شما اهل سنت پیامبر هستید یا سنت خلفا؟ منی وعرفات با مکه فاصله دارد در زمان پیامبر و ابوبکر و عمر و شش سال اول حکومت عثمان هنگام حج نماز های چهار رکعتی دو رکعت خوانده می شد اما عثمان در شش سال دوم حکومت خود آن را تمام خواند و معاویه نیز آن را ادامه داد و الان نیز پیروان خلفا تمام می خوانند (به صحیح بخاری ج1 /325 تقصیر الصلاه وصحیح مسلم 1 / 483 باب صلاة المسافرین سنن ابی داوود 2 /199 که نقل می کنند ابن مسعود این خبر را که شنید ناراحت شد و استرجاع (آیه انا لله و انا الیه راجعون) را بر زبان آورد و ازپ ابنعمر نقل کرده اند که گفت من با پیامبر و ابوبکر و عمر و مدتی از حکومت عثمان در منی نماز را دو رکعت می خواندیم(بخاری 1 / 325 باب تقصیر الصلاة باب 2 و ج1 /492 کتاب حج باب 84 و مسلم 1 / 482 صلاة المسافرین باب 2 و نسائی3 /136 و 1 / 313 و مسند احمد ج 5 / 208 و دارمی ج2 ص 55 )همه این منابع این مطلب را آورده اند در آن سال اصحاب پیامبر ناراحت شدند اما بعضی جرأت اعتراض نداشتند یا اعتراض بی فایده بود لذا عبدالرحمن ابن عوف بنا بر نقل طبری در تاریخ ج4 ص 268 بر عثمان وارد شد و گفت:آیا در این مکان با رسول خدا نماز را دو رکعت نخواندی؟ عثمان: آری عبد الرحمن:آیا با ابوبکر دو رکعت نخواندی ؟ عثمان: آری آیا با عمر دو رکعت نخواندی ؟ عثمان: آری آیا خود در سالهای قبل نماز را دو رکعت نمی خواندی؟ عثمان :بله پس چرا این بار تمام خواندی؟ عثمان: (هذا رأی رأیته) یعنی این نظر من است! در یکی از سالها عثمان بیمار شد نزد علی آمدند تا در منی با مردم نماز بخواند علی علیه السلام گفت اگر بخواهید من نماز را امامت کنم مثل پیامبر دو رکعت می خوانم گفتند خیر فقط باید مثل عثمان چهار رکعتی بخوانی. علی هم نپذیرفت. سوال :آیا باید فرمان خدا انجام شود و پیامبر الگوی عبادات باشد یا عثمان؟ پیروان خلفا با کدام دلیل پیروی از عثمان می کنند ؟ آیا آنان اهل سنت پیامبر به حساب می آیند یا سنت خلفا؟
شما اهل سنت پیامبر هستید یا سنت خلفا؟
منی وعرفات با مکه فاصله دارد در زمان پیامبر و ابوبکر و عمر و شش سال اول حکومت عثمان هنگام حج نماز های چهار رکعتی دو رکعت خوانده می شد اما عثمان در شش سال دوم حکومت خود آن را تمام خواند و معاویه نیز آن را ادامه داد و الان نیز پیروان خلفا تمام می خوانند
(به صحیح بخاری ج1 /325 تقصیر الصلاه وصحیح مسلم 1 / 483 باب صلاة المسافرین سنن ابی داوود 2 /199 که نقل می کنند ابن مسعود این خبر را که شنید ناراحت شد و استرجاع (آیه انا لله و انا الیه راجعون) را بر زبان آورد و ازپ ابنعمر نقل کرده اند که گفت من با پیامبر و ابوبکر و عمر و مدتی از حکومت عثمان در منی نماز را دو رکعت می خواندیم(بخاری 1 / 325 باب تقصیر الصلاة باب 2 و ج1 /492 کتاب حج باب 84 و مسلم 1 / 482 صلاة المسافرین باب 2 و نسائی3 /136 و 1 / 313 و مسند احمد ج 5 / 208 و دارمی ج2 ص 55 )همه این منابع این مطلب را آورده اند
در آن سال اصحاب پیامبر ناراحت شدند اما بعضی جرأت اعتراض نداشتند یا اعتراض بی فایده بود لذا عبدالرحمن ابن عوف بنا بر نقل طبری در تاریخ ج4 ص 268 بر عثمان وارد شد و گفت:آیا در این مکان با رسول خدا نماز را دو رکعت نخواندی؟
عثمان: آری
عبد الرحمن:آیا با ابوبکر دو رکعت نخواندی ؟
عثمان: آری
آیا با عمر دو رکعت نخواندی ؟
عثمان: آری
آیا خود در سالهای قبل نماز را دو رکعت نمی خواندی؟
عثمان :بله
پس چرا این بار تمام خواندی؟
عثمان: (هذا رأی رأیته) یعنی این نظر من است!
در یکی از سالها عثمان بیمار شد نزد علی آمدند تا در منی با مردم نماز بخواند علی علیه السلام گفت اگر بخواهید من نماز را امامت کنم مثل پیامبر دو رکعت می خوانم گفتند خیر فقط باید مثل عثمان چهار رکعتی بخوانی. علی هم نپذیرفت.
سوال :آیا باید فرمان خدا انجام شود و پیامبر الگوی عبادات باشد یا عثمان؟
پیروان خلفا با کدام دلیل پیروی از عثمان می کنند ؟ آیا آنان اهل سنت پیامبر به حساب می آیند یا سنت خلفا؟
- [سایر] اهل سنت از علمای خود با لقب حضرت یاد می کنند، آیا مقام حضرت مخصوص پیامبر و خلفا نیست؟ آیا مکتب اهل سنت علمای خود را در ردیف پیامبر و خلفا می بیند؟
- [سایر] آیا اهل سنت پیامبر را معصوم می دانند؟
- [سایر] پیامبر ص شیعه بودند یا سنی؟
- [سایر] آیا افراد سنی مذهب به معصومیت پیامبر(ص) و امامان و اهل بیت (ع) اعتقاد دارند؟
- [سایر] آیا می شود فردی که اهل سنت باشد و تنها به پیامبر اعتقاد داشته و از هیچ یک از مذاهب اهل سنت پیروی نکند؟
- [سایر] از نظر اهل سنت، خلفای راشدین چه تفاوتی با سایر خلفا دارند؟ آیا آنان مراتبی از عصمت را برای اینها قائلند؟
- [سایر] تفاوت وضو گرفتن در شیعه و سنی چیست؟ و پیامبر(ص) وضو گرفتنشان به چه سبکی بوده و وضو گرفتن کدامیک از شیعه و سنی شبیه پیامبر(ص) است؟
- [سایر] چرا شیعیان مانند اهل تسنن دست بسته نماز نمی خوانند؟ سنّت پیامبر صلی الله علیه و آله چه بود؟
- [سایر] چرا در صلوات بر پیامبر برخلاف اهل تسنن بر آل او هم درود میفرستیم؟
- [سایر] آیا در زمان پیامبر(ص) شیعه و سنی وجود داشت؟ چگونه به وجود آمدند؟
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت، زن از همه تَرَکه شوهر اعمّ از منقول و غیرمنقول مانند زمین و غیره، ارث میبرد. حال آنکه از نظر مذهب امامیه، زن از اصل زمین یا قیمت آن ارث نمیبرد و تنها از قیمت بنا و درختان ارث میبرد، نه اصل آنها. بنابراین اگر مذهب اهل سنّت بر شیعه نافذ باشد به گونهای که زن سنّی مذهب از زمین و اصل بنا و درختان ارث ببرد، در صورتی که دیگر ورثه امامی مذهب باشند، زن امامی مذهب نیز میتواند میراثی را که از زمین و اصل بنا و درختان به او میرسد، بگیرد که سایر ورثه اهل سنت باشند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه یکی از اولاد از نظر سنّی بزرگتر و دیگری از جهت بلوغ بزرگتر باشد قضاء نماز بر اولّی واجب است.
- [آیت الله سیستانی] نظر اهل سنّت آن است که مازاد سهمالارث میراث بر آن، به عَصَبه میت مانند برادر او داده میشود. لکن نظر مذهب امامیه خلاف آن است، مثلاً اگر مردی بمیرد و تنها دختری و برادری داشته باشد، از نظر امامیه باید نیمی از ارث را به دختر به عنوان سهمالارث و نیم دیگر را به عنوان ردّ به او بپردازند و به برادر میت سهمی تعلّق نمیگیرد. لکن نظر اهل سنّت آن است که در این فرض نیمی از ارث میت به برادر پرداخت میشود، چون که از عصبه میت به شمار میرود. حال اگر مذهب اهل سنّت بر وارث امامی مذهب نافذ باشد و مازاد سهمالارث به او پرداخت نشود، عصبه میت اگر امامی مذهب باشند، میتوانند از باب قاعده مقاصّه نوعی، مازاد سهمالارث وارثِ سنّی مذهب را بگیرند.
- [آیت الله خوئی] هرگاه چیزی که پیدا کرده نشانهای دارد که به واسط آن میتواند صاحبش را پیدا کند، اگرچه بداند صاحب آن سنی یا کافری است که اموالش محترم است، در صورتی که قیمت آن چیز به یک درهم برسد باید از روزی که آن را پیدا کرده تا یک سال در محل اجتماع مردم اعلان کند.
- [آیت الله اردبیلی] پیروی از امر پدر و مادر در غیر از انجام کارهای حرام و ترک کارهای واجب عینی(1) بنابر احتیاط لازم است و مخالفت آنان اگر موجب آزار و بیاحترامی به آنان شود، حرام است و فرزندان در هر سنی که باشند، باید به پدر و مادر خود احترام بگذارند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] هرگاه چیزی که پیدا کرده؛ نشانه ای دارد که به واسطه آن می تواند صاحبش را پیدا کند؛ اگرچه بداند صاحب آن سنی یا کافری است که اموالش محترم است؛ در صورتی که قیمت آن چیز به مقدار یک درهم برسد؛ باید از روزی که آن را پیدا کرده تا یک سال در محل اجتماع مردم اعلان کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحبّ است در شوهر دادن دختری که بالغه است (یعنی مکلّف شده) و به سنی رسیده که حیض دیدن وی متعارف است، عجله کنند، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده که یکی از سعادتهای مرد آن است که دخترش در خانه او حیض نبیند.
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت جمع میان عمه و برادرزادهاش یا خاله و خواهرزادهاش جایز نیست، بدین معنا که اگر هر دو را همزمان عقد کنند، هر دو عقد باطل است، و در صورتی که عقد یکی پس از دیگری باشد، عقد دومی باطل است. لکن از نظر فقه امامیه، عقد عمه پس از برادرزادهاش و خاله پس از خواهرزادهاش مطلقاً جایز است. همچنین عقد برادرزاده پس از عقد عمه و عقد خواهرزاده پس از عقد خاله، مشروط بر آنکه پیش از عقد عمه و خاله رضایت داده باشند و یا بعد از عقد رضایت بدهند جایز است. بنابراین اگر پیرو اهل سنّت، در نکاح میان عمه و برادرزادهاش و یا میان خاله و خواهرزادهاش جمع کند، پس اگر عقد آنها متقارن باشد چون به مذهب آنها عقد هر دو باطل است، برای پیرو مذهب امامیه جایز است بر هر یک از آنها و در صورت رضایت عمه یا خاله بر هر دو عقد کند. و اگر عقد مرد سنّی متقارن نباشد، عقد زن دوّم در فرض مذکور به مذهب آنها باطل است و مرد شیعی میتواند با او ازدواج کند. این حکم در مورد هر یک از آن دو زن در صورتی که امامی باشند، نیز جاری است.
- [آیت الله سیستانی] بر طبق مذهب امامیه، زن مطلقه یائسه و صغیره اگر چه با آنها نزدیکی شده باشد عدّه ندارند. لیکن بر طبق مذاهب اهلسنّت با اختلافی که در شروط عدّه برای صغیره دارند عدّه بر آنان واجب است. حال اگر شوهر از اهلسنّت باشد، و زن یائسه یا صغیرهاش را با اعتقاد به لزوم عدّه برای صغیره طلاق دهد، ملزم به رعایت قواعد مذهب خود مانند فساد عقد خواهر مطلقه، و نکاح زنانی که جمع آنها با زن در دوران عدّه حرام است، میشود، بنابراین مرد شیعی میتواند با خواهر این مطلقه ازدواج کند هرچند آن مرد سنی با او عقد بسته باشد. و احتیاط واجب برای مرد شیعی نیز آن است که با این زن مطلقه پیش از تمام شدن عدهاش ازدواج نکند، و آن زن نیز اگر شیعه باشد و یا شیعه بشود تا پایان عدّه، ازدواج نکند. همچنین احوط آن است که در ایام عدّه از شوهر نفقه نگیرد، گر چه طبق مذهب شوهر واجبالنفقه او باشد، مگر آنکه از باب اجرای قاعده مقاصّه نوعی در صورت بودن شرایط آن، بتوان نفقه گرفت.
- [آیت الله سیستانی] ابوحنیفه و شافعی برای مغبون قائل به خیار غبن نیستند، حال آنکه در مذهب ما این خیار ثابت است، و ظاهراً بحث ثبوت یا عدم ثبوت این خیار شامل موردی که بنای شخص مغبون بر بیتوجّهی به قیمت و خرید و فروش کالا به هر قیمتی باشد، نمیشود، در این فرض ظاهراً خیار غبن ثابت نیست. همچنین شامل جایی که بنای طرفین معامله نقلوانتقال طبق قیمت بازار است نه بیشتر و شخص مغبون بر ادّعای غابن مبنی بر بالا نبودن قیمت اعتماد کرده، نمیشود؛ زیرا ظاهراً از نظر همگان در اینجا خیار ثابت است، از جهت فریب دادن بایع. همچنین این خیار شامل جایی که بنا به شرط ارتکازی در عرف خاص، جز حقّ فسخ، حقّ دیگری مانند حقّ مطالبه مابهالتفاوت وجود دارد، نمیشود. در هر حال، هر جا که از نظر مذهب امامیه خیار غبن ثابت باشد و مذهب اهل سنّت، آن را منکر باشد، برای شخص امامی مذهب از باب مقاصّه نوعی جایز است که پیرو اهل سنّت را به نبود خیار غبن ملزم کند. این در جایی است که مذهب اهل سنّت بر همگان، از جمله شخص امامی مذهب نافذ و جاری باشد.