز فرو بردن غذایی که موقع خلال کردن، از لای دندان بیرون میآید، اگر طبیعت انسان از آن متنفّر نباشد، اشکال ندارد.
- [امام خمینی] فرو بردن آب بینی و خلط سینه که در دهان آمده، حرام نیست. و نیز فرو بردن غذایی که موقع خلال کردن، از لای دندان بیرون میآید اگر طبیعت انسان از آن متنفر نباشد اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] فرو بردن آب بینی و خلط سینه که در دهان آمده حرام نیست و نیز فرو بردن غذایی که هنگام خلال کردن، از لای دندان بیرون میآید، اگر طبیعت انسان از آن متنفّر نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] فرو بردن اب بینی و خلط سینه که در دهان امده حرام نیست و نیز فرو بردن غذایی که موقع خلال کردن از لای دندان بیرون می اید اگر طبیعت انسان از ان متنفر نباشد اشکال ندارد
- [آیت الله بروجردی] فرو بردن آب بینی و خلط سینه که در دهن آمده حرام نیست و نیز فرو بردن غذایی که موقع خلال کردن، از لای دندان بیرون میآید، اگر طبیعت انسان از آن متنفر نباشد اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چیزهایی که زکات به آنها تعلق میگیرد که در
- [امام خمینی] در آن وضو میگیرد مباح باشد، اگرچه اباح? فضا لازم نیست.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی هم که فروشنده میگیرد، حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی که فروشنده میگیرد احتیاطا حرام است.
- [آیت الله اردبیلی] در قرار سود که موجب رباست، فرقی نمیکند که صریحاً قرارداد شود یا بنای طرفین در حال قرض به گرفتن سود باشد؛ پس اگر قانون بانک آن باشد که برای قرضهایی که میدهند سود بگیرند و قرض مبنی بر این قانون باشد، حرام است.